Pages

Κυριακή 26 Δεκεμβρίου 2021

Σαν σήμερα 26 Δεκέμβρη του 1997 πεθαίνει ο διανοούμενος Κορνήλιος Καστοριάδης.

"Η φυσική και ανεμπόδιστη εκτύλιξη της αυτόνομης δημιουργικής δραστηριότητας των μαζών που εγκαθιστούν νέες μορφές συλλογικής ζωής, αυτή είναι η ουσία της σοσιαλιστικής αλλαγής. Οι εργαζόμενες μάζες δεν μπορούν να πραγματοποιήσουν τον αντικειμενικό σκοπό της επανάστασής τους, παρά εάν οικοδομήσουν την ίδια τους την εξουσία σ’ όλους τους τομείς της κοινωνικής δραστηριότητας. Η ύπαρξη των αυτόνομων οργάνων των μαζών, συμβούλια, επιτροπές, κομμούνες, δεν είναι απλώς μια μορφή εξουσίας, αλλά αυτή η ίδια η επανάσταση".

"Στην Ελλάδα, μέχρι και σήμερα, το κράτος εξακολουθεί να παίζει τον ρόλο του ντοβλετιού, δηλαδή μιας αρχής ξένης και μακρινής, απέναντι στην οποία είμαστε ραγιάδες και όχι πολίτες. Δεν υπάρχει κράτος νόμου και κράτος δικαίου, ούτε απρόσωπη διοίκηση που έχει μπροστά της κυρίαρχους πολίτες. Το αποτέλεσμα είναι η φαυλοκρατία ως μόνιμο χαρακτηριστικό. Η φαυλοκρατία συνεχίζει την αιωνόβια παράδοση της αυθαιρεσίας των κυρίαρχων και των «δυνατών»: ελληνιστικοί ηγεμόνες, Ρωμαίοι ανθύπατοι, Βυζαντινοί αυτοκράτορες, Τούρκοι πασάδες, κοτζαμπάσηδες, Μαυρομιχάληδες, Κωλέττης, Δηλιγιάννης".

"Ο Θουκυδίδης είχε πει αυτό: Ή ελευθερία ή ησυχία. Πρέπει να διαλέξετε. Ή θα είστε ελεύθεροι ή θα είσαστε ήσυχοι. Τα δύο μαζί δε γίνονται.» (Radio France Internationale, 1990). Η επιλογή της «ησυχίας» με κόστος την απώλεια της «ελευθερίας» αποτελεί το βαθύ πυρήνα της παραίτησης του σύγχρονου Έλληνα. Επιλέξαμε ξεκάθαρα να απολέσουμε την «ελευθερία» μας, αποδεχόμενοι τη λιτότητα ως φυσική νομοτέλεια. Πλέον, η Ελλάδα καλείται να επιζήσει με τη λιτότητα, όπως ακριβώς η Συρία με τον πόλεμο, η Αφρική με την πείνα κι η Ανθρωπότητα με το θάνατο".

"Σύμφωνα με την παραδοσιακή «αριστερή» άποψη, όλα αυτά τα επέβαλαν η Δεξιά, οι κυρίαρχες τάξεις και η μαύρη αντίδραση. Μπορούμε όμως να πούμε ότι όλα αυτά τα επέβαλαν στον ελληνικό λαό ερήμην του ελληνικού λαού; Μπορούμε να πούμε ότι ο ελληνικός λαός δεν καταλάβαινε τι έκανε; Δεν ήξερε τι ήθελε, τι ψήφιζε, τι ανεχόταν; Σε μιαν τέτοια περίπτωση αυτός ο λαός θα ήταν ένα νήπιο. Εάν όμως είναι νήπιο, τότε ας μη μιλάμε για δημοκρατία. Εάν ο ελληνικός λαός δεν είναι υπεύθυνος για την ιστορία του, τότε, ας του ορίσουμε έναν κηδεμόνα. Εγώ λέω ότι ο ελληνικός λαός -όπως και κάθε λαός- είναι υπεύθυνος για την ιστορία του, συνεπώς, είναι υπεύθυνος και για την κατάσταση, στην οποία βρίσκεται σήμερα".

"Η εκπαίδευση σήμερα από το σχολείο ή από την οικογένεια, έχει σκοπό να παράγει ανθρώπους προσαρμοσμένους στον παρόντα τύπο κοινωνίας. Την ανάγκη του ατόμου να ενσωματωθεί στην κοινωνία την εκφυλίζει σε εθισμό υποταγής στην αυθεντία και σε λατρεία του κατεστημένου. Επιβάλλει έναν παράλογο τύπο εργασίας που διαχωρίζει, εξαρθρώνει και διαστρέφει τις σωματικές και διανοητικές ικανότητες. Όση περισσότερη εκπαίδευση αυτού του τύπου παρέχεται, τόσο περισσότερα άτομα αυτού του τύπου ανθρώπου θα παράγονται, με τη δουλοφροσύνη ενσωματωμένη στην προσωπικότητα τους".

Κορνήλιος Καστοριάδης.

Αντί να παραθέσουμε αναλυτικά το βιογραφικό του Κ. Καστοριάδη -μπορεί άλλωστε να το βρει οποιοσδήποτε στο διαδίκτυο- επιλέξαμε να παραθέσουμε κάποια ενδεικτικά αποσπάσματα της πολιτικής σκέχης του.

Σαν σήμερα 26 Δεκέμβρη του 1997 πέθανε, στο Παρίσι μετά από επιπλοκές της εγχείρησης ανοιχτής καρδιάς στην οποία είχε υποβληθεί σε ηλικία 75 ετών ο διανοούμενος  Κορνήλιος Καστοριάδης. 

Είχε μια μεγάλη πολιτική διαδρομή, από 16 χρονών ακόμα όταν εντάχτηκε στην ΟΚΝΕ το 1938, για να γίνει μέλος του ΚΚΕ λίγα χρόνια αργότερα στην αρχή της κατοχής της χώρας μας από τις δυνάμεις του άξονα. Σε λίγους μήνες αποχωρεί από το ΚΚΕ κατηγορώντας το για σωβινισμό για να ενταχτεί στην τροτσκιστική οργάνωση ΔΕΚΕ του Άγι Στίνα.

Το 1944 φεύγει από την Ελλάδα με το πορτογαλικό πλοίο Ματαρόα για το Παρίσι όπου και εγκαθίσταται μόνιμα. Γίνεται μέλος της τροτσκιστικής Τετάρτης Διεθνούς και του Διεθνιστικού Κομμουνιστικού Κόμματος, με τους οποίους όμως σταδιακά διακόπτει κάθε σχέση. 

Αποδεκτός από το σύστημα, ο Κατοριάδης, -ο πυρήνας των πολιτικών απόψεων του στηριζόταν στην άποψη ότι ο στόχος των κομμουνιστικών κομμάτων δεν είναι η δημιουργία μίας αταξικής κοινωνίας αλλά μίας κομματικής δικτατορίας, κάτι που υποστήριζε και από το περιοδικό που εξέδιδε αργότερα "Σοσιαλισμός ή Βαρβαρότητα"- αποκαταστάθηκε πλήρως επαγγελματικά εργαζόμενος για δεκαετίες σε υψηλόβαθμη θέση σαν οικονομολόγος και στέλεχος στον ΟΟΣΑ.

Μπορεί να μας χωρίζει άβυσσος από τις θεωρητικές προσεγγίσεις του Κορνήλιου Καστοριάδη, -που μεταβαλλόταν διαρκώς-  αυτό όμως δεν σημαίνει ότι  δεν τον αναγνωρίζουμε σαν έναν από τους σημαντικούς στοχαστές του 20ου αιώνα.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου