Ο άνθρωπος που έγραψε την “Ασκητική”, ένα από τα πιο μεγαλειώδη από κάθε άποψη έργα παγκοσμίως, γεννήθηκε σαν σήμερα.
Ας μιλήσω για ένα από τα εξίσου κορυφαία έργα του.Τη “Νέα Πομπηία“. Μια “εξτρεμιστική” πραγματεία του Καζαντζάκη, γραμμένη το 1926 παρακαλώ, εναντίον του αστικού κράτους.
Ο “ξαφνικός θάνατος” του δυτικού αστικού πολιτισμού, όπως έγινε με την Πομπηία.
Μια πολιτική, φιλοσοφική διακήρυξη κατά του αστικού κράτους.Ο “ξαφνικός θάνατος” της Πομπηίας των κατοίκων που ευδαιμονούσαν, και για αυτό ήταν ανυποψίαστοι και υποτιμούσαν το ενδεχόμενο μιας καταστροφής, εμπνέει τον Καζαντζάκη, που οραματίζεται μια ανάλογη, αιφνίδια καταστροφή για τον δυτικό αστικό πολιτισμό.
Το παράδοξο είναι ότι ο Καζαντζάκης “καταστροφολογώντας” επιδιώκει τη λύτρωση ενός ολόκληρου κόσμου, των καταπιεσμένων και πεινασμένων, του προλεταριάτου, που έγινε γρανάζι της παγκόσμιας μηχανής της αστικής τάξης που απογύμνωσε τον πολιτισμό από το πνεύμα και την τέχνη.
Θα μπορούσε να θεωρηθεί με δεδομένες τις συνθήκες της εποχής ένα κείμενο που θα προσδιόριζε τον Κύριο Νίκο ως έναν τρομοκράτη. Μια απειλή για το αστικό σύστημα.
Ο Καζαντζάκης, προκαλεί τον συντηρητικό πολιτικό και πνευματικό κόσμο με τη νέα Πομπηία, στην οποία διακηρύττει ότι θα χαιρόταν πολύ να έβλεπε την καταστροφή του αστικού συστήματος και της κυριαρχούσας και αμέριμνης στην ευδαιμονία της αστικής τάξης, να συντρίβεται, όπως ακριβώς έγινε η συντριβή της ιταλικής πόλης από την έκρηξη του Βεζούβιου.
Ο ξαφνικός θάνατος του δυτικού πολιτισμού, που μετέτρεψε τον άνθρωπο σε γρανάζι του, ήταν το δικό του όραμα.
Ένα κείμενο προκλητικό για την ωμότητα με την οποία διατυπώνει τις σκέψεις του ενάντια στο υπάρχον πολιτικό και κοινωνικό σύστημα, αλλά παράλληλα βαθιά ανθρωπιστικό καθώς μέσα από την οραματική για εκείνον καταστροφή, θα σωθεί ο άνθρωπος που έχει γίνει δεσμώτης του βιομηχανοποιημένου συστήματος του δυτικού πολιτισμού.
Έχουμε να κάνουμε, κατ’ εμέ, με μια κομμουνιστική διακήρυξη του Καζαντζάκη για την καταστροφή της δυτικής αστικής τάξης και του πολιτισμού της, και την απελευθέρωση των φτωχών κι αδικημένων από τα δεσμά τους.
Μια διακήρυξη καταστροφής του δυτικού πολιτισμού. Χρέος και ο συνεχής αγώνας κατά τον Καζαντζάκη. Χρέος να ανέβει ο άνθρωπος την ανηφόρα, αφού οι μεγαλύτεροι άθλοι της ανθρωπότητας στη σκέψη, στην τέχνη και στην πράξη τελέστηκαν μόνο έτσι πάντοτε.
Χρέος ο αγώνας να απελευθερωθεί ο άνθρωπος.
Ας ονειρευόμαστε την καταστροφή του δυτικού πολιτισμού, όπως στην Πομπηία. Μια εκδικητική μα και ανθρωπιστική ευχή της καταστροφής.
“Δεν υπάρχουν ιδέες, υπάρχουν μονάχα άνθρωποι που κουβαλούν τις ιδέες. Και αυτές παίρνουν το μπόι του ανθρώπου που τις κουβαλάει”.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου