29/6/1931: Tο μεγαλύτερο αντισημιτικό πογκρόμ στην ιστορία του νεοελληνικού κράτους.

Σαν σήμερα 29/6/1931, οργανώθηκε στην Θεσσαλονίκη από μια σειρά φασιστικών οργανώσεων («Εθνική Ενωσις Ελλάς» «Παύλος Μελάς», κ.α) το μεγαλύτερο αντισημιτικό πογκρόμ στην ιστορία του νεοελληνικού κράτους.

Οπλισμένα μπουλούκια φασιστών έκαναν επιδρομή στους συνοικισμούς της Θεσσαλονίκης, Ρεζί Βαρδάρ, Χαριλάου, Συνοικισμός 151 και Κάμπελ, όπου κατοικούσαν φτωχοί Εβραίοι δημιουργώντας κόλαση.
Πυρπόλησαν σπίτια, λεηλάτησαν καταστήματα, βίασαν γυναίκες, δολοφόνησαν κόσμο. 

Το κλίμα είχε αναλάβει να δημιουργήσει η αντικομμουνιστική – Βενιζελική εφημερίδα «Μακεδονία» και τα μέλη της φασιστικής Εθνικής Παμφοιτητικής Ενώσεως (ΕΠΕ) που λίγες μέρες πριν είχαν πλημμυρίσει με προκηρύξεις την Θεσσαλονίκη που ανάμεσα στα άλλα έγραφαν: «Ελληνικέ λαέ, Μέσα εις τους φιλόστοργους κόλπους σου εγκλείεις μίαν μεγάλη ομάδα ανθρώπων, τους Εβραίους της Ελλάδος. Οι άνθρωποι αυτοί, οι οποίοι προθυμοποιούνται να συμμετάσχουν εις τας Εθνικάς μας εορτάς και να δείξουν ότι είναι δήθεν φίλοι της Πατρίδος μας, δεν αφίνουν καμμίαν ευκαιρίαν χωρίς να δυσφημίσουν τα ιδεώδη Σου, χωρίς να προσπαθήσουν να σε εξαφανίσουν από του προσώπου της γης. Οι Εβραίοι είναι εκείνοι οι οποίοι το 1821 περιήγαγον τον Πατριάρχην μας Γρηγόριον τον Ε΄ ανά τας οδούς της Κωνσταντινουπόλεως. Οι Εβραίοι είναι εκείνοι οι οποίοι ως Κομμουνισταί και ως συνεργάται των Κομιτατζήδων σκάπτουν τον τάφον της Ελληνικής φυλής...».

Την νύχτα, λοιπόν της 29ης Ιούνη, 200 περίπου οπλισμένα φασιστοειδή, καθοδηγούμενα από στελέχη της ΕΕΕ, -ήτανε ο επίσημος φορέας της Χιτλερικής πανούκλας πολλά χρόνια πριν στην Ελλάδα, οι πολιτικοί πρόγονοι των σημερινών Χρυσαυγιτών - και με την ανοχή της χωροφυλακής, δημιούργησαν μια βραδιά φρίκης για τους Εβραίους κατοίκους της Θεσσαλονίκης, ειδικά σ’ αυτούς που κατοικούσαν στον συνοικισμό Κάμπελ.
Λήστεψαν και πυρπόλησαν τα σπίτια τους, βίασαν Εβραιοπούλες, δολοφόνησαν ηλικιωμένους.
Κι όλα αυτά ήταν συνέπεια του αντισημιτικού και αντικομμουνιστικού κλίματος, που καλλιεργούσαν οι φασιστικές οργανώσεις, αλλά και το κόμμα των Φιλελευθέρων του Βενιζέλου.

Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμα και μετά τον δολοφονικό όργιο που πραγματοποίησαν οι παρακρατικές συμμορίες, η φιλοβενιζελική εφημερίδα «Μακεδονία» κυκλοφορεί την 1/7/1931 αποδίδοντας την φασιστική επίθεση σαν αντιπαράθεση κατοίκων με ανάμιξη κομμουνιστών: «Υπάρχει ωσαύτως η πληροφορία ότι εις τας σκηνάς υφ' οι κομμουνιστές οι οποίοι διεσπάρησαν μεταξύ του πλήθους και παρότρυναν τους μεν εναντίον των δε», γράφει στην πρώτη της σελίδα.

Και δεν είναι απλώς το ότι το πογκρόμ που εξαπολύθηκε και η έξαρση του εθνικισμού και αντισημιτισμού που ακολούθησε και ανάγκασε χιλιάδες φτωχούς Εβραίους να εγκαταλείψουν την Θεσσαλονίκη και να μεταναστεύσουν στην Παλαιστίνη, τις ΗΠΑ και την Ευρώπη.
Είναι και η «δικαίωση» που είχαν από το επίσημο ελληνικό κράτος, αυτοί που οργάνωσαν και καθοδήγησαν όλη αυτή την ρατσιστική επίθεση.

Μετά τον σάλο που ξεσηκώθηκε και την μήνυση που κατέθεσε η Ισραηλινή Κοινότητα Θεσσαλονίκης, οδηγήθηκαν για να δικαστούν στο κακουργιοδικείο της Βέροιας τον Απρίλη του 1932, 25 άτομα από τους πρωτεργάτες του δολοφονικού οργίου.
Ανάμεσα τους και οι Κοσμίδης και Χαριτόπουλος πρόεδρος και γ.γ της ΕΕΕ αντίστοιχα καθώς και ο αρχισυντάκτης της «Μακεδονίας» Νικόλαος Φαρδής, σαν ηθικοί αυτουργοί του δολοφονικού πογκρόμ.

Μετά από μια δίκη παρωδία, οι πάντες αθωώθηκαν, εκτός από δυο "Χαλυβδόκρανους" που πήραν ποινές χάδι για εμπρησμό. (Οι "Χαλυβδόκρανοι" –ονομαζόταν έτσι γιατί έφεραν στρατιωτική στολή και κράνη- ήταν οι «ομάδες κρούσης» της «ΕΕΕ». Αποτελούταν από φτωχά περιθωριακά στοιχεία που «έβγαζαν μεροκάματο», με την συμμετοχή τους σε τέτοιες εγκληματικές δραστηριότητες, αφού αποδεδειγμένα η οργάνωσή τους είχε χρηματοδότηση από τον δήμο Θεσσαλονίκης, μεγάλες τράπεζες και «μυστικά κρατικά κονδύλια»).

Υ.Γ: Λίγους μήνες μετά και βλέποντας την ανοχή που έχουν από την κυβέρνηση τα μέλη της ΕΕΕ δολοφονούν (20.8.1932) εν ψυχρώ τον εργάτη Χαρίτωνα Σταμπουλίδη.
Ο Μάρκος Βαφειάδης καταγγέλλει δημόσια ότι τον εργάτη δολοφόνησαν τα αδέλφια Μελεμενλή, ηγετικά στελέχη των "Χαλυβδόκρανων".
Η χωροφυλακή αδιαφορεί.
Στα χρόνια της Κατοχής, οι Θεόδωρος, Ιωάννης και Παναγιώτης Μελεμενλής, "σταδιοδρομούν" σαν ταγματασφαλίτες και "προάγονται" σε αξιωματικούς της γερμανοντυμένης συμμορίας του Πούλου.