Τη Δομνίστα διάλεξε και ο Άρης Βελουχιώτης το 1942 για την πρώτη δημόσια εμφάνιση του ΕΛΑΣ και την επίσημη κήρυξη της Απελευθερωτικής Επανάστασης!
Στα εκείνα τα αξέχαστα χρόνια του Αγώνα, η Δομνίστα χαρακτηρίζονταν από τους εξεγερμένους Ευρυτάνες ως η «Αγία Λαύρα της Αντίστασης»!
Οι κάτοικοι της Δομνίστας, πριν από 78 χρόνια, σίγουρα δεν θα μπορούσαν να φανταστούν πως το φτωχοχώρι τους θα γράφονταν κάποτε με ολόχρυσα γράμματα στη σύγχρονη ιστορία της Ελλάδας!
Αναδρομή…
Ας γυρίσουμε όμως πίσω το ρολόι του χρόνου. Από τα τέλη του Απρίλη του 1941, με την παράδοση της χώρας στους κατακτητές από το δωσίλογο Τσολάκογλου, ολόκληρη η Ελλάδα στενάζει κάτω από την τριπλή κατοχή των Ιταλών, Γερμανών και Βουλγάρων φασιστών που σε συνεργασία με τους ντόπιους προδότες έχουν απλώσει την κτηνώδη αιματοβαμμένη κυριαρχία τους σε κάθε γωνιά της χώρας.
Οι βασιλιάδες και οι καθεστωτικοί πολιτικοί αυτομόλησαν στο εξωτερικό. Ο κόσμος υποφέρει σκληρά μέσα στην ίδια του τη χώρα. Η ξεδιάντροπη ληστεία του λαού, η περιφρόνηση κάθε ανθρώπινης αξίας, η ωμή βία, ο χαφιεδισμός, οι διώξεις, τα βασανιστήρια, οι εκτελέσεις, οι θάνατοι χιλιάδων ανθρώπων από την πείνα, συνθέτουν το εφιαλτικό σκηνικό του τρόμου που θα κατοικοεδρεύει για τα επόμενα χρόνια. ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ
Με αφορμη της συμληρωσης 78 χρονων απο την κηρυξη του ανταρτικου
ΑπάντησηΔιαγραφήαπο τον πρωτοκαπετανιο του ΕΑΜ Αρη Βελουχιωτη επιτρεψτε μου σεις
οι αναγνωστες του ΒΚ να σας διηγηθω μια πολυ απλη μικρη ιστορια που
μας διηγουνταν η γιαγια μου σχετικα με το ηθος των ανταρτων
Μια αρκετα μεγαλη ομαδα ανταρτων με καμποσα ζωα κυριως μουλαρια για
να αντεχουν στα κακοτραχαλα μονοπατια της ορεινης Αιτωλοακαρνανιας
και της Ευρυτανιας κατεβηκε στο χωριο καλλιθεα (Προστοβα τοτε) Αιτωλ νιας
γιατι ειχαν πληροφοριες οτι εκει υπηρχαν καμποσοι μαυραγοριτες που ληστευαν
τον κοσμο και ειχαν γεματες τις αποθηκες τους με τροφιμα ενω ο πολυς
κοσμος υποφερε απ την πεινα και αλλες στερησεις Επιστρατευσαν λοιπον
κοποιους απο τα γυρω χωρια κυριως γυναικες γιατι αυτες τα καταφερναν καλυ
τερα στο ζαλιγκωμα (φορτωμα στην πλατη) Με την εφοδο που πραγματοποι
ησαν βρηκαν πολλες εκατονταδες κιλα τροφιμα και αλλα ειδη τα οποια
κατεσχεσαν και στη συνεχεια τα φορτωσαν στα ζωα και στους επιστρατευμενους
Η πορεια ξεκινησε προς το βορα δηλαδη προς τα συνορα της Ευρυτανιας
αλλα τον ακριβη προορισμο της της πορειας δεν τον γνωριζε κανεις παρα
μονο οι επικεφαλης των ανταρτων Με πολυ κοπο και δυσκολιες η πομπη
εφτασε μετα απο πολλες ωρες κοντα στον Προυσο κι εκει ξεφορτωθηκαν
τα κατασχεθεντα Η γιαγια μου και οι υπολοιποι που ειχαν επιστρατευτει ηταν
ελευθεροι να επιστρεψουν στα χωρια τους Εμεις τα εγγονια της ακουγοντας
αυτη την εξιστορηση και επειδη ειχαμε ακουσει απο τους δεξιους φρικτες ιστο
ριες για τη συμεριφορα των ανταρτων ρωταμε τη γιαγια μου πως ηταν η συμπερι
φορα των ανταρτων μηπως χρησιμπποισαν βια μηπως χτυπησαν η μηπως
σκοτωσαν κανεναν Η απαντηση της γιαγιας ηταν αφοπλιστικη ΕΓΩ ΚΑΛΥΤΕΡΟΥ΅Σ
ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ δεν γνωρισα στη ζωη μου Ηταν πολυ ευγενικοι πολυ ανθρωπινοι
αλλα και απλοχεριδες Το απλοχεριδες το ειπε γιατι τα μισα απο τα κατασχεθεντα
τα μοιρασαν στους εεπιστρατευθεντες Η γιαγια μου μεχρι τα βαθεια της γηρατια
δεν επαψε να μιλα με τα καλυτερα λογια για το ανταρτικο και για τα παληκαρια του Αρη
Γεια σου melito! Να συμπληρώσω τη διήγησή σου, με μια ακόμη ιστορία, που τη διηγούνταν παλιότερα στα χωριά του Μουζακίου, για να καταλάβει κανείς πώς ο Άρης Βελουχιώτης έδινε απλά έμπρακτα πολιτικά μαθήματα, που ξυπνούσαν ακόμη και τον πιο αγράμματο άνθρωπο και που τον έκαναν να καταλάβει την αλήθεια,την οποία σκόπιμα του έκρυβε η αντίδραση. Ήταν λοιπόν, καλή ώρα, αρχές καλοκαιριού του 1943. Ανάμεσα στα χωριά Γράλιστα, Βούνιστα, Βρόστιανη και Νεβροβούνιστα είχε διεισδύσει μια ομάδα του ΕΔΕΣ, της οποίας οι επικεφαλής είχαν δυστυχώς ξεκινήσει να κάνουν αντικομμουνιστική και αντιΕΑΜική προπαγάνδα στους πάμφτωχους αγράμματους γεωργοχτηνοτρόφους της περιοχής. Μεταξύ των άλλων ανοησιών που διέδιδαν ήταν ότι, αν κυριαρχήσει ο ΕΛΑΣ,οι χωριάτες θα χάσουν την ...ατομική τους ιδιοκτησία! Η οποία, για τους πιο πολλούς, έγκειτο σε λίγες γίδες και κότες άντε και κανένα γομάρι ή μουλάρι, και σε μερικές άγονες αυλαγιές γης σκόρπιες δώθε-κείθε, όπου έσπερναν καμιά πατάτα, κανένα φασόλι και λίγο καλαμπόκι, για να φτιάχνουν μπομπότα (καλαμποκοψωμο) ή πλαστό(χορτόπιτα από καλαμποκάλευρο) ή χυλό "κατσαμάκι". Όλοι γύριζαν ρακένδυτοι, με τρύπια τσαρούχια και χιλιομπαλωμένα παντελόνια. Αυτή ήταν η πραγματική ατομική τους ιδιοκτησία. Μια μέρα λοιπόν ένας πάμφτωχος χωριάτης της περιοχής, ενώ σκάλιζε τη γη, βλέπει μια ένοπλη ομάδα να πλησιάζει. Ήταν ομάδα του ΕΛΑΣ με επικεφαλής τον ίδιο τον Άρη, που ο χωρικός μας δεν τον είχε ξαναδεί. Νόμισε λοιπόν ότι επρόκειτο για κάποιο άλλο τμήμα των ανταρτών του Ζέρβα, σαν εκείνο που σουλατσάριζε από καιρό στην περιοχή. Πεζεύει ο Άρης από το άλογο, καλημερίζει το χωριάτη και, χωρίς να του πει ποιος είναι, τον ρωτάει αν στο χωριό του υπάρχει οργάνωση του ΕΑΜ. -Όχι, απαντάει ο χωριάτης. Εμείς καπετάνιο μ', είμαστε με σας, γιατί αλίμονο μας αν από εδώ περάσει ο Άρης! -Και τι σου έχει κάνει αυτός, πατριώτη; ρωτά τώρα ο Άρης, και αποφασίζει για λίγο να τον "δουλέψει". Φαντάζομαι ότι θα σε έκλεψαν οι ΚΚΕδες και γι'αυτό εσύ δεν τους χωνεύεις. -Όχι, βρε καπετάνιο μ', απαντάει ο χωριάτης, ούτε με έκλεψαν ούτε με πείραξαν,αλλά έτσι όπως εσείς μας είπατε πριν δύο βδομάδες, αν κάνει πως περνάει από δώ εκείνος ο Άρης, θα μας πάρει τα χωράφια και τις γίδες μας! Θα χάσουμε το βιός μας - Ε, λοιπόν, ναι, κάνει τότε δήθεν θυμωμένος ο Άρης. Εγώ είμαι ο Αρης ο Βελουχιώτης και τώρα αμέσως θα σου την πάρω όλη την περιουσία σου! Κι ενώ ο χωριάτης μας έχει γίνει άσπρος από το φόβο, ο Άρης τραβάει και κόβει από το χιλιομπαλωμένο παντελόνι του χωριάτη ένα φθαρμένο ήδη μεγάλο μπαλώμα που έχασκε στο γόνατό του. Να, ωρέ, όλη η περιουσία σου! Σου την παίρνω! Έγινε χαμός από τα γέλια των ΕΛΑΣιτών, έτσι που ξεθάρρεψε,σαν κάτι να κατάλαβε, και άρχισε να ... γελάει κι ο ίδιος ο χωριάτης. -Κατάλαβες, πατριώτη, ποια περιουσία θα σου πάρει ολόκληρη ο ΕΛΑΣ;ρωτάει τώρα γελώντας κι ο Άρης - Αμ' δεν κατάλαβα καπετάνιο μ', απαντάει ο φουκαράς: τη μαύρη μ' τη φτώχεια και την τύφλα μ' την κακιά! Μετά από λίγο καιρό, ο χωρικός αυτός ήταν πλέον κι ο ίδιος ιδρυτικό μέλος του ΕΑΜ στο χωριό του και ξυπνούσε τις συνειδήσεις των συμπατριωτών του, διηγούμενος συχνά-πυκνά την πρώτη του αναπάντεχη,αλλά τόσο διδακτική, συνάντηση με το θρυλικό Πρωτοκαπετάνιο του Νέου μας Εικοσιένα. Έτσι απλά κι αποτελεσματικά έδειχνε την αλήθεια ο Άρης σε κάθε απλό τίμιο άνθρωπο του φτωχού,χιλιοβασανισμένου,
Διαγραφήαλλά ανοιχτομάτη και περηφανου λαού μας.Δεν υπάρχει πιστεύω πιο δυνατό και πιο αποτελεσματικό μάθημα-βίωμα!