21/8/1916 Απεργία της Σερίφου

Του Θανάση-29

Οι απάνθρωπες συνθήκες εργασίας οδήγησαν τους εργάτες μεταλλείων της Σερίφου στην εξέγερση το 1916.

Η απεργία ξεκίνησε στις 7 Αυγούστου 1916 όταν οι εργάτες του μεταλλείου αρνήθηκαν να φορτώσουν το μετάλλευμα σε ένα πλοίο με το όνομα «Μανούσι».

Επικεφαλής των απεργών ο Κ.Σπέρας (ιδρυτικό μέλος της ΓΣΕΕ που στο Α’ συνέδριο άνηκε στην ομάδα εκείνη που υποστήριζαν ότι η εργατική τάξη δεν θα πρέπει να έχει πολιτική εκπροσώπηση με την μορφή κόμματος και  για το λόγο αυτό θεωρήθηκε αναρχικός. Μετά την απεργία φυλακίστηκε μαζί με άλλα στελέχη της απεργίας.

Οι εργάτες της Σερίφου  ζητούσαν 8ωρο, αύξηση ημερομισθίου και λήψη μέτρων ασφάλειας. Ο άγγλος ιδιοκτήτης Γρόμαν ζήτησε τη βοήθεια των ελληνικών αρχών και στις 21/8/1916 κατέβασαν απο την  Αθήνα ένα απόσπασμα αστυνομικών δυνάμεων  με σκοπό να καταστείλουν την απεργία.

Οι αστυνομικοί έδωσαν 5 λεπτά διορία στους εργάτες να λήξουν την απεργία και με την εκπνοή της άνοιξαν πυρ. Γυναίκες και παιδιά αντέδρασαν στην καταστολή, όλο το νησί ξεσηκώθηκε  στο πόδι.

Με το τέλος της απεργίας οι συνθήκες εργασίας στο μεταλείο  κάπως καλυτέρευσαν, ήταν μια απο τις πρώτες  ΝΙΚΕΣ ΤΗΣ ΕΡΓΑΤΙΚΗΣ ΤΑΞΗΣ ΒΑΜΕΝΗ ΟΜΩΣ  ΣΤΟ ΑΙΜΑ.

Νεκροί οι Θ. ΚΟΥΖΟΥΠΗΣ, ΜΙΧ. ΖΩΙΛΗΣ, ΜΙΧ. ΜΗΤΡΟΦΑΝΗΣ, Γ. ΠΡΩΤΟΠΑΠΑΣ.

Nα τονίσουμε ότι την περίοδο της απεργίας της Σερίφου στο ελληνικό εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα υπάρχει το ρεύμα του «συντεχνιακού» και ταξικού συνδικαλισμού.

Παρόλο που οι συντεχνίες είναι πλέον ανύπαρκτες την  περίοδο αυτή το «συντεχνιακό πνεύμα» κυριαρχεί στο τρόπο οργάνωσης, δράσης και  λειτουργίας των πρώτων συνδικαλιστικών οργανώσεων. Λέγοντας «συντεχνιακό πνεύμα» εννοούμε τη συνύπαρξη στην ίδια οργάνωση μισθωτών, αυτοαπασχολούμενων και μικροεργοδοτών απουσία δηλαδή ταξικής συνείδησης και αλληλεγγύης των κοινών συμφερόντων της τάξης ανεξαρτήτως επαγγέλματος. Οι οργανώσεις αυτής της περιόδου στηρίζονταν σε  ένα πνεύμα φιλανθρωπίας και ελεημοσύνης. Συχνά επικεφαλής των οργανώσεων βρίσκονταν παράγοντες άσχετοι με την εργατική τάξη όπως δικηγόροι, κληρικοί, πολιτευτές ακόμη και επιχειρηματίες.

Μετά το 1910 διαμορφώνεται μια νέα γενιά συνδικαλιστικών οργανώσεων. Αυτές εμψυχώθηκαν από εργάτες που είχαν αποκτήσει από μικρές σοσιαλιστικές ομάδες της εποχής, μια σοσιαλιστική κατάρτιση. Ο διεκδικητικός τους χαρακτήρας  ήταν σαφέστερος. Κύριος στόχος να ανυψώσουν το εργάτη και την εργασία του.

Έχει σημασία να τονίσουμε ότι στην Ελλάδα δεν προϋπήρξαν συνδικαλιστικές οργανώσεις πριν τη συνταγματική κατοχύρωση τους όπως είχε συμβεί σε άλλες χώρες. Έτσι η συγκρότηση τους με τη ευλογία της δικηγορίας και της αστικής δημοκρατίας  εμπεριείχε τον κίνδυνο «ενσωμάτωσης».

Ακόμα ότι οι εργοδότες συνήθως εργάζονταν και οι ίδιοι πλάι στους μισθωτούς, αναπτύσσοντας με αυτούς δεσμούς που καθιστούσαν δύσκολη την ανοικτή ταξική αντιπαράθεση, αυτό συνέβαλε και στην αύξηση της εκμετάλλευσης της εργατικής δύναμης. Από την άλλη έλλειπε το στρώμα της εργατικής αριστοκρατίας.

Η ηρωική απεργία της Σερίφου είναι μία από τις χιλιάδες  μάχες που έδωσε η εργατική τάξη στα πρώτα βήματα της για την υπεράσπιση των συμφερόντων της και στην απελευθέρωση της από τα καπιταλιστικά δεσμά.