Πρωί-πρωί συζητάμε για την επιστροφή των πλοίων. Αποφασίζουμε να φύγουν και τα δύο πλοία Πέμπτη πρωί με προορισσμό Λεμεσσό. Κάθε προσπάθεια να φύγουμε από το Ισραήλ αποτυγχάνει, παράς τις προσπάθειες του έλληνα προξένου στην Ιερουσαλήμ. Οι Σιωνιστές διαμηνύουν πως μόνο ο Τάσος Κουράκης μπορεί να περάσει ελεύθερα από το Ερέζ. Οι υπόλοιποι θα συλληφθούμε και θα ανακριθούμε ως παρανόμως εισελθόντες στο Ισραήλ. Ο Κουράκης αρνείται να διαχωριστεί από τους υπόλοιπους και δηλώνει ότι θα γυρίσει με τα πλοία, μολονότι από την αρχή είχε πει πως έχει υποχρεώσεις στην Ελλάδα.
Στη συνέχεια αρχίζει το πρόγραμμα της μέρας.
Πρώτος σταθμός η διαδήλωση αγροτών ενάντια στο εμπάργκο, μπροστά από την έδρα του ΟΗΕ. Παίρνουμε μέρος στη διαδήλωση, φωνάζουμε συνθήματα, τα κανάλια είναι εκεί και παίρνουν εικόνες. Οι Παλαιστίνιοι αγρότες έγιναν είδηση, επειδή διαδηλώνουν μαζί τους κάποιοι δυτικοί! Κατάντια…
Παίρνουμε τον παραλιακό δρόμο προς το Νότο. Δεξαιά μας η θάλασσα, αριστερά μας περιβόλια και αμπέλια, με φυτά ταλαιπωρημένα και καχεκτικά εξαιτίας της έλλειψης νερού. Κάπου-κάπου βλέπουμε πολυτελή για τα δεδομένα της Γάζας σπίτια. Είναι οι βίλες των ανθρώπων του Νταχλάν, που τις παράτησαν όταν ηττήθηκαν και έφυγαν από τη Γάζα.
Σε λίγο βλέπουμε αριστερά μας μια πόλη με ολοκαίνουργιες ψηλές πολυκατοικίες, βαμμένες (στη Γάζα τα περισσότερα κτίρια είναι ασοβάτιστα εξωτερικά) και με άνετα μπαλκόνια. Είναι πρώην ισραηλινός εποικισμός, που παραμένει άδειος. Οπως μας πληροφόρησαν οι συνοδοί μας, φεύγοντας κατέστρεψαν το εσωτερικό των κτιρίων.
Επόμενος σταθμός ένα κέντρο για παιδιά στην πόλη Νουσιράτ. Φαίνεται να ελέγχεται από ανθρώπους του Λαϊκού Μετώπου, όχι φανερά όμως. Τα παιδιά δίνουν μια παράσταση με παραδοσιακούς χορούς. Μας μαγεύει η Ντάμπκα, χορός που μοιάζει με τον ποντιακό πυρίχειο. Βγαίνω κάποια στιγμή έξω για να καπνίσω. Η πιτσιρικαρία της πόλης έχει μαζευτεί απέξω και οι πολιτοφύλακες με τα καλάζνικοφ την κρατάνε μακριά. Με τον Χρήστο Γιοβανόπουλο τους κάνουμε νόημα ν’ αφήσουν τα παιδιά. Πάμε κοντά τους, τα χαιρετάμε, μας λένε τα ονόματά τους. Στα πρόσωπά τους βλέπεις την επόμενη γενιά της αντίστασης.
Φτάνουμε στη Ράφα και περνώντας μέσα από την πόλη κατεβαίνουμε στα σύνορα. Το θέαμα είναι συγκλονιστικό. Ερείπια από γκρεμισμένα σπίτια Παλαιστινίων. Ερείπια του τείχους που το Γενάρη (αν θυμάμαι καλά) γκρέμισαν οι μαχητές της Χαμάς, για να ξεχυθούν εκατοντάδες χιλιάδες Παλαιστίνιοι προς την Αίγυπτο και πίσω από τα ερείπια βλέπεις μια σειρά πολυκατοικίες με τους εξωτερικούς τοίχους διάτρητους από σφαίρες. Βλέπουμε δυο καμιόνια να ξεφορτώνουν καμιά τριανταριά μαυροντυμένους ενόπλους. Πλησιάζουμε, αλλά μένουμε σε κάποια απόσταση. Είναι παιδιά από τη Ράφα που ήρθαν να κάνουν εκπαίδευση. Οι περισσότεροι φορούν πράσινα καπελάκια και κάποιοι έχουν τα πρόσωπα καλυμμένα με κουκούλες. Κρατούν καλάζνικοφ και δυο-τρεις φέρουν RPG. Αποτραβιούνται σ’ έναν αμμόλοφο μέχρι να φύγουμε, για να κάνουν την εκπαίδευσή τους.
Το πιο εντυπωσιακό σ’ αυτή την περιοχή, όμως, είναι τα τούνελ. Εχουν πλέον ξεπεράσει τα χίλια. Οπου βλέπεις ένα στέγαστρο από λευκό αδιαφανές νάιλον, γύρω-γύρω περίφραξη και μπροστά σωρούς από χώμα, ξέρεις πως είναι τούνελ. Τα φυλάνε ένοπλοι και όπως μάθαμε στο σκάψιμο δουλεύουν ακόμα και πιτσιρικάδες, διότι οι συνθήκες είναι ασφυκτικές. Τα τούνελ βγαίνουν μέσα στο αιγυπτιακό κομμάτι της Ράφα. Εκεί ζουν 3.000 Παλαιστίνιοι και γύρω στις 35.000 φίλα προσκείμενοι Αιγύπτιοι. Αυτό το εκπληκτικό δίκτυο υπόγειας οδοποιίας μετά από χρόνια θα αναλύεται σε βιβλία αρχιτεκτονικής. Εννοείται πως έτσι όπως είναι η κομπανία μας, δυο πούλμαν με καμιά σαρανταριά αλλοδαπούς, ακολουθούμενο από αυτοκίνητα με τηλεοπτικά συνεργεία, φωτορεπόρτερ και δημοσιογράφους, δεν υπάρχει περίπτωση να επιτραπεί είσοδος σε κάποιο τούνελ. Ισως μια άλλη φορά.
Επόμενη στάση η Χαν Γιούνις, η δεύτερη σε πληθυσμό πόλη της Λωρίδας της Γάζας. Σταματάμε στο δημαρχείο, ένα καινούργιο λαμπερό κτίριο, αραβικού ρυθμού, ντυμένο όλο με άσπρη σκαλιστή πέτρα. Ρωτάω και μαθαίνω το λόγο αυτής της πολυτέλειας. Η Χαν Γιούνις ήταν η έδρα του Μοχάμεντ Νταχλάν, του αμερικανόδουλου πραξικοπηματία της Φάταχ. Οπως καταλαβαίνετε, ο βρομερός αυτός άνθρωπος έφτιαξε το στρατηγείο του στο ίδιο στιλ που έφτιαξε και τη βίλα του στην παραλία της Γάζας. Ο σημερινός δήμαρχος είναι ένας αξιοσέβαστος συγγραφέας που ανήκει στη Χαμάς. Είναι από τους ήρωες της Αντίστασης. Οτι είναι αξιοσέβαστο πρόσωπο μου το είπε άνθρωπος του Λαϊκού Μετώπου, γι’ αυτό πρέπει να είναι αλήθεια. Στενοχωρήθηκε που δεν είχαμε χρόνο να μας κάνει το τραπέζι. Ουσιαστικά σταματήσαμε μόνο για να χρησιμοποιήσουμε τις τουαλέτες του Δημαρχείου.
Στην άκρη της Χαν Γιούνις, αμέσως μετά μια τεχνική λίμνη που χρησιμοποιείται σαν χαβούζα, υπήρχε ένας τεράστιος ισραηλινός εποικισμός, που έπαιρνε όλο το νερό, αφήνοντας τους Παλαιστίνιους στη δυστυχία. Αυτός ο εποικισμός με τα παρακλάδια του κατείχε περίπου το 40% της καλλιεργήσιμης γης της Γάζας. Είχε εγκαταστήσει θερμοκήπια σε μεγάλη έκταση και παρήγαγε λουλούδια. Τα θερμοκήπια τα κατέστρεψαν φεύγοντας και οι Παλαιστίνιοι δεν έχουν τη δυνατότητα να τα ξαναστήσουν, γιατί δεν υπάρχουν τα υλικά, ούτε το νερό. Στην άκρη της πόλης ο ΟΗΕ χτίζει έναν οικισμό όπου θα στεγαστούν οικογένειες που τους έχουν γκρεμίσει τα σπίτια, όμως οι εργασίες έχουν σταματήσει, διότι δεν υπάρχουν υλικά, λόγω του αποκλεισμού.
Το πρόβλημα της αποχέτευσης και του νερού είναι πολύ κρίσιμο στη Γάζα. Μεγάλες πόλεις χρησιμοποιούν βόθρους και χαβούζες που αποτελούν ανοιχτές εστίες μικροβίων. Πέρα απ’ αυτό, λόγω της φύσης των πετρωμάτων, μολύνεται ο υδροφόρος ορίζοντας με κίνδυνο να κατστραφεί το νερό και μολυσματικές ασθένειες να περάσουν στα φυτά. Ο ΟΗΕ έχει χρηματοδοτήσει πρόγραμμα κατασκευής εγκαταστάσεων βιολογικού καθαρισμού, όμως το Ισραήλ απαγορεύει την εισαγωγή των μηχανημάτων και θεωρεί casus belli την κατασκευή των βιολογικών εγκαταστάσεων, διότι θέλει να πάρει και το νερό που θα παράγεται στο τέλος του καθαρισμού. Οπως μας έλεγε ο Δρ Ουαλίντ Αμερ, καθηγητής στο Ισλαμικό Πανεπιστήμιο της Γάζας, αν δε δοθεί λύση σύντομα στο πρόβλημα των λυμάτων, θ’ αναγκαστούν για λόγους επιβίωσης να τα ρίξουν στη θάλασσα, επιφέροντας μεγάλη καταστροφή σ’ ένα από τα ομορφότερα κομμάτια της Μεσογείου.
Νωρίς το βράδυ μας έκανε το τραπέζι ο Τζαμάλ ελ-Χανταρί, πρόεδρος της Λαϊκής Επιτροπής Ενάντια στον Αποκλεισμό, που είναι μία από τις κυριότερες οργανώσεις που μας κάλεσαν στη Γάζα. Ο Χανταρί είναι αρχιμηχανικός, συνεργαζόμενος με τη Χαμάς. Ανήκει στη μεσοαστική τάξη της Γάζας κι αυτό φαίνεται από το σπίτι του: ένα τρίπατο αρχοντικό (μία Μερσέντες και ένα Χόντα είδαμε στο γκαράζ), χωρίς υπερβολές, αλλά πολύ μακριά από τα συνηθισμένα σπίτια της Γάζας (για τους προσφυγικούς καταυλισμούς ή το σπίτι του Χανίγια ας μη μιλήσουμε καλύτερα). Σ’ ένα από τα σαλόνια του σπιτιού μας περίμενε αντιπροσωπεία των συγγενών των πολιτικών κρατούμενων, που μας ζήτησε να στηρίξουμε τα αιτήματά τους. Το γεύμα ήταν παραδοσιακό παλαιστινιακό (διάφορα είδη κρεάτων κι ένα καταπληκτικό γλυκό στο τέλος), ενώ μετά ο Χανταρί έδωσε σε όλα τα μέλη της αποστολής αναμνηστικά δώρα.
Ακολούθησε μια οιονεί διαδήλωση με κεριά στο μνημείο των θυμάτων του αποκλεισμού, η οποία έγινε καθαρά για τις ανάγκες της τηλεόρασης, αφού δεν υπήρχε συμμετοχή του λαού της Γάζας. Το θέαμα ήταν επιεικώς θλιβερό, αλλά τι να κάνουμε, πρέπει να τα υποστούμε και αυτά. Πάντως, οι αλλοδαποί φίλοι μας ήταν ξετρελαμένοι. Καμιά πενηνταριά άνθρωποι, περικυκλωμένοι από καμιά εικοσαριά οπλισμένους πολιτοφύλακες, φώναζαν συνθήματα και κρατούσαν κεριά, πορευόμενοι καμιά πενηνταριά μέτρα!
Δημοσίευση σχολίου