"Κάιν", του Ζοζέ Σαραμάγκου. Το "κύκνειο άσμα" του Πορτογάλου συγγραφέα, δοσμένο κι αυτό με τον ιδιαίτερο τρόπο γραφής του. Τεράστιες προτάσεις χωρίς παραγράφους και ξεχωριστούς διαλόγους, χωρίς σημεία στίξης πλην κόμματος και τελείας. Είναι ένα απολαυστικό, έξυπνο, ανατρεπτικό μυθιστόρημα, που διαβάζεται απνευστί...
Ο Σαραμάγκου ξαναγράφει σκηνές της Βίβλου, δημιουργώντας έναν Κάιν αντάρτη, αθυρόστομο, με ελεύθερο πνεύμα και κριτική σκέψη, να αντιπαρατίθεται απέναντι σε ένα Θεό - εξουσιαστή, εγωπαθή, με ελαστική συνείδηση...
Αλλωστε "η ιστορία των ανθρώπων είναι η ιστορία της ασυνεννοησίας τους με το Θεό - ούτε αυτός καταλαβαίνει εμάς, ούτε εμείς εκείνον".
Μεταφέρουμε μικρό δείγμα της γραφής του βιβλίου, μέρος του σπαρταριστού διάλογου που διεξάγεται μεταξύ θεού και Κάιν, αμέσως μετά την δολοφονία του Αβέλ, στην οποία οδηγήθηκε ο Κάιν αγανακτισμένος απ' τους διαρκείς χλευασμούς και την περιφρόνηση του αδελφού του, λόγω της μη αποδοχής των θυσιών του από το θεό.
(Η μορφοποίηση του κειμένου δικιά μας παρέμβαση. Ο χαρακτηριστικός τρόπος γραφής του Σαραμάγκου είναι μεγάλες προτάσεις, όπου οι διάλογοι των ηρώων είναι ενσωματωμένοι).
"Τον σκότωσες
Ετσι είναι, αλλά ο πρώτος ένοχος είσαι εσύ, εγώ θα έδινα και τη ζωή μου για τη ζωή του αν δεν είχες καταστρέψει τη δική μου.
Θέλησα να σε δοκιμάσω,
Και ποιος είσαι εσύ για να δοκιμάζεις αυτό που δημιούργησες,
Είμαι ο υπέρτατος άρχων όλων των πραγμάτων,
Και όλων των όντων, θα πεις, όχι όμως δικός μου και της ελευθερίας μου,
Ελευθερία για να σκοτώνεις,
Όπως εσύ ήσουν ελεύθερος να επιτρέψεις να σκοτώσω τον άβελ ενώ ήταν στο χέρι σου να το αποτρέψεις, αρκεί για μια στιγμή να είχες εγκαταλείψει το ματαιόδοξο αλάθητο που μοιράζεσαι με όλους τους άλλους θεούς, αρκεί για μια στιγμή να ήσουν πραγματικά ευσπλαχνικός, να δεχόσουν την προσφορά μου με ταπεινότητα, απλώς και μόνο γιατί δεν έπρεπε να τολμήσεις να την αρνηθείς, οι θεοί, κι εσύ όπως όλοι οι άλλοι, έχετε υποχρεώσεις απέναντι σ’ εκείνους που λέτε πως δημιουργήσατε,
Ο λόγος αυτός είναι αντάρτικος,
Πιθανόν να είναι, σε διαβεβαιώ όμως πως, αν ήμουν θεός, κάθε μέρα θα έλεγα Ευλογημένοι ας είναι όσοι διάλεξαν την ανταρσία γιατί σε αυτούς ανήκει η βασιλεία της γης,
Ιεροσυλία,
Μπορεί, πάντως μεγαλύτερη από τη δική σου δεν είναι, που επέτρεψες να πεθάνει ο άβελ,
Εσύ τον σκότωσες,
Ναι, είναι αλήθεια, εγώ ήμουν το εκτελεστικό όργανο, αλλά η καταδίκη υπαγορεύτηκε από σένα,
Δημοσίευση σχολίου