Τώρα πια, όλο και περισσότεροι κάνουν λόγο για κρίση, αφήνοντας στην άκρη τον politically correct όρο «ύφεση». Παραδέχονται ότι η κρίση δεν είναι μόνο στο χρηματοπιστωτικό τομέα, αλλά και στην «πραγματική οικονομία».
Τα ισχυρά ιμπεριαλιστικά κράτη αφήνουν στην άκρη τα νεοφιλελεύθερα ιδεολογήματα και προχωρούν σε κρατικομονοπωλιακού χαρακτήρα ρυθμίσεις. Η αμερικάνικη κυβέρνηση κρατικοποίησε δυο μεγάλες τράπεζες και η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ στηρίζει με ρευστό άλλες, για να μη καταρρεύσουν και οδηγήσουν σε κατάρρευση ολόκληρο το τραπεζικό σύστημα. Ακόμα και η άτεγκτη Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα άνοιξε τα ταμεία της και έριξε χρήμα για να στηρίξει τις εμπορικές τράπεζες. 200 δισ. δολάρια έριξαν τις τελευταίες μέρες στις διεθνείς χρηματαγορές οι κεντρικές τράπεζες των ΗΠΑ, της Ιαπωνίας και της ΕΕ. Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων ανακοίνωσε ήδη πρόγραμμα στήριξης της βιομηχανίας με 30 δισ. ευρώ από το 2009 μέχρι το 2011. Το Ecofin κατέληξε σε χαλάρωση των δημοσιονομικών μέτρων, προκειμένου να στηριχτεί η καπιταλιστική επιχειρηματικότητα.
Οι κυβερνήσεις κάνουν αυτό που πρέπει να κάνουν. Αδειάζουν τα κρατικά ταμεία, για να στηρίξουν τις επιχειρήσεις που πλήττονται από την κρίση. «Δημιουργούν ένα περιβάλλον, όπου τα κέρδη είναι ιδιωτικά και τα προβλήματα δημόσια. Αυτός είναι ο σοσιαλισμός της Wall Street και των πλουσίων», σχολίασε καυστικά ο καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, Νούριελ Ρουμπίνι.
Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, όμως, δεν παρέλειψαν να διακηρύξουν την εμμονή τους στο Σύμφωνο Σταθερότητας (δημοσιονομικά ελλείμματα έως 3% του ΑΕΠ, που σημαίνει πιο άγρια φορομπηχτική πολιτική και παραπέρα πετσόκομμα των δαπανών κοινωνικού χαρακτήρα).
Την ίδια στιγμή, ο κεντρικός ευρωτραπεζίτης Ζαν-Κλοντ Τρισέ ρίχνει το σύνθημα: «Το να πάμε σε αυξήσεις μισθών υπ' αυτές τις συνθήκες θα είναι καταστροφή»! Πάντως, οι αποζημιώσεις που έλαβαν οι διοικητές των δυο κρατικοποιηθέντων αμερικανικών κολοσσών, Fannie Mae και Freddie Mac, 19 και 12 εκατ. δολάρια έκαστος, αντίστοιχα, δε θεωρήθηκαν καταστροφή, αλλά επιχειρηματικό fairplay: το αμερικάνικο δημόσιο σεβάστηκε τα συμβόλαια των δύο μεγαλογιάπηδων.
Oι κρατικομονοπωλιακές ρυθμίσεις έχουν δυο πλευρές: ενίσχυση των καπιταλιστών, καθήλωση των εργατικών μισθών. Και όχι μόνο καθήλωση των μισθών, αλλά και νέες ανατροπές των εργασιακών σχέσεων.
Σε συνθήκες καπιταλιστικής κρίσης, που η παραγωγή πέφτει κατακόρυφα και η οικονομική δραστηριότητα συρρικνώνεται, η ανεργία αναδεικνύεται σε μείζον πρόβλημα για τους εργαζόμενους. Οι στρατιές των ανέργων πυκνώνουν και λόγω της πτώσης της παραγωγής και λόγω των ανατροπών στις εργασιακές σχέσεις και της εντατικοποίησης της εργασίας. Η εργατική οικογένεια καλείται, σε συνθήκες σκληρής λιτότητας, να συντηρήσει και τα άνεργα μέλη της.
Την ώρα που τα αστικά κράτη προσπαθούν να διαχειριστούν την κρίση με μέτρα υπέρ του κεφάλαιου, ο στρατός των ιδεολόγων και των προπαγανδιστών του συστήματος έχει πιάσει δουλειά, προσπαθώντας από τη μια να κρύψει τις αιτίες της κρίσης και από την άλλη να πείσει τους εργαζόμενους πως «πρέπει όλοι να δουλέψουμε πιο πολύ για ν’ αποφύγουμε τα χειρότερα». Προσπαθούν να πείσουν τους εργαζόμενους, ότι η σημερινή κρίση οφείλεται στην απληστία μιας χούφτας χρηματιστών που παραβίασαν τους νόμους του καπιταλισμού. Πως διέξοδος υπάρχει στην αποκατάσταση του «υγιούς ανταγωνισμού» και της «επιχειρηματικής ηθικής».
Αν ήταν έτσι, όμως, η κρίση θα περιοριζόταν στη χρηματοπιστωτική σφαίρα. Δε θα επεκτεινόταν στην υλική παραγωγή. Κι ύστερα, δεν είναι η πρώτη φορά που έχουμε κρίση, ούτε η πρώτη φορά που επιστρατεύονται αυτά τα κάλπικα ιδεολογήματα για να κρύψουν το ιστορικά επιβεβαιωμένο γεγονός, ότι οι κρίσεις είναι αναπόφευκτες στον καπιταλισμό, ότι τα γενεσιουργά τους αίτια βρίσκονται στην ίδια τη μήτρα του συστήματος. Ολοι οι επαγγελματίες προπαγανδιστές «ξεχνούν» το γεγονός ότι η παρούσα κρίση ξεκίνησε από τη σφαίρα των επισφαλών ενυπόθηκων δανείων. Οτι δηλαδή τροφοδοτήθηκε από την αδυναμία 350.000 αμερικάνικων νοικοκυριών να αποπληρώσουν τα δάνεια για σπίτια που απέκτησαν. Ενας σοβαρός οικονομολόγος θα έλεγε ότι αυτό είναι δείγμα του στενέματος της καταναλωτικής ικανότητας των εργαζόμενων, που ξεπηδά από τη θεμελιώδη αντίθεση του καπιταλισμού, την αντίθεση ανάμεσα στην κοινωνικοποίηση της παραγωγής, από τη μια, και την ατομική ιδιοποίηση του προϊόντος της, από την άλλη.
Είναι οι καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής που προκαλούν αναρχία στην παραγωγή (και γενικότερα σε όλη την οικονομική σφαίρα) και τις περιοδικές κρίσεις, ανεξάρτητα από τη σφοδρότητα και την καταστροφικότητα του κάθε ξεχωριστού κρισιακού κύκλου.
Γι’ αυτό και δεν υπάρχει γιατριά. Αυτό το σύστημα δε μπορεί να απαλλαγεί από τις κρίσεις του. Μόνο η εξαφάνιση του καπιταλισμού και η οικοδόμηση μιας κοινωνίας απαλλαγμένης από την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, με μια οικονομία σχεδιομετρικά κατευθυνόμενη, ώστε να εξασφαλίζει την ισόμετρη και αναλογική ανάπτυξη όλων των κλάδων της και να λειτουργεί με γνώμονα την εξυπηρέτηση στο μέγιστο βαθμό των διαρκώς αυξανόμενων υλικών και πολιτιστικών αναγκών της κοινωνίας, μπορεί να εξαφανίσει τις κρίσεις και τις υλικές και κοινωνικές καταστροφές που αυτές επιφέρουν.
Το παγκόσμιο προλεταριάτο χάνει μια ακόμη ιστορική ευκαιρία. Μπροστά σε μια ακόμα κρίση, από τις βαθύτερες που έχει γνωρίσει ο καπιταλισμός, εμφανίζεται ιδεολογικά αφοπλισμένο, πολιτικά άφωνο, επαναστατικά ευνουχισμένο. Το πρόταγμα της ανατροπής του καπιταλισμού, που θα ‘πρεπε να ξεσηκώνει τα πλήθη σε όλη την υφήλιο, δεν ακούγεται.
Ας μη χάσει, όμως, το προλεταριάτο και τη δυνατότητα να αμυνθεί όσο πιο αποτελεσματικά γίνεται στις συνθήκες της κρίσης, προστατεύοντας το βιοτικό και πολιτιστικό του επίπεδο, εμποδίζοντας τις δυνάμεις του κεφάλαιου και τις κυβερνήσεις-διαχειριστές των συμφερόντων του από το να του φορτώσουν τα βάρη της κρίσης.
Κέρδη και μισθοί είναι συγκοινωνούντα δοχεία. Οταν λέμε κέρδη, δεν εννοούμε μόνο αυτά που δηλώνουν επίσημα οι επιχειρήσεις, αλλά κι αυτά που παίρνουν με πλάγιους τρόπους οι καπιταλιστές και το κομμάτι των κρατικών δαπανών που διοχετεύεται στις επιχειρήσεις με τα κάθε είδους «κίνητρα». Κι όταν λέμε μισθούς, δεν εννοούμε μόνο τους ονομαστικούς μισθούς, αλλά και τον έμμεσο μισθό (ασφάλιση, κοινωνικές δαπάνες).
Στις συνθήκες της κρίσης, που κεφάλαια υπαξιώνονται και υλικές αξίες καταστρέφονται, δεν οξύνεται μόνο ο άγριος ανταγωνισμός ανάμεσα στις καπιταλιστικές επιχειρήσεις, που η μια προσπαθεί να «ρουφήξει» την άλλη. Οξύνεται και η επίθεση της αστικής τάξης ως συνόλου ενάντια στην εργατική τάξη και τα άλλα εργαζόμενα στρώματα. Μπορεί επιχειρήσεις να χρεοκοπούν και άλλες να εξαγοράζονται, όμως οι ιδιοκτήτες τους ευημερούν. Και όλοι μαζί προσπαθούν να φορτώσουν τα βάρη της κρίσης στις πλάτες των εργαζόμενων, με όργανό τους τις κυβερνήσεις και τα διάφορα διακρατικά όργανα (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ΔΝΤ κ.λπ.). Την ίδια ώρα, οι ιδεολόγοι τους προετοιμάζουν το έδαφος, ανεμίζοντας τις καλοσιδερωμένες σημαίες των «εθνικών κινδύνων» και του «κοινού μας σκάφους».
Σ’ αυτές τις συνθήκες η μόνη τακτική που μπορεί να απαντήσει αποτελεσματικά από την πλευρά των εργαζόμενων είναι η όξυνση της ταξικής πάλης.
* Για τη διατήρηση και τη βελτίωση της αγοραστικής δύναμης του μεροκάματου (της πραγματικής αγοραστικής δύναμης, που περιλαμβάνει και τη συντήρηση των ανέργων).
* Για τη μείωση της φορολογίας και την αύξηση των κοινωνικών δαπανών.
* Για τη διατήρηση των θέσεων εργασίας.
* Για τη βελτίωση των εργασιακών σχέσεων, με την απαγόρευση όλων των μεσαιωνικών μορφών εργασίας, που καλύπτονται κάτω από την ταμπέλα της «ευελιξίας».
* Για την ουσιαστική προστασία των ανέργων.
Τα ερωτήματα στα οποία κάθε εργάτης, κάθε εργαζόμενος πρέπει να δώσει απάντηση είναι γνωστά:
– Μπορεί να περιμένει τίποτα από τις εναλλαγές των κομμάτων στην κυβερνητική εξουσία, όταν το παρελθόν δείχνει πως και στην κρίση και στην αναζωογόνηση αυτός καλείται να πληρώσει το μάρμαρο;
– Μπορεί να περιμένει τίποτα από τη θεσμική συνδικαλιστική γραφειοκρατία, όταν αυτή ορκίζεται στο όνομα του «κοινωνικού εταιρισμού» και προτάσσει το «συμφέρον της εθνικής οικονομίας», σβήνοντας από το χάρτη την ταξική διαφορά και την εκμετάλλευση;
Επειδή η απάντηση στα ερωτήματα αυτά είναι «όχι», ουδείς δικαιούται να παρακολουθεί τις εξελίξεις καθηλωμένος στον καναπέ του. Ας ξεσηκωθούμε, ας βγούμε στους δρόμους, ας αρχίσουμε να οργανωνόμαστε και να αγωνιζόμαστε με ταξική ανεξαρτησία. Αν δεν το κάνουμε, κανέναν άλλο δε θα μπορούμε να κατηγορήσουμε, εκτός από τους εαυτούς μας.
Πηγή: Εφημερίδα "ΚΟΝΤΡΑ"
Δημοσίευση σχολίου