Σχέδιο "Καλλικράτης"

Μια μεγάλη τομή, που δεν έχει λάβει της προσοχής που της αρμόζει από τον κόσμο μέσα στη γενικότερη επίθεση που δέχεται, είναι και το σχέδιο "Καλλικράτης".

Μια επιγραμματική παρουσίαση των αλλαγών που θα φέρει η επιχειρούμενη συγχώνευση δήμων/κοινοτήτων:

-Το πιο εμφανές/άμεσο χτύπημα θα είναι η αύξηση της ανεργίας, καθώς όπως το φιλοκυβερνητικό "Έθνος" μας λέει:

Συγχώνευση περίπου 4.000 νομικών προσώπων και μεγάλη μείωση προσωπικού θα φέρει το νέο σχέδιο Σύμφωνα με υπολογισμούς του υπουργείου Εσωτερικών η εξοικονόμηση πόρων από τη μεταρρύθμιση θα αγγίξει το 1,8 δισ. ευρώ. Αυτό, άλλωστε, εξηγεί και το ειδικό ενδιαφέρον για τον «Καλλικράτη» που έδειξε το κλιμάκιο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στην τελευταία του επίσκεψη στην Αθήνα. Αναλυτικότερα, από τις συνενώσεις των δήμων και των κοινοτήτων, τη συγχώνευση περίπου 4.000 νομικών προσώπων και τη μείωση του έκτακτου προσωπικού υπολογίζεται ότι θα εξοικονομηθούν 1,025 δισ. ευρώ. Από την κατάργηση της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης θα εξοικονομηθούν 311 εκατ. ευρώ και από τις θεσμικές αλλαγές στις περιφέρειες 218 δισ. ευρώ. Επίσης, εκτιμάται ότι η αποδοτικότερη λειτουργία των ΟΤΑ θα μειώσει περαιτέρω το κόστος κατά 250 εκατ. ευρώ.

Τα ποσά αυτά που θα "γλιτώσουμε" είναι αστεία, μερικά πολεμικά αεροσκάφη και μερικές επιδοτήσεις να κοπούν και τα λεφτά αυτά έχουν μαζευτεί.

Οι ΧΙΛΙΑΔΕΣ απολύσεις θα αυξήσουν την ανεργία - και θα ρίξουν βέβαια και τους μισθούς (έμμεσα - καθώς η πληθώρα ανέργων θα τους κάνουν, ειδικά στο βαθμό που δεν είναι και συνειδητοποιημένοι και οργανωμένοι ώστε να παλέψουν αντί να ζητιανέψουν, δεκτικούς στο να εργασθούν σε οποιαδήποτε δουλειά για οποιοδήποτε μισθό/δικαιώματα).


-Αυτό που το "Έθνος" αποκαλεί στο άρθρο του "θεσμικές αλλαγές στις περιφέρειες" και "αποδοτικότερη λειτουργία των ΟΤΑ" δεν είναι τίποτα άλλο από το ότι οι δήμοι θα κληθούν να χρηματοδοτούν ένα μεγάλο μέρος των εξόδων τους (πχ έξοδα για σχολεία, κέντρα υγείας, κτλ), και αυτό μοιραία θα τους ωθήσει στο κυνήγι χρήματος ώστε να μη φαλιρίσουν: Τι κάνεις όταν είσαι ένας δήμος και ψάχνεις για λεφτά?

α)Βάζεις μεγαλύτερη φορολογία στους ντόπιους κατοίκους
β)Ξεπουλάς ακίνητα, δημοτικές επιχειρήσεις, κτλ σε ιδιώτες
γ)Παίρνεις δάνεια

Δεν είναι τυχαίο που στις ΗΠΑ μεγάλες πόλεις χρεωκοπούν ή βρίσκονται στα πρόθυρα (πχ Ντιτροιτ, Λος Άντζελες και ένα σωρό άλλες, μια έρευνα στο internet θα σας πείσει), και κόβουν δαπάνες όπως η πυροσβεστική, τα νοσοκομεία, κτλ. Ακόμα και στην Ευρώπη όμως έχουμε παραδείγματα, όπως πχ η γαλλική πόλη Σεντ Ετιέν

Χρεοκόπησε η γαλλική πόλη Σεντ Ετιέν Σε πολλές χώρες, οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης έχουν χάσει δισ. από συμφωνίες αναδιάρθρωσης του χρέους τους Η ηλικίας 800 ετών πόλη βρέθηκε να χρωστάει στην Deutsche Bank 1,18 εκατ. ευρώ εξαιτίας συμφωνίας που είχε συνάψει με τη γερμανική τράπεζα και αρχικά φαινόταν ευνοϊκή. Αναγκάσθηκε, έτσι, να μην αποπληρώσει το χρέος της, αφήνοντας σε εκκρεμότητα 10 πιστωτικά παράγωγα τόσο επισφαλή ώστε καμία τράπεζα δεν θα τα αγόραζε πλέον. Είναι μία από τις χιλιάδες περιπτώσεις δημοσίων φορέων σε όλη την Ευρώπη που προσπάθησαν να περιορίσουν το κόστος του δανεισμού τους, μετατρέποντάς το σε πιστωτικά παράγωγα, των οποίων τη διακινδύνευση δεν ήταν σε θέση να αποτιμήσουν. Σε παρόμοια θέση βρίσκεται η γερμανική πόλη Πφορτζχάιμ στα πεδινά του Μέλανος Δρυμού στη Γερμανία καθώς και η ιταλική πόλη Απουλία στην Αδριατική. Και ίσως πληρώσουν οι επόμενες γενιές τα παράτολμα ρίσκα που ανέλαβαν αυτές οι δημοτικές και περιφερειακές αρχές. Από τη Μεσόγειο μέχρι την ακτή των ΗΠΑ που βρέχεται από τον Ειρηνικό, κυβερνήσεις, κρατικές υπηρεσίες και μη κερδοσκοπικοί οργανισμοί έχουν χάσει δισεκατομμύρια εξαιτίας συμφωνιών αναδιάρθρωσης του χρέους τους τις οποίες αδυνατούσαν να κατανοήσουν.

Βάζω τέλος ένα απόσπασμα από σχετικό άρθρο του Παναγιώτη Βασιλάκη:

Τα χαρακτηριστικά της νέας διοικητικής οργάνωσης

Spoiler:

Με τον «Καλλικράτη» αναδιατάσσονται ριζικά τα επίπεδα διοίκησης του κράτους: Συγκροτούνται 13 νέες Περιφερειακές Αυτοδιοικήσεις (Περιφέρειες) και περίπου 370 νέες Τοπικές Αυτοδιοικήσεις (Δήμοι, ο αριθμός και τα όρια τους δεν έχουν ακόμη οριστικοποιηθεί, με κυριότερο χαρακτηριστικό τη μεταφορά διοικητικών και εκτελεστικών αρμοδιοτήτων από υψηλότερα σε χαμηλότερα επίπεδα διοίκησης και τη διόγκωση του κάθε επιπέδου διοίκησης, περιφερειακού και τοπικού.

Συγκροτούνται ακόμη 7 Γενικές Διοικήσεις οι οποίες αποτελούν έναν ενδιάμεσο διοικητικό μηχανισμό μεταξύ του στενού πυρήνα του κράτους και των δύο βαθμών αυτοδιοίκησης, ενισχύοντας τον επιτελικό ρόλο του κράτους, καθώς θα αναλάβουν το ρόλο της εποπτείας, τόσο σε σχέση με την εξειδίκευση της αναπτυξιακής στρατηγικής, όσο και σε σχέση με την κατανομή των οικονομικών πόρων. Οι 13 νέες Περιφέρειες, που συγκροτούνται ως άθροισμα των σημερινών Νομαρχιών αλλά σε αυτές θα υπαχθούν και υπηρεσίες που σήμερα ανήκουν σε διάφορα Υπουργεία, επιφορτίζονται με το έργο να εξειδικεύουν και να υλοποιούν συγκεκριμένες αναπτυξιακές κατευθύνσεις, να προωθούν έργα και προγράμματα στηρίζοντας συγκεκριμένες κεφαλαιακές μερίδες. Κομβικός καθίσταται ο ρόλος τους για τα έργα και τις υποδομές σε επίπεδο περιφέρειας (υπεραστικά οδικά δίκτυα, λιμάνια, διαχείριση αποβλήτων, δια βίου εκπαίδευση κ.ά.). Είναι ενδεικτικό ότι η Περιφέρεια πλέον (και όχι το κεντρικό κράτος) θα αποφασίζει για την κατανομή των κονδυλίων των ΠΕΠ και του ΕΣΠΑ, το σχεδιασμό αλλά και την ανάθεση των μεγάλων έργων της περιοχής της.

Μεσοπρόθεσμα, η αντιστοίχηση με την περιφερειακή οργάνωση της Ε.Ε. και η συμμετοχή στην «Επιτροπή των Περιφερειών» θα οδηγήσει σε άμεση συνάφεια των πολιτικών που θα ασκούνται σε περιφερειακό επίπεδο (και των αντίστοιχων κονδυλίων) με τις κατευθύνσεις της Ε.Ε. Ο εξισορροπητικός ρόλος του κεντρικού κράτους στην περιφερειακή ανάπτυξη σταδιακά θα καταργηθεί, για να δώσει τη θέση του στον κεφαλαιακό ανταγωνισμό ανά περιοχή και τις αντίστοιχες πιέσεις προς τους εργαζόμενους να προσαρμοστούν στις νέες απαιτήσεις κεφαλαιακής συσσώρευσης, ενώ αναπόφευκτα θα οδηγήσει και σε διεύρυνση του χάσματος μεταξύ αναπτυγμένων (πλούσιων) και υπανάπτυκτων (φτωχών) περιφερειών.

Με το «Πρόγραμμα Καλλικράτης» συνενώνονται οι υπάρχοντες δήμοι (1034 σήμερα) ώστε να δημιουργηθούν το μέγιστο 370 νέοι Δήμοι, στοιχείο που ίσως είναι το κρισιμότερο στην όλη αναδιαρθρωτική διαδικασία, τόσο λόγω του ειδικού αναπτυξιακού βάρους που έχουν τα αστικά κέντρα με μητροπολιτικά χαρακτηριστικά για το σύνολο της κεφαλαιακής κερδοφορίας, όσο και για περιοχές που συγκεντρώνουν τις αναγκαίες συνθήκες για υλοποίηση συγκεκριμένων επενδύσεων (τουρισμός, φυσικά διαθέσιμα).

Οι προβλεπόμενες συνενώσεις περιλαμβάνουν πλέον και τους αστικούς δήμους των πολεοδομικών συγκροτημάτων Αθηνών και Θεσσαλονίκης (το νέο Ρυθμιστικό Σχέδιο της Αθήνας ενδεχομένως θα αποδώσει ιδιαίτερο βάρος στην αξιοποίηση των πρώην ολυμπιακών εγκαταστάσεων) και την περαιτέρω ενοποίηση των επαρχιακών δήμων.
Παράλληλα, 10 πέρασμα της αρμοδιότητας των κοινωνικών υπηρεσιών (σχολεία, νηπιαγωγεία, δημόσια υγεία, πολιτισμός κλπ.) από τις Νομαρχίες και τα Υπουργεία στους νέους Δήμους θα έχει συγκεκριμένες επιπτώσεις:

οι Δήμοι, με την ελλιπή χρηματοδότηση, θα κληθούν να «εξορθολογίσουν» τις κοινωνικές δαπάνες εισαγάγovτας ακόμα πιο έντονα τη λογική της ανταποδοτικότητας στις παροχές, της αυτοχρηματοδότησης και της σύμπραξης με το ιδιωτικό κεφάλαιο στα αναγκαία έργα (σχολικά κτίρια, κέντρα νεότητας κ.ά.) και τη δραστική αύξηση των δημοτικών τελών. Προφανώς όλα αυτά θα οδηγήσουν στην περαιτέρω αποδιάρθρωση του κοινωνικού κράτους, την ένταση της ταξικής διάρθρωσης των τοπικών κοινωνιών (πλούσιοι και φτωχοί Δήμοι) και τις κοινωνικές ανισότητες στις αστικές περιοχές, ενώ το όλο σχέδιο θα οδηγήσει σε ακόμα μεγαλύτερη εγκατάλειψη της υπαίθρου από αυτή που ήδη έχει προκαλέσει η υλοποίηση του «Καποδίστρια».

Η μείωση των Δημοτικών Επιχειρήσεων, παρότι παρουσιάζεται ως απάντηση στις αλόγιστες «σπατάλες,» των Δήμων και στα «ρουσφέτια», στην πραγματικότητα θα σημάνει χιλιάδες απολύσεις εργαζομένων (συμβασιούχων και όχι μόνο -φαίνεται ότι οι επιταγές του ΔΝΤ για απολύσεις εργαζομένων από το δημόσιο και κατάργηση θέσεων εργασίας, θα ξεκινήσουν να υλοποιούνται μέσω του Καλλικράτη) και υποβάθμιση των κοινωνικών υπηρεσιών. Παράλληλα, πολλές από τις αντιδραστικές τομές στην εκπαίδευση, την υγεία, τις εργασιακές σχέσεις, ακόμη και τη λειτουργία των κατασταλτικών μηχανισμών, που μέχρι πρότινος δεν κατάφεραν να εμπεδωθούν, θα γίνει προσπάθεια να περάσουν μέσα από τους νέους Δήμους και τις Περιφέρειες που θα έχουν ενισχυμένες αρμοδιότητες στους τομείς αυτούς. Τα τοπικά σύμφωνα απασχόλησης, οι διορισμοί και το εργασιακό καθεστώς των εκπαιδευτικών, τα αναλυτικά προγράμματα των σχολείων, τα Κέντρα Υγείας είναι μερικά μόνο παραδείγματα από τις νέες αρμοδιότητες που θα «χειριστούν» οι νέοι Δήμοι και οι Περιφέρειες.