Πχ σε παλιότερο άρθρο της, η "Ημερησία" αναφέρει:
Την Τετάρτη η Fed αιφνιδίασε τις αγορές, ανακοινώνοντας την πρόθεσή της να αγοράσει ομόλογα του αμερικανικού δημοσίου συνολικής αξίας 300 δισ. δολ. Ουσιαστικά, δηλαδή, η κεντρική τράπεζα θα δανείσει με επιπλέον 300 δισ. δολ. την κυβέρνηση. Και καθώς η κεντρική τράπεζα βρίσκει τα χρήματα που διαθέτει στο τυπογραφείο της, η απόφαση ισοδυναμεί με αύξηση του χρήματος που τυπώνεται κατά 300 δισ. δολ. Το σημαντικό, στην προκειμένη περίπτωση, δεν είναι τόσο το ύψος του ποσού όσο η υιοθέτηση της πολιτικής αυτής από τη Fed. Κάτι αντίστοιχο έχουν ήδη πράξει η Τράπεζα της Ιαπωνίας και η Τράπεζα της Αγγλίας. Στην διοίκηση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, αντίθετα, έντονες είναι οι διαφωνίες για την υιοθέτηση μιας τέτοιας πολιτικής, προοίμιο της οποίας συνήθως είναι η μείωση του βασικού επιτοκίου σε μηδενικά επίπεδα.»
Επειδή το θέμα με την εκτύπωση χρήματος από το πουθενά το έχουμε ξαναδεί, ας δούμε τι σημαίνει η "μείωση του βασικού επιτοκίου σε μηδενικά επίπεδα", η οποία ως μέτρο έχει επίσης υιοθετηθεί από την τράπεζα της Αγγλίας, της Ιαπωνίας, της ευρωζώνης, κτλ.
Για παράδειγμα, δείτε αυτά τα άρθρα που κυκλοφόρησαν τις τελευταίες μέρες και είναι πιο "φρέσκα":
Η Τράπεζα της Αγγλίας κρατά φθηνό το χρήμα εν όψει σκληρών μέτρων
Στο Σίτι, η Τράπεζα της Αγγλίας άφησε χθες το εθνικό επιτόκιο στο ιστορικό ναδίρ του 0,5%. Στα επίπεδα αυτά το επιτόκιο μειώθηκε στις 5 Μαρτίου του 2009 και είναι τα χαμηλότερα επίπεδα από την ίδρυση της Τράπεζα της Αγγλίας το 1694. Επίσης, παρέτεινε και τις αγορές εταιρικών τίτλων και ομολόγων του βρετανικού Δημοσίου, για να ρίξει περισσότερο χρήμα στην οικονομία. Το πρόγραμμα αξίας 200 δισ. στερλινών (ή 308 δισ. δολαρίων) υλοποιείται μέσω της αγοράς κρατικών τίτλων με την έκδοση νέου χρήματος (quantitative easing). Να θυμίσω ότι ήταν η πρώτη ευρωπαϊκή κεντρική τράπεζα που άρχισε την πολιτική της quantitative easing.
Στο ναδίρ διατήρησε τα επιτόκια η ΕΚΤ
Παράταση των έκτακτων μέτρων στήριξης των ευρωπαϊκών τραπεζών έως τις αρχές του 2011 αποφάσισε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία διατήρησε αμετάβλητο στο ιστορικό χαμηλό του 1% το βασικό της επιτόκιο.
Η τράπεζα παίρνει με αυτό τον τρόπο το κεφάλαιο μου, το οποίο αλλιώς θα ήταν ανενεργό (δε θα το επένδυα δηλαδή κάπου, θα το είχα ουσιαστικά κλειδωμένο σε κάποιο σεντούκι, σε μορφή «θησαυρού»), και το μετατρέπει σε ενεργό:
Το χρησιμοποιεί είτε επενδύοντας το η ίδια κάπου, είτε δανείζοντας το (με τόκο εννοείται). Το κεφάλαιο γενικά δε θέλει να μένει στάσιμο άλλωστε - αντίθετα αυτό που λαχταρά είναι να αυγατίζει, και αυτό προϋποθέτει ότι δε θα κάθεται ανενεργό, αλλά ότι θα επενδύεται.
Όταν λοιπόν οι ΗΠΑ, η Αγγλία, η Ιαπωνία, η ΕΚΤ, κτλ «μειώνουν το βασικό επιτόκιο κοντά στο μηδέν» όπως μας λέει η «Ημερησία», αυτό που μηδενίζουν είναι το επιτόκιο δανεισμού: Αν δηλαδή κάποιος θέλει να δανειστεί χρήματα από την τράπεζα, η τράπεζα έχει φτάσει στο σημείο να του τα δανείζει με σχεδόν μηδενικό επιτόκιο, και άρα με σχεδόν μηδενικό κέρδος για αυτή (και σχεδόν μηδενικό κόστος για το δανειζόμενο). Αυτό γίνεται διότι οι κυβερνώντες προσπαθούν με κάθε τρόπο να ωθήσουν τον κόσμο να δανειστεί, μπας και «κινηθεί η αγορά». Όταν όμως ο κεφαλαιοκράτης δεν πιστεύει ότι επενδύοντας τα χρήματα του κάπου θα έχει κέρδος, τότε δεν επενδύει, όσο εύκολο ή δύσκολο και αν είναι το να βρει το απαραίτητο κεφάλαιο από την τράπεζα. Και όχι μόνο αυτό, αλλά πολλές από τις σημερινές επενδύσεις γίνονταν, και συνεχίζουν σε σημαντικό βαθμό να γίνονται σε διάφορα «χρηματοπιστωτικά προϊόντα» (πχ «δομημένα ομόλογα», «τοξικά» παράγωγα, κτλ), δηλαδή σε μη παραγωγικές επενδύσεις .
Όσο για αυτούς που απλά θέλουν να αποταμιεύσουν τα χρήματα τους στην τράπεζα, αυτοί ουσιαστικά πέφτουν θύματα κλοπής, καθώς η τράπεζα τους δίνει επίσης σχεδόν μηδενικά επιτόκια, και έτσι όχι μόνο δεν επιβραβεύει την αποταμίευση (δηλαδή τη συσσώρευση κεφαλαίου που «λημνάζει», δεν κινείται/επενδύεται), αλλά ουσιαστικά την…χτυπάει (διότι ένας τέτοιος καταθέτης/»αποταμιευτής» είναι ουσιαστικά αιμοδότης της τράπεζας με κεφάλαιο, χωρίς όμως να κερδίζει σχεδόν τίποτα σε τόκους για αυτό του το ρόλο).
Σε μια επίδειξη αυτού του φαινομένου, ο Charlie Bean, υψηλόβαθμο στέλεχος της Τράπεζας της Αγγλίας, δήλωσε χθες (δείτε πχ εδώ για σχετικό άρθρο) ότι θα ήθελε οι Άγγλοι "να ξοδεύουν περισσότερο, αντί να αποταμιεύουν".
Ο Bean, ο οποίος βγάζει πάνω από 250.000 λίρες το χρόνο, αδιαφορεί για το ότι σύμφωνα με τις επίσημες στατιστικές πάνω από 140.000 Άγγλοι θα χρεωκοπήσουν για το 2010 - αυτό που θέλει είναι να "κινείται η αγορά" - και για να γίνει αυτό, θα πρέπει, σύμφωνα με το Bean, ο κόσμος να ψωνίσει, ή να ανακαινίσει το σπίτι του, κτλ.
Ουσιαστικά ζητά παράταση του μοντέλου σύμφωνα με το οποίο η παραγωγή γίνεται κατά κύριο λόγο στην Ασία, όπου οι μισθοί είναι χαμηλότεροι, και η κατανάλωση στη δύση (δεν είναι τυχαίο που οι εργάτες της Κίνας αποκαλούνται από την άρχουσα τάξη ως "εργάτες", ενώ οι εργάτες της δύσης αποκαλούνται πλέον "καταναλωτές" ή "καταναλωτικό κοινό", κτλ).
Μόνο που ο κόσμος δεν έχει πλέον λεφτά - ούτε δανεικά. Και όντως βέβαια πολλοί τρώνε από τις [όποιες] αποταμιεύσεις τους, διότι δεν έχουν άλλη πηγή εισοδήματος για να ζήσουν.
Για πόσο όμως μπορεί να διαρκέσει αυτό; Μάλλον όχι για πολύ...
---
ΥΓ: Επίσης, αν κάποιος παρατηρήσει τα 3 παραπάνω άρθρα, θα δει μια σημαντική διαφορά ανάμεσα σε αυτό που μιλά για την ΕΚΤ και στα υπόλοιπα: Η ΕΚΤ έχει ρίξει τα επιτόκια "στο ναδίρ", αλλά δεν τυπώνει χρήμα (πλέον). Τύπωσε βέβαια και αυτή, με πολλές αντιρρήσεις από τη Γερμανία, αλλά τα ευρώ που τύπωσε ως τώρα είναι σχετικά λιγότερα...
Δημοσίευση σχολίου