Όχι τίποτα άλλο, αλλά για να μη νομίζετε ότι τάχα "δε ξέρουν τι κάνουν". Ξέρουν ότι με τις πολιτικές αυτές ρημάζουν τον κόσμο, αλλά μπροστά στο να σωθούν οι τράπεζες, και να δημιουργήσουν μια νέα γενιά εργαζόμενων-κολλίγων, σιγά μη στενοχωρεθούν για τη φτώχεια και τη μιζέρια των εργατρών. Ίσα ίσα που αυτή αρκιβώς η φτώχεια και η μιζέρια είναι απαραίτητη για να συνεχίσουν αυτοί να "τρώνε με χρυσά κουτάλια":
"Η εορτή της κοιμήσεως της Θεοτόκου, στις 15 Αυγούστου, είναι ο κολοφώνας του καλοκαιριού στον ελληνορθόδοξο κόσμο. Σε μια από τις πολλές εκκλησίες της χώρας, οι πιστοί προσεύχονται στη Μαρία, πολλοί ανάμεσά τους γονυπετείς.
Η εφημερίδα «Τα Νέα» συνέστησε στην ελληνική κυβέρνηση να κάνει το ίδιο: κάλεσε τους ηγέτες της χώρας να προσευχηθούν στην Παναγία να κάνει το θαύμα της και να σώσει τη χώρα από την κρίση. Χωρίς θεία παρέμβαση, φαίνεται να εκτιμά η εφημερίδα, το μεσογειακό κράτος οδεύει προς ένα δύσκολο φθινόπωρο.
Οι απαισιόδοξες προγνώσεις αδιαφορούν για τις έντονες προσπάθειες της Αθήνας να ισοσκελίσει τα ελληνικά δημόσια οικονομικά. Τα δρακόντεια κυβερνητικά μέρα λιτότητας κατόρθωσαν να μειώσουν το έλλειμμα της χώρας κατά το -σχεδόν απίστευτο- 39.7%, μετά από πολυετείς σπατάλες και παραχαραγμένες στατιστικές. Τα μέτρα κατάφεραν να μειώσουν τις κρατικές δαπάνες κατά 10% -4.5% παραπάνω από ότι απαιτούν η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) και το «διεθνές νομισματικό ταμείο» (ΔΝΤ).
Το πρόβλημα είναι πως τα μέτρα λιτότητας εντωμεταξύ έπληξαν πολύπλευρα την ελληνική οικονομία. Η αγοραστική δύναμη μειώθηκε, η κατανάλωση παραπαίει, ο αριθμός των χρεοκοπιών και των ανέργων αυξάνει. Στο δεύτερο τρίμηνο του έτους, το ΑΕΠ της χώρας μειώθηκε κατά ακόμα 1.5%. Η είσπραξη φόρων, που η κυβέρνηση χρειάζεται απεγνωσμένα για να σταθεροποιήσει τα δημόσια οικονομικά, πέφτει ραγδαία. Ένα μείγμα φόβου, απελπισίας και οργής κυριεύει την ελληνική κοινωνία.
Ανεργία ύψους... 70%
Ο Νίκος Μελέτης είναι καθαρός και καλοντυμένος, και το μεσαίων κυβικών αυτοκίνητό του είναι κι αυτό φρεσκοπλυμένο και περιποιημένο. Ο Μελέτης παλιά κέρδισε καλά το ψωμί του στα ναυπηγεία του Περάματος, ένα λιμάνι απέναντι από τη Σαλαμίνα. «Προς το παρόν, τρώω τις οικονομίες μου», λέει ο 54χρονος οξυγονοκολλητής, καθώς αγναντεύει το σιωπηλό λιμάνι, που έχει γεμίσει δεμένα καράβια.
Ο Μελέτης παλιά έκανε έως και 300 μεροκάματα το χρόνο· φέτος μόλις που έχει κάνει 25, ως τώρα. Αυτό του δίνει 25 ένσημα, όταν χρειάζεται τουλάχιστο 100 για να δικαιούται υγειονομικής περίθαλψης για τον ίδιο και την οικογένειά του, συμπεριλαμβανομένης της συζύγου του, που είναι καρκινοπαθής. «Πώς υποτίθεται πως θα πληρώσω το νοσοκομείο;», αναρωτιέται ο Μελέτης. Το επίδομα ανεργία φτάνει το πολύ τα 460 ευρώ μηνιαίως, και χορηγείται για ένα μόνο χρόνο, και μόνο εφόσον ο άνεργος αποδείξει πως τους τελευταίους 15 μήνες έχει κολλήσει τουλάχιστο 150 ένσημα.
Στο Πέραμα, ελάχιστοι είναι οι εργάτες που είναι εις θέση να πετύχουν αυτόν τον άθλο. Σύμφωνα με μια έρευνα του πανεπιστημίου του Πειραιά, η ανεργία στην πόλη κυμαίνεται μεταξύ 60%-70%. Αν και το 77% των ναυτιλιακών εταιρειών δηλώνουν ικανοποιημένες από την ποιότητα των ναυπηγοεπισκευαστικών υπηρεσιών του Περάματος, σχεδόν το 50% προτιμούν να στέλνουν τα καράβια τους στην Τουρκία, την Κορέα ή την Κίνα. Το κόστος στην Ελλάδα παραείναι ψηλό, ισχυρίζονται. Η χώρα έχει ανυπόφορη γραφειοκρατία και συχνές απεργίες, που καθυστερούν το χρόνο αποπεράτωσης των εργασιών τους.
Το Πέραμα είναι ασφαλώς μια περίπτωση ασυνήθης και ακραία. Αλλά η παρακμή της ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης είναι δηλωτική της αυξανόμενης ανικανότητας της ελληνικής οικονομίας να αντεπεξέρθει στο διεθνή ανταγωνισμό. Ελάχιστες είναι οι ελληνικές επιχειρήσεις που θα μπορούσαν να θεωρηθούν διεθνώς ανταγωνιστικές. Οι ειδικοί θεωρούν πως το ΑΕΠ της χώρας θα μειωθεί το 2010 κατά 4%. Η Γερμανία, για να συγκρίνουμε τα δεδομένα, αναμένει αύξηση του δικού της ΑΕΠ κατά 3%.
Οι πωλήσεις μειώνονται παντού
Τα μέτρα λιτότητας του πρωθυπουργού Γιώργου Παπανδρέου έφεραν τα πάνω-κάτω στην ελληνική οικονομία. Το πακέτο προέβλεπε μειώσεις των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων έως και κατά 20%, περικοπές των συντάξεων, αλλά και αυξήσεις σε πολυάριθμους φόρους. Το αποτέλεσμα είναι οι Έλληνες να διαθέτουν όλο και λιγότερα χρήματα για να δαπανήσουν και οι πωλήσεις να μειώνονται παντού, κάτι καταστροφικό σε μια κοινωνία όπου το 70% του ΑΕΠ της οφείλεται στην ιδιωτική κατανάλωση.
Αρκεί μια μικρή βόλτα στις εμπορικές οδούς των Αθηνών για να αντιληφθεί κανείς το μέγεθος της συμφοράς. Σε μια μεγάλη βιτρίνα επί της κεντρικότατης οδού Σταδίου, η επιγραφή «ενοικιάζεται» καλύπτει το 1/4 σχεδόν της επιφάνειας της πρόσοψης. Η «εθνική συνομοσπονδία ελληνικού εμπορίου» (ΕΣΕΕ) εκτιμά πως το 17% όλων των καταστημάτων των Αθηνών θα αναγκαστούν να «βάλουν λουκέτο».
Στις μικρότερες πόλεις, τα πράγματα δεν είναι πολύ καλύτερα. Μέχρι πριν λίγα χρόνια, η Χαλκηδόνα ήταν κέντρο στάθμευσης για τα φορτηγά που έκαναν μεταφορές στην περιοχή της Θεσσαλονίκης. Δύο μεγάλες κεντρικές οδοί, γεμάτες εστιατόρια, ταχυφαγεία και είδη εξοπλισμού για τους αυτοκινητιστές, διασταυρώνονται καταμεσής στη μικρή, κατηφή πολίχνη. Το σπίτι της Μαρίας Λιαλιαμπίδου βρίσκεται ακριβώς πάνω στο μεγαλύτερο κύριο δρόμο. Η ενοικίαση του ιδιόκτητου ισογείου καταστήματός της σαν ζαχαροπλαστείο, της έδινε 350 ευρώ το μήνα, ένα πολύ καλοδεχούμενο ποσό όταν η μηνιαία σύνταξη χηρείας της μόλις που φθάνει τα 320 ευρώ.
Αλλά ο Κώστας, ο ζαχαροπλάστης που ενοικίαζε το μαγαζί κι είναι γνωστός εδώ με το παρατσούκλι «δραχμοφονιάς», δεν μπορεί πια να πληρώνει το ενοίκιο. Οπότε κι εδώ η προθήκη του καταστήματος καλύφθηκε από το πελώριο «ενοικιάζεται». Αλλά ενοικιαστής δε βρίσκεται. Ξενοίκιαστο παραμένει και το άδειο χασάπικο, μερικά μέτρα πιο κει. Στην απέναντι μεριά του δρόμου, μια πινακίδα μας ενημερώνει πως εδώ βρίσκεται το «εστιατόριον Σάκης». Ο Σάκης, ο ιδιοκτήτης του, αντέχει ακόμα, αφού συχνά πυκνά κάποιοι πελάτες πιάνουν ένα ή δυο από τα τραπέζια του μαγαζιού του. «Δεν έχω πια καμιά δουλειά εδώ πέρα», μου εξομολογείται η Αλβανίδα υπάλληλος του καταστήματος, που στην Ελλάδα βαπτίστηκε «Ελένη». «Πολλοί επέστρεψαν στην Αλβανία, όπου τα πράγματα δεν είναι και τόσο χειρότερα από ότι εδώ. Θα δω τι θα κάνω».
Χωρίς διέξοδο
Ολόκληρη η χώρα βρίσκεται παγιδευμένη στην ύφεση. Όλα μοιάζει να έχουν πάρει την κατηφόρα. Ο φαύλος κύκλος συνεχίζεται αδιατάρακτος, χωρίς προφανή διέξοδο. Το χειρότερο όμως είναι πως ελάχιστοι πια ελπίζουν πραγματικά πως κάποια μέρα τα πράγματα θα φτιάξουν.
Η πορεία αυτή αναδεικνύεται ανάγλυφα από την πορεία της ανεργίας. Το 2009 ήταν 9.5%. Φέτος μπορεί να φτάσει στο 12.1% και οι ειδικοί αναμένουν περαιτέρω αύξησή της, ως το 14.3% το 2011. Αλλά αυτά είναι τα επίσημα στοιχεία, όπως ανακοινώνονται από τον 'Ανχελ Γκουρία (Ángel Gurría), το γενικό γραμματέα του «οργανισμού οικονομικής συνεργασίας και ανάπτυξης» (ΟΟΣΑ). Το συνδικάτο ΓΣΕΕ τα χαρακτηρίζει υπεραισιόδοξα. Εκτιμά πως το 2011 η ανεργία θα φθάσει μάλλον στο 20%. Αν συμβεί κάτι τέτοιο, η ανεργία θα επιστρέψει στο ύψος που είχε το 1960, όταν εκατοντάδες χιλιάδες Έλληνες αναγκάσθηκαν να μεταναστεύσουν. Σύμφωνα με τη ΓΣΕΕ, ήδη σήμερα η αγοραστική δύναμη έχει επιστρέψει στα επίπεδα του 1984.
«Κάποια στιγμή το καζάνι θα σκάσει»
Σε μια τηλεοπτική του εμφάνιση ο Μενέλαος Γκίβαλος, καθηγητής πολιτικής επιστήμης στο πανεπιστήμιο Αθηνών, προειδοποίησε τους τηλεθεατές πως τα χειρότερα έρχονται. Προβλέπει κύμα απολύσεων το Σεπτέμβριο, με «ακραίες κοινωνικές επιπτώσεις».
«Τα πάντα ακριβαίνουν... Εδώ καλά-καλά δεν κερδίζω τίποτα, και μου ζητάνε να πληρώνω περισσότερους φόρους για να συμβάλλω στη σωτηρία της χώρας... Σας φαίνεται λογικό αυτό;» αναρωτιέται ο οξυγονοκολλητής Νίκος Μελέτης. Οι φίλοι του, που κάθονται σε ένα καφενείο στην προβλήτα του Περάματος, σταδιακά γίνονται όλο και πιο εκδηλωτικοί. Είναι όλοι τους άνεργοι, απελπισμένοι και οργισμένοι με τους πολιτικούς που τους οδήγησαν ως εδώ. Κανείς τους δεν εκφράζει συμπάθεια για κανένα κόμμα, αλλά πλέον ούτε και για κανένα συνδικάτο. «Το μόνο που ξέρουν είναι να κάνουν απεργίες για να παίζουν τα παιχνίδια τους!», φωνάζει ένας άντρας, ονόματι Παναγιώτης Περετρίδης.
«Το μόνο που με νοιάζει πια είναι το μεροκάματο. Ένα καρβέλι ψωμί, να η ιδεολογία μου. Θέλω να βοηθήσω τη χώρα μου, αλλά πρέπει να έχω δουλειά για να πληρώνω φόρους! Όσον αφορά πάντως την αξιοπρέπειά που είχαμε σαν άριστοι τεχνίτες, σαν οικογενειάρχες και σαν Έλληνες, αυτή πάει, μας τη ρίξαν στα σκ...!... Όποιος βάλει χέρι στο ψωμί της οικογένειάς μου θα το πληρώσει ακριβά! Να το ξέρει αυτό η κυβέρνηση» συνεχίζει ο Μελέτης. «Κι όταν ξεσπάσουμε, μην τολμήσουν να μας πουν "αναρχικούς". Είμαστε οικογενειάρχες -απελπισμένοι οικογενειάρχες». Το μόνο που προβλέπει είναι πως η κατάσταση θα χειροτερέψει: «τα πράγματα ήδη άρχισαν να κοχλάζουν... Κάποια στιγμή το καζάνι θα σκάσει!»"
Δημοσίευση σχολίου