Στο δρόμο

Στο δρόμο

Ήταν ολοφάνερο πως οι χτεσινές συγκεντρώσεις και πορείες για τη συμπλήρωση δυο χρόνων από τη δολοφονία του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου ήταν εντελώς ανεπιθύμητες. Το μαρτυρούσαν ο αποκλεισμός του κέντρου και η παρουσία αμέτρητων αστυνομικών. Δεν έχω ξαναδεί σε πορεία τόσους πολλούς αστυνομικούς – με στολή ή χωρίς. Όσοι ενημερώθηκαν από την τηλεόραση και το ραδιόφωνο για τις χτεσινές πορείες θα σχημάτισαν την εντύπωση πως οι μπαχαλάκηδες προκάλεσαν τις δυνάμεις των ΜΑΤ. Η πραγματικότητα είναι πως, όταν συμμετέχεις σε πορεία με αστυνομικούς δεξιά σου, αριστερά σου, πίσω, μπρος, ακριβώς δίπλα σου με «στολή αντιεξουσιαστή» -και το ελικόπτερο να πετάει από πάνω σου- ακόμα και μια ηλικιωμένη διαδηλώτρια μετατρέπεται σε καμικάζι και θέλει να τους σπάσει τα μούτρα. Ευτυχώς, μέσω του διαδικτύου, όλο και περισσότεροι άνθρωποι ενημερώνονται για το τι πραγματικά συμβαίνει στους δρόμους. Τα ρετάλια της τηλεόρασης και οι δήθεν πνευματικοί άνθρωποι που είναι στο payroll πολιτικών, εταιριών και πρεσβειών δεν μπορούν πια να πείσουν κανέναν. Η ιστορία με τους μπαχαλάκηδες πρέπει να τελειώνει. Μπαχαλάκηδες δεν είναι οι πιτσιρικάδες που πετάνε πέτρες και σπάνε βιτρίνες – μπαχαλάκηδες είναι οι πολιτικοί που διέλυσαν τη χώρα, οι πολίτες που τους ψήφιζαν, οι μεγαλοεκδότες, οι μεγαλοεπιχειρηματίες και οι λοιποί σκατάδες. Αυτοί μας οδήγησαν στο απόλυτο μπάχαλο. Είναι εντελώς γελοίο να είσαι πολίτης μιας χώρας που την χρεοκόπησαν -χωρίς κανείς να τιμωρηθεί γι' αυτό- και να πιστεύεις πως το πρόβλημά της χώρας είναι οι πιτσιρικάδες που πετάνε νεράντζια. (σ.σ. σωστό - απλά είναι επίσης γελοίο πως αρκεί το "να πετάς νεράτζια", χωρίς να υπάρχει οργάνωση, όραμα και σχέδιο-πρόταση για το μέλλον. Αυτά είναι που λείπουν) Το μήνυμα είναι ξεκάθαρο εδώ και καιρό: δεν μας θέλουν στον δρόμο. Άρα, όλοι στον δρόμο. Σήμερα έχουμε δυο συλλαλητήρια για την επίσκεψη του Ντομινίκ Στρος Καν – στις 5 στην Κλαυθμώνος και στις 7 στο Σύνταγμα. Εγώ θα πάω και στα δυο.

Εγκληματίες πολέμου κατά άοπλων πολιτών και κατοικημένων περιοχών

Είναι αδύνατον με λόγια να περιγράψει κανείς όσα συμβαίνουν από το μεσημέρι στο ευρύτερο κέντρο της Αθήνας. Η απαγόρευση της κυκλοφορίας σε κεντρικές αρτηρίες, ήταν μόνο η προειδοποίηση του κράτους εκτάκτου ανάγκης για το τι θα επακολουθούσε. Στην πραγματικότητα το κέντρο της Αθήνας τελεί υπό στρατιωτικό νόμο. Τα Προπύλαια, η Πανεπιστημίου, η Ομόνοια και η Σταδίου μετατράπηκαν καθ’ όλη τη διάρκεια της απογευματινής διαδήλωσης σε πεδίο βολής χημικού πολέμου, χωρίς καν την παραμικρή “αφορμή”!!!! Χιλιάδες κόσμου βρέθηκε να εισπνέει τα καρκινογόνα αέρια που εκτόξευαν οι ορδές του αστυνομικού υποκόσμου. Αν υπήρχαν παρατηρητές του ΟΗΕ θα έπρεπε να εκδώσουν επί τόπου διεθνές ένταλμα σύλληψης στους ηθικούς αυτουργούς πολιτικούς υπεύθυνους αυτών των βαρβαρικών πολεμικών πράξεων κατά άοπλων πολιτών και να δικαστούν ως εγκληματίες πολέμου. Το ζήτημα αυτό δεν μπορεί να μείνει έτσι. Οι δυνάμεις καταστολής δεν επιχείρησαν να εμποδίσουν κάποιες μεμονωμένες βίαιες ενέργειες. Οι δολοφονικές ενέργειές τους είχαν στόχο χιλιάδες ανθρώπους. Δεν ήταν σε καμία άμυνα, σε καμία περίπτωση δεν κινδύνευσε η ζωή τους, ούτε η περιουσία κανενός. Τα χημικά αέρια δεν αποσκοπούσαν να εμποδίσουν τέτοιες ενέργειες σε κανένα σημείο της διαδήλωσης. Οι ελάχιστες φθορές αφορούσαν στάσεις λεωφορείων και λυόμενες κατασκευές σε πεζοδρόμια αμελητέας αξίας και πραγματοποιήθηκαν από την δικαιολογημένη οργή νεαρών διαδηλωτών από τα έκτροπα των δυνάμεων καταστολής. Οι εγκληματικές πολεμικές ενέργειες κατά άοπλων πολιτών είναι προμελετημένο σχέδιο της κυβέρνησης και της ηγεσίας της αστυνομίας και ως τέτοιες πρέπει να αντιμετωπιστούν. Το μπλόκο των Εξαρχείων Το πρωτοφανές όργιο συνεχίστηκε μέχρι τα μεσάνυχτα κατά όχι μόνο όσων συγκεντρώθηκαν στον τόπο της δολοφονίας του Αλέξη Γρηγορόπουλου, αλλά και κατά των κατοίκων της περιοχής των Εξαρχείων, που εγκλωβισμένοι μέσα στα σπίτια τους και χωρίς άλλες επιλογές ήταν αναγκασμένοι επί ώρες αυτοί γέροι και μικρά παιδιά να εισπνέουν τα δολοφονικά αέρια των αφηνιασμένων υπανθρώπων ενδεδυμένων με χακί στολές και με πλήρη εξάρτηση χημικού πολέμου. Αυτό που συνέβη στα Εξάρχεια ξεπερνάει κάθε προηγούμενο. Οι αλητεία σε όλο της το μεγαλείο. Τα καθάρματα έκαναν εισβολή σε κατοικημένη περιοχή και αν είχαν βόμβες θα τις έριχναν για να σκοτώσουν κόσμο. Σε δύο περιπτώσεις πρώτα στις 9.10 στη Μεσολογγίου και Τζαβέλα και μια λίγο μετά τις 10 μ.μ. στη Σπ. Τρικούπη μεταξύ Στουρνάρα και Τοσίτσα, τα ΜΑΤ εγκλώβισαν εκατοντάδες κυρίως νεαρά παιδιά και στην κυριολεξία τους έσπασαν τα κεφάλια. Μόνο από τύχη δεν υπήρξαν νεκροί. Έκπληκτος ο κόσμος από τις πολυκατοικίες βγήκε στα μπαλκόνια πετώντας νερά και ουρλιάζοντας για να σταματήσει το μακελειό. Και είχαν επιλέον το θράσος να συλλάβουν και κάποιους από τους άγρια ξυλοκοπημένους. Στην περίπτωση μάλιστα της Τζαβέλα επιχείρησαν να συλήσουν το μνημείο του Αλέξη Γρηγορόπουλου κάνοντας αναλαμβάνοντας έτσι εκτός από κατασταλτικό και ιδεολογικό ρόλο. Μέχρι στιγμής είναι άγνωστος ο αριθμός των προσαγωγών, των συλληφθέντων και των τραυματιών. (Συνολικά από την αστυνομία έγιναν 96 προσαγωγές, από τις οποίες οι 42 εξελίχθηκαν σε συλλήψεις) Στόχος η προληπτική συντριβή του κινήματος Είναι περιττό να πούμε ότι το κατασταλτικό μένος του κράτους αποσκοπεί στον εκφοβισμό της κοινωνίας. Ότι λειτουργεί προληπτικά προκειμένου να αποτρέψει την κοινωνική αναταραχή που όλοι περιμένουν εξαιτίας όχι τόσο των νέων μνημονίων που διαδέχονται το ένα το άλλο όσο της απόγνωσης που κυριεύει πλέον ευρύτερα τμήματα του πληθυσμού. Ο σκοπός τους όμως δεν είναι μόνο προληπτικός. Επιδιώκουν προκαταβολικά τη σύγκρουση και τη συντριβή του κινήματος τώρα, επιλέγοντας τόπο και χρόνο, θεωρώντας ότι έχουν ακόμα τους συσχετισμούς για να το πετύχουν. Αυτό έκαναν όταν απαγόρευαν από προχθές την κυκλοφορία, όταν επιτίθονταν στη διαδήλωση σε όλα τα μπλοκ και όταν επιδίωκαν λυσσασμένα μια γενική αναμέτρηση στην περιοχή των Εξαρχείων. Και αυτό δεν αφορά μόνο τον αντιεξουσιαστικό χώρο. Αφορά όλους όσους το κράτος και η κυβέρνηση θεωρεί ότι μπαίνουν εμπόδιο στον ελεεινό ταξικό ανασχεδιασμό της κοινωνίας προκειμένου να επιβιώσει ο μισοπεθαμένος καπιταλισμός τους. Ο χημικός πόλεμος δεν είναι άσχετος με την αγρία κοινωνική χημειοθεραπεία που υποβάλλουν εδώ και 9 μήνες την εργατική τάξη, τη νεολαία, τους άνεργους και εκατοντάδες χιλιάδες νοικοκυριά που αδυνατούν να τα βγάλουν πέρα στις νέες συνθήκες. Είναι αλήθεια ότι η μάχη με ένα κράτος σε πλήρη κινητοποίηση και σε μια προαποφασισμένη αναμέτρηση είναι άνιση και εκ των προτέρων χαμένη. Αυτό όμως ισχύει και αντίστροφα. Μπορεί το κράτος να είναι σε διαρκή κινητοποίηση; Και επίσης, φτάνουν οι δυνάμεις του για να αντιμετωπίσει μια πλήρη κινητοποίηση αυτών που θεωρεί ανταγωνιστές του; Όπως και να χει τα αστυνομικά μέτρα δεν θα έχουν καμία αποτελεσματικότητα όσο το σύστημα δεν θα μπορεί να επαλειτουργήσει. Κάθε κράτος ακόμα και το ναζιστικό εκτός από καταστολή χρειάζεται και τη συναίνεση. Μέτρα που να δίνουν και ορισμένες μίνιμουμ κοινωνικές λύσεις. Και όσο δεν βρίσκονται αυτές οι λύσεις, τόσο πιο κοντά έρχεται το τέλος της Ρώμης. Αυτό ας το σκεφτεί καλά το κάθε καθυστερημένο ένστολο που βομβαρδίζει με χημικά κατοικημένες περιοχές και άοπλους πολίτες. Ας το σκεφτούν επίσης και οι πολιτικοί τους προϊστάμενοι που υποτίθεται ότι έχουν και μια στοιχειώδη κοινωνιολογική και ιστορική επάρκεια. Αλλά τι να το κάνεις. Μήπως στους αυλικούς του Λουδοβίκου ΙΣΤ συζήγου της Μαρίας Αντουανέτας και του Τσάρου Νικόλαου Β’, η επάρκεια τους έλλειπε;

Το νόημα του Δεκέμβρη

Τι μπορεί να κάνει σήμερα το σύστημα με τη νεολαία; Να της βρει δουλειά; Δεν γίνεται πια. Να την στείλει Μακρόνησο; Ούτε. Να την κρατήσει χαυνωμένη στα γήπεδα και μπροστά στην τηλεόραση; Κουρασμένη τακτική, μα ούτε και αρκεί. Ο Δεκέμβρης κλόνισε ακόμη και την ποπ κουλτούρα, που σιγά σιγά παίρνει πιο αμφισβητησιακή τροπή, όπως δείχνουν, για παράδειγμα, και τα γκρουπάκια που προβάλλονται στα τηλεπαιχνίδια. Πιθανότερο είναι πάντως πως ο Δεκέμβρης, αντίθετα, διεκδικώντας μια πιο ελεύθερη και ανθρώπινη ζωή εγκαινίασε ένα πανευρωπαϊκό κύμα αγανάκτησης με το ψευτοδημοκρατικό σημερινό μας καθεστώς. Σημασία δεν έχει μόνον το γεγονός, αλλά και το πλαίσιο. Αυτά που τρομάζουν τους καθεστωτικούς σήμερα δεν είναι από μόνα τους τα ξεσπάσματα της νεολαίας ή των εργαζομένων. Σ’ ένα σύστημα που δουλεύει καλά, τέτοιες εκρήξεις αφομοιώνονται. Οι παπούδες των σημερινών κυρίαρχων αντιμετώπισαν ολόκληρη επανάσταση τη δεκαετία του ’40 –με τεράστια ξένη βοήθεια, είν’ αλήθεια, αλλά πάντως την νίκησαν, και μάλιστα τσάκισαν έπειτα το φρόνημα των εξεγερμένων. Στις μέρες μας όμως το σύστημα έχει πάψει να δουλεύει, και αυτό κάνει πολύ πιο επικίνδυνη κάθε αναταραχή. Μικροεπεισόδια που παλιότερα περνούσαν απαρατήρητα, σήμερα αναγγέλλουν ανατροπές –η εξουσία λοιπόν τεντώνει αδιάκοπα τις κεραίες της για ν’ αφουγκραστεί τα ‘άγνωστα άγνωστα’, όπως τα έλεγε ένας αμερικανός νεοσυντηρητικός· αστάθμητους παράγοντες που δεν καταφέρνεις καν να φανταστείς τη φύση τους εγκαίρως, άλλους δηλαδή από τα ‘γνωστά άγνωστα’, για τα οποία ξέρεις πως να προετοιμαστείς. Αυτό της φέρνει νευρική κρίση. Ένα σύστημα δεν γίνεται να λειτουργεί μόνιμα σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, ιδίως όταν οι πόροι λιγοστεύουν και διέξοδος δεν φαίνεται. Κινήματα και ολόκληρα κοινωνικά στρώματα που παλιότερα αγοράζονταν ή τσακίζονταν, σήμερα στέκουν απέναντι. Μάλιστα κινούνται πιο απειλητικά, καθώς οι μήνες κυλούν και η κρίση εκδηλώνεται ολοένα πιο καταστροφικά. Κρίση που έπληξε τη νεολαία προτού αγγίξει τις άλλες γενιές. Κατεβαίνοντας στους δρόμους για να διαδηλώσουν την οργή τους, τα δεκαπεντάχρονα παιδιά έδειξαν πως τήν αντιλήφθηκαν πολύ νωρίτερα από τα κυβερνητικά τέρατα και την εφησυχασμένη ηγεσία της αριστεράς. Η εξέγερση του Δεκέμβρη εγκαινίασε τις ζυμώσεις που προτού κλείσει χρόνος έριξαν τον Καραμανλή και πρακτικά έστειλαν για επισκευή τη δεξιά πτέρυγα του πολιτικού συστήματος. Έδειξε σ’ όλο τον κόσμο την αξία της μαζικής κινητοποίησης, ιδίως στις γενιές που δεν την ήξεραν προηγουμένως. Βοήθησε να φτιαχτεί μέσα απ’ τους αγώνες μια νέα γενιά στελεχών, ικανών να πάρουν στα χέρια τους τη λαϊκή υπόθεση και αύριο να παραμερίσουν τη χαυνωμένη ηγεσία της αριστεράς. Έκανε η αμφισβήτηση να στραφεί αριστερά και όχι δεξιά, όπως πιθανότατα θα συνέβαινε αν η αντιπολίτευση αφηνόταν στα κουρασμένα και τρεμάμενα χέρια των έτομων ηγεσιών. Έτσι έπεισε τελικά και το Πασόκ να διεκδικήσει την εξουσία με σύνθημα την αναδιανομή, στη βάση του ‘Λεφτά υπάρχουν’. Και βοήθησε να καθαρίσει βαθμιαία το τοπίο. Άραγε είναι παρατραβηγμένο το συμπέρασμα πως η αβυσσαλέα υποκρισία του πιο χυδαίου μεταπολεμικού πρωθυπουργού αποτυπώθηκε ήδη από τότε, όταν προσπαθούσε να στρατολογήσει στα ψηφοδέλτια του κόμματός του την Κούνεβα, ενώ εκείνη βασανιζόταν στην εντατική; Την ίδια Κούνεβα που τους επίδοξους δολοφόνους της συγκαλύπτει ως σήμερα το καθεστώς; Υποκρισία βέβαια διάχυτη στους κοινωνικά συντηρητικούς. Οι ευαίσθητες ψυχές που οδύρονταν τότε για τις σπασμένες βιτρίνες παραδόξως παραβλέπουν ότι έκτοτε το μνημόνιο καταστρέφει χιλιάδες φορές περισσότερα μαγαζιά κι επιχειρήσεις, ρημάζει εκατομμύρια ζωές. Βοούν τα πράγματα, ότι δεν υπάρχει χειρότερος κουκουλοφόρος από την κυβέρνηση. Το πλέγμα εξουσίας ωστόσο και οι πολιτικοί του εκπρόσωποι βοηθιούνται από την αδράνεια που έδειξε και δείχνει μια διανοητικά ασπόνδυλη και πολιτικά ψοφοδεής ηγεσία της αριστεράς. Άραγε υπερβάλλουμε αν πούμε πως οι παλινδρομήσεις της τον Δεκέμβρη προοιωνίστηκαν την αμηχανία της μπροστά στη νεοφιλελεύθερη λαίλαπα που θα ξεσπούσε ένα χρόνο αργότερα; Η απουσία καθαρής αντιπολιτευτικής σκέψης και φωνής όλους αυτούς τους μήνες, σπέρνοντας σύγχυση και ηττοπάθεια, δεν διευκόλυνε το καθεστώς στην επικοινωνιακή διαχείριση της τωρινής κρίσης; Αποσπασματική και στρεβλωμένη παρουσίαση της αλήθειας, όσο πιο αργά γίνεται. Καλλιέργεια του φόβου και της παθητικότητας μέσα από βομβαρδισμούς προπαγάνδας. Δημιουργία ψεύτικων ελπίδων με την απόκρυψη της προγραμματισμένης κατάληξης του δράματος. Νάρκωση της ηγεσίας και αναζήτηση συνεργατών ανάμεσα στον πληθυσμό. Γκετοποίηση, καταστολή, αλλεπάλληλες ταπεινώσεις, απρόβλεπτη βία. Μας θυμίζουν τίποτε όλα αυτά, εδώ στη Θεσσαλονίκη; Μα, τι άλλο από τον τρόπο με τον οποίο η προηγούμενη γερμανική κατοχή ελαχιστοποίησε τις αντιδράσεις των εβραίων συμπολιτών μας στο δρόμο προς τα κρεματόρια; Ο πόλεμος που έρχεται τώρα, που ήδη έχει αρχίσει, δεν είναι μόνον πόλεμος για δουλειές και μεροκάματα. Είναι πόλεμος για το ίδιο το νόημα της ζωής μας, για το αν στο εξής θα ζούμε δούλοι μιας δράκας μεγαλοβιομήχανων και τραπεζιτών ή ελεύθεροι. Οι εξεγερμένοι του Δεκέμβρη το κατάλαβαν αυτό, πριν απ’ όλους μας, έστω και αν δεν μπόρεσαν πάντοτε να το πουν με λόγια. * Ο Σπύρος Μαρκέτος είναι επίκουρος καθηγητής Ιστορίας των Ιδεών στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών στο Α.Π.Θ.