Μερικά νέα -λίγο "σκόρπια" ομολογουμένως- από τις νομισματικές εξελίξεις, που υπό άλλες συνθήκες θα ήταν σημαντικότατες, αλλά σήμερα επισκιάζονται από χίλια-δυο άλλα πράγματα που γίνονται παράλληλα:
Σε εποχές κρίσης και αβεβαιότητας για το αν θα υπάρξει καπιταλιστική ανάπτυξη, οι επενδυτές στρέφονται προς τα λεγόμενα "ασφαλή καταφύγια". Όπως εύστοχα παρατηρεί το marketwatch, το "ασφαλές καταφύγιο" που προτιμούν οι επενδυτές δεν είναι πλέον το δολάριο, όπως ήταν μερικές δεκαετίες πριν ("Once upon a time, not long ago, the dollar was a preferred port in any storm").
Έχουμε δει βέβαια αναλυτικά το γιατί συμβαίνει αυτή η αλλαγή, καθώς το δολάριο πληθωρίζεται "μέχρι τέλους", και κανείς δε θέλει να επενδύει σε κάτι που χάνει διαρκώς αξία. Έτσι, γυρίζουν στο κλασσικότερο "καταφύγιο" που υπάρχει, δηλαδή το χρυσό.
Το Ιράν «φορτώνει» χρυσό
Ο κ. Andrew Bailey, επικεφαλής τραπεζικών υποθέσεων της κεντρικής τράπεζας της Αγγλίας, δήλωσε σε Αμερικανό αξιωματούχο ότι η ΒοΕ έχει παρατηρήσει «σημαντικές κινήσεις του Ιράν στην αγορά χρυσού» σύμφωνα με δηλώσεις Αμερικανού διπλωμάτη τις οποίες διαθέτει το WikiLeaks και εξασφάλισαν οι Financial Times. Ο κ. Bailey δήλωσε ότι οι αγορές χρυσού «είναι μια προσπάθεια του Ιράν να προστατεύσει τα αποθέματά του από τον κίνδυνο κατάσχεσης». (το Ιράν έχει πράγματι και έναν παραπάνω λόγο να στρέφεται στο χρυσό, διότι αν έχει τα κεφάλαια του σε μορφή δολαρίων σε κάποια τράπεζα, οι ΗΠΑ ίσως να προσπαθήσουν να "παγώσουν" τους τραπεζικούς του λογαριασμούς. Ωστόσο, όπως παρατηρεί στη συνέχεια και το άρθρο αυτό των Financial Times, δεν είναι αυτός ο μόνος λόγος. Άλλωστε, το Ιράν εδώ και πολλά χρόνια (πριν την κρίση) προσπαθεί να απεξαρτηθεί από το δολάριο, διότι διαρκώς πληθωρίζεται, και δε θέλει να πληρώνεται σε δολάρια για το πετρέλαιο του. Η στοχοποίηση άλλωστε του Αχμαντινετζάντ έγινε έντονη όταν αυτός χαρακτήρισε το δολάριο "άχρηστο κομμάτι χαρτί" και ανακοίνωσε ότι θα δέχεται και ευρώ για πληρωμή) Παρατηρητές πιστεύουν ότι η Τεχεράνη είναι ένας από τους μεγαλύτερους αγοραστές ράβδων χρυσού την τελευταία δεκαετία μετά την Κίνα, τη Ρωσία και την Ινδία και βρίσκεται στο Τοp 20 των κατόχων αποθεμάτων χρυσού. Εκτιμούν ότι η Τεχεράνη κατέχει πάνω από 300 τόνους χρυσού σήμερα, έναντι 168,5 τόνων το 1996, που υπάρχουν τα πιο πρόσφατα στοιχεία του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Πέρσι οι κεντρικές τράπεζες του πλανήτη έγιναν καθαροί αγοραστές χρυσού, μετά από 22 χρόνια καθαρών πωλήσεων, γεγονός που συνέβαλε στην αναρρίχηση των τιμών του πολυτίμου μετάλλου σε ρεκόρ. Οι συναλλαγές των κεντρικών τραπεζών κατά κανόνα δεν κοινοποιούνται. Τραπεζίτες αναφέρουν ότι και άλλες μεσανατολικές χώρες αυξάνουν αθόρυβα τα αποθέματα χρυσού τους, για να επιτύχουν διασπορά από το δολάριο αλλά και λόγω της γεωπολιτικής έντασης και της μεταβλητότητας στις αγορές συναλλάγματος. |
Την ίδια ώρα, στην Κίνα πολλαπλασιάζονται όχι μόνο οι αγορές χρυσού, αλλά και οι φωνές για...ακόμα περισσότερες αγορές χρυσού από κυβερνητικούς αξιωματούχους και συμβούλους:
China adviser says Beijing should buy more gold
China should use some of its $2.85 trillion foreign exchange reserves to buy more gold XAU=, a government adviser was quoted as saying by local media reports on Wednesday. Li Yining, a senior economist at Peking University and member of the Chinese People's Political Consultative Committee, an advisory body to the national parliament, said that China should use the precious metal to hedge against risks of foreign currency devaluations. However, Yi Gang, head of the State Administration of Foreign Exchange, which is responsible for managing most of the country's foreign currency holdings, said recently that it was not possible for China to make big purchases in the spot gold market. "If China gets into these markets and pushes up prices to extremely high levels, the Chinese people will bear the cost at the end of the day as China is often the key buyer in these markets," Yi said. Γι' αυτό και η Κίνα αγοράζει χρυσό με "ανεπίσημο" τρόπο, ώστε να μην το παίρνει και πολύ χαμπάρι ο κόσμος, ώστε να μην ανέβει πολύ η ισοτιμία |
Σατυρικό σκίτσο, με το ασήμι να εμφανίζεται ως η "αχίλλειος πτέρνα" της JP Morgan, που, όπως έχουμε δει, έχει σχεδόν μονοπωλιακό έλεγχο στο "paper silver", στο "χάρτινο ασήμι" δηλαδή, και αν ο κόσμος αγοράζει διαρκώς πραγματικό ασήμι, τότε θα χρεωκοπήσει, διότι έχει πουλήσει σε χάρτινη μορφή (συμβόλαια) περισσότερο ασήμι απ' ότι διαθέτει
Η Κίνα αγοράζει και ασήμι:
China Imports 245 Tonnes Of Silver In February And Qatar SWF “Interested” In Buying Silver
Spoiler:
Την ίδια, εμφανίζονται τα -βάσιμα- σενάρια ότι η FED θα συνεχίσει να τυπώνει χρήμα, εκμεταλλευόμενη την νέα κρίση με την Ιαπωνία, το χαμό στη Λιβύη, κτλ. Άλλωστε, όπως ορθά έλεγε ο Μακιαβέλλι, ποτέ δεν πρέπει να αφήνεις να πηγαίνει χαμένη μια κρίση, και αυτό το ξέρουν προφανώς οι καπιταλιστές, σε αντίθεση με τους λαούς, που γκρινιάζουν, αλλά δεν το παίρνουν απόφαση ότι ο μοναδικός δρόμος είναι να πολεμήσουν:
Saxo Bank: «Η 2η ποσοτική χαλάρωση πέθανε. Ζήτω η 3η!»
H Saxo Bank παρουσιάζει ανάλυση του Steen Jakobsen, Chief Economist, σχετικά με τις επιπτώσεις των αναταραχών στη Μέση Ανατολή και στη βόρεια Αφρική, καθώς και των φυσικών καταστροφών στην Ιαπωνία, στη ρευστότητα σε παγκόσμιο επίπεδο. Ο Steen Jakobsen υποστηρίζει ότι οι καταστάσεις αυτές θα αποτελέσουν πραγματική και πολιτική δικαιολογία για ενίσχυση της ρευστότητας της αγοράς, η οποία ωστόσο θα αυξήσει την αφερεγγυότητα των κυβερνήσεων. Τα γεγονότα των τριών τελευταίων εβδομάδων θα έχουν ως αποτέλεσμα μεγαλύτερη ρευστότητα από τον δημόσιο τομέα με τη μορφή ποσοτικής χαλάρωσης (QE3) στις ΗΠΑ, ενώ είναι πολύ πιθανόν να μη γίνουν προς το παρόν απότομες αυξήσεις επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (EΚΤ) ή την Τράπεζα της Αγγλίας. Οι αναταραχές στη Μέση Ανατολή και τη Βόρειο Αφρική (MENA) και ο σεισμός στην Ιαπωνία θα αποτελέσουν πραγματική και πολιτική δικαιολογία για παράταση του ”εύκολου” χρήματος, το οποίο θα αυξήσει για ακόμα μία φορά την αφερεγγυότητα των κυβερνήσεων έναντι υποχρεώσεων, αυξάνοντας τα επίπεδα του χρέους, αλλά θα βοηθήσει και πάλι την αγορά μέσω βραχυπρόθεσμων ενέσεων ρευστότητας. (κοινώς, οι τράπεζες θα πάρουν κι άλλα δις ή τρις, ενώ τα κράτη θα έχουν μεγαλύτερα ελλείμματα, και τα νομίσματα θα πέσουν κι άλλο) Το τίμημα αυτής της «ζωντανής» εκδοχής εκτύπωσης χρήματος στα πρότυπα του παιχνιδιού «Μονόπολη» είναι η στρέβλωση της αποτίμησης και της λειτουργίας των τιμών των περισσοτέρων επενδυτικών προϊόντων (πχ η άνοδος της τιμής των τροφίμων, κτλ), και ενδεχομένως μας προετοιμάζει για την ημέρα που η σοβαρότητα της κατάστασης της αδυναμίας των κυβερνήσεων να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους θα υπερκεράσει οποιαδήποτε βραχυπρόθεσμα οφέλη από χαμηλά επιτόκια. Υπό αυτήν την έννοια, το τσουνάμι στην Ιαπωνία μπορεί να αποδειχθεί ο παράγοντας που θα αλλάξει το παιχνίδι και θα ανατρέψει σημαντικές μακροοικονομικές τάσεις. |
Την ίδια ώρα, στην Ιαπωνία έχει πλέον χαθεί η μπάλα με το πόσα γιεν έχουν τυπώσει - τύπωναν που τύπωναν, τώρα έγινε και ο σεισμός-τσουνάμι-ραδιενέργεια, και τυπώνουν...μέχρι να πάθουν υπερφόρτωση οι υπολογιστές (που λέει ο λόγος):
Ιαπωνία: Σε επίπεδα ρεκόρ οι ενέσεις ρευστότητας
Από την 11η Μαρτίου, την ημέρα του καταστροφικού σεισμού των 9 Ρίχτερ, η κεντρική τράπεζα της Ιαπωνίας έχει αποδειχθεί σε πραγματικό στυλοβάτη της οικονομίας, καθώς έχει διοχετεύσει αστρονομικά κεφάλαια στο χρηματοοικονομικό σύστημα της χώρας, προκειμένου να καθησυχάσει τις αγορές και να μειώσει τον οικονομικό αντίκτυπο από την φυσική καταστροφή. Η ρευστότητα ξεπέρασε το ρεκόρ των 36,4 τρισ γεν που είχε καταγραφεί τον Μάρτιο του 2004, όταν η κεντρική τράπεζα της Ιαπωνίας είχε ακολουθήσει πολιτική ποσοτικής χαλάρωσης για την αντιμετώπιση των αποπληθωριστικών πιέσεων. |
Η Ιαπωνία όμως είναι και από τους μεγαλύτερους δανειστές των ΗΠΑ (δες και διάγραμμα).
Τώρα που έχει ανάγκη από ρευστό, θα μπει στον πειρασμό να ξεπουλήσει τα ομόλογα των ΗΠΑ που κατέχει, και αυτό θα είχε σοβαρές συνέπειες για τις ΗΠΑ και το δολάριο:
Αν η Ιαπωνία ξεπουλήσει αμερικανικά ομόλογα...
Αυτό που φοβάται η Δύση είναι το ενδεχόμενο να αναγκαστεί η Ιαπωνία να ρευστοποιήσει επενδύσεις που έχει στο εξωτερικό προκειμένου να χρηματοδοτήσει το κόστος ανοικοδόμησης. Αν η Ιαπωνία ρευστοποιήσει ομόλογα, τότε οι τιμές τους θα πιεστούν και οι αποδόσεις θα αυξηθούν. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση του κόστους δανεισμού σε ΗΠΑ και Ευρώπη, αλλά και την «ακύρωση» των μέτρων στήριξης των κεντρικών τραπεζών. Αν συνεχιστούν οι ρευστοποιήσεις ιαπωνικών κεφαλαίων στα χρηματιστήρια, τότε θα προκληθεί πτώση και στις τιμές των μετοχών διεθνώς. Τα σενάρια είναι πολλά και έχουν πολλές παραλλαγές. Για το ενδεχόμενο αυτό, ο Αμερικανός υπουργός Οικονομικών Τίμοθι Γκάιτνερ προέτρεξε να καθησυχάσει τις αγορές, λέγοντας ότι η Ιαπωνία είναι μια πλούσια χώρα που μπορεί να χρηματοδοτήσει την αποκατάσταση της ζημίας, χωρίς να πουλήσει αμερικανικά ομόλογα. Ωστόσο, τις τελευταίες ημέρες παρατηρήθηκε ενίσχυση του γιεν από τον επαναπατρισμό ιαπωνικών κεφαλαίων. Αυτό οδήγησε σε παρέμβαση του G7 και της Κεντρικής Τράπεζας της Ιαπωνίας την Παρασκευή, προκειμένου να υποχωρήσει το γιεν, ώστε να μην πληγούν οι εξαγωγές. |
Και βέβαια, η οικονομία είναι πλέον "παγκοσμιοποιημένη". Ας πούμε ότι "είμαστε όλοι συνδεδεμένοι ο ένας με τον άλλο"
Το «σύνδρομο του Τόκιο» και οι τρόποι μετάδοσης στην παγκόσμια οικονομία
Τα κανάλια μέσα από τα οποία μπορεί να διαχυθεί η κρίση της Ιαπωνίας στην παγκόσμια οικονομία είναι τα εξής: 1. Εμπόριο. Υπάρχει ο κίνδυνος να προκληθεί ζημιά στην παγκόσμια «εφοδιαστική αλυσίδα». Το κλείσιμο μονάδων παραγωγής στην Ιαπωνία θα προκαλέσει ελλείψεις ηλεκτρονικού υλικού και εξαρτημάτων σε πολλές επιχειρήσεις της Δύσης που μπορεί να είναι κατασκευαστές υπολογιστών μέχρι αυτοκινητοβιομηχανίες. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι στην Ιαπωνία παράγεται το 40%-50% των τσιπ που χρησιμοποιούνται στις φορητές μνήμες (flash memories), ενώ μόνο η Toshima κατέχει το 30% της παγκόσμιας παραγωγής μικροεπεξεργαστών. Ακόμα και η προσωρινή διακοπή της παραγωγής θα προκαλέσει προβλήματα στους προμηθευτές-πελάτες (από την Apple μέχρι τη Mercedes) και αύξηση των τιμών. Επίσης, δημιουργεί πληθωριστικές πιέσεις παγκοσμίως. Ηδη, οι τιμές των τσιπ αυξήθηκαν τις πρώτες ημέρες της καταστροφής κατά περίπου 30%. Ωστόσο, τα ιαπωνικά προϊόντα -ακόμα και τα αυτοκίνητα- μπορούν να αντικατασταθούν στις διεθνείς αγορές από άλλων χωρών, δίνοντας ώθηση σε βιομηχανίες της Νότιας Κορέας κ.λπ. 2. Εξαγωγές. Η Ιαπωνία είναι κυρίως εξαγωγική οικονομία. Το 10% των εισαγόμενων προϊόντων στις ΗΠΑ από ρούχα μέχρι cd και αυτοκίνητα είναι ιαπωνικά. Τι σημαίνει αυτό; Αν προκληθεί ζημιά στις εξαγωγές, τότε η ιαπωνική οικονομία μένει χωρίς τη βασική πηγή χρηματοδότησης. Οι εξαγωγές μπορούν να βλαφθούν τόσο από τη διακοπή της παραγωγής λόγω των ζημιών, αλλά και από πιθανή μόλυνση από ραδιενέργεια. Ποιος θα αγοράσει ένα ιαπωνικό αυτοκίνητο με δερμάτινα καθίσματα, τα οποία θα ακτινοβολούν για εκατοντάδες χρόνια; Ποιος θα αγοράσει μολυσμένη με ραδιενέργεια κονσόλα παιχνιδιών στο παιδί του; Ελληνες εισαγωγείς ρωσικών προϊόντων ακόμη θυμούνται τις επιπτώσεις από το δυστύχημα στο Τσερνόμπιλ το 1986: «Δεν μπορούσαμε να πουλήσουμε ούτε ρώσικο πιάνο στην Ελλάδα για χρόνια», δηλώνει εισαγωγέας στην «Κ». 3. Ενέργεια. Η Ιαπωνία είναι από τις πλέον ενεργοβόρες οικονομίες του κόσμου κυρίως λόγω της βαριάς βιομηχανίας που διαθέτει. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να αντικαταστήσει με πετρέλαιο την πρώτη ύλη για παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος, ύστερα από τη ζημιά των πυρηνικών αντιδραστήρων. Αυτό με τη σειρά του μπορεί να προκαλέσει μεγάλη άνοδο στις διεθνείς τιμές του πετρελαίου, εκτινάσσοντας τον πληθωρισμό και απειλώντας την παγκόσμια ανάπτυξη. |
Δημοσίευση σχολίου