Κριτική του ΝΑΡ στο ΚΚΕ

 Ηταν αναμενόμενο ότι το ΝΑΡ θα απαντούσε σε όσα του καταλογίζει με αιχμηρά επαναλαμβανόμενα σχόλια ο «Ριζοσπάστης», αλλά και στο τελευταίο σποτ του ΚΚΕ που προβάλλεται από την τηλεόραση του «902» και συμπεριλαμβάνει και αυτή την συλλογικότητα να ανήκει στις πολιτικές δυνάμεις που «κοροϊδεύουν τον λαό».

Το τηλεοπτικό αυτό σποτ το είχαμε προβάλλει στο μπλογκ μας όπως και θα αναδημοσιεύσουμε κάθε απάντηση στο δισέλιδο κείμενο του «Πριν» που θα παραθέσουμε, το οποίο υπογράφει ο δημοσιογράφος και στέλεχος του ΝΑΡ, Κώστας Μάρκου, και απευθύνεται στο ΚΚΕ.

Δεν δίνουν διέξοδο οι θέσεις του ΚΚΕ 

Η ηγεσία του ΚΚΕ στην πραγματικότητα προβληματίζεται και αυτή, όπως χιλιάδες κομμουνιστές, αριστεροί και πρωτοπόροι εργαζόμενοι, για το παρακάτω ερώτημα που έθεσε η Αλ. Παπαρήγα στη Συνδιάσκεψη της Οργάνωσης Περιοχής Κεντρικής Μακεδονίας: «Κινητοποιήσεις εδώ, κινητοποιήσεις εκεί, έγιναν μεγάλες κινητοποιήσεις στην Ελλάδα σε σχέση με την άλλη Ευρώπη και στην άλλη Ευρώπη. Πήραν καμία κατάκτηση; Πήρε η εργατική τάξη; Όχι».
Η απάντηση στο «γιατί όχι» ήταν η εξής: «(...) Το καπιταλιστικό σύστημα δεν μπορεί να κάνει τις παραχωρήσεις που έκανε στην εργατική τάξη και στο λαό γενικότερα, που τις έκανε σε παλιότερη περίοδο. Και ότι τώρα, τα περιθώρια απόσπασης συλλογικών κατακτήσεων από το λαό και από την ταξική πάλη είναι σχετικά πιο περιορισμένα».
Έτσι, όμως, οι αδυναμίες του εργατικού κινήματος, της Αριστεράς και των κομμουνιστικών ρευμάτων δικαιολογούνται με τη μυθική δύναμη των «σιδερένιων νόμων» του καπιταλισμού, που κατά τα άλλα, θα ανατραπεί «νομοτελειακά»...

Από αυτή την πολύ σοβαρή εκτίμηση για τη «σχέση οικονομίας και πολιτικής», όπως λέει, η ηγεσία του ΚΚΕ καταλήγει σε μια πρόταση τακτικής και πολιτικού στόχου για τους αγώνες του σήμερα, που συμπυκνώνεται στη φράση «ανακούφιση και μη χειρότερα». Σε αυτό το «μη χειρότερα», ωστόσο, συναντιούνται και άλλα ρεύματα. Ο αστικός ρεφορμισμός που αναβιώνει σε χώρες της Λατινικής Αμερικής και αλλού. Ο ρεφορμισμός του συνδικαλιστικού κινήματος (βλέπε sms του προέδρου της ΓΕΝΟΠ/ΔΕΗ, Ν. Φωτόπουλου, προς τους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ). Ο θεσμικός δρόμος για «σοσιαλισμό με δημοκρατία και ελευθερία». Ο «εξεγερσιακός ρεφορμισμός» τμημάτων της ριζοσπαστικής Αριστεράς (εξέγερση χωρίς ανατροπή και προοπτική επανάστασης και εργατικής εξουσίας). Αλλά και ο αντιεξουσιαστικός ρεφορμισμός της Αυτονομίας, η οποία περιορίζει το «μη χειρότερα», σχεδόν αποκλειστικά, στην καταστολή. Στο ζήτημα της προοπτικής των αγώνων, ο αστικός ρεφορμισμός προτείνει μια επιστροφή στο χρεοκοπημένο κευνσιανισμό.

Ο αντιεξουσιαστικός ρεφορμισμός την κατάργηση της κρατικής εξουσίας και ο «εξεγερσιακός ρεφορμισμός» την επανάσταση, σήμερα. Η ηγεσία του ΚΚΕ προτείνει την «έφοδο» στη λαϊκή εξουσία, αλλά αύριο.

Μπορεί, λοιπόν, το εργατικό και λαϊκό κίνημα να επιβάλουν «παραχωρήσεις», ρήγματα και κατακτήσεις στο κεφάλαιο ή μια τέτοια προσπάθεια αποτελεί ρεφορμισμό που αποπροσανατολίζει από το «στόχο της εξουσίας», όπως υποστηρίζουν, μαζί με το ΚΚΕ και τμήματα της «εκτός των τειχών» Αριστεράς (μ-λ χώρος, ΕΕΚ κ.α);

Η εργατική τάξη είναι αναγκασμένη να αναμετρηθεί με το βασικό νόμο του κεφαλαίου, την τάση για σχετική και σήμερα, απόλυτη εξαθλίωση της εργατικής τάξης. Η ακραία, αντικειμενική αντίφαση του ολοκληρωτικού καπιταλισμού της εποχής μας είναι ότι, ενώ πράγματι το κεφάλαιο είναι αναγκασμένο να μη δίνει τίποτα από τα κέρδη του για την υπέρβαση της κρίσης του, άλλο τόσο η εργατική τάξη είναι αναγκασμένη να πάρει από τα κέρδη για να επιβιώσει από την εξαθλίωση που επιβάλει η επίθεση του κεφαλαίου. Ποιος έχει το ιστορικό προβάδισμα σε αυτή την αναμέτρηση;

Το ΝΑΡ, με το πρόσφατο Πανελλαδικό Σώμα του, αλλά και η ΑΝΤΑΡΣΥΑ και άλλες αντικαπιταλιστικές δυνάμεις, έστω με αντιφάσεις, επιχειρούν να προσεγγίσουν την αλήθεια, που λέει ότι η εργατική τάξη μπορεί να «σπάσει» με την επανάσταση και την πορεία προς τον κομμουνισμό τους «σιδερένιους νόμους» ή «το όριο του βασικού νόμου του καπιταλισμού» (εισήγηση ΚΕ του ΚΚΕ, στη συνάντηση ευρωπαϊκών ΚΚ), όχι με μια ιδεολογική «έφοδο στον ουρανό», αλλά μόνο με το διαρκή, επίμονο και πολυκύμαντο αγώνα της να επιβάλει τακτικά ρήγματα στην ισχύ τους, στο έδαφος της καπιταλιστικής κυριαρχίας. Και αντίστροφα: Εάν οι «σιδερένιοι νόμοι του καπιταλισμού» είναι αδύνατον να ραγίσουν από εργατικές νίκες και κατακτήσεις, όπως υποστηρίζει το ΚΚΕ, τότε είναι αδύνατον και να σπάσουν. Τότε, όμως. είναι αδύνατη και η επανάσταση. Εμείς υποστηρίζουμε το αντίθετο.

Η δυνατότητα για ένα νέο γύρο επαναστάσεων είναι αντικειμενικά ανώτερη από τα προηγούμενα στάδια και εποχές του καπιταλισμού, διότι ακριβώς ο καπιταλισμός διέρχεται ένα ανώτερο στάδιο της ιστορικής κρίσης του. Η ηγεσία του ΚΚΕ δεν μπορεί να προσεγγίσει αυτή την αλήθεια, διότι είναι εγκλωβισμένη σε μια δογματική, οικονομίστικη προσέγγιση της εποχής μας και της σημερινής κρίσης (όπως και άλλα ρεύματα της Αριστεράς, για διαφορετικούς λόγους). Σωστά ισχυρίζεται ότι «η σημερινή κρίση είναι μια ευκαιρία» για το εργατικό κίνημα, αλλά πώς και πόσο μπορεί να αξιοποιηθεί αυτή η ευκαιρία, όταν αντιμετωπίζεται σαν μια κρίση όπως όλες οι άλλες;

Η σημερινή κρίση είναι μια πρωτόγνωρη και πρωτότυπη κρίση, διαφορετική από όλες τις άλλες, κυρίως διότι μέσα από αυτήν εκδηλώνεται μια βαθύτερη κρίση: Η γενικότερη, ιστορική κρίση του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής, που από το 1973 και μετά έχει εισέλθει σε ένα μακρύ κύμα ιστορικά καθοδικής πορείας προς μια γενικευμένη απορρύθμιση των θεμελιωδών, «σιδερένιων νόμων» του. Δεν είναι καθόλου τυχαίο, ότι ως απάντηση στη σημερινή κρίση, το κεφάλαιο δεν παρουσιάζει κάποια νέα στρατηγική, παρά μόνο τη συνέχιση της ίδιας, η οποία οδήγησε στη σημερινή κρίση, οδηγώντας αυτή τη στρατηγική στα απώτατα όρια της. Με συνέπεια μια ασθενική ανάκαμψη, μόνο και μόνο για να επανεμφανιστεί μια νέα, ανώτερη κρίση.

Από αυτή τη σκοπιά, για την υπέρβαση της κρίσης, δεν αρκεί μόνο μια «απαξίωση - καταστροφή ενός μέρους του κεφαλαίου, χρηματικού ή εμπράγματου» και ειδικά της παραγωγικής εργατικής δύναμης, όπως σωστά τονίζει η ηγεσία του ΚΚΕ. Απαιτείται μια δημιουργική αλλαγή μεθόδου, προτύπου, μια αλλαγή μοντέλου. Ωστόσο, στην εποχή μας η τάση για μια «δημιουργική καταστροφή» αντικαθίσταται, όλο και περισσότερο, από την τάση για μια «καταστροφική καταστροφή», όπως προσεγγίζει εμπειρικά έστω, η Ναόμι Κλαιν στο Δόγμα του Σοκ. Η τάση αυτή υπογραμμίζει την ιστορική παροδικότητα του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής, σε σχέση με τις τάσεις συντήρησης του και την ιστορική αναγκαιότητα και δυνατότητα ενός νέου, ανώτερου τρόπου παραγωγής.

Το τελικό πολιτικό συμπέρασμα από τα προηγούμενα, για τη «σχέση οικονομίας - πολιτικής», είναι ότι οι «σιδερένιοι νόμοι» του καπιταλισμού είναι αντικειμενικά πιο αδύναμοι στην εποχή μας, η επανάσταση αντικειμενικά πιο δυναμική και ότι μπορεί να επιβάλει τον κομμουνισμό της εποχής μας. Και όχι, ότι «το καπιταλιστικό σύστημα δεν μπορεί να κάνει παραχωρήσεις».

Η επανάσταση, όμως, «δεν είναι στην ημερήσια διάταξη», όπως σωστά υποστηρίζει το ΚΚΕ. Ή, αλλιώς διατυπωμένο, ενώ η επανάσταση είναι αντικειμενικά ώριμη, δεν είναι το ίδιο υποκειμενικά ώριμη. Πώς, όμως, θα «ωριμάσουν» και υποκειμενικά οι περίφημες «συνθήκες»; Σε αυτό το ζήτημα απαντά η σχέση ανάμεσα στην επαναστατική στρατηγική και την τακτική.
Εδώ αναδεικνύεται η σημασία και υλική αναγκαιότητα της αντικαπιταλιστικής τακτικής πρότασης, η οποία ενώ είναι κάτι σχετικά ξεχωριστό και αυτοτελές, χάνει το νόημα της εάν δεν επιδιώκει την προσέγγιση της αντικαπιταλιστικής επανάστασης. Από την άλλη πλευρά, η επιδίωξη της επανάστασης χάνει το νόημα της, εάν δεν υπάρχει η αντικαπιταλιστική τακτική, εάν λείπει μια αποτελεσματική και νικηφόρα μορφή για την άμεση πάλη, για την επιβίωση, την αξιοπρέπεια, την ελευθερία των εργαζομένων και για μια εργατική «διέξοδο» από την κρίση.

Οδηγός των επαναστατών κομμουνιστών και του αντικαπιταλιστικού ταξικού κινήματος πρέπει να είναι η γνωστή ρήση του Μαρξ, ότι η επανάσταση και ο κομμουνισμός ή θα είναι έργο των ίδιων των εργατών ή δεν θα υπάρξει. Επανάσταση δεν μπορεί να γίνει δια αντιπροσώπων, ακόμη και κομμάτων. Και οι εργαζόμενοι θα προσεγγίσουν και θα κατακτήσουν την επανάσταση με την πείρα τους, μέσα από τις μάχες τους. Μέσα από τακτικούς στόχους.

Από αυτή τη σκοπιά, η εργατική τάξη και τα σύμμαχα στρώματα, θα εκπαιδευθούν για την επανάσταση, μέσα στην κρίση και τις περιπλοκές της, ακόμη και με την πιθανή αστική υπέρβαση της (μέχρι τον επόμενο και ανώτερο γύρο κρίσης). Θα εκπαιδευθούν μέσα στην πάλη για την απόκρουση και την ανατροπή του υπερδεκαετούς αντιδραστικού προγράμματος του κεφαλαίου που επιδιώκει να φορτώσει όλα τα βάρη της κρίσης στις πλάτες τους. Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ και το ΝΑΡ προτείνουν ως τέτοιο τακτικό στόχο την «αντικαπιταλιστική ανατροπή» της επίθεσης.

ΚΚΕ και εργατική εξουσία
• ΠΑΡΑΚΑΜΠΤΕΙ ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΊΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

Το κεντρικότερο ζήτημα όλων των επαναστάσεων είναι το ζήτημα της εξουσίας. Πολλές αριστερές δυνάμεις προτείνουν, σήμερα, μια μορφή «αριστερής», «φιλεργατικής» ή «εργατικής κυβέρνησης», πριν ή χωρίς το πέρασμα στην επαναστατική κατάσταση και κρίση, όταν θα μπει το ζήτημα της εξουσίας, επιλέγοντας, αντικειμενικά και τελικά, το θεσμικό δρόμο. Δεν είναι αδιάφορες τέτοιου είδους κυβερνητικές προσπάθειες για το εργατικό κίνημα, ούτε η στάση του απέναντι σε αυτές είναι η ίδια με τη στάση απέναντι στις ανοιχτά επιθετικές αστικές κυβερνήσεις. Το θέμα για τις επαναστατικές αντικαπιταλιστικές και ταξικές δυνάμεις είναι να μη συμμετέχουν σε αυτές (Λένιν), αλλά να τις αξιοποιούν για να συμβάλουν στη διαμόρφωση επαναστατικής κατάστασης ώστε να κατακτήσει την εξουσία η ίδια η εργατική τάξη.

Βέβαια, πέρα από αυτό, υπάρχουν πολλές ακόμη, πολύ κρίσιμες πλευρές, που ξεφεύγουν από τα όρια αυτού του άρθρου. Για το εν λόγω ζήτημα, η εισήγηση της ΚΕ του ΚΚΕ στη συνάντηση των ευρωπαϊκών ΚΚ, λέει: «Είναι ιστορική ευκαιρία σήμερα, στο έδαφος της ασίγαστης ταξικής πάλης, να κατευθύνεται η σκέψη και η πράξη των αγωνιζόμενων λαών, με επικεφαλής την εργατική τάξη, στην εργατική εξουσία».
Ως εδώ, δεν υπάρχει ουσιαστική διαφωνία (αλλά όχι μόνο με την προπαγάνδα και με την απλή αλληλεγγύη στο «ωχ»). Όμως, συνεχίζει ακριβώς παρακάτω: «Να κατανοείται ότι ακόμα και αν, στη μια ή την άλλη χώρα, αναδειχθεί από την πλειοψηφία του λαού ένα φιλεργατικό κατά πλειοψηφία κοινοβούλιο, άρα και αντίστοιχη κυβέρνηση, αυτή δεν θα μπορέσει να ξεπεράσει το όριο του βασικού νόμου του καπιταλισμού, αν δεν επιλύσει το ζήτημα της κοινωνικοποίησης των βασικών μέσων παραγωγής, την αποδέσμευση από την ΕΕ και το ΝΑΤΟ, τον πανεθνικό σχεδιασμό και τον εργατικό έλεγχο από τα κάτω προς τα επάνω».

Θετικά διατυπωμένη, η παραπάνω φράση υποστηρίζει ότι «αν, στη μια ή την άλλη χώρα, αναδειχθεί από την πλειοψηφία του λαού ένα φιλεργατικό κατά πλειοψηφία κοινοβούλιο, άρα και αντίστοιχη κυβέρνηση, αυτή θα μπορέσει να ξεπεράσει το όριο του βασικού νόμου του καπιταλισμού, αν επιλύσει το ζήτημα της κοινωνικοποίησης των βασικών μέσων παραγωγής, την αποδέσμευση από την ΕΕ και το ΝΑΤΟ, τον πανεθνικό σχεδιασμό και τον εργατικό έλεγχο από τα κάτω προς τα επάνω». Δηλαδή, μπορεί να «ξεπεράσει το βασικό όριο» πριν και έξω από την επαναστατική διαδικασία, χωρίς τσάκισμα του αστικού κράτους και χω-ρίς εργατική εξουσία.

Έτσι, η ηγεσία του ΚΚΕ, στην πρόταση της για τη «λαϊκή εξουσία», παρακάμπτει, όπως ο οπορτουνιστής Κάουτσκι, αυτό το «βασικό στη διδασκαλία του μαρξισμού» ζήτημα (Λένιν). Και αναλόγως, παρακάμπτει την ίδια την επανάσταση, ως ιστορικό άλμα. Επανάσταση και κατάκτηση της εργατικής εξουσίας δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς «να σπάσει», «να τσακιστεί» η «αστική κρατική μηχανή». Η άποψη αυτή αποκαλύπτει τον κοινοβουλευτικό, ρεφορμιστικό και όχι επαναστατικό χαρακτήρα της πρότασης του ΚΚΕ για τη «λαϊκή εξουσία».