Του Μάκη Γεωργιάδη
Οι εικόνες επιμένουν σαν σκηνές από έναν παρατεταμένο εφιάλτη. Ένας τόπος ερειπίων εμφανίζεται διαρκώς στον ορίζοντα. Τοίχοι ετοιμόρροποι πληγωμένοι από τη φθορά του χρόνου. Εκεί που κάποτε έστεκαν παραθυρόφυλλα και πόρτες τώρα χάσκουν ακανόνιστα ανοίγματα που θαρρείς και αγναντεύουν το χάος. Αυλές χορταριασμένες, σκουριασμένα εργαλεία πεταμένα εδώ κι εκεί και χέρσες γαίες. Αυτός ο τόπος που κάποτε είχε ζωή έχει πια γίνει λημέρι της φθοράς και της παρακμής.
Δεν είναι απαραίτητο ο τόπος αυτός να έχει όνομα. Μπορεί να είναι δικός μου, μπορεί δικός σου ή και κάποιου ξένου. Κατά βάθος ανήκει σε όλους μας. Όλοι είμαστε κατά κάποιο τρόπο τα παιδιά του. Παιδιά που άλλοτε φέρθηκαν ως δήμιοι και άλλοτε ως λυτρωτές του. Μόνο όταν ξυπνάς από τον εφιάλτη συνειδητοποιείς πως τριγύρω σου όλα στέκουν κανονικά και αλώβητα. Ζουν και αναπνέουν γιατί εξακολουθείς και αναπνέεις. Οι εικόνες της ερήμωσης όμως δε σβήνουν. Το κακό είναι ότι ξέρεις γιατί παραμένουν τρομακτικές, ακόμη κι αν νομίζεις ότι είναι γέννημα της φαντασίας. Είναι τρομακτικές γιατί δεν έρχονται μόνο από το παρελθόν αλλά και από το μέλλον. Αν το παρελθόν το σημάδεψαν και το καθόρισαν τα έργα και οι πράξεις άλλων, το μέλλον καλούμαστε να το οικοδομήσουμε πια εμείς. Όσοι έχουν τη φλόγα και τη διάθεση όχι απλώς να ερμηνεύσουν τον κόσμο, να κάνουν παρατηρήσεις και να μοιράσουν ευθύνες, αλλά να τον αλλάξουν. Να φέρουν τα πάνω κάτω…
Πώς να γαληνέψεις από την ταραχή των εικόνων; Σκέψεις σε ασπρόμαυρο φόντο που σηκώνουν κουβέντα και αναμνήσεις αλλοτινών εποχών που απαλύνουν επιφανειακά και πρόσκαιρα τον πόνο. Πως κάποτε στα σοκάκια αυτών των ερειπωμένων τόπων στήνονταν τα παιδικά χαρακώματα και ξεκίναγε ο πετροπόλεμος, μετά κρυφτό και κυνηγητό. Πληγές στα γόνατα κι ανοιγμένα κεφάλια. Μόνο που ο πόλεμος είναι πραγματικότητα. Είναι εδώ. Διαδηλώσεις στο Σύνταγμα, χημικά και ανοιγμένα κεφάλια. Κυνηγητό στους δρόμους της Αθήνας κι ανθρώπινα ερείπια στο φόντο της κρισιακής απελπισίας. Όταν κατέρρευσε η στέγη αυτού του οικοδομήματος μπορούσες να δεις τον ουρανό ή τα αστέρια αλλά έμεινες έρμαιο στις ορέξεις του καιρού και τις αντιξοότητες… Η ανάγκη επισκιάζει την ουτοπία και η οργή γίνεται τυφλή. Χωρίς στόχο και με όλους στο στόχαστρο…
Πόσες φορές μέσα σε έναν αιώνα αυτός ο τόπος έστειλε σε τόπους μακρινούς τα παιδιά του. Μετανάστες και πένητες, κυνηγούς του μεροκάματου και της αξιοπρεπούς διαβίωσης. Τα κατάφεραν πολλοί. Τα κατάφεραν κι έγιναν νοικοκυραίοι. Απέκτησαν σπίτια, αυτοκίνητα, εξοχικά. Ίσως και καταθέσεις με κάποια μηδενικά. Μετανάστες στο εξωτερικό με το μετασκευασμένο υπερωκεάνιο «Ελλάς» ή το «Ακρόπολις Εξπρές», μετανάστες και στο εσωτερικό. Στοιβαγμένοι σε γκέτο, άθλια καταλύματα ή εργατικές κατοικίες όμοιες με κουτιά. Αν ο κόσμος έδειχνε να πηγαίνει μπροστά το αντίτιμο ήταν βαρύ. Κάπου εκεί ξεφύτρωνε ο εφιάλτης της ερήμωσης που επανέρχεται και επανέρχεται διαρκώς στο προσκήνιο. Δεν μπορεί να τον σβήσει ασφαλώς η εικόνα του δεμένου πισθάγκωνα από τις τράπεζες και τα δάνεια μικροαστού που για κάποια στιγμή νόμισε πως άγγιξε το όνειρο. Ερειπωμένοι τόποι και νεκρική σιγή. Υλικά κατεδαφίσεων και βρόγχοι στο λαιμό όσα μέχρι χτες τροφοδοτούσαν αυτό το όνειρο. Έτοιμες πια οι καραβιές των νέων μεταναστών που έχουν σκοπό να αποδημήσουν αναζητώντας το δικό τους όνειρο. Αλλά το αντίτιμο προβλέπεται εξίσου βαρύ…
Η οργή να παραμένει τυφλή και αδιέξοδη ατολμία οδηγεί στην παραίτηση και την ακινησία την ώρα που στα χαρακώματα της σύγχρονης ιστορίας διεξάγεται ένας πραγματικός πόλεμος. Θύματά του και αυτοί που θέλουν να φύγουν, αλλά και όσοι μείνουν. Τα ερείπια πληθαίνουν και το δύσκολο πλέον είναι να αποφασίσει κάποιος να παραμείνει εντός των τειχών. Όχι το αντίθετο. Το στοίχημα είναι τα τέκνα της ανάγκης να γίνουν και ώριμα τέκνα της οργής όπως θα έγραφε κι ο ποιητής. Δύσκολα πράγματα θα σκεφτείς και ίσως να έχεις δίκιο. Πως να φιλιώσει η ανάγκη με την οργή και να γίνει αυτή η δύναμη της ανατροπής; Το λάβαρο της κοινωνικής απελευθέρωσης είναι αυτό που μπορεί να ενοποιήσει τις σκόρπιες αντιστάσεις. Δύσκολος ο δρόμος αλλά και ο μοναδικός που μπορεί να δώσει πραγματική προοπτική και να αναστηλώσει τον τόπο που θέλουν εγχώριοι αφεντάδες και ξένοι δανειστές και προστάτες να μετατρέψουν σε τόπο ερειπίων και κοινωνικό νεκροταφείο. Η μοναδική ρεαλιστική λύση παραμένει η ουτοπία…
Μάκης Γεωργιάδης
XVIII – IX - 2012
Δημοσίευση σχολίου