Ο πολιτιστικός σύλλογος "ΟΙ ΦΙΛΟΙ ΤΩΝ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΤΕΧΝΩΝ" στα πλαίσια του κινηματογραφικού αφιερώματος "Εδώ είναι Βαλκάνια" που διοργανώνει φέτος στα Χανιά, την Κυριακή 27 Ιανουαρίου 2019 στην αίθουσα εκδηλώσεων του Πνευματικού Κέντρου Χανίων θα προβάλει την ταινία "Ήταν ή δεν ήταν" (A fost sau n-a fost? / 12:08 East of Bucharest), του Κορνέλιου Πορουμπόιου, (Corneliu Porumboiu) παραγωγής 2006.
Υπόθεση: Κάπου στα ανατολικά του Βουκουρεστίου, δύο άνδρες μοιράζονται τις αναμνήσεις τους από το ηρωικό επαναστατικό τους παρελθόν για την ανατροπή του Τσαουσέσκου, σε ζωντανή μετάδοση στην τοπική τηλεόραση. Ωστόσο, οι θεατές της εκπομπής τηλεφωνούν στο στούντιο και ισχυρίζονται πως οι δύο καλεσμένοι, όχι μόνο δεν βγήκαν στους δρόμους, αλλά έπιναν στο καφενείο ή έκαναν ετοιμασίες για τα Χριστούγεννα. Ένα σπαρταριστό, διεισδυτικό σχόλιο για τη ρουμάνικη επανάσταση: άραγε συνέβη στ’ αλήθεια ή τελικά δεν συνέβη ποτέ;
Το σινεμά του Κορνέλιου Πορουμπόιου περιμένει πάντα στη γωνία ενός δρόμου. Παλινδρομώντας ανάμεσα σε δύο κατευθύνσεις, σε δύο διαφορετικές στιγμές, οι ταινίες του εντρυφούν στην αίσθηση του μετέωρου – μεταξύ του καθεστώτος Τσαουσέσκου και της φιλελεύθερης δημοκρατίας, μεταξύ του ψηφιακού βίντεο και του φιλμ, μεταξύ της ανωνυμίας του εθνικού κινηματογράφου της χώρας του και της διεθνούς φήμης του ρουμανικού "Νέου Κύματος"». Οι ταινίες του Πορουμπόιου αποκαλύπτουν ό,τι κρύβεται μέσα στις κοινές καθημερινές εκφράσεις και συνήθειες των χαρακτήρων του: τη σιωπηρή επιθυμία για ένα πραγματικά νέο κόσμο, που μεγαλώνει σιωπηλά – σαν να ήταν όγκος. Μάλλον, για να είναι κανείς πιο ακριβής, πρόκειται για ένα σινεμά που ξέρει τι σημαίνει να σου λένε πως μόλις έστριψες στη γωνία, όταν ακόμη δεν έχεις δει ένα νέο δρόμο να ανοίγεται μπροστά σου.
Ο Κορνέλιου Πορουμπόιου γεννήθηκε το 1975 στο Βασλούι της Ρουμανίας και είναι μία από τις σπουδαιότερες νέες φωνές του σύγχρονου ευρωπαϊκού κινηματογράφου. Οι μικρού μήκους ταινίες του συγκέντρωσαν διθυραμβικές κριτικές από την πρώτη κιόλας προβολή τους σε διεθνή φεστιβάλ, ενώ η πρώτη του μεγάλου μήκους ταινία "Ήταν ή δεν ήταν" (2006) κέρδισε στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Τρανσυλβανίας το βραβείο καλύτερης ταινίας στο επίσημο διαγωνιστικό τμήμα και το βραβείο καλύτερης ρουμάνικης ταινίας, καθώς και το βραβείο Χρυσή Κάμερα για τον καλύτερο πρωτοεμφανιζόμενο σκηνοθέτη στο Φεστιβάλ των Καννών.
Οι επόμενες ταινίες του "Αστυνομία, ταυτότητα" (2009, βραβείο FIPRESCI της Διεθνούς Ομοσπονδίας Κριτικής Ταινιών Κινηματογράφου και βραβείο της επιτροπής στο τμήμα "Ένα κάποιο βλέμμα" του Φεστιβάλ των Καννών), "Όταν βραδιάζει στο Βουκουρέστι" ή "Μεταβολισμός" και "Το δεύτερο παιχνίδι", συνέχισαν να λαμβάνουν αναγνώριση από τους κριτικούς και βοήθησαν τον Πορουμπόιου να καθιερωθεί ως ένας από τους κορυφαίους σκηνοθέτες της ευρωπαϊκής σκηνής. Η τελευταία του ταινία "The Treasure" έκανε πρεμιέρα τον Μάιο του 2015 στις Κάννες, όπου και απέσπασε το βραβείο Un Certain Talent.
Οι ταινίες του Πορουμπόιου φαίνονται απλές, αλλά μόνο με μια επιφανειακή ματιά: ξεκινούν από ένα κεντρικό θέμα –την επανάσταση, τη συνείδηση, την ατιμία, την εξουσία– το οποίο ο σκηνοθέτης πλάθει με μινιμαλιστικό ύφος, καταλήγοντας πάντα σε πρωτότυπα, απροσδόκητα έργα. Στο έργο του οι γεμάτες πεζότητα συγκρούσεις και οι διάφοροι χαρακτήρες δεν λειτουργούν ως μεταφορικά σχήματα που αποδίδουν τη μεγάλη εικόνα. Απλώς θολώνουν τα όρια ανάμεσα στο προσωπικό και το κοινωνικό, βάζοντας στο μικροσκόπιο τις διαπροσωπικές συγκρούσεις και φανερώνοντας πώς οι ατομικοί αγώνες, βυθισμένοι στην καθημερινότητα, γίνονται ενδείκτες οικουμενικών προβλημάτων. Το έργο του Πορουμπόιου, χαρακτηριστικό για τον ανθρωπισμό, την εξυπνάδα και το χιούμορ του απέναντι στον παραλογισμό ενός παρόντος που δεν αποτελεί παρά μια ξεθωριασμένη εκδοχή του παρελθόντος, έχει την ικανότητα να εγείρει ερωτήματα σχετικά με την κοινωνία, τον κινηματογράφο και τη γλώσσα μέσα από την απεικόνιση της καθημερινότητας. Κι όλα αυτά, με έναν τρόπο που δεν έχουν καταφέρει να ακολουθήσουν παρά ελάχιστοι κινηματογραφιστές στο παρελθόν.
Δείτε ακόμα:
Χανιά | Συνεχίζεται το εξαιρετικό αφιέρωμα στον Βαλκανικό κινηματογράφο (Zarpa.gr)
"Ήταν ή δεν ήταν", του Κορνέλιου Πορουμπόιου
12:08 East of Bucharest (2006) trailer
Κορνέλιου Πορουμπόιου: Μια ρετροσπεκτίβα
Το σινεμά του Κορνέλιου Πορουμπόιου περιμένει πάντα στη γωνία ενός δρόμου. Παλινδρομώντας ανάμεσα σε δύο κατευθύνσεις, σε δύο διαφορετικές στιγμές, οι ταινίες του εντρυφούν στην αίσθηση του μετέωρου – μεταξύ του καθεστώτος Τσαουσέσκου και της φιλελεύθερης δημοκρατίας, μεταξύ του ψηφιακού βίντεο και του φιλμ, μεταξύ της ανωνυμίας του εθνικού κινηματογράφου της χώρας του και της διεθνούς φήμης του ρουμανικού "Νέου Κύματος"». Οι ταινίες του Πορουμπόιου αποκαλύπτουν ό,τι κρύβεται μέσα στις κοινές καθημερινές εκφράσεις και συνήθειες των χαρακτήρων του: τη σιωπηρή επιθυμία για ένα πραγματικά νέο κόσμο, που μεγαλώνει σιωπηλά – σαν να ήταν όγκος. Μάλλον, για να είναι κανείς πιο ακριβής, πρόκειται για ένα σινεμά που ξέρει τι σημαίνει να σου λένε πως μόλις έστριψες στη γωνία, όταν ακόμη δεν έχεις δει ένα νέο δρόμο να ανοίγεται μπροστά σου.
Οι επόμενες ταινίες του "Αστυνομία, ταυτότητα" (2009, βραβείο FIPRESCI της Διεθνούς Ομοσπονδίας Κριτικής Ταινιών Κινηματογράφου και βραβείο της επιτροπής στο τμήμα "Ένα κάποιο βλέμμα" του Φεστιβάλ των Καννών), "Όταν βραδιάζει στο Βουκουρέστι" ή "Μεταβολισμός" και "Το δεύτερο παιχνίδι", συνέχισαν να λαμβάνουν αναγνώριση από τους κριτικούς και βοήθησαν τον Πορουμπόιου να καθιερωθεί ως ένας από τους κορυφαίους σκηνοθέτες της ευρωπαϊκής σκηνής. Η τελευταία του ταινία "The Treasure" έκανε πρεμιέρα τον Μάιο του 2015 στις Κάννες, όπου και απέσπασε το βραβείο Un Certain Talent.
Οι ταινίες του Πορουμπόιου φαίνονται απλές, αλλά μόνο με μια επιφανειακή ματιά: ξεκινούν από ένα κεντρικό θέμα –την επανάσταση, τη συνείδηση, την ατιμία, την εξουσία– το οποίο ο σκηνοθέτης πλάθει με μινιμαλιστικό ύφος, καταλήγοντας πάντα σε πρωτότυπα, απροσδόκητα έργα. Στο έργο του οι γεμάτες πεζότητα συγκρούσεις και οι διάφοροι χαρακτήρες δεν λειτουργούν ως μεταφορικά σχήματα που αποδίδουν τη μεγάλη εικόνα. Απλώς θολώνουν τα όρια ανάμεσα στο προσωπικό και το κοινωνικό, βάζοντας στο μικροσκόπιο τις διαπροσωπικές συγκρούσεις και φανερώνοντας πώς οι ατομικοί αγώνες, βυθισμένοι στην καθημερινότητα, γίνονται ενδείκτες οικουμενικών προβλημάτων. Το έργο του Πορουμπόιου, χαρακτηριστικό για τον ανθρωπισμό, την εξυπνάδα και το χιούμορ του απέναντι στον παραλογισμό ενός παρόντος που δεν αποτελεί παρά μια ξεθωριασμένη εκδοχή του παρελθόντος, έχει την ικανότητα να εγείρει ερωτήματα σχετικά με την κοινωνία, τον κινηματογράφο και τη γλώσσα μέσα από την απεικόνιση της καθημερινότητας. Κι όλα αυτά, με έναν τρόπο που δεν έχουν καταφέρει να ακολουθήσουν παρά ελάχιστοι κινηματογραφιστές στο παρελθόν.
Αναδημοσίευση από το http://syrosfilmfestival.org
Δείτε ακόμα:
Χανιά | Συνεχίζεται το εξαιρετικό αφιέρωμα στον Βαλκανικό κινηματογράφο (Zarpa.gr)
Δημοσίευση σχολίου