Ας βάλουμε στις πραγματικές του διαστάσεις το "συγκλονιστικό ντοκουμέντο" που δημοσιεύει σήμερα ο "Ριζοσπάστης" για την "δήλωση μετανοίας" του Αρη Βελουχιώτη

Του Γ.Γ

Το πολυδιαφημισμένο "συγκλονιστικό ντοκουμέντο" που δημοσίευσε σήμερα ο "Ριζοσπάστης" και αφορούσε την "δήλωση μετανοίας" που είχε υπογράψει στις φυλακές Κέρκυρας ο Αρης Βελουχιώτης δεν μας προκάλεσε παρά μια μεγάλη απογοήτευση.

Μας γράφει, λοιπόν, ο Μάκης Μαϊλης στο όργανο της Κ.Ε του ΚΚΕ:

"Το τελευταίο διάστημα παραδόθηκε στο Αρχείο του ΚΚΕ ένα συγκλονιστικό κείμενο. Συγγραφέας του είναι ο Πάνος Τσαρός από τη Στυλίδα, παλαίμαχος κομμουνιστής και στέλεχος του Κόμματος, ο οποίος δεν βρίσκεται πια στη ζωή. Η αξιοπιστία του συγγραφέα, καθώς και των άλλων προσωπικοτήτων που επικαλείται (καπετάν Διαμαντής, Θανάσης Τσαρός - Γαβριώτης κ.ά.), δίνει στο κείμενο την αξία ντοκουμέντου, παρότι αυτό αποτελεί προσωπική του μαρτυρία".

Αναφέρει στην συνέχεια ότι το κείμενο του Π. Τσαρού εστιάζεται στην περιβόητη «δήλωση μετανοίας» του Αρη Βελουχιώτη, όταν ήταν πολιτικός κρατούμενος το 1939 στην Κέρκυρα, και έρχεται να αναδείξει τον πραγματικό λόγο και τις συνθήκες μέσα στις οποίες ο Αρης «αποκήρυξε» τότε «τον κομμουνισμό».

Επικαλούμενος μαρτυρίες ανθρώπων που δεν ζουν πια, ο συγγραφέα του κειμένου, που δημοσιεύει ο "Ριζοσπάστης" μας λέει ότι ο Αρης Βελουχιώτης υπέγραψε δήλωση μετανοίας υπακούοντας σε εντολή του Ν. Ζαχαριάδη που του μετέφερε ο επίσης κρατούμενος στις φυλακές της Κέρκυρας Μιχάλης Τυρίμος.

Η «εντολή» συνίστατο στην ανάγκη να βγει ο Αρης από τη φυλακή, για να συμβάλει στην ανασυγκρότηση του ΚΚΕ, που η δικτατορία Μεταξά είχε πλήξει, έχοντας συλλάβει πλειάδα στελεχών του και αποδιαρθρώσει τις Κομματικές Οργανώσεις του. Γι' αυτό και χρειαζόταν να υπογράψει ο Αρης μια εικονική δήλωση μετανοίας!, αναφέρει χαρακτηριστικά το δημοσίευμα.

Ο Αρης πειθάρχησε στην «εντολή», αφού εντολέας, όπως του ειπώθηκε, ήταν ο Ζαχαριάδης, ενώ ο Τυρίμος που τη «μετέφερε» ήταν μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και βουλευτής του Παλλαϊκού Μετώπου. Σε κάθε περίπτωση, ο Αρης δεν μπορούσε παρά να τη θεωρήσει ως εντολή του Ν. Ζαχαριάδη, μην γνωρίζοντας βέβαια ότι τέτοια εντολή δεν υπήρχε.

Εδώ χρειάζεται να αναφερθεί ότι, το ίδιο διάστημα που υπέγραψε ο Αρης τη «δήλωση μετανοίας» (8 Ιούνη 1939) και μια άλλη συμπληρωματική της πρώτης (27 Ιούνη 1939), υπέγραψε δήλωση μετανοίας (Ιούνης 1939) και ο ίδιος ο Μιχ. Τυρίμος. Ομως, η δήλωση του Τυρίμου δεν ήταν εικονική, ήταν πραγματική. Κι όταν βγήκε από τις φυλακές της Κέρκυρας, μετά από ένα διάστημα πρωτοστάτησε στην ίδρυση της λεγόμενης «Προσωρινής Διοίκησης».

Επρόκειτο για ένα όργανο της Ασφάλειας του Μανιαδάκη, που παρουσιαζόταν ως καθοδηγητικό όργανο του ΚΚΕ, εκδίδοντας ταυτόχρονα και πλαστό «Ριζοσπάστη». Ετσι, οι κομμουνιστές βρέθηκαν μπροστά σε δύο καθοδηγητικά όργανα και σε δύο «Ριζοσπάστες». Το ένα ήταν η λεγόμενη «Παλιά ΚΕ», συνέχεια της Κεντρικής Επιτροπής του Κόμματος, που αποτελούνταν από τίμια στελέχη του Κόμματος και που συνέχιζε να τυπώνει τον γνήσιο «Ριζοσπάστη». Το άλλο όργανο - στο οποίο είχαν εμπλακεί και τίμιοι κομμουνιστές, δίχως να το καταλαβαίνουν, φυσικά - είχε καθοδηγητικό νου τον Τυρίμο, δηλαδή τον Μανιαδάκη και τους ασφαλίτες Παξινό, Χαραλαμπίδη κ.ά. συμπληρώνει στο δημοσίευμα του ο Μάκης Μαϊλης.

Το δημοσίευμα αυτό του "Ριζοσπάστη" είναι προβληματικό για πολλούς λόγους και σε καμιά περίπτωση, κατά την άποψη μου, δεν θα μπορούσε να θεωρηθεί "συγκλονιστική αποκάλυψη" και "ντοκουμέντο" μια γραπτή μαρτυρία η οποία δεν παραθέτει κανένα ουσιαστικό στοιχείο να την τεκμηριώνει.

Με αυτή την "λογική" τέτοια "ντοκουμέντα" είχαν προηγηθεί αρκετά. Και ο Μπάμπης Κλάρας στο βιβλίο του: «Ο αδελφός μου ο Αρης», κάτι αντίστοιχο αναφέρει, ενώ ακόμα πιο ενδιαφέρουσα είναι η επιστολή του Σάββα Παπάζογλου που δημοσιεύτηκε στο τεύχος 238 του περιοδικού "Ιστορικά" στις 27/5/2004

Αγαπητά "Ιστορικά"

Αναφερόμενος στo εξόχως ενδιαφέρον ένθετο της "Ελευθεροτυπίας" της 1ης Απριλίου 2004, το αναφερόμενο στο θρυλικό Ρουμελιώτη παρτιζάνο Αρη Βελουχιώτη, πέραν της απορίας μου για την παντελή έλλειψη και του ονόματος ακόμα ενός εκ των βασικών συντελεστών του επιτυχούς εγχειρήματος του Γοργοποτάμου στις 25-26 Νοεμβρίου 1942, του αείμνηστου Δημήτρη Δημητρίου Νικηφόρου, πρώτου μόνιμου αξιωματικού του απελευθερωτικού αγώνα και καπετάνιου του πλέον αξιόμαχου δεύτερου ανεξάρτητου Συντάγματος Παρνασσίδας του ΕΛΑΣ, με 30 και πλέον νικηφόρες μάχες με τα στρατεύματα κατοχής, θα επιθυμούσα να καταθέσω την προσωπική μου μαρτυρία ενός περιστατικού ιστορικής σημασίας που ο ίδιος βίωσα.

Και τούτο τόσο για την ιστορική του αξία όσο και για το γεγονός ότι τίποτα δεν έχει λεχθεί γι' αυτό.

Την Πρωτοχρονιά του 1975 είχα μεταβεί στη Βουδαπέστη να επισκεφθώ το θείο μου Μιχάλη Αργυρόπουλο (Αγά), αντιστασιακό πρόσφυγα των Ανατολικών χωρών, και επισκέφθηκα τον βαριά ασθενούντα από την επάρατο νόσο παλιό στέλεχος του ΚΚΕ Βασίλη Ζάχο, ο οποίος το 1967 είχε επισκεφθεί στο Σουργούτ της Σιβηρίας τον εκεί εξόριστο και επιτηρούμενο υπό δυσμένεια άλλοτε γενικό γραμματέα του ΚΚΕ Νίκο Ζαχαριάδη.

Ο άλλοτε πανίσχυρος ηγέτης του ΚΚΕ, ζώντας τις τελευταίες του ημέρες τελείως απογυμνωμένος, διαμαρτυρήθηκε στην τότε ηγεσία και στις τοπικές αρχές για την απομόνωση του και έτσι επετράπη στα δύο παλιά στελέχη του κόμματος, τον Ζήση Ζωγράφο και τον Βασίλη Ζάχο, να τον επισκεφθούν τις τελευταίες ημέρες της ζωής του.

Συνομίλησαν επί μακρόν και ο Ζαχαριάδης προέβη σε μια συγκλονιστική εκ βαθέων εξομολόγηση, η οποία περί το τέλος της είχε την ακόλουθη επωδό:

«Δύο πράγματα βαραίνουν τη συνείδησή μου για τα οποία αισθάνομαι τύψεις:

Πρώτον,

το γεγονός ότι έγινα αιτία να χαθεί ο άξιος ηγέτης του αγώνα Αρης Βελουχιώτης, γιατί ενώ κατόπιν κοινής μυστικής συμφωνίας του ίδιου του Αρη και του κόμματος, ο Αρης υπέγραψε τη δήλωση μετανοίας ώστε να απολυθεί από τις φυλακές της Κέρκυρας επί Ιωάννη Μεταξά για να οργανώσει αποδράσεις συντρόφων του, τον οδηγήσαμε αποκηρυγμένο στην τραγωδία της Μεσούντας και το κεφάλι του στο φανοστάτη της πλατείας Τρικάλων.

(Έτσι άλλωστε εξηγείται και το γεγονός ότι παρ' ότι δηλωσίας του ανετέθη εν τούτοις η ηγεσία του αγώνα).

Και δεύτερον,

ότι αποδώσαμε την ευθύνη του αφοπλισμού του 2ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ στις 4 μηνός Δεκεμβρίου 1944 εσκεμμένα στον καπετάνιο του Νικηφόρο, τον λαμπρότερο καπετάνιο του αγώνα με την πιο πλούσια και έξοχη δράση, ενώ η ευθύνη μονάχα δική του δεν ήταν».

Της συγκλονιστικής αυτής μαρτυρίας ορκίζομαι ενώπιον Θεού και ανθρώπων ότι υπήρξα προσωπικός ακροατής και θεωρώ πρέπον να συνδράμω την αδόκητη και άδολη ιστορία.

Με εκτίμηση,

Σάββας Παπάζογλου
  

Εχουν κάποια ιστορική βαρύτητα οι επιστολές Τσαρού και Παπάζογλου. Από κει και πέρα μέχρι να χαρακτηριστούν "συγκλονιστικά ντοκουμέντα" η απόσταση είναι μεγάλη.

Εκτός αυτού όμως το σημερινό κείμενο του Μάκη Μαϊλη στον "Ριζοσπάστη" αναφέρεται σε κάποια σημαντικά θέματα, για όσους τουλάχιστον ενδιαφέρονται για την ιστορία του κομμουνιστικού κινήματος στην χώρα μας.
Ειδικά για κάποιες "προβληματικές" σελίδες της ιστορικής διαδρομής του ΚΚΕ, όπως η δημιουργία από το καθεστώς Μεταξά της χαφιέδικης «Προσωρινής Διοίκησης» του ΚΚΕ, ελάχιστα πράγματα έχουν γραφτεί. 

Επειδή θεωρώ ότι αν γνωρίζουμε την ιστορία μας αποφεύγουμε να κάνουμε λάθη του παρελθόντος και επίσης ότι και στις μέρες μας η περιφρούρηση των δράσεων μας και η συνωμοτικότητα -ας μην τρομάζει κάποιους αυτή η λέξη- που πρέπει να υπάρχει στον σχεδιασμό κάποιων ενεργειών μας είναι απαραίτητη, θα προσπαθήσω να βρω τον χρόνο και να κάνω κάποιες σχετικές αναρτήσεις. 

Είναι, ας πούμε πολύ σημαντικό να γνωρίζουμε ποιοι παράγοντες συνέδραμαν ώστε ο τότε υπουργός Ασφάλειας, ο περιβόητος Κ. Μανιαδάκης, συνεπικουρούμενος από τον ανώτατο αξιωματικό Σπύρο Παξινό,κατορθώνει με διάφορους τρόπους να «μετανοήσει» μια ολόκληρη ομάδα στελεχών του ΚΚΕ. Αυτή περνάει στην υπηρεσία της Ασφάλειας και δημιουργεί την χαφιέδικη «Προσωρινή Διοίκηση του ΚΚΕ».

Να ψάξουμε να δούμε, δηλαδή, πώς έγινε κατορθωτό πρωτοκλασάτα στελέχη του ΚΚΕ, ορισμένα απ' τα οποία υπήρξαν και βουλευτές όμως οι Μιχάλης Τυρίμος, Μανώλης Μανωλέας, Τηλέμαρχος Μύτρας κ.α να βρεθούν στην υπηρεσία του καθεστώτος και με την καθοριστική συμμετοχή τους να σμπαραλιαστεί όλος ο παράνομος μηχανισμός του ΚΚΕ.
Να εξετάσουμε σε τι οφείλεται το ότι στελέχη πρώτης γραμμής, όπως ο Δημήτρης Κουτσογιάννης, υπεύθυνος του παράνομου τυπογραφείου του «Ριζοσπάστη», μπόρεσαν να λειτουργούν για πολλά χρόνια (ο Κουτσογιάννης π.χ δρούσε σαν χαφιές από της εποχή του Βενιζέλου μέχρι το 1941 που αποκαλύφτηκε ο ρόλος του) μέσα από τις γραμμές του ΚΚΕ σαν πληροφοριοδότες της ασφάλειας.

Να ολοκληρώσουμε την ανάρτησή μας κάνοντας αναφορά στον Μιχάλη Τυρίμο. Στο πρόσωπο εκείνο δηλαδή το οποίο σύμφωνα με τον Πάνο Τσαρό και το δημοσίευμα του "Ριζοσπάστη", είχε αναλάβει την αποστολή να μεταφέρει στον Αρη Βελουχιώτη, την εντολή του Ν. Ζαχαριάδη να υπογράψει "δήλωση μετανοίας". 

Ο Μιχάλης Τυρίμος υπήρξε βουλευτής και πρωτοκλασάτο στέλεχος του ΚΚΕ.
Ηταν μια απ' τις πιο θλιβερές περιπτώσεις στην μακρόχρονη ιστορία του ΚΚΕ.

Θέτοντας τις υπηρεσίες του στη διάθεση της Μεταξικής δικτατορίας και έχοντας υπάρξει ένα απ' τα πιο υψηλόβαθμα στελέχη του ΚΚΕ, γνωρίζοντας πρόσωπα και πράγματα, συνέβαλε ουσιαστικά να σμπαραλιαστούν όλες οι οργανώσεις του. 

Ηταν ο πιο στενός συνεργάτης του Μανιαδάκη και οι πληροφορίες που του πρόσφερε οδήγησαν εκατοντάδες πρωτοκλασάτα στελέχη του ΚΚΕ στις φυλακές και στα ξερονήσια.
Η υπόσχεση που είχε δώσει στον προϊστάμενο της Υπηρεσίας Δίωξης του Κομμουνισμού, Νίκο Χαραλαμπίδη ότι "θα παλέψει να ξεκληριστεί ολότελα το ΚΚΕ απ' την Ελλάδα" δεν ήταν χωρίς αντίκρισμα.

Κι όμως παρά τα συντριπτικά πλήγματα που με την βοήθεια του Τυρίμου μπόρεσε να καταφέρει η δικτατορία στο ΚΚΕ, αυτό σε ελάχιστο χρόνο κατόρθωσε να αναγεννηθεί από τις στάχτες του και λόγω της επαναστατικής γραμμής που είχε, να πρωταγωνιστήσει στην Εθνική Αντίσταση και στην συνέχεια να δημιουργήσει την τρίχρονη εποποιία του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας. 

Εδώ θα προτείναμε στους αναγνώστες μας να προμηθευτούν το βιβλίο «Το ΚΚΕ στον Ιταλοελληνικό πόλεμο 1940-41». Στις σελίδες του θα βρουν την "έκθεση" που υπέβαλε ο Τυρίμος όταν συνελήφθει από την πολιτοφυλακή του ΕΛΑΣ την περίοδο των Δεκεμβριανών, όπου αναγκάζεται να ομολογήσει ότι ένα κόμμα με επαναστατική γραμμή όπως είχε τότε το ΚΚΕ είναι αδύνατον να διαλυθεί.

Ενα μεγάλο ερώτημα που μπαίνει είναι γιατί ένα άτομο με την κατάρτιση και την πολιτική διαδρομή -γι' αυτά θα μιλήσουμε παρακάτω- επιλέγει να συνεργαστεί με τους ταξικούς του εχθρούς και μάλιστα να καταντήσει φοβερός διώκτης των πρώην συντρόφων του, μη διστάζοντας ακόμα να γίνει όργανο και των ξένων κατακτητών της πατρίδας του;

Μια εκδοχή που υπάρχει, αναφέρει ότι στο διάστημα που ήταν κρατούμενος στις φυλακές της Κέρκυρας οι ασφαλίτες γνωρίζοντας τη μεγάλη αδυναμία που είχε στον μικρότερο αδελφό του, Γιώργο, αλλά και ότι δεν είχε τις καλύτερες δυνατές σχέσεις με τον Ν. Ζαχαριάδη, του διοχέτευσαν μια ψεύτικη είδηση και τον οδήγησαν στην μεγάλη απόφαση να συνεργαστεί με το δικτατορικό καθεστώς.
Οτι δηλαδή ο αδελφός του, Γιώργος, στέλεχος του ΚΚΕ κι αυτός, ο οποίος βρισκόταν στην Μόσχα κατηγορήθηκε σαν "τροτσκιστής" και εκτελέστηκε μαζί με άλλους 34 Ελληνες συντρόφους του.
Κάποιες πηγές μάλιστα κάνουν λόγο ότι για να "σπάσουν" εντελώς τον Μιχάλη Τυρίμο του ανέφεραν ότι η εκτέλεση του αδελφού του και των υπολοίπων έγινε κατόπιν επιθυμίας του Ν. Ζαχαριάδη.
Αυτή η κατασκευασμένη πληροφορία -ούτε σχετικές εκτελέσεις υπήρξαν, αλλά και ο Γιώργος Τυρίμος επέστρεψε από την ΕΣΣΔ στην Αθήνα το 1960- ήταν ικανή να οδηγήσει τον Μ. Τυρίμο σε μια τέτοια μεταστροφή; 
Πόσο πειστική είναι δηλαδή αυτή η εκδοχή; Δεν γνωρίζουμε. Δεν έχουμε όμως υπ' όψιν μας κάτι άλλο για να δώσουμε μια εξήγηση στο κατάντημα ενός ανθρώπου που θεωρούνταν υπόδειγμα αγωνιστή και απ' τα πιο φωτεινά μυαλά του ΚΚΕ. 

Ηταν αυτός που από το 1926 δημιούργησε την Οργάνωση Λέσβου της ΟΚΝΕ, αυτός που φυλακίστηκε λόγω του Βενεζελικού Ιδιώνυμου και αργότερα μαρτύρησε μαζί με άλλους κομμουνιστές φαντάρους στον πειθαρχικό ουλαμό Καλπακίου,
Ηταν το ίδιο πρόσωπο που ανέλαβε διάφορες ανώτατες καθοδηγητικές θέσεις στο κόμμα. (Υπήρξε στενός συνεργάτης του Ν. Ζαχαριάδη, σαν οργανωτικός Γραμματέας, υπεύθυνος στον τομέα της διαφώτισης, στέλεχος του "Ριζοσπάστη", γραμματέας της Κ.Ο Αθήνας, μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ και από το 1935 μέλος του πολιτικού γραφείου, ενώ σπούδασε στις κομματικές σχολές ΚUΤV -Κομμουνιστικό Πανεπιστήμιο Εργαζομένων της Ανατολής- στη Μόσχα).

Είναι άκρως εντυπωσιακό πώς ένα άτομο με την πολιτική διαδρομή του Μιχάλη Τυρίμου καταντάει να γίνει όργανο του περιβόητου Κ. Μανιαδάκη. Ο τότε υπουργός Ασφάλειας,  συνεπικουρούμενος από τον ανώτατο αξιωματικό Σπύρο Παξινό, ο οποίος είχε εκπαιδευτεί από τη Γκεστάπο ειδικά για την «δίωξη του κομμουνισμού», χρησιμοποιεί τον Τυρίμο μαζί με άλλους "ανανήψαντες"  και δημιουργεί την χαφιέδικη «Προσωρινή Διοίκηση του ΚΚΕ», καταφέρνοντας τεράστιο πλήγμα στο Κομμουνιστικό Κίνημα. Το ασφαλίτικο αυτό κατασκεύασμα, συνέβαλλε καθοριστικά ώστε το καθεστώς Μεταξά να συλλάβει τα ελεύθερα στελέχη του ΚΚΕ που αγνοούσαν το ρόλο της Π.Δ και να εξαρθρώσει τον πραγματικό παράνομο καθοδηγητικό μηχανισμό του ΚΚΕ, τη λεγόμενη Παλιά Κεντρική Επιτροπή.

Αν και ο ρόλος της Προσωρινής Διοίκησης και του Τυρίμου προσωπικά είχε καταγγελθεί από τον Θανάση Κλάρα (Άρη Βελουχιώτη), ο οποίος με την πολιτική οξυδέρκεια που τον διέκρινε, είχε αντιληφθεί τι πραγματικά συνέβαινε, κάτι ανάλογο που είχε κάνει και ο Νίκος Πλουμπίδης , που τότε είχε την καθοδήγηση της Παλιάς Κεντρικής Επιτροπής, η Π.Δ κατάφερε να σπείρει τεράστια σύγχυση στον κόσμο του ΚΚΕ και της αριστεράς, μέχρι να αποκαλυφθεί ο διατεταγμένος από την ασφάλεια ρόλος της. Κι αυτό συνέβη στα τέλη του 1940 όταν ο πλαστός "Ριζοσπάστης" που κυκλοφορούσε άρχισε σχεδόν ανοιχτά να υποστηρίζει το Μεταξικό καθεστώς.

Στην διάρκεια της κατοχής. ο Μ. Τυρίμος, δραστηριοποιείται στα φασιστικό «Εθνικοσοσιαλιστικόν Κόμμα Ελλάδος», ενώ συμμετέχει στην ίδρυση της δωσιλογικής οργάνωσης ΕΣΠΟ (Εθνική Σοσιαλιστική Πατριωτική Οργάνωση).
(Η ΕΣΠΟ με τους παλιούς πράκτορες των Γερμανών γιατρούς Τσόλκα και Στεροδήμο τον Τριαντόπουλο, Γαβαλά, Βελόπουλο κ. ά. σαν αρχηγούς κατορθώνει να τραβήξει στις γραμμές της και στην υπηρεσία των Ιταλών και Γερμανών μερικές εκατοντάδες από αλήτες στις συνοικίες. Οι καταχτητές μεταχειρίζονται τα όργανα αυτά για να κάνουν συλλήψεις και να χτυπούν το αναπτυσσόμενο εθνικοαπελευθερωτικό κίνημα.(Πηγή)

Αφού, λοιπόν ο Μιχάλης Τυρίμος επέλεξε να γίνει άκρως "εθνικόφρονας", δεν θα μπορούσε να μην συνδυάσει αυτή του την ιδιότητα, με μια άλλη που πάει πακέτο: Εγινε και "στομαχόφρονας".
Πέρα απ' την συνεργασία του με τους κατακτητές αναπτύσσει έντονη δραστηριότητα και με τους μαυραγορίτες της κατοχής, θησαυρίζοντας εκμεταλλευόμενος την πείνα του λαού. Μάλιστα κατηγορήθηκε ότι έκλεψε το υλικό της Εφορίας Υλικού Πολέμου, και το πούλησε στην μαύρη αγορά.

Αργότερα, το καλοκαίρι του 1944 αναλαμβάνει την ίδρυση των Ταγμάτων Ασφαλείας στην
Εύβοια.

Η προδοτική δράση του τερματίζεται τον Γενάρη του 1945, όταν τον εκτελεί η ΟΠΛΑ.