Ο πολιτιστικός σύλλογος "ΟΙ ΦΙΛΟΙ ΤΩΝ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΤΕΧΝΩΝ" συνεχίζοντας φέτος το χειμώνα το εξαιρετικό αφιέρωμα στον Βαλκανικό κινηματογράφο με τίτλο: "Εδώ είναι Βαλκάνια!" θα προβάλλει την Κυριακή, 9 Δεκεμβρίου 2018 σε δύο προβολές (στις 20.00μ.μ. και στις 22.00μ.μ.) στην αίθουσα του 2ου ορόφου του Πνευματικού Κέντρου Κρήτης (Ανδρέα Παπανδρέου 70, Χανιά) την καταπληκτική ταινία "Θυμάσαι τη Ντόλυ Μπέλ;" / Sjećaš li se Dolly Bell (1981), του πολυβραβευμένου και αγαπημένου στο ελληνικό κοινό Βαλκάνιου σκηνοθέτη Εμίρ Κουστουρίτσα.
Α' προβολή: 20.00μ.μ.-22.00μ.μ.
Β' προβολή: 22.00μ.μ.-24.00μ.μ.
Σύνοψη: Ένας 16χρονος νέος αντιμετωπίζει τον έρωτα και πολλά άλλα προβλήματα σε μια επαρχιακή πόλη της Γιουγκοσλαβίας, στις αρχές της δεκαετίας του '60.
Υπόθεση: Η ταινία τοποθετείται χρονικά σ' ένα καλοκαίρι της δεκαετίας του 1960 σε μια από τις γειτονιές του Σαράγιεβο. Η πλοκή παρακολουθεί τις περιπέτειες ενός εφήβου που ονομάζεται Dino (Slavko Štimac). Παράλληλα με τη γοητεία που ασκεί μια ζωή που λάμπει μπροστά στα μάτια του στο τοπικό σινεμά και στο κέντρο νεότητας, ανάμεσα στ' άλλα ο Ντίνο παρακολουθεί την ταινία "Europa di notte" του Alessandro Blasetti και ακούει το "24 Mila Baci" του Adriano Celentano. Την ίδια στιγμή παίρνει μια γεύση του κόσμου που απαρτίζεται από τοπικούς κακοποιούς και μικρούς εγκληματίες. Ωστόσο, όταν παρέχει καταφύγιο στην πόρνη "Dolly Bell", για (Ljiljana Blagojević), ο κόσμος του γυρίζει ανάποδα καθώς την ερωτεύεται.
Για την ταινία του Εμίρ Κουστουρίτσα: "Θυμάσαι την Ντόλυ Μπελ;" γράφει ο Βασίλης Ραφαηλίδης: ...Πρόκειται για τη μύηση ενός έφηβου σε σοσιαλιστικό καθεστώς. Η πιο έντιμη κομμουνιστική ταινία που γυρίστηκε ποτέ. Μια σκέψη που διαμορφώθηκε υπό "ρεβιζιονιστικό" κομμουνιστικό καθεστώς, παραμένοντας εν τούτοις τόσο "ορθόδοξα" μαρξιστική που θα δυσκολευόταν να την αναγνωρίσουν σαν τέτοια οι "ορθόδοξοι" κομμουνιστές των "ορθοδόξων" κομμουνιστικών κομμάτων. Μια ταινία που ίσως μπερδέψει τόσο τους «ορθόδοξους» όσο και τους "αναθεωρητές". Τους πρώτους γιατί δεν θα βρουν σ' αυτήν ούτε καν ίχνη από τον αλήστου μνήμης "σοσιαλιστικό ρεαλισμό" με την τεχνική της αισιοδοξίας και τους μυθικούς "θετικούς" του ήρωες και τους δεύτερους ("αναθεωρητές") διότι δεν θα τους δώσει ίσως να καταλάβουν πως το "ομιλείν" αριστερά δεν ταυτίζεται αναγκαστικά με το "ζειν" αριστερά, κι ότι συνεπώς ο αριστερισμός τους δεν είναι παρά μια εύκολη και ανέξοδη φιλολογία, παντελώς κενή ουσιαστικού περιεχομένου!
Στις 24 Νοεμβρίου του 1954 έρχεται στη ζωή ένας από τους σημαντικότερους νεότερους Ευρωπαίους σκηνοθέτες, ο Εμίρ Κουστουρίτσα.
Κέρδισε δύο φορές τον Χρυσό Φοίνικα στο Φεστιβάλ Καννών (για τις ταινίες του "Ο μπαμπάς λείπει σε ταξίδι για δουλειές" και "Underground") ενώ ήταν υποψήφιος σε πολλές κατηγορίες σε διάφορα φεστιβάλ ανά τον κόσμο.
Πρώτη του σπουδαία δουλειά είναι το "Θυμάσαι την Ντόλυ Μπελ;" του 1981 το οποίο έκανε αίσθηση στο φεστιβάλ Βενετίας. Ακολούθησε το "Ο μπαμπάς λείπει σε ταξίδι για δουλειές" (1985) η οποία σκιαγραφεί τη Γιουγκοσλαβία του ’52 και τη κοινωνική ζωή των πρώτων σοσιαλιστικών χρόνων στην - πρώην - γειτονική χώρα. Η ταινία ήταν υποψήφια για Όσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης. Η πορεία του προς την κορυφή συνεχίζεται με τον "Καιρό των τσιγγάνων", μία ταινία που δεν μπορεί να περιγραφεί με λόγια. Κέρδισε το βραβείο καλύτερου σκηνοθέτη στο φεστιβάλ Κανών και θεωρείται, όχι άδικα, μία από τις καλύτερες ευρωπαϊκές ταινίες των τελευταίων 30 χρόνων.
Το 1993, ο Κουστούριτσα κάνει το μεγάλο βήμα προς δυσμάς γυρίζοντας το αλληγορικό "Arizona Dream", με πρωταγωνιστές τους Τζόνι Ντεπ, Φαίη Νταναγουέι, Τζέρι Λιούς ενώ δύο χρόνια μετά, γυρίζει το ανεπανάληπτο "Underground", μια απίστευτη ιστορία μιας κοινότητας ανθρώπων, που μένει κρυμμένη σε ένα υπόγειο χώρο από το 1943 μέχρι το 1991.
Κατά τη γνώμη μου, η καλύτερη του ταινία είναι το "Μαύρη Γάτα, Άσπρος Γάτος" μία ξεχωριστή ερωτική κωμωδία-φόρος τιμής στους τσιγγάνους του Δούναβη, ένας συνεχές πανηγύρι που εφάπτεται στο φελινικό σύμπαν.
Το 2008 μας παρουσιάζει το ντοκιμαντέρ για τον καλύτερο ποδοσφαιριστή όλων των εποχών, τον Ντιέγκο Μαραντόνα, ενώ το Δεκέμβρη αναμένεται νέα του ταινία με τίτλο "On the milky way" με πρωταγωνίστρια την Μόνικα Μπελούτσι.
Γκέρνικα, 1978, μικρού μήκους
Έρχονται οι νύφες (Nevjeste dolaze), 1978, τηλεταινία
Μπουφέ Τιτανικός (Bife Titanik), 1979, τηλεταινία
Θυμάσαι την Ντόλυ Μπελ; (Sjećaš li se Dolly Bell), 1981
Ο πατέρας λείπει σε ταξίδι για δουλειές (Otac na službenom putu), 1985
Ο καιρός των τσιγγάνων (Dom za vešanje), 1988
Arizona Dream, 1993
Underground (Podzemlje), 1995
Μαύρη γάτα, άσπρος γάτος (Crna mačka, beli mačor), 1998
Ιστορίες σε σούπερ 8, 2001, ντοκιμαντέρ
Η ζωή είναι ένα θαύμα (Život je čudo), 2004
Οι 3 Υποσχέσεις (ή «Υποσχέσου μου») (Zavet), 2007
Μαραντόνα, 2008, ντοκιμαντέρ
L'affaire Farewell (Farewell), 2010
Cool Water, 2011
1ο βραβείο στο φεστιβάλ φοιτητών του Κάρλοβι Βάρι (1978) για την ταινία «Γκουέρνικα».
Χρυσό Λιοντάρι για «καλύτερη πρώτη ταινία» στο φεστιβάλ κινηματογράφου της Βενετίας (1981) για την ταινία «Θυμάσαι τη Ντόλυ Μπελ;»
Χρυσός Φοίνικας του Φεστιβάλ Καννών (1985) για την ταινία «Ο μπαμπάς λείπει σε ταξίδι για δουλειές».
Βραβείο FIPRESCI του Φεστιβάλ Καννών (1985) για την ταινία «Ο μπαμπάς λείπει σε ταξίδι για δουλειές».
Υποψηφιότητα για Όσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας (1985) για την ταινία «Ο μπαμπάς λείπει σε ταξίδι για δουλειές».
Βραβείο καλύτερης σκηνοθεσίας στο Φεστιβάλ Καννών (1989) για την ταινία «Ο καιρός των τσιγγάνων»
Αργυρή Άρκτος του Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου (1993) για την ταινία Arizona Dream.
Χρυσός Φοίνικας του Φεστιβάλ Καννών (1995) για την ταινία «Αντεργκράουντ»
Χρυσή Πλακέτα καλύτερου ντοκιμαντέρ στο Διεθνές Φεστιβάλ του Σικάγο (2001) για το ντοκιμαντέρ «Ιστορίες σε Σούπερ 8».
Βραβείο Κινηματογράφου του συστήματος γαλλικής εκπαίδευσης (Prix de l'Education nationale) στο Φεστιβάλ Καννών (2004) για την ταινία «Η ζωή είναι ένα θαύμα».
Καλύτερη ταινία της Ευρωπαϊκής Ένωσης στα Βραβεία Σεζάρ (2005) για την ταινία «Η ζωή είναι ένα θαύμα».
Βραβείο Ευρωπαϊκής Αρχιτεκτονικής Philippe Rotthier, (2005) για το χωριό Κάστεντορφ (που λέγεται και Ντρβένγκραντ – «ξύλινη πόλη») στο βουνό Ζλάτιμπορ στη Σερβία. Το βραβείο αυτό απονέμεται κάθε 3 χρόνια από το «Ίδρυμα για την Αρχιτεκτονική» των Βρυξελλών.
Στις 10 Φεβρουαρίου 2007, ο Κουστουρίτσα παρέλαβε το Ordre des Arts et des Lettres, που είναι η ύψιστη γαλλική διάκριση σε αναγνώριση σημαντικής προσφοράς στις τέχνες.
Α' προβολή: 20.00μ.μ.-22.00μ.μ.
Β' προβολή: 22.00μ.μ.-24.00μ.μ.
"Θυμάσαι τη Ντόλυ Μπέλ;" (1981), του Εμίρ Κουστουρίτσα
Σύνοψη: Ένας 16χρονος νέος αντιμετωπίζει τον έρωτα και πολλά άλλα προβλήματα σε μια επαρχιακή πόλη της Γιουγκοσλαβίας, στις αρχές της δεκαετίας του '60.
Υπόθεση: Η ταινία τοποθετείται χρονικά σ' ένα καλοκαίρι της δεκαετίας του 1960 σε μια από τις γειτονιές του Σαράγιεβο. Η πλοκή παρακολουθεί τις περιπέτειες ενός εφήβου που ονομάζεται Dino (Slavko Štimac). Παράλληλα με τη γοητεία που ασκεί μια ζωή που λάμπει μπροστά στα μάτια του στο τοπικό σινεμά και στο κέντρο νεότητας, ανάμεσα στ' άλλα ο Ντίνο παρακολουθεί την ταινία "Europa di notte" του Alessandro Blasetti και ακούει το "24 Mila Baci" του Adriano Celentano. Την ίδια στιγμή παίρνει μια γεύση του κόσμου που απαρτίζεται από τοπικούς κακοποιούς και μικρούς εγκληματίες. Ωστόσο, όταν παρέχει καταφύγιο στην πόρνη "Dolly Bell", για (Ljiljana Blagojević), ο κόσμος του γυρίζει ανάποδα καθώς την ερωτεύεται.
Sjecas li se Doly Bell trailer
Κριτικές για την ταινία
Για την ταινία του Εμίρ Κουστουρίτσα: "Θυμάσαι την Ντόλυ Μπελ;" γράφει ο Βασίλης Ραφαηλίδης: ...Πρόκειται για τη μύηση ενός έφηβου σε σοσιαλιστικό καθεστώς. Η πιο έντιμη κομμουνιστική ταινία που γυρίστηκε ποτέ. Μια σκέψη που διαμορφώθηκε υπό "ρεβιζιονιστικό" κομμουνιστικό καθεστώς, παραμένοντας εν τούτοις τόσο "ορθόδοξα" μαρξιστική που θα δυσκολευόταν να την αναγνωρίσουν σαν τέτοια οι "ορθόδοξοι" κομμουνιστές των "ορθοδόξων" κομμουνιστικών κομμάτων. Μια ταινία που ίσως μπερδέψει τόσο τους «ορθόδοξους» όσο και τους "αναθεωρητές". Τους πρώτους γιατί δεν θα βρουν σ' αυτήν ούτε καν ίχνη από τον αλήστου μνήμης "σοσιαλιστικό ρεαλισμό" με την τεχνική της αισιοδοξίας και τους μυθικούς "θετικούς" του ήρωες και τους δεύτερους ("αναθεωρητές") διότι δεν θα τους δώσει ίσως να καταλάβουν πως το "ομιλείν" αριστερά δεν ταυτίζεται αναγκαστικά με το "ζειν" αριστερά, κι ότι συνεπώς ο αριστερισμός τους δεν είναι παρά μια εύκολη και ανέξοδη φιλολογία, παντελώς κενή ουσιαστικού περιεχομένου!
Ο Βαλκάνιος σκηνοθέτης Εμίρ Κουστουρίτσα
Κέρδισε δύο φορές τον Χρυσό Φοίνικα στο Φεστιβάλ Καννών (για τις ταινίες του "Ο μπαμπάς λείπει σε ταξίδι για δουλειές" και "Underground") ενώ ήταν υποψήφιος σε πολλές κατηγορίες σε διάφορα φεστιβάλ ανά τον κόσμο.
Πρώτη του σπουδαία δουλειά είναι το "Θυμάσαι την Ντόλυ Μπελ;" του 1981 το οποίο έκανε αίσθηση στο φεστιβάλ Βενετίας. Ακολούθησε το "Ο μπαμπάς λείπει σε ταξίδι για δουλειές" (1985) η οποία σκιαγραφεί τη Γιουγκοσλαβία του ’52 και τη κοινωνική ζωή των πρώτων σοσιαλιστικών χρόνων στην - πρώην - γειτονική χώρα. Η ταινία ήταν υποψήφια για Όσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης. Η πορεία του προς την κορυφή συνεχίζεται με τον "Καιρό των τσιγγάνων", μία ταινία που δεν μπορεί να περιγραφεί με λόγια. Κέρδισε το βραβείο καλύτερου σκηνοθέτη στο φεστιβάλ Κανών και θεωρείται, όχι άδικα, μία από τις καλύτερες ευρωπαϊκές ταινίες των τελευταίων 30 χρόνων.
Το 1993, ο Κουστούριτσα κάνει το μεγάλο βήμα προς δυσμάς γυρίζοντας το αλληγορικό "Arizona Dream", με πρωταγωνιστές τους Τζόνι Ντεπ, Φαίη Νταναγουέι, Τζέρι Λιούς ενώ δύο χρόνια μετά, γυρίζει το ανεπανάληπτο "Underground", μια απίστευτη ιστορία μιας κοινότητας ανθρώπων, που μένει κρυμμένη σε ένα υπόγειο χώρο από το 1943 μέχρι το 1991.
Κατά τη γνώμη μου, η καλύτερη του ταινία είναι το "Μαύρη Γάτα, Άσπρος Γάτος" μία ξεχωριστή ερωτική κωμωδία-φόρος τιμής στους τσιγγάνους του Δούναβη, ένας συνεχές πανηγύρι που εφάπτεται στο φελινικό σύμπαν.
Το 2008 μας παρουσιάζει το ντοκιμαντέρ για τον καλύτερο ποδοσφαιριστή όλων των εποχών, τον Ντιέγκο Μαραντόνα, ενώ το Δεκέμβρη αναμένεται νέα του ταινία με τίτλο "On the milky way" με πρωταγωνίστρια την Μόνικα Μπελούτσι.
Ευριπίδης Ταρασίδης
Φιλμογραφία
Γκέρνικα, 1978, μικρού μήκους
Έρχονται οι νύφες (Nevjeste dolaze), 1978, τηλεταινία
Μπουφέ Τιτανικός (Bife Titanik), 1979, τηλεταινία
Θυμάσαι την Ντόλυ Μπελ; (Sjećaš li se Dolly Bell), 1981
Ο πατέρας λείπει σε ταξίδι για δουλειές (Otac na službenom putu), 1985
Ο καιρός των τσιγγάνων (Dom za vešanje), 1988
Arizona Dream, 1993
Underground (Podzemlje), 1995
Μαύρη γάτα, άσπρος γάτος (Crna mačka, beli mačor), 1998
Ιστορίες σε σούπερ 8, 2001, ντοκιμαντέρ
Η ζωή είναι ένα θαύμα (Život je čudo), 2004
Οι 3 Υποσχέσεις (ή «Υποσχέσου μου») (Zavet), 2007
Μαραντόνα, 2008, ντοκιμαντέρ
L'affaire Farewell (Farewell), 2010
Cool Water, 2011
Διακρίσεις
1ο βραβείο στο φεστιβάλ φοιτητών του Κάρλοβι Βάρι (1978) για την ταινία «Γκουέρνικα».
Χρυσό Λιοντάρι για «καλύτερη πρώτη ταινία» στο φεστιβάλ κινηματογράφου της Βενετίας (1981) για την ταινία «Θυμάσαι τη Ντόλυ Μπελ;»
Χρυσός Φοίνικας του Φεστιβάλ Καννών (1985) για την ταινία «Ο μπαμπάς λείπει σε ταξίδι για δουλειές».
Βραβείο FIPRESCI του Φεστιβάλ Καννών (1985) για την ταινία «Ο μπαμπάς λείπει σε ταξίδι για δουλειές».
Υποψηφιότητα για Όσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας (1985) για την ταινία «Ο μπαμπάς λείπει σε ταξίδι για δουλειές».
Βραβείο καλύτερης σκηνοθεσίας στο Φεστιβάλ Καννών (1989) για την ταινία «Ο καιρός των τσιγγάνων»
Αργυρή Άρκτος του Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου (1993) για την ταινία Arizona Dream.
Χρυσός Φοίνικας του Φεστιβάλ Καννών (1995) για την ταινία «Αντεργκράουντ»
Χρυσή Πλακέτα καλύτερου ντοκιμαντέρ στο Διεθνές Φεστιβάλ του Σικάγο (2001) για το ντοκιμαντέρ «Ιστορίες σε Σούπερ 8».
Βραβείο Κινηματογράφου του συστήματος γαλλικής εκπαίδευσης (Prix de l'Education nationale) στο Φεστιβάλ Καννών (2004) για την ταινία «Η ζωή είναι ένα θαύμα».
Καλύτερη ταινία της Ευρωπαϊκής Ένωσης στα Βραβεία Σεζάρ (2005) για την ταινία «Η ζωή είναι ένα θαύμα».
Βραβείο Ευρωπαϊκής Αρχιτεκτονικής Philippe Rotthier, (2005) για το χωριό Κάστεντορφ (που λέγεται και Ντρβένγκραντ – «ξύλινη πόλη») στο βουνό Ζλάτιμπορ στη Σερβία. Το βραβείο αυτό απονέμεται κάθε 3 χρόνια από το «Ίδρυμα για την Αρχιτεκτονική» των Βρυξελλών.
Στις 10 Φεβρουαρίου 2007, ο Κουστουρίτσα παρέλαβε το Ordre des Arts et des Lettres, που είναι η ύψιστη γαλλική διάκριση σε αναγνώριση σημαντικής προσφοράς στις τέχνες.
Δημοσίευση σχολίου