Πηγή: Έμυ Ντούρου - Documento
«Σκοτώνετε ανθρώπους και μετά πάτε διακοπές. Φύγετε από εδώ!»
Το περιστατικό αυτό προκάλεσε κύμα συμπαράστασης. Το μαγαζί «πήρε φωτιά» από πελάτες που εξέφρασαν αλληλεγγύη σε αυτή την πράξη αντίστασης.
Στο μακρινό Κιότο της Ιαπωνίας, ένας Ισραηλινός τουρίστας, πρώην στρατιωτικός νοσηλευτής, ρωτήθηκε στην υποδοχή του Wind Villa guesthouse αν έχει διαπράξει εγκλήματα πολέμου – απαιτήθηκε να υπογράψει δήλωση μη ενοχής για να μπορέσει να εισέλθει στο κατάλυμα.
«Δεν έχω εμπλακεί σε εγκλήματα πολέμου σύμφωνα με το διεθνές και ανθρωπιστικό δίκαιο… ούτε έχω διαπράξει επιθέσεις κατά αμάχων, βιασμούς, εκτοπισμούς ή λεηλασίες…»
Ο Ισραηλινός πρέσβης στην Ιαπωνία, Gilad Cohen, έστειλε αυστηρή επιστολή στον διοικητή της επαρχίας Κιότο, χαρακτηρίζοντας την κίνηση "φωτογραφική διάκριση" και "παραβίαση των νόμων περί ξενοδοχειακής ισότητας".
Το κατάλυμα δεν άλλαξε πολιτική. Οι υπεύθυνοι τόνισαν ότι η απαίτηση δεν σημαίνει αυτόματη άρνηση διαμονής, αλλά παραμένει υποχρεωτική για την είσοδο.
Μάλαγα - η αυθόρμητη απάντηση στη φρίκηΈνας εστιάτορας παίρνει θέση μπροστά στα εγκλήματα στο έδαφος της Γάζας. Το σκηνικό της οργής γίνεται viral, και η υποστήριξη του κόσμου δείχνει ότι αυτά δεν είναι τυχαία περιστατικά, αλλά κοινωνικές αποφάσεις.
Η έκρηξη της καθημερινής ανθρωπιάς είναι η ελπίδα.
Η
ακοίμητη ηθοποιός είχε την κακή, κάλλιστη συνήθεια να μπαίνει στο μάτι
της εξουσίας και των σταγονιδίων που νοσταλγούσαν την εποχή του
Μουσολίνι. Στα πλαίσια της αριστερής οργάνωσης Soccorso Rosso («
«Μπάστα», είπαν κάποια στιγμή οι φαιοχίτωνες. Μέχρι εδώ και μη παρέκει, σινιόρα. Είστε ενοχλητική και θα το πληρώσετε. Τον Μάρτιο του 1973, μία συμμορία από πέντε ένοπλους φασίστες που αποκαλύφθηκε ότι δρούσαν υπό την αιγίδα των χωροφυλάκων μπούκαραν οπλισμένοι στο σπίτι της Φράνκα, την απήγαγαν με ένα φορτηγάκι και την οδήγησαν σε ένα υπόγειο όπου ξεκίνησαν το θεάρεστο έργο τους.
Οι πέντε τραμπούκοι τη βίασαν ομαδικά, την έδειραν, την έκαψαν με τσιγάρα, τη χαράκωσαν με ξυράφια και, όταν πια βαρέθηκαν, την παράτησαν βασανισμένη σε ένα πάρκο. Η ατρόμητη ακτιβίστρια επέστρεψε στο σανίδι μετά από δύο μήνες οπλισμένη με μία σειρά από αντιφασιστικούς μονολόγους. Η Φράνκα Ράμε δεν σκόπευε να ζήσει φιμωμένη.
Το ταλέντο της στο γράψιμο ήταν αναμφισβήτητο. Στο στήθος της χτυπούσε εκκωφαντικά η καρδιά ενός λιονταριού. «Φτάνει πια με τους φασίστες», κραύγαζε από σκηνής. Τον βιασμό της τον αποκάλυψε πάνω από το πάλκο, σε μία παράσταση στην πόλη Λούκα της Τοσκάνης το 1975. Ο αδιαπραγμάτευτος αγώνας της για δικαίωση οδήγησε σε σύλληψη των υπόπτων, οι οποίοι ομολόγησαν την αποτρόπαια πράξη τους 15 χρόνια αργότερα.Η
ασυμβίβαστη Φράνκα Ράμε προσχώρησε στο κομμουνιστικό κόμμα της Ιταλίας
το 1967. Αφορίστηκε από το Βατικανό για βλασφημία,
κηρύχθηκε persona non grata
Η Ράμε εξελέγη το 2006 στη Σύγκλητο ταγμένη στην καταπολέμηση της διαφθοράς με το κόμμα «Η Ιταλία των Αρχών», αλλά έλαβε μόλις 24 ψήφους όταν προτάθηκε από τον Αντόνιο ντι Πιέτρο για την Προεδρία της Ιταλικής Δημοκρατίας στα 77 της χρόνια. Τέσσερα χρόνια αργότερα, πρωτοστάτησε μαζί με τον Ντάριο Φο στην Κίνηση για Επανίδρυση του Κομμουνιστικού Κόμματος.
Βρισκόταν, όμως, στο λυκόφως της ζωής της. Η Φράνκα Ράμε, μία ακοίμητη λέαινα του ανθρωπισμού, της αξιοπρέπειας, του εργατικού κινήματος και της αριστεράς, κοιμήθηκε παντοτινά στις 29 Μαΐου 2013.
Το τελευταίο –και πιο απρόσμενο- παράσημο της το φόρεσε στο στήθος ο ίδιος ο Ντάριο Φο. «Οφείλω να σας εξομολογηθώ, ότι τα περισσότερα έργα που φέρουν το όνομά μου τα έγραψε εκείνη», είπε στην κηδεία της συντρόφου του ο διάσημος θεατρικός συγγραφέας. «Η ματαιοδοξία μου δεν μου επέτρεψε να το παραδεχθώ νωρίτερα. Το Νόμπελ που κέρδισα το 1997 της ανήκει»!
Ο Ντάριο Φο έφυγε για να συναντήσει τη φλογερή γυναίκα της ζωής του, την κατάξανθη βασίλισσα της ιταλικής ζούγκλας, τον Οκτώβριο του 2016, στην τρυφερή ηλικία των 90 ετών. Και εγώ, τώρα τελευταία, δεν αισθάνομαι πολύ καλά. Αλλά θα τα ξαναπούμε σύντομα.
Πηγή: Έμυ Ντούρου - Documento
Ο Μουχίκα, πρόεδρος της Ουρουγουάης από το 2010 έως το 2015, ήταν ένας από τους πολιτικούς που ήρθαν στην εξουσία τα χρόνια της «αριστερής παλίρροιας», όπως τη χαρακτήρισαν, ακολουθώντας την Αργεντινή, τη Βραζιλία, τη Χιλή και αλλού στη Λατινική Αμερική στις αρχές του αιώνα.
Του πιστώνεται η οικονομική έκρηξη, η αύξηση των ξένων επενδύσεων και η μείωση της φτώχειας στο μικρό νοτιοαμερικανικό έθνος με περισσότερους από 3 εκατομμύρια κατοίκους, αποφεύγοντας παράλληλα τα σκάνδαλα διαφθοράς. Οι προοδευτικές πολιτικές του περιλάμβαναν τη νομιμοποίηση των αμβλώσεων, της μαριχουάνας και των γάμων μεταξύ ατόμων του ιδίου φύλου, καθώς και την επανεγκατάσταση προσφύγων πολέμου από το Αφγανιστάν.
Ήταν μόλις 8 ετών όταν πέθανε ο πατέρας του. Μεγάλωσε μέσα στο ανθοπωλείο της μητέρας του και πολύ γρήγορα «ένιωσε εξοργισμένος από το χάσμα μεταξύ πλουσίων και φτωχών και γοητευμένος από την επανάσταση στην Κούβα αναζήτησε την πολιτική αλλαγή μέσω του αντάρτικου», έλεγαν οι παλαιοί σύντροφοί του.
«Στις αρχές της δεκαετίας του 1960, ο Μουχίκα ήταν ανάμεσα σε πολλούς νέους που θεωρούσαν τον ένοπλο αγώνα από επιθυμητό έως αναπόφευκτο», δήλωσε ο Μπρουμ.
Ο Μουχίκα εντάχθηκε στο Εθνικό Απελευθερωτικό Κίνημα, μια επαναστατική ομάδα ευρέως γνωστή ως Tupamaros. Τα μέλη της πραγματοποίησαν βομβιστικές επιθέσεις, ληστείες τραπεζών και απαγωγές και το 1969 κατέλαβαν για λίγο την πόλη Πάντο της Ουρουγουάης. Δεν κατάφεραν ποτέ να καταλάβουν την εξουσία και το 1970 ο Μουχίκα συνελήφθη μετά από ανταλλαγή πυροβολισμών με την αστυνομία κατά την οποία τραυματίστηκε σοβαρά.
Αφού ανάρρωσε, ο Μουχίκα συμμετείχε σε μια τολμηρή απόδραση από τη φυλακή. Οι συγκρατούμενοι του Tupamaros κατασκεύασαν μια σήραγγα μήκους 130 μέτρων σε ένα σπίτι απέναντι από τη φυλακή, η οποία επέτρεψε στον Μουχίκα και σε 105 άλλους αντάρτες να αποδράσουν.
Αλλά οι περισσότεροι συνελήφθησαν γρήγορα. Ο πρώην πρόεδρος της Ουρουγουάης ξυλοκοπήθηκε και βασανίστηκε, και πέρασε τόσο πολύ χρόνο στην απομόνωση που έγινε φίλος με μυρμήγκια, βατράχια και αρουραίους.
Ο Μουχίκα «πέρασε αυτά τα χρόνια στη φυλακή προσπαθώντας να μορφωθεί, προσπαθώντας να κατανοήσει το πολιτικό σύστημα, τον κόσμο, αλλά και να καταλάβει ποιος ήταν», λέει ο Μαουρίτσιο Ραμπουφέτι, ένας Ουρουγουανός δημοσιογράφος που έγραψε τη βιογραφία του.
Αποφυλακίστηκε το 1985. Μέχρι τότε, η δικτατορία της Ουρουγουάης είχε τελειώσει και εκλέχθηκε δημοκρατική κυβέρνηση.
Με αυτόν τον τρόπο, λέει ο Ραμπουφέτι, «βοήθησε να διασφαλιστεί ότι η Ουρουγουάη θα γινόταν μια σταθερή χώρα με ισχυρούς θεσμούς. Κατάλαβε ότι οι Ουρουγουανοί δεν ήθελαν μάχη αλλά, μάλλον, ειρήνη και σταθερότητα».
Σε αυτή τη μετάβαση βοήθησε η αίσθηση του χιούμορ του Μουχίκα, ο λαϊκός τρόπος και ο λιτός τρόπος ζωής του, που τον έκαναν αγαπημένο των ΜΜΕ. Κοντός, με γκρίζα μαλλιά και συχνά ατημέλητος, έδινε συνεντεύξεις πίνοντας μάτε, στο μικρό αγροτόσπιτό του έξω από την πρωτεύουσα, το Μοντεβιδέο, όπου ο ίδιος και η σύζυγός του καλλιεργούσαν λουλούδια.
«Είναι ένα πολύ απλό σπίτι φτιαγμένο από τούβλα ή τσιμεντόλιθους», είπε ο Ραμπουφέτι. «Η στέγη είναι φτιαγμένη από λαμαρίνα. Υπάρχει μια μικρή κουζίνα, μια κρεβατοκάμαρα και ένα μπάνιο, και μπορείς να τα δεις όλα από την μπροστινή πόρτα».
Για πολλούς μέσους Ουρουγουανούς, οι οποίοι είχαν βαρεθεί τους πομπώδεις πολιτικούς και την κυβερνητική διαφθορά, ο Μουχίκα έμοιαζε περισσότερο με έναν από αυτούς. Εξελέγη στο κοινοβούλιο το 1994, διορίστηκε υπουργός κτηνοτροφίας, γεωργίας και αλιείας το 2005 και, τέσσερα χρόνια αργότερα, κέρδισε την προεδρία.
Ωστόσο, ακόμη και τη στιγμή του μεγαλύτερου θριάμβου του, τη νύχτα των εκλογών του 2009, ο 74χρονος τότε εκλεγμένος πρόεδρος αρνήθηκε να πανηγυρίσει. Αντ’ αυτού, ζήτησε συγγνώμη από τον ηττημένο υποψήφιο επειδή χρησιμοποίησε κάποια σκληρή ρητορική κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας και δεσμεύτηκε: «Αύριο, θα περπατήσουμε μαζί».
Το υψηλό αξίωμα δεν άλλαξε πολύ τον Μουχίκα. Απέφυγε την επίσημη κατοικία του στο Μοντεβιδέο για την ερειπωμένη φάρμα του με τα λουλούδια. Αντί για την προεδρική αυτοκινητοπομπή, συχνά πήγαινε στη δουλειά με το Volkswagen Beetle του 1987. Ντυνόταν άνετα και δώριζε σχεδόν όλο τον μισθό του σε φιλανθρωπικές οργανώσεις.
Η λιτότητά του δεν ήταν τέχνασμα. Ο Μουχίκα πίστευε ότι οι πολιτικοί πρέπει να ζουν όπως οι μέσοι άνθρωποι και συχνά δήλωνε ότι οι ευκατάστατοι στον κόσμο πρέπει να τα βγάζουν πέρα με λιγότερα. Στη Σύνοδο Κορυφής για τη Γη στο Ρίο ντε Τζανέιρο το 2012, είπε ευθέως στους αντιπροσώπους: «Ο υπερκαταναλωτισμός είναι αυτό που καταστρέφει τον πλανήτη».
Στα χρόνια της δύσης του, καθώς ο κόσμος πολωνόταν περισσότερο, ο Μουχίκα κοίταξε πίσω στο δικό του εξτρεμιστικό παρελθόν με απογοήτευση και υποστήριξε τη μετριοπάθεια.
«Στον δικό μου κήπο, δεν φυτεύω πλέον τους σπόρους του μίσους», είπε σε ομιλία του το 2020, ανακοινώνοντας την απόσυρσή του από την ενεργό πολιτική. «Η ζωή μου έδωσε ένα σκληρό μάθημα … ότι το μίσος απλώς μας κάνει όλους πιο ηλίθιους».
Προδημοσίευση από το νέο βιβλίο του Γιάννη Η. Παππά το οποίο έρχεται να προστεθεί στην πολύ σημαντική έρευνα που έχει κάνει έως τώρα ο Ελληνας συγγραφέας και μελετητής του Παζολίνι.
Ποιητής, πεζογράφος, σεναριογράφος, σκηνοθέτης, ηθοποιός, θεατρικός συγγραφέας, γλωσσολόγος, μεταφραστής, δοκιμιογράφος, ζωγράφος, αμφισβητίας. Ο Παζολίνι υπήρξε η ενσάρκωση του ουμανιστικού προτύπου. Στις 2 Νοεμβρίου συμπληρώνονται 50 χρόνια από την άγρια δολοφονία του. Ο Γιάννης Η. Παππάς, συγγραφέας και μελετητής του έργου του Ιταλού διανοούμενου (τον μελετά από το 1982), συγκέντρωσε και μετέφρασε μερικά σημαντικά κείμενα που αφορούν την προσωπικότητά του, τα οποία δημοσιεύονται για πρώτη φορά στα ελληνικά στην έκδοση «Πιερ Πάολο Παζολίνι – Ρέκβιεμ: 1922-1975, 50 χρόνια από τον θάνατό του» (εκδ. 24γράμματα). Το βιβλίο επικεντρώνεται στον θάνατο του Παζολίνι, σε όσα συνέβησαν μετά και στον αντίκτυπο που είχε στο περιβάλλον του. Φωτίζει επίσης τη σχέση του με τις γυναίκες της ζωής του, τη μητέρα του και τη Λάουρα Μπέτι, τη Μαρία Κάλλας, την ομοφυλοφιλία του αλλά και την επιρροή που δέχτηκε από τον Ιταλό μαρξιστή Αντόνιο Γκράμσι, τον Καρλ Μαρξ, τη θρησκεία και την έννοια του ιερού καθώς και τη σύνδεση του κινηματογράφου του με την αρχαία Ελλάδα και τους μύθους της. Στο βιβλίο περιλαμβάνονται μεγάλα αποσπάσματα από τις ημερολογιακές σημειώσεις του από την παιδική και την εφηβική του ηλικία («Τα κόκκινα τετράδια»), αλλά και δύο πολύ σημαντικές συνεντεύξεις του. Το Documento εξασφάλισε προδημοσίευση.
Από τα «Κόκκινα τετράδια»
Οι παιδικές αναμνήσεις του Παζολίνι εστιάζονται γύρω από μικρά γεγονότα και λέξεις-κλειδιά. Από την Μπολόνια θυμάται λεπτομέρειες για το σπίτι και τα παιδικά του παιχνίδια.
ΜΠΟΛΟΝΙΑ: Βρίσκομαι σε μια κουζίνα. Βγαίνω από αυτήν και μπαίνω σε ένα δωμάτιο, πλησιάζοντας δύο τεράστιες, χνουδωτές λευκές μεταξωτές κουρτίνες. Το παράθυρο βλέπει σε ένα υγρό, σκοτεινό δρομάκι. Επιστρέφω στην κουζίνα, ανταλλάσσω μερικές κουβέντες με τη μητέρα μου.
Μέσα από εκείνο το δρομάκι, άλλες φορές περνάνε γαυγίζοντας (;)
σκυλιά. Παρόμοια με αυτό το δρομάκι είναι μια αυλή που στάζει από την
υγρασία. Οδηγώ το τρίκυκλό μου μέσα από αυτή την αυλή (προσποιούμενος
ότι είμαι σε τρένο) και φωνάζω «Μιλάνο, Ρώμη, Τρεβίζο»… Θυμάμαι το
τεράστιο κρεβάτι της γιαγιάς, χωμένο σε μια ξύλινη εσοχή. Θυμάμαι το
τραπέζι πάνω στο οποίο τρώγαμε το μεσημεριανό γεύμα, γιατί δεν ξέρω τι
δραματική στάση κράτησαν ο πατέρας μου και η μητέρα μου.
ΤΟ ΜΙΚΡΟ ΚΟΚΚΙΝΟ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΑΚΙ: Είχα πολλά παιχνίδια, επειδή ήμουν απίστευτα ιδιότροπος (έτσι μου λένε), τόσο πολύ που έφτασα να απαιτώ ένα παιχνίδι την ημέρα από τον πατέρα μου. Το μόνο παιχνίδι που άντεξε ήταν ένα μικρό κόκκινο αυτοκινητάκι με πεντάλ, με το οποίο έτρεχα στους κοντινούς κήπους. Με ζήλευαν τα άλλα παιδιά, ακόμη και τα μεγαλύτερα, που με έσπρωχναν. Μια μέρα εμφανίστηκε ένα άλλο παιδί με ένα μπλε αυτοκινητάκι, παρόμοιο με το δικό μου. Μας ανάγκασαν να αγωνιστούμε· ήρθα τελευταίος, γιατί τον άλλον τον έσπρωχναν τα αδέρφια του (ή οι φίλοι του). Στενοχωρήθηκα βαθιά. Αλλά αυτό που μου άρεσε περισσότερο στους κήπους ήταν τα παιχνίδια των μεγαλύτερων αγοριών, δεν ξέρω αν ήταν ακόμα παιδιά ή έφηβοι, των οποίων οι χειρονομίες, όπως είπα, με ενοχλούσαν και με αναστάτωναν, ιδίως το λύγισμα των ποδιών τους, που φαινόταν από πίσω, όταν σταματούσαν ξαφνικά να τρέχουν ή έσκυβαν…
ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΩΝ ΕΝΤΕΛΒΑΪΣ: Δύο αγόρια ερχόντουσαν ποιος ξέρει από ποιο χωριό για να πουλήσουν, ματσάκια από Εντελβάις (ή κυκλάμινα;) στους περαστικούς στην πλατεία του σταθμού. Για πολλές ημέρες τους παρακολουθούσα από απόσταση, λέγοντας στη μητέρα μου αυτό το γεγονός το οποίο το θεωρούσα πολύ σημαντικό. Σιγά σιγά απέκτησα την αίσθηση της κοινωνικής μου υπεροχής απέναντί τους και άρχισα στην αρχή ντροπαλά, να τους κοροϊδεύω. Τους έφτιαξα και στιχάκι: Εντελβάις, Εντελβάις, μιμούμενος τη ρινική προφορά τους. Αφού με ανέχτηκαν για λίγο, άρχισαν να με απειλούν και να με κυνηγούν. Εγιναν εχθροί μου. Εγώ όμως τους θαύμαζα, νιώθοντας ότι ήταν αποκομμένοι από εμένα και τον κόσμο μου, από εκείνα τα μικρά ματσάκια με τα λευκά λουλούδια (ή, αν ήταν κυκλάμινα, από το άρωμά τους) που αυτοί μάζευαν πάνω στα βουνά.
Η μητέρα του την τραγική ώρα
Ρεπορτάζ του Φαμπρίτσιο ντε Σάντις για την «Corriere della Sera» (3 Νοεμβρίου 1975).
Ο Παζολίνι ζούσε με τη μητέρα του και την ξαδέλφη του Γκρατσιέλα σε αυτό το σπίτι στη συνοικία EUR. Η Via Eufrate είναι ένας μικρός δρόμος σε απόσταση αναπνοής από την εκκλησία των Αγίων Πέτρου και Παύλου, η οποία δεσπόζει στο λόφο. Συνορεύει με έναν γκρεμό, έτσι ώστε τα κτίρια που πλαισιώνουν τη μία πλευρά του να έχουν μια πανοραμική θέα της πόλης. Το σπίτι του Παζολίνι είναι το πιο απλό στην περιοχή, δεν λάμπει από ορείχαλκο και πολύτιμα ξύλα, δεν έχει μπαλκόνια γεμάτα σπάνια λουλούδια. Το διαμέρισμα όπου έζησε ο Πιέρ Πάολο και όπου τώρα έχουν απομείνει μόνο οι δύο γυναίκες βρίσκεται στον πρώτο όροφο. Από το δρόμο, φαίνεται η άδεια βεράντα και τα τζάμια των δύο παραθύρων πίσω από τα οποία κινούνται σκιές. Είναι μερικά δωμάτια, μας λένε, όχι μεγάλα, γεμάτα με βιβλία. Εδώ ο Πιέρ Πάολο επέστρεφε σχεδόν κάθε βράδυ, γύρω στις δύο η ώρα, σαν ένα αγόρι που ζούσε σεμνά με την οικογένειά του. Μερικές φορές, μπορούσε να τύχαινε να περάσει τη νύχτα έξω, και να κοιμηθεί σε κάποιον φίλο του. Ετσι, η κυρία Σουζάνα, που δεν τον είχε δει να επιστρέφει στο σπίτι από προχθές, δεν ανησύχησε.
Είχε συνηθίσει να είναι μόνη της. Η ανιψιά της, η Γκρατσιέλα, διδάσκει στο πανεπιστήμιο. Συχνά η μητέρα του Πιέρ Πάολο έμενε για λίγες ώρες στο διαμέρισμα του θυρωρού: ήθελε να σκοτώσει την ώρα, η οποία δεν περνούσε με τίποτα. «Ηταν ευτυχισμένη», είπε ο άντρας στην πύλη, «με τις επιτυχίες του Πιέρ Πάολο. Ηταν περήφανη γι’ αυτές. Αλλά δεν μπορούσε ακόμα να ησυχάσει για τον θάνατο του άλλου της γιου, που σκοτώθηκε από τους αντάρτες στο Φριούλι, όταν ο πόλεμος έφτανε στο τέλος του. Ηταν ένα παιδί. Δεν πολέμησε∙ ήταν θύμα μιας εκκαθαριστικής επιχείρησης».
Η γυναίκα είχε ρίξει πάνω στον Πιέρ Πάολο το σύνολο της μητρικής της αγάπης. Ο συγγραφέας, όπως είναι γνωστό, ζούσε μια άτακτη ζωή, αλλά με τη μητέρα του είχε μια σχέση βασανιστικής τρυφερότητας. Το μέτρο του βάρους που είχε η μητέρα του στη ζωή του φάνηκε όταν θέλησε να της εμπιστευτεί τον ρόλο της Παναγίας στο «Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο». Ηταν η απόδειξη μιας ορθολογικής μυθοποίησης και μιας ολοκληρωτικής αγάπης.
Στο δρόμο επικρατεί ακόμα σιωπή∙ κανένας θόρυβος δεν βγαίνει από το σπίτι. Πέντε ή έξι αγόρια και ένα κορίτσι με μπλε τζιν και δερμάτινα μπουφάν έχουν έρθει με ένα αυτοκίνητο. Ζητούν να μπουν, αλλά ο θυρωρός τους διώχνει με αποφασιστικότητα. Ενας φωτογράφος βγάζει μερικές φωτογραφίες καδράροντας τα παράθυρα στο φακό, όπου το παιχνίδι των κινέζικων σκιών είναι πολύ γρήγορο. Είναι σε αυτό το σημείο –είναι λίγο μετά τη μία η ώρα– που μια πολύ δυνατή κραυγή σχίζει τον αέρα, ακολουθούμενη από άλλη μία και άλλη μία: είναι κραυγές που δεν έχουν τίποτα το ανθρώπινο, οι κραυγές ενός πληγωμένου, βασανισμένου ζώου. Σβήνουν και ξαναρχίζουν αμέσως σε ένα πιο έντονο διαπασών. Μπορούμε να αισθανθούμε τη σκηνή. Η μητέρα του Πιέρ Πάολο Παζολίνι έμαθε και εκδήλωνε, παρά τη φριουλιάνικη καταγωγή της, τον σπαραγμό της με τον τρόπο των γυναικών του Νότου, των ταπεινών γυναικών του Νότου.
Στο μυαλό μας έρχεται η σκηνή του «Ευαγγελίου» με τη Σουζάνα-Παναγία να κρατιέται από ευσπλαχνικά χέρια μπροστά στον εσταυρωμένο Χριστό. Θα περάσουν λίγες ώρες μέχρι να φτάσουν στη Via Eufrate φίλοι, γνωστοί, θαυμαστές του Πιέρ Πάολο, με μια ατελείωτη σειρά. Καταφθάνουν τα «Παιδιά της ζωής» –Νινέτο Ντάβολι, Φράνκο και Σέρτζιο Τσίτι– τους οποίους ο Παζολίνι μετέτρεψε σε αξέχαστους χαρακτήρες της ανθρώπινης τραγωδίας. Πλησιάζουν την κυρία Σουζάνα: βρίσκουν μια βουβή γυναίκα, χωρίς βλέμμα, πετρωμένη. Ο οικογενειακός γιατρός, που είναι παρών, ανησυχεί.
Πρώτη φορά ακούσαμε το όνομα της Τζόχα Αλχάρθι το 2019 όταν με το βιβλίο «Οι κόρες της σελήνης» κέρδισε το Διεθνές Βραβείο Μπούκερ. Ήταν το πρώτο αραβικό μυθιστόρημα στην ιστορία του θεσμού που απέσπασε τη διάκριση. Το βιβλίο που μεταφράστηκε λίγο αργότερα στα ελληνικά από την Ελένη Καπετανάκη και κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Gutenberg είναι γραμμένο στο Εδιμβούργο την εποχή που η συγγραφέας και ακαδημαϊκός ολοκλήρωνε το διδακτορικό της στην κλασική αραβική λογοτεχνία και αφορά τη ζωή στον αραβικό κόσμο μέσα από την ιστορία μιας οικογένειας από το Ομάν. Μέσα από το μυθιστόρημα αυτό η Αλχάρθι εξετάζει το πρόσφατο παρελθόν της χώρας της η οποία μέσα σε μερικές δεκαετίες μετατράπηκε από κέντρο δουλεμπορίου σε πετρελαιοπαραγωγό χώρα, με ό,τι αυτό σημαίνει για την αλλαγή των ηθών.
Πριν από λίγο καιρό κυκλοφόρησε στα ελληνικά, επίσης μεταφρασμένο από την Ελένη Καπετανάκη, το μυθιστόρημα «Νεραντζιά» (εκδ. Gutenberg). Πρόκειται για μια οικογενειακή σάγκα που παρακολουθούμε μέσα από τα μάτια της Ζουχούρ, μιας Ομανής φοιτήτριας που ζει στην Αγγλία αλλά νιώθει παγιδευμένη ανάμεσα σε δύο κόσμους. Κεντρικό πρόσωπο της ιστορίας είναι η γιαγιά της, Μπιντ Αάμιρ. Στην πραγματικότητα δεν είναι γιαγιά εξ αίματος, αλλά γιαγιά της καρδιάς. Πρόκειται για τη γυναίκα που ζούσε και εργαζόταν στο σπίτι της οικογένειας και ανέλαβε το μεγάλωμα του Μανσούρ (πατέρα της Ζουχούρ), όταν η φυσική του μητέρα έπαθε επιλόχειο κατάθλιψη, από την οποία ποτέ επί της ουσίας δεν συνήλθε.
Με επίκεντρο την Μπιντ Αάμιρ και τη δύσκολη ζωή της –όταν ήταν ακόμη παιδί, ο πατέρας της έδιωξε εκείνη και τον αδερφό της από το σπίτι– η Αλχάρθι ανοίγει το πλάνο στην ομανική κοινωνία. Όπως και στις «Κόρες της σελήνης» έτσι κι εδώ η συγγραφέας τοποθετεί ψηφίδα-ψηφίδα τις ιστορίες που συνθέτουν το μεγάλο μωσαϊκό. Το παρόν της Χουζούρ στην Αγγλία και το παρελθόν στο Ομάν άλλοτε συγκρούονται και άλλοτε λειτουργούν συμπληρωματικά. Στην ουσία ο αναγνώστης γνωρίζει τη Χουζούρ κατά τη διάρκεια της διαδικασίας αυτογνωσίας που συντελείται εντός της. Ωστόσο, παρά την πορεία της προς την ενηλικίωση, υπάρχουν αρκετά μέτωπα ανοιχτά. Η Χουζούρ έχει ανάγκη να υπάρξει και γι’ αυτό πασχίζει να δημιουργήσει τον δικό της τόπο ανάμεσα στην Ανατολή και τη Δύση. Μέσα από την αφήγηση περιστατικών από τη ζωή των γυναικών του κύκλου της, φτάνει στην αυτοσυνειδητοποίηση. Και αυτό που γίνεται σταδιακά αντιληπτό είναι πως τελικά κανείς μαθαίνει να ζει με το παρελθόν του, καθώς δεν μπορεί ποτέ να αποκοπεί πραγματικά από αυτό.
Το «ας το πετάξει ή ας το δώσει σε ορφανοτροφείο» περιγράφει ακριβώς τον τρόπο που λειτουργεί ένα ολόκληρο σύστημα για το οποίο μια κατάσταση υπάρχει μόνο όταν σε αφορά άμεσα. Οταν δεν βλέπεις κάτι, δεν υπάρχει. Και ακόμη καλύτερα, όταν δεν σε κοιτάζει κανείς, μπορείς να πετάξεις το παιδί και να συνεχίσεις τη ζωή σου σαν να μην τρέχει τίποτε. Για τον Σερβετάλη, μέχρι να γεννηθεί ένα παιδί είναι ένα απροστάτευτο πλάσμα που θα πρέπει να φροντίσουμε. Από τη στιγμή που θα γεννηθεί, ας κόψει τον λαιμό του. Ωστόσο, το πρόβλημα δεν περιορίζεται στα λεγόμενα του Σερβετάλη. Αν ήταν μεμονωμένη περίπτωση, πιθανότατα δεν θα ασχολούμασταν. Μεμονωμένη περίπτωση δεν είναι ούτε η Θεοφανία Παπαθωμά, η οποία ταυτίζει την άμβλωση με τον φόνο. Κάπου στην επιχειρηματολογία της εισβάλλει και η έννοια του κάρμα. Συγκεκριμένα όπως δηλώνει: «Υπάρχει η άποψη ότι τα μωρά έρχονται σε μια μαμά που τη διαλέγουν από το κάρμα της. Οπότε ακόμη και το παιδί ενός βιασμού είναι από το κάρμα του ανθρώπου που το κυοφορεί, εκεί ο καθένας ό,τι τον φωτίσει ο Θεός». Και στην κορφή κανέλα… Κάπου έκει τελειώνουν τα επιχειρήματα. Πολύ νωρίτερα βέβαια μας έχει τελειώσει η λογική.
Το θέμα λοιπόν είναι ότι ο Σερβετάλης και η Παπαθωμά είναι η κορυφή του παγόβουνου μιας μερίδας της ελληνικής κοινωνίας που εν έτει 2025 πιστεύει πως ήρθε η στιγμή να θίξουμε το κεκτημένο δικαίωμα στις αμβλώσεις. Και δεν το πιστεύει γενικώς και αορίστως. Εχει ήδη στείλει με την ψήφο του στην Ευρωβουλή τον Νίκο Αναδιώτη για να υποστηρίξει την απαγόρευσή τους.
Πηγή: Εμυ Ντούρου -Documento
Η συνέντευξη ωστόσο έχει μεγάλο ενδιαφέρον για τον τρόπο που ο Έλβις
βλέπει το Χόλιγουντ. Όπως χαρακτηριστικά λέει, δεν είναι ένα πράγμα. Και
εξηγεί: «Γι’ αυτό, τις περισσότερες φορές, όσοι επιχειρούνε τη βιαστική
περιγραφή του βλέπουνε μονόπλευρα. Άλλοι το εμφανίζουνε σαν μια κυψέλη
αφάνταστης εργατικότητας, που ρίχνει αξεκούραστα στη διεθνή αγορά τα
προϊόντα της, άλλα άριστα ή απλώς καλά, άλλα υποφερτά ή μέτρια και άλλα
αποτρόπαια. Άλλοι το εμφανίζουν να προσκυνάει ένα Θεό, τον Μαμμωνά
μονάχα, και να καρφώνει επίμονα, με λυσσασμένη βουλιμία, ένα
σπινθηριστό, γιγάντιο μάτι απάνω στο αλισβερίσι του ταμείου. Κι άλλοι το
βλέπουν σαν μια παράξενη, κάπως ξωτική γωνιά της Γης, παραμυθένια,
μακρινή και τροπική, λουσμένη από το κύμα κι από την αύρα του Ειρηνικού,
που οι άνθρωποί της ζούμε ανάμεσα στα τρόπαια που αφειδώλευτα χαρίζει η
άκοπα κερδισμένη φήμη, που ζούμε στο χρυσάφι, στη χλιδή, στον έρωτα,
στο γλέντι, ως και στην παχυλή αμάθεια για τα μεγάλα σύγχρονα πολιτικά
και κοινωνικά προβλήματα της Γης».
Για τη σκοτεινή πλευρά της πρωτεύουσας του κινηματογράφου έχουν χυθεί
τόνοι μελάνης. Η εκδοχή του Έλβις για όλα αυτά όμως είναι η ακόλουθη:
«Τόπο αδιάκοπης δημιουργίας, με μάσκα καλλιτέχνη, το θέλουν μερικοί.
Σόδομα και Γόμορα που διαχέουν μια γοητεία ξεχωριστή το βλέπουν άλλοι,
επηρεασμένοι από το θρύλο του κι από τα παραμύθια που εύκολα σκαρώνουν,
γύρω από τις γνωστότερες μορφές του Χόλιγουντ, τ’ αμέτρητα περιοδικά που
εισπράττουν χρήμα αδιάλειπτα, δουλεύοντας νταντέλα από μύθους για να
κεντρίσουνε τα νεύρα, τα όνειρα, τις κρυφές επιθυμίες και τις τρελές
φιλοδοξίες μιας νεολαίας προ πάντων ανάλαφρης στη φαντασία και τη
σκέψη».
Το πιο ενδιαφέρον κομμάτι της σπάνιας αυτής συνέντευξης ωστόσο είναι εκείνο στο οποίο ο Έλβις εξηγεί πώς επιδρά το άγχος στη ζωή των καλλιτεχνών που εργάζονται για τη βιομηχανία του κινηματογράφου. Λέει χαρακτηριστικά: «Έχουμε παραδείγματα αστέρων με αυτοκτονίες και απόπειρες αυτοκτονίας! Με νευρασθένειες… με υπνωτικά για την κατάκτηση μιας ώρας ύπνου. Έχουμε απομονώσεις κοντά στη θάλασσα ή στο βουνό, για μέρες ή για μήνες. Ταξίδια παρηγοριάς και ανάγκης διαφυγής από το περιβάλλον του Χόλιγουντ με την παροιμιώδη αστάθειά του. Έχουμε και λιποθυμίες την ώρα της δουλειάς, από τον εκνευρισμό και την επίπονη εργασία. Υπερκοπώσεις και, για να κλείσω τον κατάλογο, όχι και λίγες συγκοπές καρδιάς…». Σαν να ήξερε τι θα συνέβαινε στην ίδια του τη ζωή στα χρόνια που θα ακολουθούσαν.
Πηγή:
Στις 10 Σεπτέμβρη 1944, αποχώρησαν οι Γερμανοί από τη Λέσβο. Την ίδια μέρα, αναλαμβάνει τη διοίκηση του νησιού το ΕΑΜ· με πρόεδρο τον Μητροπολίτη Μηθύμνης Διονύσιο και γραμματέα τον Απόστολο Αποστόλου. Νομάρχης ορίζεται ο γιατρός και λογοτέχνης Κώστας Φριλίγγος, δήμαρχος ο Ανδρέας Αναγνωστόπουλος, ιδιωτικός υπάλληλος και διοικητής της Εθνικής Πολιτοφυλακής ο Μαρίνος Πορτοκάλης, έφεδρος αξιωματικός, γραμματέας της Εθνικής Αλληλεγγύης ήταν η φιλόλογος Καίτη Ελευθεριάδη.
Στις 12 του μήνα, εισέρχονται στην πόλη της Μυτιλήνης τα ένοπλα τμήματα του ΕΛΑΣ Λέσβου. Αμέσως λειτουργούν, σε όλο το νησί, οι θεσμοί της Λαϊκής Αυτοδιοίκησης, της Εθνικής πολιτοφυλακής, της Λαϊκής δικαιοσύνης. Η Επιμελητεία του αντάρτη, με προϊστάμενο τον δάσκαλο και λογοτέχνη Κώστα Παπαχαραλάμπους, φροντίζει για την τροφοδοσία του νησιού με τρόφιμα, ανταλλάσσοντας λάδι με σιτάρι, όσπρια και άλλα τρόφιμα που φέρνει από τη στεριανή Ελλάδα και την περιοχή της Σμύρνης. Λειτουργεί το Νοσοκομείο με δωρεάν παροχή ιατρικής φροντίδας. Η ΕΠΟΝ, μέσω του Φιλοτεχνικού Ομίλου, αναπτύσσει πολιτιστικές δραστηριότητες στη Μυτιλήνη και στα χωριά, δίνονται θεατρικές παραστάσεις, συναυλίες, διαλέξεις. Για τρεις μήνες, η Λέσβος γνώρισε έναν διαφορετικό κόσμο που προσπάθησε να δημιουργήσει το ΕΑΜ.
Ακολούθησε επίσημη ανταλλαγή εγγράφων, όπου ο ταξίαρχος γράφει στη Νομαρχιακή Επιτροπή του ΕΑΜ: «Δεν δύναμαι παρά να παραδεχθώ ότι ετάξατε τους εαυτούς σας προς το μέρος του εχθρού. Σας καθιστώ προσωπικώς υπευθύνους διά τα γεγονότα τα οποία θα παρουσιασθούν ως αποτελέσματα των ενεργειών σας και ιδιαιτέρως διά την ασφάλειαν της ζωής, της ελευθερίας και της περιουσίας των πολιτών». Η επιτροπή, μέσω του προέδρου της, Απόστολου Αποστόλου, απέρριψε τις νέες προτάσεις. Το έγγραφο του Turnbull διαβάστηκε σε ένοπλο συλλαλητήριο του λαού της Λέσβου. Εκεί εγκρίθηκε ψήφισμα, με το οποίο ο λαός εκφράζει «τη δυσπιστία του προς τις διαβεβαιώσεις του Αγγλου Ταξίαρχου, γιατί οι αγριότητες και οι ωμότητες των αποικιακών στρατευμάτων ενάντια στο Λαό της Αθήνας και του Πειραιά καθώς και το αιματοκύλισμα της Σάμου κι οι βαρβαρότητες στα νησιά του Αιγαίου από στρατεύματα, που διοικούνται από τον ίδιο Ταξίαρχο, δικαιολογούν απόλυτα τη δυσπιστία του αυτή» και «διαδηλώνει την απόφασή του ν’ αντιταχθεί προτάσσοντας τα στήθια του και να πέσει μέχρι του τελευταίου στην περίπτωση που ο Αγγλος Ταξίαρχος δε θα σεβαστεί τη θέλησή του και θα ενεργήσει απόβαση».
Σ’ αυτό το διάστημα, κατεβαίνουν κάτοικοι από όλα σχεδόν τα χωριά· από τη Μόρια, τη Γέρα, την Αγιάσο, τον Μανταμάδο, τα Πάμφιλα, το Πλωμάρι αλλά κι από απομακρυσμένα χωριά· μέλη του ΕΑΜ, της ΕΠΟΝ, καθημερινοί άνθρωποι, άνδρες, γυναίκες, γέροι ακόμα και παιδιά. Παρατάσσονται στο λιμάνι, στον λιμενοβραχίονα, στην προκυμαία, στήνουν οδοφράγματα μ’ ό,τι βρουν. Αλλοι με όπλα, με τσεκούρια, με γεωργικά εργαλεία, μα πάνω απ’ όλα με τη λεβεντιά τους και τη διάθεση για αγώνα. Βροντοφώναξαν «Go back», όπως έγραψε, στις 26 Δεκεμβρίου, σε άρθρο του στην εφημερίδα Ελεύθερη Λέσβος, ο δημοσιογράφος Στρατής Παπανικόλας.
«Τι λεβέντης λαός είσαι συ! Είσαι φωτιά! Είσαι ατσάλι! Η ματιά σου σπαθί! Η κραυγή σου κεραυνός!
Go back
Σ’ ακούσανε τα εγγλέζικα κανόνια κι απόμειναν συλλογισμένα Κ’ οι Μάβροι του Τορνμπούλ σα να κατάλαβαν κάτι από το δίκιο σου· σε κοιτούσανε με απορία γεμάτη θαυμασμό.
Δυο μερόνυχτα τώρα ξεκολλάς τον επιδρομέα απ’ τις ακτές σου. Δυο μερόνυχτα αγωνίζεται να κολλήσει τ’ αποβατικά του, για να βγάλει τους Μάβρους και τα σύνεργα, που θα σ’ αλυσοδέσουνε ξανά.
Μα είσαι εκεί· είσαι παντού· χιλιόματος! Μοριόφωνος! Εκατόχειρος!
Go back
Αγρυπνος. Κουρασμένος. Πεινασμένος. Γυμνός. Ξυπόλητος. Μέρα νύχτα μες στη λάσπη. Μες στο χιονόνερο. Και μες στ’ αγριοβόρι. Βράχος ασάλευτος μπροστά στο παγωμένο κύμα, που σπάνει στο μόλο απάνω σου, όπως σπάνουν και τ’ απανωτά κύματα των Μάβρων του Τορνμπούλ.
Go back
Αδάμαστε Λεσβιακέ Λαέ! Θέλεις τη Λεφτεριά σου. Θέλεις την Ανεξαρτησία σου. Την έχεις. Γιατί ξέρεις να την κρατάς με τον υπέροχο τρόπο που την υπερασπίζεσαι. Γεια σου και χαρά σου!».
Ο Επονίτης και ποιητής Αργύρης Αραβανόπουλος γράφει «Εγώ ‘μαι ο ανίκητος Λαός που ξέρει/ να παίρνει μόνος του τη λεφτεριά!/ Στα οδοφράγματα!.. Φωτιά μαχαίρι!/ Στα οδοφράγματα!.. Εμπρός παιδιά!».
Αποτιμώντας τη νικηφόρα αντίσταση του λεσβιακού λαού οι Στρατής Παρασκευαΐδης και Τάκης Ελευθεριάδης γράφουν τον Μάρτιο του 1945 ότι «η νίκη του λαού της Μυτιλήνης είχε μεγάλη πολιτική σημασία. Εφύλαξε το λαό από τη φασιστική επιβολή και περιφρούρησε τις δημοκρατικές του ελευθερίες».
Πηγή:
Μεταξύ των δεκαετιών του 30 και του 70 μ.Χ. μερικά από τα χριστιανικά εκκλησιάσματα βαθμιαία μυθοποίησαν το αφήγημα για τον ουράνιο Κύριο Ιησού, με τον ίδιο τρόπο που το έκαναν και άλλες μυστηριακές λατρείες για τους δικούς τους θεούς, ώσπου τελικά τον παρουσίασαν ρητορικά και συμβολικά με απροκάλυπτα ιστορικά αφηγήματα, και στη διάρκεια της ίδιας χρονικής περιόδου, το μεγαλύτερο μέρος της πιο εσωτεριστικής αλήθειας κρατήθηκε μυστικό για τα ανώτερα επίπεδα της μύησης. Ακριβώς στα μέσα αυτής της διαδικασίας ο Ιουδαϊκός Πόλεμος του 66-70 μ.Χ. κατέστρεψε την αρχική εκκλησία της Ιερουσαλήμ, αφήνοντάς μας χωρίς ενδείξεις ότι κάποιος από τους πρώτους Αποστόλους διασώθηκε κι έζησε και μετά τον πόλεμο αυτό. Προηγουμένως, βέβαια, οι διώξεις από τις ιουδαϊκές Αρχές και οι λιμοί σε ολόκληρη την αυτοκρατορία (και, αν όντως έτσι συνέβη, οι διώξεις του Νέρωνα το 64, που αφάνισαν την εκκλησία της Ρώμης) επιδείνωσαν τα πράγματα, προκαλώντας έτσι τριακονταετή σκοταδισμό στην Ιστορία της εκκλησίας, από τη δεκαετία του 60 ως τη δεκαετία του 90, δηλαδή μία ολόκληρη γενιά κατά την οποία δεν έχουμε ιδέα για το τι συνέβη ή ποιος καθοδηγούσε τις εξελίξεις.
Στην πραγματικότητα, αυτός ο εκκλησιαστικός μεσαίωνας μάλλον διήρκεσε πενήντα χρόνια, από τη δεκαετία του 60 ως τη δεκαετία του 110 μ.Χ., αν η Α’ Επιστολή Κλήμεντος γράφτηκε στη δεκαετία του 60 και όχι του 90 μ.Χ., όπως εγώ και πολλοί άλλοι μελετητές πιστεύουμε ότι σαφώς τότε γράφτηκε. Έτσι, δεν υπάρχει κανένα στοιχείο για οτιδήποτε συνέβη, μέχρι τα γραπτά του Ιγνάτιου ή του Παπία, που και οι δυο τους μπορεί να συνέγραψαν οποτεδήποτε μεταξύ των δεκαετιών του 110 και του 140 μ.Χ. Κι είναι μέσα στο διάστημα αυτού του πρώιμου «μεσαίωνα» της χριστιανικής Ιστορίας που όπως φαίνεται συντάχθηκαν τα Κανονικά Ευαγγέλια, από άγνωστους συγγραφείς.
Και είναι στην ίδια περίοδο που τουλάχιστον μία χριστιανική αίρεση άρχισε να προωθεί τους μύθους που προβάλλουν ως αλήθειες αυτά τα Ευαγγέλια, κι έτσι ξεκίνησε η πίστη (ή για λόγους που βόλευαν) ότι ο Ιησούς ήταν άνθρωπος γεννημένος στη γη, κι αυτή η ιδέα διανθίστηκε κι έγινε κήρυγμα. Ήταν αναμενόμενο να γίνει έτσι · διότι το να έχεις έναν ιστορικό ιδρυτή που η παρουσία του μάλιστα να τεκμηριώνεται μέσω ελεγχόμενων ντοκουμέντων είναι σοβαρό πλεονέκτημα.
Το αποτέλεσμα ήταν ότι αυτή η αίρεση της ιστορικοποίησης του Ιησού απέκτησε με τον καιρό πολιτική και κοινωνική επιρροή, αυτοανακηρύχθηκε «ορθόδοξη» καταγγέλλοντας όλους τους υπόλοιπους ως «αιρετικούς», και φρόντισε να διασώσει μόνο όσα κείμενα συμφωνούσαν με τις θέσεις της ενώ πλαστογράφησε κι άλλαξε αμέτρητα κείμενα ώστε να τη στηρίζουν – κι αυτό το ξέρουμε καλά ότι συνέβη. Έτσι, σχεδόν όλα τα στοιχεία για τις πρώτες χριστιανικές αιρέσεις και τις πεποιθήσεις τους είτε χάθηκαν είτε παραποιήθηκαν · ακόμη και τα στοιχεία για το τι ακριβώς συνέβη κατά τη διάρκεια του δεύτερου μισού του πρώτου αιώνα και τη μετάβαση από τον Χριστιανισμό του Παύλου στην «ορθοδοξία» του δεύτερου αιώνα έχουν εντελώς εξαφανιστεί και είναι πλέον απρόσιτα σε εμάς.
Οι Επιστολές του Παύλου επιβεβαιώνουν την υπόθεση ότι ο Χριστιανισμός ξεκίνησε από οραματισμούς (που κάποιοι τους βίωσαν ή ισχυρίστηκαν ότι τους βίωσαν) και από καινούριες ερμηνείες των αρχαίων γραφών, κι αυτό δεν είναι μια αφελής σκέψη αλλά μια άποψη με την οποία συμφωνούν πολλοί μελετητές. Η ιδέα ενός «επουράνιου σωτήρα» επιβεβαιώνεται από ντοκουμέντα όπως το Αναβατικόν Ησαΐου και διαθέτει προηγούμενα θεολογικά δείγματα όπως η αλληλουχία του θανάτου και της ανάστασης του Οσίριδος, μια ιδέα μάλιστα που έχει βρεθεί ακόμη και στα Χειρόγραφα της Νεκράς Θάλασσας.
Ο «ευημερισμός» των μη ιστορικών θεών-ανθρώπων, με την τοποθέτησή τους εντός των ιστορικών πλαισίων, ήταν συνηθισμένη πρακτική κατά την αρχαιότητα, μια άποψη που ονομάστηκε έτσι από τον αρχαίο φιλόσοφο Ευήμερο που έκανε το ίδιο με τους θεούς Δία και Κρόνο (αν και αυτός το έκανε για διαφορετικούς λόγους από εκείνους για τους οποίους αργότερα η θεωρία αυτή έγινε πολύ δημοφιλής πρακτική). Το ότι τα αρχαία κείμενα μπορούσαν να ασκούν συμβολική και αλληγορική επιρροή αποτελεί ευρύτατα αποδεκτή άποψη στις κλασικές και θεολογικές σπουδές, υποστηρίζεται αρκετά στην κοινωνιολογία των θρησκειών και εφαρμόστηκε ως κοινή πρακτική στις αρχαίες αποκρυφιστικές λατρείες και στον Ιουδαϊσμό. Κι ο Χριστιανισμός ενσωμάτωσε τα κεντρικά χαρακτηριστικά των αρχαίων αποκρυφιστικών λατρειών. Και το γεγονός ότι τέτοιου είδους «μυστήρια» κρατούνταν κρυφά και αποκαλύπτονταν μόνο στους μυημένους, οι οποίοι ορκίζονταν να μην τα φανερώσουν, αποτελεί πασίγνωστη πρακτική των αρχαίων θρησκειών.
Τα υπόλοιπα είναι απλώς αναντίρρητα γεγονότα: οι Επιστολές αποτέλεσαν μια διαρκή ενόχληση για τα καινούρια δόγματα · τα καταστροφικά γεγονότα της δεκαετίας του 60 όντως συνέβησαν · η σιωπή της εκκλησίας είναι απόλυτη από εκεί και μετά και μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 90 ή και δεκαετίες μετά · μια μεταγενέστερη ιστορικιστική αίρεση όντως απέκτησε μεγάλη ισχύ και όντως αποφάσισε ποια κείμενα θα διασωθούν και όντως ανασκεύασε και ανακατεύτηκε με διάφορα κείμενα, κατασκευάζοντας ακόμη και ολόκληρες πλαστογραφήσεις για τον ίδιο σκοπό – κι όλα αυτά όχι σαν αποτέλεσμα κάποιας οργανωμένης συνωμοσίας, αλλά συνέβησαν απλώς και μόνο από ανεξάρτητους συγγραφείς και επιμελητές που συμμερίζονταν τις ίδιες ιδέες και είχαν τα ίδια κίνητρα.
Το μόνο στοιχείο από τη βασική μυθικιστική θεωρία την οποία μόλις ανέπτυξα και που είναι ακόμη πιο θεαματικό (τουλάχιστον από πρώτη ματιά) είναι η ιδέα ότι η μετάβαση από έναν μυστικιστικό επουράνιο σωτήρα σε έναν δημόσιο, ιστορικό άνθρωπο άρχισε και ολοκληρώθηκε μέσα σε μόλις δύο γενιές και δίχως καμία επίσημη καταγραφή ότι έγινε αυτή η μετάβαση. Όμως ξέρουμε ήδη επακριβώς ότι μια τέτοια μετάβαση έγινε – στην ιστορικότητα της ανάστασης. Επομένως δεν μπορεί κανείς να ισχυριστεί ότι αυτή η μετάβαση δεν έγινε, πολύ δε περισσότερο ότι δεν θα μπορούσε να γίνει. Για την περίπτωση της ανάστασης, έγινε. Οπότε για ποιο λόγο δεν θα μπορούσε να γίνει και για την υπόλοιπη θρησκεία;
Οι αναπάντεχες ιστορικές αναταράξεις που προκάλεσαν μια μεγάλης κλίμακας αναστάτωση της εκκλησίας, έδωσαν ξεκάθαρα την ευκαιρία να υπάρξουν καταιγιστικές εξελίξεις στη διαμόρφωση του δόγματος (όπως ακριβώς το είδαμε να γίνεται με την ιστορικότητα της ανάστασης), ενώ η πλήρης αποσιώπηση των στοιχείων κατά την επακόλουθη περίοδο εμποδίζει κάθε ισχυρισμό ότι η «αποσιώπηση» αυτή σημαίνει πως δεν υπήρξε μετάβαση από τον μύθο στον θρύλο. Το γεγονός ότι αυτή η μετάβαση δεν καταγράφηκε οφείλεται απλά στο ότι τίποτε δεν καταγραφόταν. Και δεν μπορούμε να ισχυριστούμε ότι η σιωπή των αρχείων σημαίνει πως δεν υπήρξε τέτοια μετάβαση.
Ως το 110 μ.Χ. οι περισσότεροι ενήλικες που είχαν προφτάσει να διαβάσουν την πρώτη έκδοση του Ευαγγελίου του Μάρκου πιθανότατα είχαν πεθάνει. Επίσης, οι αρχικοί αυτόπτες μάρτυρες και ιδρυτές είχαν από καιρό πεθάνει. Στην πραγματικότητα, θα είχαν πεθάνει προτού καν ο Μάρκος γράψει το Ευαγγέλιό του – εξάλλου δεν υπάρχει καμία απόδειξη ότι ζούσε κάποιος από τους Αποστόλους μετά το 70 μ.Χ. Κι όπως αποκαλύπτει ο Πλίνιος με την επιστολή του, οι μυημένοι Χριστιανοί ήταν ελάχιστοι και διάσπαρτοι · οι περισσότεροι είχαν εγκαταλείψει τη θρησκεία μαζικά. Κι αυτό συνέβη σε μια μυστηριακή θρησκεία με μυστικά δόγματα, τα οποία ευκολότατα θα μπορούσαν να τροποποιηθούν χωρίς να το καταλάβει ή να το αποδείξει κανείς.
Ας σκεφτούμε λοιπόν τούτο. Αν εμφανιζόταν κάποιος που θα προωθούσε τα Ευαγγέλια ως ιστορικά ντοκουμέντα, ποιος θα μπορούσε να αποδείξει ότι δεν ήταν έτσι, τότε; Οι μάρτυρες ήταν από καιρό νεκροί. Όποιος ήξερε τι γινόταν θα διαψευδόταν από ψεύτες που ισχυρίζονταν ότι εκείνοι ήξεραν – ποιος θα μπορούσε να διακρίνει την αλήθεια; Η επουράνια θεωρία θα ανακηρυσσόταν αίρεση και θα καταδικαζόταν, κι οι πιστοί θα καλούνταν να απομονώσουν όποιον υποστήριζε το αντίθετο, ως συνεργό του Διαβόλου… ακριβώς όπως έκαναν ο Ιγνάτιος και ο συγγραφέας της Β’ Επιστολής Πέτρου. Στο κάτω-κάτω, ποιος θα μπορούσε τότε να αποδείξει ότι το δόγμα του επουράνιου θεού ήταν το αυθεντικό, ακόμη κι αν έτσι ήταν; Αν δεν καταγραφόταν τίποτε, αν όλα παρέμεναν μυστήριο που μεταδιδόταν μόνο από στόμα σε στόμα στους μυημένους, τότε δεν θα υπήρχε καμία απόδειξη ότι αυτά που τους έλεγαν, άρα και αυτά που διδάσκονταν, ήταν η αλήθεια. Κι αν είχαν καταγραφεί όλα, πάλι, ποιος θα μπορούσε να αποδείξει ότι αυτά δεν ήταν τα χαλκευμένα; Έχοντας μπροστά τους τα αντιφατικά αντίγραφα του Αναβατικού του Ησαΐα και του κατά Ματθαίο Ευαγγελίου, ποιοι θα μπορούσαν να αποδείξουν ποιο γράφτηκε πρώτο; Πώς θα μπορούσε να αποδειχθεί ποιο από τα δύο διέσωσε τα δόγματα πριν από τον Ιουδαϊκό Πόλεμο;
Όποιος αμφισβητούσε τους ιστορικιστές θα μπορούσε να κατηγορηθεί ως αιρετικός. Κανείς δεν μπορούσε να ξέρει την αλήθεια. Από εκεί και πέρα, ήταν ξεκάθαρα θέμα πολιτικής το ποια εκδοχή της εκκλησιαστικής ιστορίας θα κέρδιζε την αναγνώριση. Δεν επρόκειτο για κάτι που θα κρινόταν με βάση τις αποδείξεις. Κι εν πάση περιπτώσει, ποτέ δεν θα μάθουμε τι διαμείφθηκε. Όπως διαγράφηκαν όλα τα σχετικά με την ανάσταση, έτσι θα μπορούσαν να έχουν διαγραφεί και όλα τα σχετικά με την ιστορικότητα. Μάλιστα, και για τις δύο περιπτώσεις θα αρκούσε να διαγραφούν τα ίδια ακριβώς ντοκουμέντα και μαρτυρίες!
Αν εκείνη την εποχή υπήρξε κάποιος που «γνώριζε» (παρά το γεγονός ότι ήταν αδύνατο να γνωρίζει) ότι στην πραγματικότητα η θρησκεία ξεκίνησε από εσωτερικούς οραματισμούς κι ότι τα παράλογα αφηγήματα των Ευαγγελίων με τους αγγέλους να κατέρχονται σε άδειους τάφους και με τα δείπνα και τις συναντήσεις με τον αναστημένο Ιησού ήταν όλα εφευρέσεις, πώς θα μπορούσαμε εμείς να γνωρίζουμε την ύπαρξή του; Οτιδήποτε αντίθετο ειπώθηκε ή γράφτηκε το εξαφάνισαν. Πουθενά δεν σώζεται κάτι τέτοιο ούτε υπάρχει παραπομπή, αναφορά ή προσδιορισμός. Κι αν ήταν τόσο εύκολο να κατασκευαστεί ένας αναστημένος Ιησούς που συναντιέται και συντρώγει, κι αυτό πουθενά δεν διαψεύδεται σε κάποιο από τα διασωθέντα κείμενα, αλλά γίνεται απολύτως αποδεκτό από την εκκλησία που επέζησε στη συνέχεια, γιατί τότε να μην ακολουθηθεί η ίδια ακριβώς διαδικασία που το ίδιο εύκολα θα κατασκεύαζε έναν Ιησού που συναντιέται και συντρώγει με ανθρώπους, συνολικά; Τι θα εμπόδιζε κάτι τέτοιο από το να μη διαψευστεί ποτέ, σε κανένα από τα διασωθέντα αρχεία, και εντέλει να επιβληθεί στο σύνολο της εκκλησίας; Το να κατασκευάσεις την ιστορία ενός δείπνου με κάποιον που έχει πεθάνει δεν είναι ευκολότερο από το να κατασκευάσεις την ιστορία ενός δείπνου με κάποιον που δεν έχει πεθάνει. Έτσι, αν η πρώτη πετυχαίνει -και πέτυχε- το ίδιο εύκολα μπορεί να πετύχει και η δεύτερη. Δεν απομένει λοιπόν τίποτε περισσότερο να εξηγήσουμε.
Διαβάστε περισσότερα στο βιβλίο του Richard Carrier, “Ιησούς: Τι πραγματικά πίστευαν οι πρώτοι χριστιανοί για την ιστορικότητα του Ναζωραίου”, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Δαιδάλεος.
Τον πουλημένο και σαπισμένο κοινοβουλευτισμό της αστικής κοινωνίας η Κομμούνα τον αντικαταστάνει με θεσμούς, όπου η ελευθερία της γνώμης και της συζήτησης δεν εκφυλίζεται σε απάτη, γιατί οι βουλευτές είναι υποχρεωμένοι να εργάζονται οι ίδιοι, οι ίδιοι να εφαρμόζουν τους νόμους τους, οι ίδιοι να ελέγχουν τα αποτελέσματα της εφαρμογής τους, οι ίδιοι να φέρνουν άμεσα την ευθύνη απέναντι στους εκλογείς τους.
Ο μαρξισμός μου έχει βαθιές ρίζες και έχει εξαγνισθεί. Πιστεύω στην ένοπλη πάλη σαν μοναδική λύση για τους λαούς που αγωνίζονται για την απελευθέρωσή τους και είμαι συνεπής με τις πεποιθήσεις μου. Πολλοί θα με πουν τυχοδιώκτη και είμαι, μόνο που είμαι άλλου είδους τυχοδιώκτης, ένας από εκείνους που προβάλλουν τα στήθη τους για να αποδείξουν τις αλήθειες τους. 
Οι κομουνιστές δεν καταδέχονται να κρύψουν τις απόψεις τους και τις βλέψεις τους. Δηλώνουν, λοιπόν, ανοιχτά ότι ο σκοπός τους μπορεί να επιτευχθεί μόνο με τη βίαιη ανατροπή της σημερινής καθεστηκυίας τάξης. Ας τρέμουν την επανάσταση οι άρχουσες τάξεις. Οι προλετάριοι δεν έχουν τίποτα να χάσουν παρά μόνο τις αλυσίδες τους. Έχουν, όμως, να κερδίσουν έναν ολόκληρο κόσμο.
