Αμοιβαία η εκτίμηση
 | Στη φωτογραφία είναι, βέβαια, ο Γιώργος Παπανδρέου και ο Μοαμάρ Καντάφι. Συναντήθηκαν στην τέντα του Λίβυου δικτάτορα τον περασμένο Ιούνιο στην Τρίπολη της Λιβύης. Τι γράφει, όμως, ο Καντάφι; Ο Γιώργος Παπανδρέου είχε πάρει μαζί του μια μεγάλη φωτογραφία από τη συνάντηση του Ανδρέα Παπανδρέου με τον Φρανσουά Μιτεράν και τον Μοαμάρ Καντάφι στην Ελούντα και του ζήτησε αυτόγραφο. (Όντως, του ζήτησε αυτόγραφο - δεν το έβγαλα από το μυαλό μου. Μπορείτε να ανατρέξετε σε δημοσιεύματα στις εφημερίδες.) Ο Μοαμάρ Καντάφι έγραψε πάνω στη φωτογραφία "Με εκτίμηση". Αυτές τις μέρες, ο Μοαμάρ Καντάφι σκοτώνει το λαό του με μισθοφόρους και πολεμικά αεροπλάνα. Ο Γιώργος Παπανδρέου σιωπά |  |
Δυο ελλείψεις
Αν αυτό στο οποίο γινόμαστε μάρτυρες σε ό,τι αφορά ολόκληρο σχεδόν πλέον το εύρος της αραβικής βόρειας Αφρικής είναι "η εξέγερση χωρίς την αριστερά"*--η εξέγερση σε χώρες και σε κοινωνίες όπου η αριστερά έχει κατασταλεί άγρια επί δεκαετίες και όπου η οργανωτική της βάση και τα στελέχη της έχουν εκλείψει σχεδόν ολοκληρωτικά--αυτό δεν πρέπει να μας κάνει να ξεχνάμε ότι είμαστε επίσης μάρτυρες, σε ό,τι αφορά ολόκληρη την Ευρώπη, της "αριστεράς χωρίς την εξέγερση": στις χώρες όπου η αριστερά δεν έχει υποστεί καμία ανάλογη διαδικασία εξάλειψης δια της βίας, είναι επίσης σχεδόν ολοκληρωτικά ενσωματωμένη στο πολιτικο-οικονομικό σύστημα και δεν δείχνει την παραμικρή σοβαρή διάθεση να το ανατρέψει.
Για να είμαστε λοιπόν επαρκώς διαλεκτικά προσανατολισμένοι, το συμπέρασμα δεν μπορεί να είναι ότι οι εξεγέρσεις στην Ανατολή πάσχουν από έλλειψη πολιτικής οργάνωσης και κατεύθυνσης. Γιατί ένα τέτοιο συμπέρασμα θα ήταν ακριβώς όσο σωστό είναι και το ότι η πολιτική οργάνωση της Δύσης πάσχει από έλλειψη εξεγερσιακής θέλησης· δηλαδή, ταυτόχρονα, εξίσου λανθασμένο. Μάλλον σωστότερη θα ήταν η εξής διαπίστωση: το χάσμα μεταξύ "αναπτυγμένης" Δύσης και "υποτελούς" Ανατολής αναδιατυπώνεται με όρους διπλής αποκοπής του σημαίνοντος "αριστερά" από το σημαίνον "εξέγερση". Αυτό που έχουμε σήμερα είναι δύο εκδοχές της απόσχισης του ενός από το άλλο: μάς αποδεικνύεται καθημερινά ότι ναι, είναι εφικτό να έχεις μια κινηματικά λίγο-πολύ αδρανοποιημένη αριστερά υπό συνθήκες καπιταλιστικής κρίσης και ναι, είναι εφικτό να έχεις μια κινηματικά επαρκή κοινωνία στην οποία έχει λίγο-πολύ εξαλειφθεί η παραδοσιακή κομματική δομή της αριστεράς.
Όταν δύο όροι χωρίζουν δρόμους τόσο δραστικά, και τους χωρίζουν τόσο υπό συνθήκες ωμής καταστολής και βίας όσο και υπό συνθήκες κοινοβουλευτικής ανεκτικότητας, δεν είναι εχέφρον να επιμένουμε ότι είναι παρ' όλα αυτά όροι φυσικά ή αυτονόητα ή υπεριστορικά συμβατοί. Γιατί πολύ απλά οι προϋποθέσεις αυτής της υποτιθέμενης συμβατότητας εκλίπουν (σχεδόν
παντού, ενώ αντίθετα αυτό που είναι πανταχού παρόν είναι το χάσμα που έχει ανοίξει μεταξύ τους.
Καμία σοβαρή, δηλαδή μη δημαγωγική, πολιτική σκέψη σήμερα δεν μπορεί να αγνοήσει αυτό το διπλό χάσμα, και όχι βέβαια περιοριζόμενη στο να το λάβει υπόψη περιοριζόμενη στον θρήνο για το γεγονός ότι το χάσμα αυτό υπάρχει. Το ζητούμενο, πάντοτε, είναι "τι να γίνει"; και το "τι να γίνει" σήμερα μεταφράζεται σε "τι να γίνει για το γεγονός ότι εξέγερση και αριστερά δεν συναντώνται ούτε στις καπιταλιστικές οικονομίες του κέντρου ούτε στις υποτελείς και εξαρτώμενες οικονομίες της περιφέρειας;" Η φαντασματική αναζήτηση μιας στην πραγματικότητα παντού απούσας "αριστερής εξέγερσης" (για να μην μιλήσει κανείς για "αριστερή επανάσταση") παρεμποδίζει την σκέψη για κάτι που θα μπορούσε, δυνητικά τουλάχιστον, να υπερκεράσει τόσο την περιορισμένη βιωσιμότητα της "εξέγερσης" όσο και την αστικοκοινοβουλευτική παραλυσία της "αριστεράς." Η κρίση ωθεί την Δύση και την Ανατολή να συγκλίνουν γύρω από ένα χάσμα που ανακύπτει και γίνεται ορατό στην ίδια τους την συναρμογή, σαν τα κομμάτια ενός παζλ που ταιριάζουν αρκετά ώστε να αναδείξουν δραματικότερα το κενό του κομματιού που λείπει.
*Βλ. http://aristeripolitiki.blogspot.com...g-post_21.html
Αν αυτό στο οποίο γινόμαστε μάρτυρες σε ό,τι αφορά ολόκληρο σχεδόν πλέον το εύρος της αραβικής βόρειας Αφρικής είναι "η εξέγερση χωρίς την αριστερά"*--η εξέγερση σε χώρες και σε κοινωνίες όπου η αριστερά έχει κατασταλεί άγρια επί δεκαετίες και όπου η οργανωτική της βάση και τα στελέχη της έχουν εκλείψει σχεδόν ολοκληρωτικά--αυτό δεν πρέπει να μας κάνει να ξεχνάμε ότι είμαστε επίσης μάρτυρες, σε ό,τι αφορά ολόκληρη την Ευρώπη, της "αριστεράς χωρίς την εξέγερση": στις χώρες όπου η αριστερά δεν έχει υποστεί καμία ανάλογη διαδικασία εξάλειψης δια της βίας, είναι επίσης σχεδόν ολοκληρωτικά ενσωματωμένη στο πολιτικο-οικονομικό σύστημα και δεν δείχνει την παραμικρή σοβαρή διάθεση να το ανατρέψει.
Για να είμαστε λοιπόν επαρκώς διαλεκτικά προσανατολισμένοι, το συμπέρασμα δεν μπορεί να είναι ότι οι εξεγέρσεις στην Ανατολή πάσχουν από έλλειψη πολιτικής οργάνωσης και κατεύθυνσης. Γιατί ένα τέτοιο συμπέρασμα θα ήταν ακριβώς όσο σωστό είναι και το ότι η πολιτική οργάνωση της Δύσης πάσχει από έλλειψη εξεγερσιακής θέλησης· δηλαδή, ταυτόχρονα, εξίσου λανθασμένο. Μάλλον σωστότερη θα ήταν η εξής διαπίστωση: το χάσμα μεταξύ "αναπτυγμένης" Δύσης και "υποτελούς" Ανατολής αναδιατυπώνεται με όρους διπλής αποκοπής του σημαίνοντος "αριστερά" από το σημαίνον "εξέγερση". Αυτό που έχουμε σήμερα είναι δύο εκδοχές της απόσχισης του ενός από το άλλο: μάς αποδεικνύεται καθημερινά ότι ναι, είναι εφικτό να έχεις μια κινηματικά λίγο-πολύ αδρανοποιημένη αριστερά υπό συνθήκες καπιταλιστικής κρίσης και ναι, είναι εφικτό να έχεις μια κινηματικά επαρκή κοινωνία στην οποία έχει λίγο-πολύ εξαλειφθεί η παραδοσιακή κομματική δομή της αριστεράς.
Όταν δύο όροι χωρίζουν δρόμους τόσο δραστικά, και τους χωρίζουν τόσο υπό συνθήκες ωμής καταστολής και βίας όσο και υπό συνθήκες κοινοβουλευτικής ανεκτικότητας, δεν είναι εχέφρον να επιμένουμε ότι είναι παρ' όλα αυτά όροι φυσικά ή αυτονόητα ή υπεριστορικά συμβατοί. Γιατί πολύ απλά οι προϋποθέσεις αυτής της υποτιθέμενης συμβατότητας εκλίπουν (σχεδόν
παντού, ενώ αντίθετα αυτό που είναι πανταχού παρόν είναι το χάσμα που έχει ανοίξει μεταξύ τους.Καμία σοβαρή, δηλαδή μη δημαγωγική, πολιτική σκέψη σήμερα δεν μπορεί να αγνοήσει αυτό το διπλό χάσμα, και όχι βέβαια περιοριζόμενη στο να το λάβει υπόψη περιοριζόμενη στον θρήνο για το γεγονός ότι το χάσμα αυτό υπάρχει. Το ζητούμενο, πάντοτε, είναι "τι να γίνει"; και το "τι να γίνει" σήμερα μεταφράζεται σε "τι να γίνει για το γεγονός ότι εξέγερση και αριστερά δεν συναντώνται ούτε στις καπιταλιστικές οικονομίες του κέντρου ούτε στις υποτελείς και εξαρτώμενες οικονομίες της περιφέρειας;" Η φαντασματική αναζήτηση μιας στην πραγματικότητα παντού απούσας "αριστερής εξέγερσης" (για να μην μιλήσει κανείς για "αριστερή επανάσταση") παρεμποδίζει την σκέψη για κάτι που θα μπορούσε, δυνητικά τουλάχιστον, να υπερκεράσει τόσο την περιορισμένη βιωσιμότητα της "εξέγερσης" όσο και την αστικοκοινοβουλευτική παραλυσία της "αριστεράς." Η κρίση ωθεί την Δύση και την Ανατολή να συγκλίνουν γύρω από ένα χάσμα που ανακύπτει και γίνεται ορατό στην ίδια τους την συναρμογή, σαν τα κομμάτια ενός παζλ που ταιριάζουν αρκετά ώστε να αναδείξουν δραματικότερα το κενό του κομματιού που λείπει.
*Βλ. http://aristeripolitiki.blogspot.com...g-post_21.html
Δημοσίευση σχολίου