Μια μελέτη του 1947, επίκαιρη το 2011

 Μια μελέτη του 1947, επίκαιρη το 2011: "Η βαρειά βιομηχανία στην Ελλάδα" του Δημήτρη Μπάτση

Ανάμεσα στον Νίκο Μπελογιάννη, τον Ηλία Αργυριάδη και τον Νίκο Καλουμένο, ο Δημήτρης Μπάτσης πέφτει νεκρός στις τρεις τα ξημερώματα της Κυριακής 30 Μαρτίου 1952, από τις σφαίρες του μετεμφυλιακού καθεστώτος της δεξιάς. Αστός, γιός ναυάρχου με σπουδές νομικών και οικονομικών, εκδότης του δεκαπενθήμερου περιοδικού για τη μελέτη των προβλημάτων της Ανοικοδόμησης, ο Μπάτσης δολοφονείται στα 35, κατηγορούμενος για κατασκοπεία.

Μερικά μόλις χρόνια νωρίτερα, το 1947, μεσούντως του εμφυλίου, εκδίδεται από τον εκδοτικό οίκο "Τα Νέα Βιβλία", με επιμέλεια του ίδιου, το μνημειώδες έργο του "Η Βαρειά Βιομηχανία στην Ελλάδα". Επίκαιρο όσο ποτέ σήμερα, όπου η συζήτηση για τον ορυκτό και ενεργειακό πλούτο της χώρας έχει αναθερμανθεί, το έργο διατυπώνει καίριες επισημάνσεις για τις δυνατότητες της βαρειάς μεταλλουργικής και χημικής βιομηχανίας στη χώρα. Η κύρια οικονομική θέση του Μπάτση επικεντρώνεται στη βαριά βιομηχανία ως βασικό συντελεστή στην εσωτερική συγκρότηση και την οικονομική ανάπτυξη της εθνικής οικονομίας. Με επιστημονική επάρκεια και γνώση, εξετάζει την αξιοποίηση των παραγωγικών πόρων, το οικονομικό σχέδιο για την εκβιομηχάνιση και την εκβιομηχάνιση και βιωσιμότητα.

Όπως χαρακτηριστικά σημείωνε η Έλλη Παππά στην εισαγωγή της πρώτης επανέκδοσης του βιβλίου, το 1977, επίσης από τον Κέδρο, "Ότι ο Δημήτρης Μπάτσης εκτελέστηκε πλάι στον Νίκο Μπελογιάννη δεν ήταν τυχαίο. Ότι μια γενιά Ελλήνων αγνόησε την ύπαρξη του βιβλίου και του συγγραφέα του, κι αυτό δεν ήταν τυχαίο: Το “Κατεστημένο” [...] είχε πολλές και μεγάλες ενοχές για να μπορέσει να σταθεί στο έργο του Μπάτση και να αντλήσει απ' αυτό έστω και λίγα διδάγματα. [...]. Ο αναγνώστης [...] δεν θα δυσκολευτεί να αναγνωρίσει πως σ' αυτή τη μελέτη του 1947 έχουν τεθεί τα βασικά προβλήματα ανάπτυξης μιας χώρας εξαρτημένης και υπανάπτυκτης, χώρας "περιφερειακής", όπως θα λέγαμε σήμερα, και προτείνονται λύσεις επιστημονικά θεμελιωμένες και, μαζί, συγκεκριμένες».

Ο ίδιος ο Δημήτρης Μπάτσης στο εισαγωγικό κείμενο σημείωνε: "Η εργασία μου αυτή γράφτηκε με την βέβαιη προοπτική πως, παρ' όλα τα εμπόδια και παρ' όλες τις πολύμορφες επεμβάσεις, ο ελληνικός λαός που πάντα αγωνίζεται ηρωικά θα ανοίξει και πάλι με τον αγώνα του διάπλατα τον δρόμο για μια ελεύθερη δημοκρατική ανοδική πορεία και θα αρχίσει με τον ίδιο ενθουσιασμό, με την ίδια ορμή και αυτοθυσία να χτίσει την ερειπωμένη από τη ναζιστοφασιστική κατοχή και τον οικτρό εμφύλιο πατρίδα.

Η Ελλάδα θα γίνει οικονομικά και εθνικά πραγματικά ελεύθερη μόνον τότε που η ανοικοδόμηση αυτή γίνει από το Λαό και για το Λαό. Θα σπάσουν τα δεσμά και θα αλλάξει ριζικά η διάρθρωση της σημερινής οικονομίας μας, θα ανοίξει ο δρόμος για να λυτρωθούν οι παραγωγικές δυνάμεις της νεοελληνικής κοινωνίας. Και ο δρόμος αυτός μας οδηγεί στην ορθολογιστική οργάνωση και στη σχεδιασμένη ανάπτυξη της εθνικής μας οικονομίας, στη δημιουργία ανώτερης τεχνικής βάσης, στη γοργή συσσώρευση των οικονομικών μέσων για ν' ανθήσει και σ' εμάς γερή, προοδεμένη κοινωνική ζωή. Μόνον τότε θα δημιουργηθούν και θα εξασφαλιστούν όλες οι προϋποθέσεις για μια ακόμα πιο ψηλή κοινωνική επιδίωξη: τη σοσιαλιστική κοινωνία. Για το χτίσιμο αυτής της καινούργιας Ελλάδας δουλεύουν σήμερα, μέσα σε τραγικές συνθήκες και αψηφώντας κάθε κίνδυνο, όλοι οι προοδευτικοί επιστήμονες πλάι στον αδάμαστο ελληνικό λαό, προσφέροντας ακόμη και τη ζωή τους, στερεώνοντας έτσι τη νίκη του.

Σε όλους αυτούς τους πραγματικούς ηρωικούς αγωνιστές προσφέρω και εγώ τη μικρή μου τούτη συμβολή.

Δημήτρης Μπάτσης,
Αθήνα, Ιούνιος 1947"


Πηγή: "Αυγή"