Να αναδιαρθρώσει κανείς ή να μην αναδιαρθρώσει; Πλησιάζει η -κεντρικής σημασίας- σύνοδος της ευρωζώνης, και πλέον έχουμε σε καθημερινή βάση ένα σωρό αναλυτές, οικονομολόγους, τραπεζίτες, κτλ να κονταροχτυπιούνται για το τι θα πρέπει να γίνει με το χρέος της Ελλάδας. Για παράδειγμα, ο Thomas Mirow, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD) βγήκε και δήλωσε ότι:
EBRD: Καλύτερα να γίνει η αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους σύντομα
 | Η συζήτηση για την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους δεν θα πρέπει να είναι ταμπού, δηλώνει ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD) Thomas Mirow. «Νομίζω ότι είναι λάθος να το κάνουμε ταμπού», είπε μιλώντας σε δημοσιογράφους στις Βρυξέλλες. Ένα δημόσιο χρέος που φτάνει στο 150-160% του ΑΕΠ είναι δυσβάσταχτο, τόνισε. «Μάλλον είναι πιο λογικό να αντιμετωπιστεί το ελληνικό χρέος έγκαιρα, παρά να αναβάλλεται κάτι τέτοιο», πρόσθεσε. |  |
Από την άλλη, ο Χόλγκερ Σμίντινγκ, επικεφαλής οικονομολόγος της τράπεζας Berenberg, δήλωσε στην Wall Street Journal τα εξής:
Η Ευρώπη δεν πρέπει να αφήσει την Ελλάδα να χρεοκοπήσει
| | «Η Ευρώπη δεν πρέπει να αφήσει την Ελλάδα να χρεοκοπήσει», είναι ο τίτλος άρθρου στην εφημερίδα Wall Street Journal από τον επικεφαλής οικονομολόγο της τράπεζας Berenberg κ. Χόλγκερ Σμίντινγκ, με το οποίο απαντά στον αυξανόμενο αριθμό των αναλυτών που θεωρούν ότι μία μεγάλη μείωση της αξίας των ελληνικών - ενδεχομένως και των ιρλανδικών - ομολόγων θα ήταν μέρος της λύσης στο πρόβλημα χρέους. Ο κ. Σμίντινγκ επισημαίνει ότι εκ πρώτης όψεως φαίνεται εύκολο να γίνει ένα μεγάλο «κούρεμα» των ομολόγων, καθώς η στρατηγική που ακολουθήθηκε έως τώρα - με σκοπό την «αγορά» χρόνου - δεν σταμάτησε την κρίση χρέους και οι κίνδυνοι μετάδοσής της από μία αναγκαστική αναδιάρθρωση έχουν μειωθεί, με τις αγορές να έχουν συνηθίσει στην ιδέα ότι τα κρατικά χρέη μπορεί να μην αποπληρωθούν πλήρως. Ωστόσο, σημειώνει ο οικονομολόγος, η αναδιάρθρωση του χρέους της Ελλάδας θα έχει ευρύτερες συνέπειες, καθώς θα μειωθεί η εμπιστοσύνη των επενδυτών για όλα τα κρατικά ομόλογα σε ευρώ για μεγάλο χρονικό διάστημα, ενώ παράλληλα μπορεί να οδηγήσει στην ανάγκη αναδιάρθρωσης των κεφαλαίων για τις τράπεζες στην περιφέρεια αλλά και το κέντρο της Ευρωζώνης. | |
Αυτό που μας λέει ο τραπεζίτης αυτός είναι ότι αν οι τράπεζες δεν πάρουν όλους τους τόκους που υπολόγιζαν τότε θα έχουν σοβαρό πρόβλημα στους ισολογισμούς τους, καθώς είναι χρεωκοπημένες, και δε μπορούν να αντέξουν τις απώλειες. Κοινώς, θα βάλουν λουκέτο. Γι' αυτό και διαρκώς αρπάζουν αμύθητα ποσά μέσω των "πακέτων σωτηρίας", χωρίς σταματημό. Γι' αυτό και εμείς θα πρέπει να στηρίξουμε την απομάκρυνση αυτής της κυβέρνησης, και να κινηθούμε στη συνέχεια σε στάση πληρωμών, αφήνοντας τον "κοκομοίρη" τον Χόλγκερ Σμίντινγκ να ψάχνει μετά για δουλειά στο ταμείο ανεργίας. Από το να χρεωκοπήσουμε εμείς, καλύτερα να χρεωκοπήσει αυτός και η παρέα του.
Ας θυμηθούμε και μια εξαιρετική ανάλυση του M. Pettis, αρθρογράφου των Financial Times, που είναι από τα πιο ξύπνια φερέφωνα σε παγκόσμιο επίπεδο. Στις 27/06/2010 είχαμε μεταφράσει και δημοσιεύσει λοιπόν ένα άρθρο του Pettis, με τίτλο "Τι θα μπορούσε να μας πει η ιστορία για την ελληνική κρίση;", στο οποίο ανέφερε, μεταξύ άλλων, τα εξής:
| | ...Η οικονομική ανάκαμψη στις χώρες που επλήγησαν από την κρίση δεν θα ξεκινήσει μέχρι να αναγνωριστούν ως χρεωκοπημένα και λάβουν άφεση του χρέους από τους πιστωτές τους. Πριν από κάθε κήρυξη πτώχευσης υπάρχει η ψευδαίσθηση ότι η πιστώτρια χώρα αντιμετωπίζει απλώς ένα βραχυπρόθεσμο πρόβλημα χρηματοδότησης, καθώς και ότι με πολλή πειθαρχία και λίγη καλή θέληση θα είναι σε θέση να συνεχίσει την πορεία της από την κρίση. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου πολλές «λύσεις» αναδιάρθρωσης του χρέους προτείνονται - οι οποίες συνεπάγονται την αύξηση του χρέους, και συχνά με τον πιο οικονομικά αποσταθεροποιητικό τρόπο - που καθιστούν αναπόφευκτα την τελική επίλυση της κρίσης πολύ πιο δύσκολη και οι οποίες αυξάνουν σημαντικά τα ασφάλιστρα για την περίπτωση χρεωκοπίας. Το πιο διαβόητο πρόσφατο παράδειγμα των τρομερών αυτών «λύσεων» ήταν το χρέος της Αργεντινής το 2001, με την οποία αναδιάρθρωση του οποίου αυξήθηκε δραματικά το σύνολο των υποχρεώσεων της χώρας ενώ απεγνωσμένα προσπαθούσε να διατηρήσει την ψευδαίσθηση ότι κάπως θα μπορούσε να έχει ανάπτυξη και έτσι να αποπληρώσει το χρέος της. Η Ελλάδα, και ίσως δύο ή τρεις άλλες χώρες, απλά δεν μπορούν να επιστρέψουν ποσά που χρωστάνε. Τελικά πρόκειται να χρεωκοπήσουν, και στη συνέχεια, στη διαδικασία αναδιάρθρωσης, θα λάβουν επαρκή μείωση του χρέους που θα τους επιτρέπει να επιστρέψουν σε μια υγιή βάση και με μια εύλογο προοπτική αποπληρωμής. Αλλά για όσο διάστημα διατηρούν το πρόσχημα ότι μπορούν και θα επιστρέψουν το πλήρες οφειλόμενο ποσό, οι προκύπτουσες στρεβλώσεις στην οικονομία θα σημαίνουν ότι οι επιχειρήσεις θα από-επενδύουν και η χώρα δεν θα έχει ανάπτυξη. Το ιστορικό προηγούμενο καθιστά σαφές ότι, όσο το κράτο-δανειολήπτης είναι αναγκασμένο να αποπληρώνει ένα μη-αποπληρώσιμο χρέος, δεν θα έχει ανάπτυξη. Τελικά, όπως έχει συμβεί σχεδόν σε κάθε προηγούμενη παρόμοια περίπτωση, οι πιστωτές και οι οφειλέτες θα αναγνωρίσουν την πραγματικότητα και θα βρουν ένα ένα σχέδιο για haircut του χρέους που θα επιτρέψει στην οικονομία να επιστρέψει στην ανάπτυξη. Μέχρι τότε, αναμένουμε χαμηλή ανάπτυξη, υψηλή ανεργία, και συνεχείς μάχες για το χρέος. Πόσο καιρό θα χρειαστεί για τον κόσμο να το πάρει απόφαση ότι είναι αναπόφευκτο; Αυτό μας οδηγεί στο πέμπτο πράγμα που μπορούμε να μάθουμε από τα ιστορικά προηγούμενα. 5. Η χρεωκοπία της Ελλάδας δεν θα αναγνωριστεί επίσημα για πολλά χρόνια. Όταν οι περισσότερες από τις υποχρεώσεις του χρεωκοπημένου κράτους ήταν κατανεμημένες σε μια ευρεία ποικιλία ομολογιούχων, οι δυνάμεις της αγοράς ενεργούσαν αρκετά γρήγορα για να αναγκάσουν άφεση (haircut) χρέους. Ανεξόφλητα ομόλογα λαμβάνουν μεγάλες εκπτώσεις, και είναι πολύ πιο εύκολο για κάποιον που αγόρασε το χρέος στο 1/3 της ονομαστική αξία του να συμφωνήσει με 50% άφεση του χρέους από ό, τι για κάποιον που έκανε το αρχικό δάνειο. Αλλά τα πράγματα είναι διαφορετικά με την τρέχουσα κατανομή των χρεών των χρεωκοπημένων ευρωπαϊκών κρατών, όπως ήταν και με τα κρατικά δάνεια της δεκαετίας του 1970. Είναι συγκεντρωμένα στο εσωτερικό του τραπεζικού συστήματος, και οι τράπεζες δεν μπορούν να αντέξουν τις απώλειες χωρίς οι ίδιες να καταρρεύσουν σε χρεοκοπία. Αυτό δεν μπορεί να επιτραπεί να συμβεί. Η κρίση του χρέους των ΛΑΧ της δεκαετίας του 1980 μαινόταν για σχεδόν μια ολόκληρη δεκαετία - μια δεκαετία παύσης πληρωμών, φυγής κεφαλαίων, και έντονα χαμηλής ανάπτυξης - πριν οι πιστωτές επισήμως αναγνώρισαν ότι οι περισσότεροι αγωνιζόμενοι δανειολήπτες δεν θα μπορούσαν να εξοφλήσουν το χρέος τους και χρειάζονταν μερική άφεση χρέους. Η πρώτη επίσημη αναγνώριση της διαγραφής χρεών συνέβη με το σχέδιο αναδιάρθρωσης του Μεξικού Brady το 1990. Η ανάπτυξη επέστρεψε στις περισσότερες χώρες μόνο αφότου κατέστη σαφές ότι θα λάβουν άφεση χρέους. Γιατί πήρε τόσο καιρό; Ήταν οι τράπεζες ηλίθιες; Όχι, οι τράπεζες γνώριζαν πολύ καλά ότι δεν επρόκειτο να πάρουν πίσω τα χρήματά τους ήδη από τα μέσα της δεκαετίας του 1980, αλλά για να το αναγνωρίσουν επίσημα αυτό θα έπρεπε να χάσουν περισσότερα κεφάλαια για την απορρόφηση των ζημιών από όσα είχαν. Η αναγνώριση του προφανούς έπρεπε λοιπόν να καθυστερήσει σχεδόν μία ολόκληρη δεκαετία, ώστε οι τράπεζες να οικοδομήσουν ένα επαρκές κεφάλαιο ως «μαξιλάρι» για την απορρόφηση των ζημιών. [σημ.: χάστε τώρα εσείς μισθούς, συντάξεις, θέσεις εργασίας, ωράρια, κτλ, ώστε να αρπάξουν οι τράπεζες τα "πακέτα σωτηρίας" τους, ώστε να βγουν αυτές αλώβητες, και εσείς να ζήσετε σα νέοι κολλίγοι του μεσαίωνα] Το ίδιο και με την Ευρωπαϊκή κρίση. Ένα μεγάλο μέρος του ελληνικού χρέους κατέχεται από ευρωπαϊκές τράπεζες, και απλά δεν έχουν αρκετό κεφάλαιο για να απορροφήσουν τις ζημίες του ελληνικού χρέος, πόσο μάλλον αν η Ελλάδα συνοδεύεται από την Πορτογαλία, την Ισπανία και άλλες. Οι τράπεζες θα πρέπει πρώτα να ανοικοδομήσουν τις κεφαλαιακές βάσεις τους για να μπορέσουν να παραδεχτούν το αυτονόητο, και αυτό θα μπορούσε να διαρκέσει αρκετά χρόνια. [σημ.: Και μάλιστα, όχι μόνο οι γαλλικές και γερμανικές τράπεζες είναι οι κύριοι δανειστές, και θα χρεωκοπήσουν αν εμείς τους πούμε στάση πληρωμών, αλλά αυτό θα έχει αλυσιδωτές αντιδράσεις - για παράδειγμα και η τράπεζα της Αγγλίας παραδέχτηκε πρόσφατα ότι θα έχει σοβαρό πρόβλημα, μιας και όλες οι τράπεζες του κόσμου είναι συνδεδεμένες μεταξύ τους: "The Bank of England said the sovereign debt crisis in Europe had increased the risk of instability in the U.K. financial system, and banks need to raise more capital to guard against shocks.. U.K. banks are “particularly exposed” to the French and German banking systems, which account for about a quarter of their claims on banks globally, the central bank said". Την ίδια ώρα, ο Ζαν Κλοντ Τρισέ αναφέρει ότι "Όλες [οι τράπεζες] θα είχαν εξαφανιστεί εάν δεν τις είχαμε σώσει, αυτό είναι το πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε", χωρίς βέβαια να βγάζει τσιμουδιά ποιος πληρώνει το μάρμαρο για αυτή τη σωτηρία των τραπεζών, που αποδεικνύει ότι το "αόρατο χέρι της αγοράς" δεν υπάρχει, υπάρχουν όμως οι -εντελώς ορατές- χερούκλες των τραπεζιτών που επιδίδονται σε πλιάτσικο εναντίον μας] Έτσι, είμαστε καταδικασμένοι να περάσουμε το μεγαλύτερο μέρος της επόμενης δεκαετίας, με αναβολή της επίλυσης της κρίσης, ενώ οι τράπεζες ανοικοδομήσουν την οικονομική τους βάση. Μέχρι να το κάνουν, όλοι θα προσποιηθούμε ότι η Ελλάδα δεν είναι χρεωκοπημένη και ότι οι άλλες ευρωπαϊκές χώρες δεν θα έχουν κρίση. Εν τω μεταξύ, καμία από αυτές τις χώρες δε θα μπορέσει να έχει ανάπτυξη. | |
Κλείνουμε και με ένα βιντεάκι που αλιεύσαμε από το blog greekrider, με μια ομιλία μερικών ντόπιων καπιταλιστών. Στην αρχή-αρχή του βίντεο, ο ομιλητής αναφέρει -σωστά- ότι τα δύο βασικά ζητήματα για το κεφάλαιο είναι η "βελτίωση της ανταγωνιστικότητας" και το χρέος.
Για τη "βελτίωση της ανταγωνιστικότητας", ο ομιλητής αυτός, υποστηρικτής του καπιταλισμού γαρ, απλά λέει ότι δεν είναι μεγάλο ζήτημα, διότι απλούστατα η κυβέρνηση μπορεί να περάσει μερικούς νόμους (κατεβάζοντας τους μισθούς σε επίπεδα πχ Βουλγαρίας, ώστε να βγάζει το επιθυμητό κέρδος ο καπιταλιστής). Αυτά κάθονται και σκέφτονται όλη μέρα, και μετά θα "απορούν" για το γιατί οι εργάτες εξεγείρονται και θα λένε εμάς "βάρβαρους".
Για το ζήτημα του χρέους παραδέχεται με μεγάλη ειλικρίνεια ότι απλά είναι αδύνατον να αποπληρωθεί, και ζητά να γίνει ένα "haircut" κατά 50%. Αυτά δηλαδή που λένε και άλλοι καπιταλιστές (το άλλο μισό γιατί να το αφήσουμε;). Και ζητάει και ένα "μικρό πακετάκι σωτηρίας" για να μη χρεωκοπήσουν οι τράπεζες εντελώς, και "τελειώσαμε".
Το ενδιαφέρον όμως του βίντεο, που το κάνει πιο ενδιαφέρον, είναι -κυρίως- η παρέμβαση του Γεννηματά, ενός πρώην τραπεζίτη, που βέβαια ο άνθρωπος δεν είναι υπέρμαχος των εργατών προφανώς, αλλά είναι ειλικρινής.
Από το ένατο λοιπόν λεπτό του βίντεο και μετά, ο Γεννηματάς μας λέει ωμά ότι αυτοί οι αναλυτές που βγαίνουν και μιλάνε στα κυρίαρχα ΜΜΕ είναι όλοι τρισάθλιοι υπάλληλοι των τραπεζών, ή άσχετα παπαγαλάκια, και γι' αυτό κοροιδεύουν τον κόσμο να συνεχίσει να πληρώνει, προκειμένου να σώσουν τις τράπεζες:
Δημοσίευση σχολίου