Του RICHARD WOLFF
Καθώς το κίνημα «Occupy» αναπτύσσεται, επιδιώκει λύσεις για τα οικονομικά και πολιτικά προβλήματα, τα εκθέτει και αντιτίθεται σε αυτά. Για πολλούς, το ίδιο το καπιταλιστικό οικονομικό σύστημα είναι το βασικό πρόβλημα. Θέλουν αλλαγή προς ένα άλλο σύστημα, αλλά όχι προς την παραδοσιακή σοσιαλιστική εναλλακτική λύση (π.χ., ΕΣΣΔ ή Κίνα). Το σύστημα αυτό φαίνεται επίσης να χρειάζεται βασικές αλλαγές.
Η κοινή λύση που προτείνουν αυτοί οι ακτιβιστές είναι να αλλάξουμε τις ρυθμίσεις της παραγωγής και στα δύο συστήματα από το μηδέν. Κάθε επιχείρηση πρέπει να εκδημοκρατιστεί. Οι εργαζόμενοι πρέπει να καταλάβουν τις επιχειρήσεις τους, από τη λειτουργία τους έως τη διοίκησή τους. Αυτό θα καταργήσει το καπιταλιστικό εκμεταλλευτικό σύστημα (εργοδότης-εργαζόμενοι), όπως οι ιστορικοί προκάτοχοί μας κατάργησαν τα παράλληλα εκμεταλλευτικά συστήματα της δουλείας (κύριος-σκλάβος) και της φεουδαρχίας (άρχοντας-δουλοπάροικος).
Στις αυτοδιευθυνόμενες από τους εργαζομένους επιχειρήσεις, αυτοί που παράγουν συμμετέχουν επίσης στο σχεδιασμό, τη διεύθυνση και τη διάθεση των κερδών: δεν υπάρχει εκμετάλλευση των εργαζομένων από άλλους. Οι εργαζόμενοι συμμετέχουν ισότιμα στη λήψη όλων των αποφάσεων. Η παλιά καπιταλιστική ελίτ -των μεγάλων εταιρικών μετόχων και των διοικητικών συμβουλίων που αυτοί επιλέγουν- δεν θα μπορεί πλέον να αποφασίζει τι, πώς, και πού να παράγεται και πώς να χρησιμοποιούνται τα κέρδη των επιχειρήσεων. Αντί γι' αυτό, οι εργαζόμενοι -σε συνεργασία με τις τοπικές κοινότητες που είναι αλληλένδετες με τις επιχειρήσεις τους- θα παίρνουν όλες αυτές τις αποφάσεις δημοκρατικά.
Μόνο έτσι θα μπορούσε να αποφευχθεί η επανάληψη για μια ακόμη φορά του καπιταλιστικού κύκλου: (1) οικονομική άνθηση που εκρήγνυται σε κρίση, που ακολουθείται από (2) μαζικά κινήματα για μεταρρυθμίσεις κοινωνικής πρόνοιας και οικονομικές ρυθμίσεις, που ακολουθείται από (3) καπιταλιστές που χρησιμοποιούν τα κέρδη τους για να ακυρώσουν την επίτευξη μεταρρυθμίσεων και κανονισμών, που ακολουθείται από (1) και πάλι, την επόμενη καπιταλιστική άνθηση, διάρρηξη, και κρίση. Στις ΗΠΑ, ο καπιταλισμός από το κραχ του 1929 εμφανίζει αυτόν τον κύκλο.
Στις εκδημοκρατισμένες επιχειρήσεις, οι εργαζόμενοι είναι αυτοί που επωφελούνται από τις μεταρρυθμίσεις στις οποίες διατίθενται τα κέρδη της επιχείρησης. Δεν υπάρχει ξεχωριστή κατηγορία εργοδοτών που χρησιμοποιούν τα κέρδη των επιχειρήσεων για να αναιρέσουν τις μεταρρυθμίσεις και τους κανονισμούς που επιτεύχθηκαν από τους εργαζόμενους. Το αντίθετο μάλιστα, οι αυτοδιευθυνόμενοι εργαζόμενοι θα πληρώνουν φόρους μόνον εάν το κράτος διασφαλίζει αυτές τις μεταρρυθμίσεις και τους κανονισμούς. Στις εκδημοκρατισμένες επιχειρήσεις δεν θα επιτρέπονται οι ανισότητες εισοδήματος και περιουσίας (και, συνεπώς, οι ανισότητες ισχύος και πολιτισμικής πρόσβασης) που σήμερα διασχίζουν τον καπιταλιστικό κόσμο.
Στα σοσιαλιστικά συστήματα, του παρελθόντος και του παρόντος, απαιτείται επίσης εκδημοκρατισμός των επιχειρήσεων. Η κοινωνικοποίηση της παραγωγικής ιδιοκτησίας μαζί με τον κεντρικό σχεδιασμό, σε αυτά τα συστήματα, (έναντι της ιδιωτικής ιδιοκτησίας και της αγοράς στον καπιταλισμό) άφησε πάρα πολύ ασύμμετρη ισχύ συγκεντρωμένη στο κράτος. Επιπλέον, οι μεταρρυθμίσεις (εγγυημένη απασχόληση και βασική κοινωνική πρόνοια, πολύ μικρότερη ανισότητα εισοδήματος και πλούτου, κλπ.) που επιτεύχθηκαν με τις σοσιαλιστικές επαναστάσεις αποδείχθηκαν επισφαλείς. Οι ιδιωτικές επιχειρήσεις και οι αγορές επέστρεψαν τελικά και αναίρεσαν πολλές από αυτές τις μεταρρυθμίσεις.
Τα παραδοσιακά προβλήματα του σοσιαλισμού απορρέουν και από αυτή την αντιδημοκρατική οργάνωση της παραγωγής. Οι εργαζόμενοι στις κοινωνικοποιημένες κρατικές επιχειρήσεις δεν είχαν αυτοδιεύθυνση· δεν αποφάσιζαν συλλογικά τι, πώς, και πού να παράγουν, ούτε τι να κάνουν με τα κέρδη. Αντί γι' αυτό, κρατικοί αξιωματούχοι αποφάσιζαν τι, πώς, και πού να παράγεται και πώς να διατίθενται τα κέρδη. Αν οι σοσιαλιστικές επιχειρήσεις ήταν εκδημοκρατισμένες, τα έσοδα του κράτους θα εξαρτώνταν από τη συλλογική αυτοδιεύθυνση των εργαζομένων. Αυτό θα θεσμοποιούσε έναν πραγματικό, συγκεκριμένο έλεγχο από τα κάτω για την εξισορρόπηση της κρατικής εξουσίας από τα πάνω.
Οι αυτοδιευθυνόμενες από τους εργαζόμενους επιχειρήσεις είναι μια λύση που στηρίζεται στην ιστορία και του καπιταλισμού και του σοσιαλισμού. Η δημιουργία αυτοδιευθυνόμενων από τους εργαζόμενους επιχειρήσεων ολοκληρώνει ό,τι οι περασμένες δημοκρατικές επαναστάσεις ξεκίνησαν με τη μετακίνηση των κοινωνιών πέρα από μοναρχίες και απολυταρχίες. Ο εκδημοκρατισμός της παραγωγής μπορεί να πάει επιτέλους τη δημοκρατία πέρα από το να είναι απλώς ένα εκλογικό τελετουργικό που διευκολύνει τη διοίκηση του 99% από το 1%.
*Ο Richard D. Wolff είναι καθηγητής Οικονομικών στο University of Massachusetts και επισκέπτης καθηγητής στο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών του New School University της Νέας Υόρκης.
Μετάφραση: Κ.Χ.
Το πρωτότυπο κείμενο: https://snuproject.wordpress.com/2011/12/18/occupy-production-by-richard-wolff/
Πηγή: Εφημερίδα "ΔΡΑΣΗ"
Καθώς το κίνημα «Occupy» αναπτύσσεται, επιδιώκει λύσεις για τα οικονομικά και πολιτικά προβλήματα, τα εκθέτει και αντιτίθεται σε αυτά. Για πολλούς, το ίδιο το καπιταλιστικό οικονομικό σύστημα είναι το βασικό πρόβλημα. Θέλουν αλλαγή προς ένα άλλο σύστημα, αλλά όχι προς την παραδοσιακή σοσιαλιστική εναλλακτική λύση (π.χ., ΕΣΣΔ ή Κίνα). Το σύστημα αυτό φαίνεται επίσης να χρειάζεται βασικές αλλαγές.
Η κοινή λύση που προτείνουν αυτοί οι ακτιβιστές είναι να αλλάξουμε τις ρυθμίσεις της παραγωγής και στα δύο συστήματα από το μηδέν. Κάθε επιχείρηση πρέπει να εκδημοκρατιστεί. Οι εργαζόμενοι πρέπει να καταλάβουν τις επιχειρήσεις τους, από τη λειτουργία τους έως τη διοίκησή τους. Αυτό θα καταργήσει το καπιταλιστικό εκμεταλλευτικό σύστημα (εργοδότης-εργαζόμενοι), όπως οι ιστορικοί προκάτοχοί μας κατάργησαν τα παράλληλα εκμεταλλευτικά συστήματα της δουλείας (κύριος-σκλάβος) και της φεουδαρχίας (άρχοντας-δουλοπάροικος).
Στις αυτοδιευθυνόμενες από τους εργαζομένους επιχειρήσεις, αυτοί που παράγουν συμμετέχουν επίσης στο σχεδιασμό, τη διεύθυνση και τη διάθεση των κερδών: δεν υπάρχει εκμετάλλευση των εργαζομένων από άλλους. Οι εργαζόμενοι συμμετέχουν ισότιμα στη λήψη όλων των αποφάσεων. Η παλιά καπιταλιστική ελίτ -των μεγάλων εταιρικών μετόχων και των διοικητικών συμβουλίων που αυτοί επιλέγουν- δεν θα μπορεί πλέον να αποφασίζει τι, πώς, και πού να παράγεται και πώς να χρησιμοποιούνται τα κέρδη των επιχειρήσεων. Αντί γι' αυτό, οι εργαζόμενοι -σε συνεργασία με τις τοπικές κοινότητες που είναι αλληλένδετες με τις επιχειρήσεις τους- θα παίρνουν όλες αυτές τις αποφάσεις δημοκρατικά.
Μόνο έτσι θα μπορούσε να αποφευχθεί η επανάληψη για μια ακόμη φορά του καπιταλιστικού κύκλου: (1) οικονομική άνθηση που εκρήγνυται σε κρίση, που ακολουθείται από (2) μαζικά κινήματα για μεταρρυθμίσεις κοινωνικής πρόνοιας και οικονομικές ρυθμίσεις, που ακολουθείται από (3) καπιταλιστές που χρησιμοποιούν τα κέρδη τους για να ακυρώσουν την επίτευξη μεταρρυθμίσεων και κανονισμών, που ακολουθείται από (1) και πάλι, την επόμενη καπιταλιστική άνθηση, διάρρηξη, και κρίση. Στις ΗΠΑ, ο καπιταλισμός από το κραχ του 1929 εμφανίζει αυτόν τον κύκλο.
Στις εκδημοκρατισμένες επιχειρήσεις, οι εργαζόμενοι είναι αυτοί που επωφελούνται από τις μεταρρυθμίσεις στις οποίες διατίθενται τα κέρδη της επιχείρησης. Δεν υπάρχει ξεχωριστή κατηγορία εργοδοτών που χρησιμοποιούν τα κέρδη των επιχειρήσεων για να αναιρέσουν τις μεταρρυθμίσεις και τους κανονισμούς που επιτεύχθηκαν από τους εργαζόμενους. Το αντίθετο μάλιστα, οι αυτοδιευθυνόμενοι εργαζόμενοι θα πληρώνουν φόρους μόνον εάν το κράτος διασφαλίζει αυτές τις μεταρρυθμίσεις και τους κανονισμούς. Στις εκδημοκρατισμένες επιχειρήσεις δεν θα επιτρέπονται οι ανισότητες εισοδήματος και περιουσίας (και, συνεπώς, οι ανισότητες ισχύος και πολιτισμικής πρόσβασης) που σήμερα διασχίζουν τον καπιταλιστικό κόσμο.
Στα σοσιαλιστικά συστήματα, του παρελθόντος και του παρόντος, απαιτείται επίσης εκδημοκρατισμός των επιχειρήσεων. Η κοινωνικοποίηση της παραγωγικής ιδιοκτησίας μαζί με τον κεντρικό σχεδιασμό, σε αυτά τα συστήματα, (έναντι της ιδιωτικής ιδιοκτησίας και της αγοράς στον καπιταλισμό) άφησε πάρα πολύ ασύμμετρη ισχύ συγκεντρωμένη στο κράτος. Επιπλέον, οι μεταρρυθμίσεις (εγγυημένη απασχόληση και βασική κοινωνική πρόνοια, πολύ μικρότερη ανισότητα εισοδήματος και πλούτου, κλπ.) που επιτεύχθηκαν με τις σοσιαλιστικές επαναστάσεις αποδείχθηκαν επισφαλείς. Οι ιδιωτικές επιχειρήσεις και οι αγορές επέστρεψαν τελικά και αναίρεσαν πολλές από αυτές τις μεταρρυθμίσεις.
Τα παραδοσιακά προβλήματα του σοσιαλισμού απορρέουν και από αυτή την αντιδημοκρατική οργάνωση της παραγωγής. Οι εργαζόμενοι στις κοινωνικοποιημένες κρατικές επιχειρήσεις δεν είχαν αυτοδιεύθυνση· δεν αποφάσιζαν συλλογικά τι, πώς, και πού να παράγουν, ούτε τι να κάνουν με τα κέρδη. Αντί γι' αυτό, κρατικοί αξιωματούχοι αποφάσιζαν τι, πώς, και πού να παράγεται και πώς να διατίθενται τα κέρδη. Αν οι σοσιαλιστικές επιχειρήσεις ήταν εκδημοκρατισμένες, τα έσοδα του κράτους θα εξαρτώνταν από τη συλλογική αυτοδιεύθυνση των εργαζομένων. Αυτό θα θεσμοποιούσε έναν πραγματικό, συγκεκριμένο έλεγχο από τα κάτω για την εξισορρόπηση της κρατικής εξουσίας από τα πάνω.
Οι αυτοδιευθυνόμενες από τους εργαζόμενους επιχειρήσεις είναι μια λύση που στηρίζεται στην ιστορία και του καπιταλισμού και του σοσιαλισμού. Η δημιουργία αυτοδιευθυνόμενων από τους εργαζόμενους επιχειρήσεων ολοκληρώνει ό,τι οι περασμένες δημοκρατικές επαναστάσεις ξεκίνησαν με τη μετακίνηση των κοινωνιών πέρα από μοναρχίες και απολυταρχίες. Ο εκδημοκρατισμός της παραγωγής μπορεί να πάει επιτέλους τη δημοκρατία πέρα από το να είναι απλώς ένα εκλογικό τελετουργικό που διευκολύνει τη διοίκηση του 99% από το 1%.
*Ο Richard D. Wolff είναι καθηγητής Οικονομικών στο University of Massachusetts και επισκέπτης καθηγητής στο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών του New School University της Νέας Υόρκης.
Μετάφραση: Κ.Χ.
Το πρωτότυπο κείμενο: https://snuproject.wordpress.com/2011/12/18/occupy-production-by-richard-wolff/
Πηγή: Εφημερίδα "ΔΡΑΣΗ"
+ σχόλια + 11 σχόλια
Αναρχικες και οπουρτουνιστικες χαζομαρες.Μονο με κεντρικη διαχειρηση απο το εργατικο κρατος υπαρχει λύση
πλακα εχει !ειναι σαν να γυρναω στο παρελθον τοτε που σπουδαζα στην γιουγκοσλαυια τη δεκαετια του 80-90.ισωσ ο κυριος καθηγητης δεν το ξερει αλλα και τοτε στην χωρα εκεινη τα ιδια λεγανε αλλα δεν τα πηγαν και πολυ καλα ως προς την διαφυλαξη του σοσιαλιστικου κρατους!αν το προβλημα ειναι ο κεντρικος σχεδιασμος οπως λεει ο κυριος αυτος τοτε θα πρεπει να μας απαντησει σε ορισμενα ερωτηματα 1) σε μια χωρα σαν την ΕΣΣΔ με χιλιαδες επιχειρησεις ειναι βσικο το ζητημα του συντονισμου της παραγωγης της κατανωμης των πορων των κεφαλαιων αλλα και η γνωση των αναγκων της κοινωνιας και των προβληματων που εχει !αν δεν υπαρχει αυτος ο κεντρικος σχεδιασμος πως ενα εργοστασιο στη ουκρανια θα ξερει τη γινετε στο βλαδιβοστοκ αλλα και πως θα συνεργαζονται αυτα τα δυο εργοστασια? αν υποθεσουμε οτι αυτο το ρολο θα των εχουν ορισμενοι εργαζωμενοι απο το εργοστασιοεχουμε δυο προβληματα !1)φτιαχνουμε εναν αλλο μηχανισμο εξω απο τους εργατες λογω ειδικευσεις 2)σιγουρα αυτος ο μηχανισμοσ δεν θα μπορει να λειτουργησει αφου δεν θα εχει την συνολικη εικονα τησ καταστασεις 2) αν δεν εχουμε εναν κεντρικο σχεδιασμο αλλα και εξουσια πως θα κατανεμωνται οι ποροι για της αναγκες αυτου του κρατους πχ αμυνα παιδεια υγεια κλπ?απο την αλλη φυσικα και η εργατικη ταξη πρεπει να συμετεχει ουσιαστικα στην εξουσια και στην διακυβερνηση τησ χωρας αλλα αυτο μπορει να γινει συμετεχοντας στον καθορισμο των οικονομικων και πολιτικων παραμετρων και των πλανων που σχεδιαζονται συμετεχοντας ουσιαστικα μεσα απο τα συνδικατα το κομμα και της αλλες μαζικες οργανωσεις!αρα ας λυσει προτα τα προβληματα του μοντελου του ο κ καθηγητης και υστερα να μς κανει μαθηματα για τον σοσιαλισμο στο οποιο τα στοιχεια που ανεφερα υπηρχαν αλλα αρχισαν να ατονουν απο την στιγμη που η κατευθηνση της οικονομιας και της κιονωνιας αλλαξε μετα το 20 συνεδριο στηνΕΣΣΔ. το προβλημα δεν ηταν η εληψη δημοκρατιας αλλα η αδυναμια να στιριχτει η δημοκρατια που υπηρχε με τα γνωστα αποτελεσματα !
μονο που ουτε εσυ ουτε αυτος βαζεται ζητημα υπερβασης της αξιας και αρα αντιλαμβανεστε το σοσιαλισμο ως καπιταλισμο χωρις καπιταλιστες.
μονο που ουτε εσυ ουτε αυτος βαζεται θεμα υπερβασης της αξιας και αρα αντιλαμβανεστε το σοσιαλισμο ως καπιταλισμο χωρις καπιταλιστες
τι θελει να πει ο ποιητης με το ζητημα της υπερβασεις της αξιας που μας κανει να εχουμε καπιταλισμο χωρις καπιταλιστες?!!
ο ποιητης στον τριτο τομο της ποιητικης του συλλογης "Το Κεφαλαιο" αναφερεται σε ολα αυτα τα μοντελα που συγχεουν το μετασχηματισμο των κοινωνικων σχεσεων παραγωγης με την αλλαγη των νομικων σχεσεων που διεπουν το ιδιοκτησιακο καθεστως των μεσων παραγωγης ως προσπαθειες που καθιστουν τους εργατες καπιταλιστες του εαυτου τους. αλλα αυτα ειναι ψιλα γραμματα τοσο για τους απολογητες του κρατικου καπιταλισμου οσο και για τους υπερμαχους του αγοραιου σοσιαλισμου στο βαθμο που αντιλαμβανονται το κρατος και την αγορα ως αντιθετικων μορφων κοινωνικης οργανωσης και οχι ως αλλοτριωτικες μορφες εμφανισης των κοινωνικων σχεσεων παραγωγης.
Τα πειράματα σε διάφορες χώρες με τις κοοπερατίβες απέτυχαν. Χρειαζόμαστε κεντρική διαχείριση παντελώς δημοκρατικών επιχειρήσεων (χωρίς αφεντικά, και όλοι οι εργαζόμενοι να παίρνουν τον ίδιο μισθό) ΠΑΝΤΟΥ στον πλανήτη. Ο καπιταλισμός είναι παγκόσμιο φαινόμενο. Η απόρριψη του πρέπει να είναι καθολική. Αυτό το είχαν καταλάβει οι Μπολσεβίκοι, ιδίως ο Λένιν και ο Τρότσκι...αλλά η συγκυρία τότε δεν ευνοούσε μια παγκόσμια επανάσταση.
Πριν φτάσουμε στην καινούργια κοινωνία, πρέπει να καταστρέψουμε την κυριαρχία των αστών.
Οι εργάτες της Χαλυβουργίας Ελλάδος θα μας δείξουν τον δρόμο όταν (και εάν) καταλάβουν το εργοστάσιο με την συμμετοχή του ΚΚΕ και των κομμουνιστών και αρχίσουν να παράγουν για τον εαυτό τους και όχι για τον Μάνεση και τους λακέδες του.
red1917.απο την πολη ερχομαι κλπ..σε πιο τομο σε πια σελιδα?ο καπιταλισμος για να αρχισουμε απο το α απαιτει την κατοχυρωση των μεσων παραγωγης απο τους καπιταλιστες . χωρις αυτο δεν εχουμε καπιταλισμο ! η εκμεταλευση της εργατικης δυναμης απο την πλευρα του καπιταλιστη καθιοριζει και τον καπιταλισμο ! με βαση αυτο αφου στον σοσιαλισμο δεν ειχαμε μια καστα να κερδιζει απο την εργασια της αλησ δεν μπορουμε να μιλαμε για καπιταλισμο! απο την αλλη οι οικονομικες σχεσεις καθοριζουν το συστημα και οχι το αντιθετο ,με αυτη την λογικη οι καπιταλιστικεσ σχεσεις καθοριζουν και το χαρακτηρα του κρατουσ σαν οργανω της εξουσιας της κυριαρχης ταξης .τωρα τι συμαινει κρατικος καπιταλισμος(σαν να υπαρχει και κπιταλισμος χωρις κρατος)ασ μας το εξηγησουν αυτοι που το παπαγαλιζουν .αν ενωουνε οτι το κρατος στην ΕΣΣΔ ειχε αντικαταστησει τουσ καπιταλιστες ε...τοτε δεν γνωριζουν τιποτα για τη φυση του κρατους και φυσικα ερχονται σε αντιθεση μ,ε τον μαρξισμο και τη θεση του για το κρατοσ. ακομα και αν το δεχομασταν θα επρεπε ο κρατικοσ μηχανισμος για ν αντικατασησει τον καπιταλιστη να ξοδευει το παραγωμενο προιον για τον ιδιο τον κρατικο μηχανισμο εξω απο κοινωνικες αναγκες και προβληματα . καθενας που γνωριζει εστω και το α του μαρξισμου καταλαβαινει οτι καταληγουμε σε ατοπα συμπερασματα!..οι εργατες καπιταλιστες του ευτου τους..ο μαρξ θα εριχνε πολυ γελιο με τετιες βαθυστοχαστες αναλυσεις.. αν οεργατης ειναι καπιταλιστης τοτε καπιον πρεπει να εκμεταλευται αλιως το σχημα δεν βγαινει ,αν εργατης ειναι καπιταλιστης τοτε δεν ειναι εργατης,αν εκμεταλευται το ευατο του τοτε την αναλυση πρεπει να την κανει ο φρουντ και οχι εγω !το τρελο θα ηταν να στεφει και τον κρατικο μηχανισμο που θα εχει σαν καπιταλιστης εναντια στον ευατο του που θα ειναι εργατης..τρελα ! πο την αλλη οι οικονομικεσ σχεσεις επιβαλουν το νομικο καθεστως που χρειαζωνται για να λειτουργησουν και οχι το αντιθετο και σε αυτο δεν νομιζω να διαφωνουσε ο μαρξ! ετσι δεν ειναι? red1917
capital vol iii, σ 643 (progress publishers, moscow) ή das capital vol 3, σ 456 (berlin deitz). βλεπε ακομα ‘Ökonomische Manuskripte 1863–1867’, στο MEGA, Section 2, Volume 4, Part 2, σ 504(Berlin: Dietz).
red1917 .για ωσα ανεφερα μονο αυτα ειχεσ να μου πεις?κριμα!
κριμα στα αληθεια που αντι να συζηταμε επι μιας συγκεκριμενης βασης αναλωνομαστε σε αφορισμους.
Δημοσίευση σχολίου