Δήμοι-Περιφέρειες από ΣΥΡΙΖΑ και ΚΚΕ: Αριστερή διακυβέρνηση «εντός πλαισίου»

Πηγή: «Πριν»

Δεν αξιοποιούνται οι δυνατότητες ανυπακοής και κινητοποίησης του λαού

Ιδιαίτερο στοιχείο της νέας «αυτοδιοικητικής» περιόδου είναι η επικράτηση σε δύο περιφέρειες και αρκετούς δήμους ψηφοδελτίων υποστηριζόμενων από το ΣΥΡΙΖΑ και το ΚΚΕ. Οι εξελίξεις αυτές σε μια περίοδο κατά την οποία η συζήτηση για την κυβέρνηση της Αριστερός είναι στο επίκεντρο γέννησε ελπίδες για μια άλλη πολιτική. Τέσσερεις μήνες μετά, αν η αρχή είναι το ήμισυ του παντός τι θα μπορούσαμε να πούμε; Δυστυχώς η απάντηση δεν είναι θετική. Είναι καταρχήν δεδομένο το ασφυκτικό οικονομικό και θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας του τοπικού κράτους που έχει επιβληθεί.

Δεν υποτιμούμε σε αυτό το πλαίσιο αποφάσεις για κατάργηση των τροφείων ή μείωση των δημοτικών τελών (κυρίως από δημάρχους του ΚΚΕ) και είναι προφανώς θετική η στάση των τεσσάρων δημάρχων της Αριστερός (3 ΣΥΡΙΖΑ, 1 ΚΚΕ) και του ενός της ΔΗΜΑΡ να αρνηθούν την είσοδο στους ελεγκτές και να αποτρέψουν την αξιολόγηση των υπαλλήλων τους. Επίσης δεν παραβλέπουμε ότι υπάρχουν διαφορές στον τρόπο που ασκούν τη διακυβέρνηση ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΚΚΕ.

Ωστόσο δεν μπορούμε να μη σημειώσουμε ότι στα περισσότερα κύρια ζητήματα ξεκινώντας από διαφορετικές αφετηρίες καταλήγουν τελικά στις ίδιες πρακτικές αποφάσεις.
Ας τοποθετηθούμε με κριτήριο την απάντηση στο κεντρικό ερώτημα: Η διακυβέρνηση αυτή συγκροτεί μια πολιτική προς όφελος του λαού; Συγκροτεί πλευρές ενός «αντιπαραδείγματος» φιλολαϊκής πολιτικής, προκαλώντας συγκρούσεις με τα πλαίσια και τα όρια που διέπουν τη λειτουργία του τοπικού κράτους, τις πολιτικές της ΕΕ και των Μνημονίων;

Τόσο οι εκλεγμένοι με τον ΣΥΡΙΖΑ όσο και με το ΚΚΕ καταγγέλλουν λεκτικά το υπάρχον πλαίσιο, όμως στην πράξη το αποδέχονται και υποτάσσονται σε αυτό. Περιορίζονται σε επιμέρους αποφάσεις και παραπέμπουν σε μια φιλολαϊκή πολιτική, όταν θα υπάρχει άλλη κεντρική εξουσία. Η οποία για τους δημάρχους του δημάρχους του ΣΥΡΙΖΑ προσδιορίζεται στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, για δε το ΚΚΕ στη λαϊκή εξουσία και την ανατροπή του καπιταλισμού.

Μέχρι τότε το μοτίβο της πολιτικής το οποίο ακολουθούν είναι αυτό που λέει ότι «πρέπει να λειτουργήσει ο δήμος ή η περιφέρεια» και σε αυτό το πλαίσιο «κάνουμε ό,τι μπορούμε».
Αρνούνται να αναδείξουν μέτωπα σύγκρουσης και να ενισχύσουν με τη στάση τους τη συγκρότηση ενός μαζικού λαϊκού κινήματος που θα διεκδικήσει και θα επιβάλει φιλολαϊκές πολιτικές σε κρίσιμες πλευρές της καθημερινής ζωής του λαού• Απουσιάζει από την πολιτική τους ο λαϊκός παράγοντας και η ενεργή εμπλοκή του, απουσιάζουν δείγματα άσκησης πολιτικής με αμφισβήτηση των αντι-δημοκρατικών κανόνων λειτουργίας του δημοτικού και περιφερειακού συμβουλίου και της συγκρότησης των επιτροπών τους, καθορισμένων εκ του Καλλικράτη.

Μήπως πρόκειται για εύκολη κριτική που παραβλέπει την υπάρχουσα κατάσταση και τα όριά της; Θα θυμίσουμε κατ’ αρχάς ότι τόσο το ΝΑΡ για την Κομμουνιστική Απελευθέρωση όσο και η ΑΝΤΑΡΣΥΑ είχαν επισημάνει πως δεν μπορεί να υπάρχει φιλολαϊκή διαχείριση εντός Καλλικράτη και Μνημονίων, χωρίς σύγκρουση με το ασφυκτικά ελεγχόμενο από την ΕΕ πλαίσιο λειτουργίας. Ότι μια φιλολαϊκή τοπική αρχή θα είναι μια «παράνομη» αρχή και καθοριστικός παράγοντας για να εφαρμόσει φιλολαϊκές αποφάσεις είναι η συγκρότηση ενός μαζικού λαϊκού ανατρεπτικού κινήματος, με περιεχόμενο και μορφές που θα αμφισβητούν αυτό το πλαίσιο.

Θα μπορούσαν να υπάρχουν δείγματα στην παραπάνω κατεύθυνση; Κατά τη γνώμη μας ναι. Γιατί να μη συγκροτηθούν προϋπολογισμοί με βάση τις πραγματικές ανάγκες λειτουργίας του δήμου ή της περιφέρειας σε όφελος των δημοτών, με ανυπακοή στην εντολή για ισοσκελισμένους ή πλεονασματικούς προϋπολογισμούς, με ενημέρωση του λαού της περιοχής τι θα σημαίνει αυτό για τη ζωή του και διαδικασίες ενεργητικής εμπλοκής του και διεκδίκησης; Ας σκεφτούμε αυτό να γινόταν συντονισμένα στους δήμους της Αττικής με πλειοψηφία της Αριστερός.

Δεν θα είχε μεγάλη πολιτική σημασία μια συντονισμένη πράξη άρνησης κατάθεσης των προϋπολογισμών στο Οικονομικό Παρατηρητήριο, πράξη έμπρακτης αμφισβήτησης του ρόλου του σε συνδυασμό με λαϊκές κινητοποιήσεις για την κατάργησή του; Δεν θα σηματοδοτούσε έμπρακτη αμφισβήτηση, από τη μια, της κυρίαρχης πλέον «μισοζωής» για χιλιάδες εργαζόμενους με τα πεντάμηνα κοινωφελούς εργασίας και, από την άλλη, της απορρύθμισης στην πράξη της λειτουργίας των υπηρεσιών με τέτοιου τύπου εργαζόμενους η άρνηση πρόσληψης πενταμηνιτών σε συνδυασμό με την κινητοποίηση του λαού της περιοχής για δωρεάν υπηρεσίες με υπαλλήλους πλήρους απασχόλησης με μισθό;

Τελικά η Αριστερά θα τολμήσει μια πολιτική του «κάνουμε ό,τι πρέπει» ή θα συμβιβαστεί με την πολιτική του «κάνουμε ό,τι μπορούμε»;

ΚΚΕ: Συνεπείς σε μια τίμια διαχείριση

Το ΚΚΕ κέρδισε πέντε δήμους: Πετρούπολης, Ικαρίας, που τους είχε κερδίσει και το 2010, Χαϊδαρίου, Πάτρας και πρόσφατα της Καισαριανής. Παρά τις προεκλογικές εξαγγελίες για ανατροπή και ρήξη με τις αντιλαϊκές πολιτικές, παρά την έντονη κριτική σε κυβέρνηση, ΕΕ και καλλικρατικούς θεσμούς, το αποτέλεσμα στα βασικά μέτωπα συγκρότησης πολιτικής και λειτουργίας των θεσμών του τοπικού κράτους δεν απέχει πολύ από αυτό μη «αριστερών» δήμων.

Σίγουρα αποφάσεις όπως η κατάργηση των τροφείων σε Πετρούπολη, Χαϊδάρι και Πάτρα, η μείωση των δημοτικών τελών για χαμηλόμισθους (με διαφορετικό ύψος εισοδήματος σε Πετρούπολη και Χαϊδάρι - αλήθεια γιατί;), η προσπάθεια απαλλαγής από τα δημοτικά τέλη των μακροχρόνια ανέργων στην Πετρούπολη είναι θετικές ενέργειες. Είναι ενέργειες όμως που μένουν μισές ή και αναιρούνται σαν συνολική έκφραση μιας διαφορετικής πολιτικής, είτε γιατί χάνεται η αξία τους από άλλες αποφάσεις είτε γιατί έχουν απλώς συμβολικό χαρακτήρα.

Η απάντηση στην απόρριψη από την αποκεντρωμένη διοίκηση της απόφασης για απαλλαγή των μακροχρόνια ανέργων από τα δημοτικά τέλη στην Πετρούπολη ήταν γραπτές καταγγελίες ενάντια στην κυβέρνηση και την ΕΕ. Από την άλλη πλευρά δεν ξεφεύγει η πολιτική τους από αυτή των ισοσκελισμένων προϋπολογισμών, της αποδοχής του οικονομικού παρατηρητηρίου, των προσλήψεων συμβασιούχων και εργαζόμενων με μπλοκάκι αντί μόνιμου προσωπικού, της ανοχής σε τοπικές συμπράξεις εμπόρων για την καταπάτηση του ωραρίου των καταστημάτων, της εφαρμογής ανταποδοτικών τελών για κοινωνικές παροχές, της πρόσληψης «ωφελουμένων» με πεντάμηνα.

Το ΚΚΕ μοιάζει αποφασισμένο να μην επιδιώξει καμιά ουσιαστική σύγκρουση στο σήμερα. Παρά τους όρκους πίστης στους αγώνες, αρνείται να συμβάλει στη συγκρότηση του λαϊκού κινήματος στους χώρους αναπαραγωγής της εργατικής δύναμης, επιλέγοντας για τον εαυτέ του κυρίως έναν καταγγελτικό ρόλο. Επιστρατεύει επιχειρήματα ότι «κίνημα κάνουν οι εργαζόμενοι και τα σωματεία και όχι η δημοτική αρχή», αρνούμενο το θετικό προηγούμενο αγώνων στα χρόνια της μεταπολίτευσης, στους οποίους πρωτοστάτησαν δήμαρχοι του ΚΚΕ και μαζί με το λαό των δήμων τους επέβαλλαν φιλολαϊκά μέτρα, κόντρα στους νόμους και το πλαίσιο της περιόδου.

Η σωστή θέση ότι δεν μπορεί να υπάρξει σήμερα φιλολαϊκός δήμος γίνεται άλλοθι για να χωνευτούν μέτρα και να παρθούν αποφάσεις στο όνομα του «λιγότερου κακού» ή της «αναγκαίας» λειτουργίας του δήμου. Εντέλει αυτό που μένει είναι ότι όποιος ψήφισε Λαϊκή Συσπείρωση σίγουρα επέλεξε έναν τίμιο διαχειριστή δήμαρχο.

Τα ψεύτικα τα λόγια τα μεγάλα

■ ΣΥΡΙΖΑ

Στον προεκλογικό λόγο των παρατάξεων του ΣΥΡΙΖΑ κυριαρχούσαν οι εύκολες υποσχέσεις και τα «παχιά λόγια», κάτι που συνεχίζεται τέσσερεις μήνες μετά. Μέσω μιας επικοινωνιακής τακτικής σε τομείς που δεν είναι στο κέντρο άσκησης πολιτικής και άρα είναι «ανώδυνοι», προσπαθούν να εκφράσουν δείγματα διαφορετικής πολιτικής. Αυτό γίνεται μέσω συμβολικών ενεργειών (π.χ τραγούδια του ΕΑΜ την 28η Οκτώβρη στο Χαλάνδρι, εκδηλώσεις δήμων για το Πολυτεχνείο κ.α.), αλλά στην πράξη εφαρμόζουν το υπάρχον πλαίσιο. Η πολιτική τους κινείται στο πλαίσιο των κυβερνητικών προγραμματικών εξαγγελιών του Αλ. Τσίπρα στη ΔΕΘ.

Η σύγκρουση με τα επιχειρηματικά συμφέροντα στην Περιφέρεια Αττικής, που τόσο διαφημίστηκε προεκλογικά, παραπέμφθηκε στο μέλλον, τα κονδύλια για τα γήπεδα Μελισσανίδη και Αλαφουζου, για το ΧΥΤΑ στο Γραμματικό και μια σειρά άλλα συμπεριλήφθηκαν στον προϋπολογισμό και η διαφορετική πολιτική για τη διαχείριση των απορριμμάτων έγινε «θολό τοπίο» με μισόλογα και χωρίς χρονικές δεσμεύσεις.

Στην πλειοψηφία τους ψήφισαν τους προϋπολογισμούς που είχαν καταρτίσει οι προηγούμενες διοικήσεις, ενώ οι υποσχέσεις για έργα υποδομής, κοινωνικής πολιτικής, μέτρα για τους ανέργους κ.λπ. παραπέμφθηκαν στο αδιόρατο μέλλον.

Η ίδια λογική κυριάρχησε στην ψήφιση των  δημοτικών τελών: στην πλειοψηφία τους τα διατήρησαν στο ίδιο ύψος με τα προηγούμενα χρόνια. Δεν δέχτηκαν σε κανένα δήμο μείωση ή και κατάργηση δημοτικών τελών για τους ανέργους. Απέφυγαν να προχωρήσουν σε αύξηση των τελών σης τράπεζες, στις μεγάλες επιχειρήσεις και  τα εκκλησιαστικά ακίνητα.

Σε επίπεδο εργασιακών σχέσεων, ακολούθησαν την πεπατημένη με ποιο πρόσφατο παράδειγμα την πρόσληψη με πεντάμηνες συμβάσεις κοινωφελούς απασχόλησης, με την αιτιολογία ότι δίνουν δουλειά σε ανέργους και ταυτόχρονα λειτουργούν και οι υπηρεσίες, ενώ η εναντίωσή τους περιορίστηκε σε κείμενο – ευχολόγιο 10 δημάρχων.