Ολες αυτές οι επιλογές της κυβέρνησης Ερντογκάν έχουν συναντήσει, εδώ και χρόνια ένα κίνημα αντίστασης που αποτελείται από ευαισθητοποιημένους για το περιβάλλον πολίτες, εργάτες, διανοούμενους, ιστορικούς, νεολαία, και αγρότες.
Η τελευταία απόφαση της κυβέρνησης να «αναπλάσει» την πλατεία Ταξίμ και να φτιαχτεί εκεί ένα κτίριο που υπήρχε επί Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ώστε δοθεί για εκμετάλλευση στις μονοπωλιακές εταιρίες ως εμπορικό κέντρο, δημιουργώντας ταυτόχρονα στον ίδιο χώρο τζαμί και κτίρια για να στεγαστούν δημόσιες και ιδιωτικές επιχειρήσεις, κάτι που είχε σαν συνέπεια την καταστροφή του πάρκου Γκεζί, ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι.
Ο κόσμος εδώ και δύο εβδομάδες έχει μαζευτεί στην πλατεία Ταξίμ, κατασκηνώνοντας εκεί για να αποτρέψει την καταστροφή ενός πνεύμονα πρασίνου που θα επέφερε η κυβερνητικά απόφαση που προέβλεπε το κόψιμο αιωνόβιων δέντρων. Ταγμένος στην πολιτική εξυπηρέτησης μονοπωλιακών ομίλων που ήθελαν να χρησιμοποιήσουν την περιοχή για να αυξήσουν την κερδοφορία τους, η κυβέρνηση πριν 11 μέρες έστειλε χαράματα τις δυνάμεις καταστολής οι οποίες αιφνιδίασαν τους πολίτες που περιφρουρούσαν την περιοχή. Η αστυνομία προχώρησε σε συλλήψεις, και παράλληλα έσκισε και έβαλε φωτιά στις σκηνές που υπήρχαν.
Αυτή η πρόκληση και η φασιστική αντίδραση της κυβέρνησης ήταν το έναυσμα να πυροδοτηθεί μια συσσωρευμένη αντίδραση που υπήρχε σε μεγάλες λαϊκές μάζες ενάντια στην βάρβαρη πολιτική για τα λαϊκά στρώματα που εφαρμόζει η κυβέρνηση Ερντογκάν.
Η νεολαία, γυναικείες οργανώσεις, πολιτικά κόμματα και οργανώσεις, διανοούμενοι, οικολόγοι, καλλιτέχνες, ξεσηκώθηκαν, αντέδρασαν οργισμένα και μέσα σε δυο μέρες δημιουργήθηκαν γεγονότα που δεν μπορούσε κανείς να τα φανταστεί. Πάνω από 50 πόλεις και πολύ περισσότερες κωμοπόλεις έχουν μετατραπεί επί μέρες σε πεδίο μάχης.
Η απαίτηση να μην γίνει η οικολογική καταστροφή στην πλατεία Ταξίμ πέρασε σε δεύτερο επίπεδο και οι μαζικές διαδηλώσεις που πραγματοποιήθηκαν και πραγματοποιούνται σε όλη την Τουρκία και το Κουρδιστάν έχουν πάρει την μορφή αντικυβερνητικών κινητοποιήσεων, με συνθήματα, ενάντια στην εσωτερική και εξωτερική πολιτική της κυβέρνησης.
Εδώ να κάνουμε μια αναφορά για το κυβερνών κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ). Αυτό χρησιμοποιώντας αντιιμπεριαλιστικά συνθήματα, δημαγωγία και απατηλές υποσχέσεις προς τις μάζες βρέθηκε στην εξουσία. Ο Ερντογάν συνεχίζει ακόμα και τώρα να παρουσιάζει το κόμμα του ως κόμμα που ενδιαφέρεται για τα προβλήματα των καταπιεσμένων, που δέχτηκε πολλές επιθέσεις απ’ το στρατιωτικό κατεστημένο της Αγκυρας, ως ένα πολιτικό σχηματισμό αντίπαλο της οικονομικής ολιγαρχίας. Είναι γεγονός ότι αυτή η ρητορική του ΑΚΡ είχε αποτέλεσμα και το κόμμα αυτό έχει αποκτήσει σοβαρά ερείσματα στην κοινωνική βάση της Τουρκίας.
Όμως ιδιαίτερα τα τελευταία δύο με τρία χρόνια αρχίζει να ξεθωριάζει το πλασματικό πρόσωπο που ήθελε να παρουσιάσει ο Ερντογκάν, και να γίνονται ξεκάθαρες, σε πλατιά λαϊκά στρώματα οι επιδιώξεις της κυβέρνησής του.
Αφού με την στήριξη του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού, του ΝΑΤΟ και της Ευρωπαϊκής Ενωσης, η κυβέρνηση ανέλαβε τον ρόλο του «χωροφύλακα» στην περιοχή, άνοιξε ένα καινούργιο δρόμο για το κεφάλαιο της Τουρκίας το οποίος ζήταγε όχι απλώς μια κυβέρνηση που να συνεργάζεται καλά με τους ιμπεριαλιστές αλλά και να προσπαθήσει να δημιουργήσει μία επεκτατική πολιτική, με την δημιουργία νέων αγορών και δυναμική παρουσία σε όλες τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και την Αφρική. Το είδαμε αυτό με την συμμετοχή της Τούρκικης κυβέρνησης στις στρατιωτικές ιμπεριαλιστικές επιθέσεις σε Συρία, Λιβύη, Ιράκ. Επίσης ταυτίστηκε σχεδόν πλήρως με την πολιτική της Αμερικής απέναντι στο Ιράν, ενώ παρόλη την διαφορετική εικόνα που δημιουργήθηκε στην κοινή γνώμη και με το Ισραήλ καλυτέρεψε τις σχέσεις.
Στην εσωτερική πολιτική η κυβέρνηση του Ερντογάν ολοκλήρωσε όλα τα κενά που είχαν δημιουργηθεί απ’ τη χούντα μέχρι σήμερα. Δηλ. εφαρμόστηκε πλήρως η πολιτική του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας. Ιδιωτικοποιήσεις έγιναν, η αγορά εργασίας έπιασε πάτο, καταργήθηκαν εργατικά δικαιώματα με πακέτο νομοσχεδίων, εφαρμόστηκε η Κοινή Αγροτική Πολιτική της ΕΕ. Με δυο λόγια, δημιουργήθηκαν όλες οι ευνοϊκές συνθήκες για το θέριεμα της κερδοφορίας των πολυεθνικών εταιριών, άνοιξε καινούργια πεδία για να θησαυρίζουν ακόμα περισσότερο Τούρκοι και ξένοι καπιταλιστές. Την ίδια στιγμή η κυβέρνηση Ερντογκάν περικόπτει τις δαπάνες του κοινωνικού κράτους που υπήρχε, εφαρμόζοντας πολιτικές στην δημόσια Παιδεία και Υγεία, όπως και στις εργασιακές σχέσεις που καταδικάζουν τον κόσμο των λαϊκών στρωμάτων ακόμα περισσότερο στη φτώχεια και τη μιζέρια. Παράλληλα δημιουργήθηκε ένα τεράστιο ισλαμικό κεφάλαιο που ήρθε σε κατά μέτωπο αντιπαράθεση με διάφορες μερίδες της αστικής τάξης όπως επιχειρήσεις του στρατού, στον τραπεζικό τομέα, κλπ.
Στο κουρδικό ζήτημα χρόνια ολόκληρα εφαρμόστηκαν πολιτικές εξόντωσης. Τα μαχητικά αεροπλάνα βομβάρδισαν ολόκληρα χωριά, σκοτώνοντας μαζικά γυναικόπαιδα. Χιλιάδες αγωνιστές κλείστηκαν στις φυλακές με βαριές κατασκευασμένες κατηγορίες. Κάθε καταγγελία για τα βασανιστήρια που υφίστανται πολιτικοί κρατούμενοι και για τις χιλιάδες διώξεις Κούρδων αγωνιστών δεν έχει καμιά τύχη.
Η κυβέρνηση του Ερντογάν και ο ίδιος σε κάθε ευκαιρία αναφέρουν ότι η οικονομική ανάπτυξη είναι μεταξύ 5 - 9% και ότι η ευημερία έχει αγκαλιάσει ολόκληρη την κοινωνία. Εδώ η ρήση «οι αριθμοί ευημερούν και οι άνθρωποι δυστυχούν» ταιριάζει γάντι. Πραγματικά υπάρχει μία τεράστια συσσώρευση κεφαλαίου όμως αυτό δεν σημαίνει τίποτα για τον κόσμο της εργασίας. Δεν χρειάζεται να πούμε τίποτα παραπάνω απ’ το ότι ένας εργάτης πρέπει να δουλέψει για 3 μέρες για να αγοράσει ένα κιλό κρέας!!! Δεν μας παίρνει επίσης ο χώρος να μιλήσουμε για συνθήκες δουλειάς, για παντελή έλλειψη κανόνων υγιεινής και ασφάλειας των εργαζομένων, για τα ελαστικά ωράρια, κλπ
Η καταπίεση και η εκμετάλλευση που υφίσταται ο λαός ήταν η σπίθα που πυροδότησε την λαϊκή εξέγερση στην Τουρκία και όχι τα περιβαλλοντικά ζητήματα της πλατείας Ταξίμ όπως θέλει να παρουσιάζει η κυβερνητική προπαγάνδα.
Αναμενόμενο ήταν επίσης ότι οι επικοινωνιακοί κυβερνητικοί μηχανισμοί θα έκαναν λόγο ότι πίσω απ’ την λαϊκή εξέγερση βρίσκονται «παράνομες οργανώσεις» και ο «ξένος δάκτυλος».
Πιθανόν ο Ερντογκάν από δω και πέρα με διάφορες προβοκάτσιες και προπαγάνδα θα προσπαθήσει να συντρίψει τον λαϊκό ξεσηκωμό που ήδη έχει ένα σωρό κατακτήσεις για μελλοντικούς αγώνες.
Σε όλες τις διαδηλώσεις τα συνθήματα έδειχναν ότι ο αυθόρμητος ξεσηκωμός των μαζών έχει βαθιά πολιτικά χαρακτηριστικά και περιεχόμενο. «Ψωμί, δουλειά, Παιδεία», «ενωμένοι ενάντια στο φασισμό», «να παραιτηθεί η κυβέρνηση», «θάνατος στο φασισμό, λευτεριά στο λαό» ήταν μερικά απ’ αυτά τα συνθήματα που βεβαιώνουν αυτό το περιεχόμενο.
Αναμφίβολα και πέρα από όποια κατάληξη έχουν οι λαϊκές κινητοποιήσεις, το ξέσπασμα της τωρινής λαϊκής οργής θα αλλάξει πολλά πράγματα και στη σημερινή πολιτική κατάσταση της Τουρκίας αλλά και τις πολιτικές γραμμές των αριστερών οργανώσεων. Οι οργανώσεις που εδώ και δεκαετίες υποστηρίζουν «ριζοσπαστικό αγώνα» αδιαφορώντας για τις διαθέσεις του κόσμου κατάλαβαν για άλλη μία φορά ότι η επανάσταση και οι κοινωνικές αλλαγές είναι έργο των μαζών. Ταυτόχρονα, τα όσα παρακολουθούμε σήμερα είναι και ένα μήνυμα στα κόμματα και της αριστερές οργανώσεις να αντιληφθούν ότι απαιτείται προσαρμογή στις μορφές δράσεις της ώστε να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις της χρονικής στιγμής. Είναι μια πραγματικότητα ότι ο ταξικός αγώνας δεν μπαίνει σε καλούπια, σε σχέδια που κατασκευάζονται σε κομματικά γραφεία, αλλά είναι απαραίτητο να προσαρμόζουμε πάντα την δράση μας παίρνοντας υπ’ όψιν τόπο, χρόνο και λαϊκές διαθέσεις.
Ας μην παραγνωρίζουμε το γεγονός ότι η αντίσταση των μαζών έδειξε και την αδυναμία των αριστερών οργανώσεων. Σχεδόν όλες οι αριστερές οργανώσεις πήραν μέρος με όλη τους τη δύναμη στους αγώνες όμως έδειξαν ότι βρίσκονται πίσω απ’ τις υποκειμενικές συνθήκες. Φυσικά και μία μερίδα της αριστεράς που έχουν επιρροή μέσα στα συνδικάτα, τη νεολαία έπαιξαν και παίζουν σημαντικό ρόλο.
Ένα απ’ τα κύρια χαρακτηριστικά των εξελίξεων ήταν ο ενωμένος αγώνας των εργατών, εργαζομένων και όλων των διαδηλωτών. Η γενική απεργία των δημοσίων υπαλλήλων και της Συνομοσπονδίας Εργατών έδειξε ότι η πραγματική δύναμη των μαζών αποδεικνύεται όταν σταματάει η παραγωγή και οι παραγωγικές δυνάμεις ενώνουν τη φωνή τους με τα υπόλοιπα εκμεταλλευόμενα στρώματα και τάξεις. Στις γενικές απεργίες κατέβηκαν δεκάδες χιλιάδες εργάτες και εργαζόμενοι που ήταν υπερδιπλάσιοι των προηγούμενων διαδηλώσεων. Το ζήτημα είναι ακριβώς αυτό. Η δύναμη της εργατικής τάξης, των εργαζομένων να ενωθεί με όλα τα στρώματα, τους κοινωνικούς φορείς κ.α.
Τις επόμενες μέρες πιστεύω πως θα υπάρξει έντονη συζήτηση και εκτιμήσεις για τη στάση του κουρδικού κινήματος. Το κουρδικό κίνημα είναι εξοπλισμένο με όλα τα απαραίτητα και μπορούσε να πάρει μία σημαντική και δυναμική θέση. Στις κουρδικές πόλεις δεν πραγματοποιήθηκαν οι αναμενόμενες μαζικές διαδηλώσεις. Φυσικά αυτό έχει σχέση με τις πολιτικές θέσεις και στάσεις των κουρδικών οργανώσεων. Αν υπήρχε μία δυναμική στάση, αυτό θα ήταν πολύ εποικοδομητικό για την φιλία και τον κοινό αγώνα των δύο λαών και σίγουρα θα δυνάμωνε το μέτωπο ενάντια στο καθεστώς. Η πρώτη στάση του Κόμματος Ειρήνης και Δημοκρατίας (BDP) έδειχνε μία ουδέτερη θέση απ’ την οποία δεν ωφελήθηκε το κίνημα. Αναμφισβήτητα αυτή η στάση έχει σχέση με τις συνομιλίες που έχουν ξεκινήσει με το καθεστώς.
Γύρω απ’ τη συμμετοχή στις διαδηλώσεις υπάρχουν διάφορες αντιλήψεις και πολλοί κάνουν κριτική ότι η «εθνικιστική αριστερά» παίζει διφορούμενο ρόλο και ο ξεσηκωμός έχει χαρακτηριστικά ενός αυθόρμητου αγώνα που γέρνει προς αυτόν τον εθνικισμό. Αυτοί για να επιβεβαιώσουν την κριτική τους δείχνουν ως στοιχείο τον υπερβολικό αριθμό της τουρκικής σημαίας και κάποιων συνθημάτων.
Καταρχήν οι διαδηλωτές όντως ανήκουν σε διάφορα εκμεταλλευόμενα στρώματα. Νέοι, μαθητές, φοιτητές, καλλιτέχνες, διανοούμενοι. Όμως σε τελική ανάλυση, χαρακτηριστικό αυτών των δυνάμεων ήταν και είναι ότι ανήκουν στη λαϊκή οικογένεια που αντιμετωπίζει την εκμετάλλευση και την καταπίεση από το καθεστώς.
Τα χαρακτηριστικά του ξεσηκωμού μοιάζουν μ’ αυτά της Τυνησίας και της Αιγύπτου. Κάποιες αριστερές οργανώσεις όπως το ΚΚΤ υποστήριζαν ότι οι λαϊκές αντιστάσεις των λαών της Βόρειας Αφρικής έγιναν με αρχιτεκτονικές μεθόδους του ιμπεριαλισμού και αν δεν καθοδηγεί τις μάζες το Κουμουνιστικό Κόμμα τότε οι κινητοποιήσεις δεν μπορεί να έχουν κανένα αποτέλεσμα και δεν πρέπει να υποστηριχτούν. Τα γεγονότα στην Τουρκία –στα οποία συμμετείχε με όλες του τις δυνάμεις και το ΚΚΤ- έδειξαν για άλλη μία φορά αυτή τη λανθασμένη αντίληψη και όχι μόνο.
Ο μαζικός ξεσηκωμός έδειξε και την ανάγκη εξοπλισμού του κινήματος με όλες τις έννοιες. Όπως η ανάγκη απόκτησης δυνατών ΜΜΕ. Το κανάλι Hayat και η ημερήσια εφημερίδα Evrensel ήταν ένα σημαντικό μέσον στα χέρια των μαζών. Αυτά τα ΜΜΕ επί 24ωρου βάσεως ήταν δίπλα στο κίνημα και έδιναν μάχη με την κυβερνητική προπαγάνδα, τις απειλές και την κυβερνητική τρομοκρατία.
Τις επόμενες μέρες θα ακολουθήσουν πιο λεπτομερείς εκτιμήσεις.
Σεϊτ Αλντογάν
Ανταποκριτής της ημερήσιας εφημερίδας Evrensel
Δημοσίευση σχολίου