Χρήστος Καπετανάκης: Υπέρτατη τιμή στον ΕΑΜίτη Νίκο Αποστολάκη

Αποτίεται στα μετερίζια των αγώνων

    Κύριε διευθυντά,

Δόντια σπασμένα με το κοντάκι των όπλων, γεννητικά όργανα σύριζα κομμένα, νύχια μαρτυρικά ξεριζωμένα. Μάτια βγαλμένα με άδειες τις κόγχες, ανήμπορα πια να αντικρίσουν τη βαρβαροσύνη των τυφλωμένων από αφιονισμένη μισαλλοδοξία και εκδικητικότητα υπάνθρωπων εκτελεστών. Μυαλά γεμάτα πριν από λίγο με ευγενικά ιδανικά και τώρα χυμένα από το πολτοποιημένο κρανίο χάμω στο γκρεμό. Κορμί αλύπητα δαρμένο και διαμελισμένο και κάθε του εκατοστό είχε γίνει πληγή και πηγή αφόρητου πόνου. Πρόσωπο φρικτά παραμορφωμένο και αγνώριστο σχεδόν ακόμη και από τους δικούς του. Τόσα πάθη, ώστε μπροστά τους εκείνα του σταυρωμένου στον Γολγοθά ωχριούν.
    
Μα αντίκρυ στους κτηνώδεις βασανιστές, ένα φρόνημα αβεβήλωτο, αγέρωχο, αδούλωτο. Όχι, δεν πρόκειται για νοσηρά και ευφάνταστα στιγμιότυπα χολιγουντιανής ταινίας τρόμου με πρωταγωνιστή κάποιο σχιζοφρενή δολοφόνο. Είναι μαρτυρίες που ζωντάνεψαν ένα πραγματικό γεγονός μέσα από το ντοκιμαντέρ του Κώστα Νταντινάκη "Ο Ελκόμενος επί κρημνού". Εξαιρετικό έργο  κρινόμενο όχι αποκλειστικά σαν λιτό μα και  καθηλωτικό αφήγημα, αλλά απαρχής ακόμη περισσότερο για τη  σύλληψη της ιδέας ανάδειξης και καταγραφής και μόνο του συμβάντος.  Για να θυμούνται οι παλιότεροι και να μαθαίνουν οι νεότεροι.
    
Σε εκείνα λοιπόν τα φαρμακερά μεσάνυχτα της 1ης Αυγούστου του 1947 δεν συντελέστηκε στο Αποκόρωνα Χανίων ένα επιπλέον συνηθισμένο έγκλημα των φασιστικών συμμοριών ενάντια στους ΕΑΜίτες αγωνιστές. Ήταν τέτοια η  θηριωδία  των ελέω (υπό ανασύνταξη)  κράτους παρακρατικών αποβρασμάτων των Μάυδων του Γύπαρη, γιατί ακριβώς ο παπά-Νικόλας Αποστολάκης με το ιδιαίτερο κύρος του σαν ιερωμένος και πιότερο λόγω του σπάνιου ήθους και της   μνημειώδους καλοσύνης του αποτελούσε ένα ανυπότακτο φωτεινό σύμβολο αντίστασης στη νέα μεταναζιστική κατοχή της πατρίδας μας. Το ξεχωριστό εκτόπισμα της προσωπικότητας του και η μεγάλη απήχηση του στην περιοχή μαγνήτισε από νωρίς τη λύσσα της πολιτείας και των ανεπίσημων χυδαίων οργάνων της.
     
Καθότι αθέτησε με αποστροφή  τις προσταγές του ανώτερου κλήρου και ειδικά του τότε αρχιεπισκόπου Χρύσανθου, ο οποίος γονατισμένος  αντάμα με την κουστωδία του Τσολάκογλου έγλειφε μιαρά τη  μπότα του κατακτητή και θυμιάτιζε τη σβάστικα.  Και παρά φυσικά τα χάσματα που διακρίνουν έναν κομμουνιστή από το σώμα του ιδεαλισμού, ο γενναίος Νεροχωριανός δίχως δισταγμό και αταλάντευτα τάχθηκε με όλη του τη θέρμη στο πλευρό όσων  οραματίζονταν και πάλευαν για μια Ελλάδα απελευθερωμένη από κάθε δυνάστη και αφημένη να προκόψει απρόσκοπτα και αυτόφωτα στηριγμένη στις δημιουργικές δυνάμεις του λαού της.
     
Μετάτρεψε έτσι το υπόγειο του σπιτικού του σε επιτελείο των ανταρτών και η έσχατη αφορμή για τον άναντρο σκοτωμό του ήταν η κατηγορία πως τους εφοδίασε με λάδι της εκκλησίας του Αϊ Γιώργη και άλλα τρόφιμα.
     
Βέβαια και αυτή η υπόθεση διαψεύδει πανηγυρικά τους ισχυρισμούς του Μητσοτάκη, ότι με τη δήθεν μεσσιανική του παρέμβαση αποφεύχθηκε ο εμφύλιος "σπαραγμός" (δεν ήταν αδελφοκτόνο μακελειό, υπήρξε σκληρή αναμέτρηση με σκοπό τη ταξική και εθνική λύτρωση) στην Κρήτη. Οι όποιες προσπάθειες, ακόμη και αν κατάβαλε κάποιες ο μετέπειτα αποστάτης, προσανατολίζονταν αποκλειστικά στον μονομερή αφοπλισμό, παραίτηση  και άρα παράδοση των στρατευμένων στη σπουδαία υπόθεση  της ανεξαρτησίας και λαοκρατίας. Ενώ τα τάγματα των μέχρι πρότινος συνεργατών των Ναζί οργίαζαν ανεμπόδιστα και με απάνθρωπες συμπεριφορές δίχως να τυχαίνουν της καταγγελτικής αποδοκιμασίας (το αντίθετο μάλιστα) από τις στήλες της δικής του εφημερίδας. Όπως ακριβώς συνέβη και στην περίπτωση του Αποστολάκη, που τα δημοσιεύματα επίχαιραν την αποκρουστική εξέλιξη.
     
Αποτυπώθηκε ξανά σε αυτό το εξοργιστικό επεισόδιο στον Αποκόρωνα η αντιπαράθεση δύο ασυμβίβαστων κόσμων. Εκείνος ο άθλιος που επιχειρούσε να αναστηλώσει μετά το διώξιμο των γερμανών ένα κράτος που από τα γεννοφάσκια του είχε μάθει να υπηρετεί τα συμφέροντα των κοτζαμπάσηδων, της ολιγαρχίας  και των διεθνών επιδρομέων. Και ο άλλος ο ενάντιος υπέροχος, όπου τα ανθισμένα όνειρα και τα σχέδια θεμελίωσης μιας νέας κατάστασης κοινωνικής δικαιοσύνης και λευτεριάς από τους στυγνούς πάτρωνες πάσχιζαν με βαρύ τίμημα αίματος να διασχίσουν τις πύλες της υλοποίησης.  Έτσι επιπρόσθετα εξηγείται λοιπόν η βαναυσότητα της σφαγής του παπά- Νικόλα από τα υπάκουα ανδρείκελα των τυράννων. Γιατί και σε αυτήν  ενσαρκώνεται και συμπυκνώνεται η προσπάθεια να τσακιστεί δια πυρός και σιδήρου οποιαδήποτε δυναμική ενατένιση του λαού έξω από τα τείχη του εξαρτημένου καπιταλιστικού κάτεργου.
     
Η ιστορία διδάσκει και εμπνέει. Η βαθιά γνώση της  αποτελεί ένα απαραίτητο εργαλείο αποτελεσματικότερης αντιμετώπισης του απαιτητικού και ολέθριου σήμερα και οραματισμού και χάραξης μιας  ταξικά αναστάσιμης προοπτικής. Έτσι ο ατρόμητος και αλύγιστος παπά Νικόλας δεν ανήκει πλέον στο συγγενικό του περίγυρο. Συγκαταλέγεται επάξια στο πάνθεον των αγνών αγωνιστών όπως ο Βελουχιώτης, ο Μπελογιάννης, η δασκάλα Βαγγελιώ Κλάδου αλλά και των αμέτρητων χιλιάδων επώνυμων και μη που με αυταπάρνηση θυσιάστηκαν στα βουνά, εξορίστηκαν και βασανίστηκαν στα ξερονήσια και τουφεκίστηκαν από τα αποσπάσματα για την απελευθέρωση από τον ζυγό της ξένης ακρίδας και για τη δημοκρατία πέρα και ενάντια από την επίπλαστη και συμβατική αστική έννοια της.
     
Οι εκδηλώσεις τιμής τους –ειδικά στις μέρες μας που καλπάζει ξέφρενα η καπιταλιστική αγριότητα και επελαύνει ανά τον πλανήτη η ιμπεριαλιστική φρικαλεότητα- δεν πρέπει να περιορίζονται μονάχα σε ένα άσφαιρο τρισάγιο στη μνήμη τους. Επιβάλλεται να αποτελεί ένα συμβόλαιο δέσμευσης των επόμενων γενιών και ένα πιστό όρκο για τη συνέχιση της παραδειγματικής στάσης τους. Αυτό κυρίως θα τους ικανοποιούσε. Αυτό μονάχα θα δικαίωνε τους ανεκπλήρωτους στόχους τους. Αυτή η μίμηση της σκληρής μα και περήφανης διαδρομής τους συνιστά στους κρίσιμους καιρούς μας όχι μονάχα όρο αξιοπρέπειας, μα ακόμη προϋπόθεση της ίδιας της επιβίωσης του λαού.

 Καταισχύνονται οι κυβερνητικοί τυμβωρύχοι, όταν ασελγούν στο όνομα της  τυραννισμένης αριστεράς. Ταριχεύουν τα ιδανικά της και με προστυχιά κλίνουν τάχατες το γόνυ της αναγνώρισης και ευχαριστίας στο σκοπευτήριο της Καισαριανής. Ταυτόχρονα κρατώντας στο ένα χέρι τα λάβαρα της εθνικοφροσύνης (Καμμένος) και το μυστρί των απριλιανών δικτατόρων εγκαινιάζουν ή αποπερατώνουν έργα δήθεν πνοής, ενώ με το άλλο κατευθύνοντας το τιμόνι του οδοστρωτήρα κατεδαφίζουν  τα πιο στοιχειώδη δικαιώματα του λαού βυθίζοντας τον σε πρωτοφανέρωτη δυστυχία και εξαθλίωση πολεμικών διαστάσεων. Συνάμα χαλκεύουν τεράστιες αλυσίδες εξάρτησης της χώρας μας από τις πιο αποχαλινωμένες αιμοχαρείς δυνάμεις της υφηλίου.
    
Δεν μπορεί δυστυχώς όμως να μη στηλιτευτεί και μια τραγική ομοιότητα εκείνης της περιόδου με τις μέρες μας. Οι νικημένοι του δευτέρου αντάρτικου είχαν υπάρξει πριν λίγο διάστημα θριαμβευτές. Δεν πρέπει να λησμονούμε πως οι ίδιοι είχαν λειτουργήσει σαν οι βασικοί συντελεστές  και πρωταγωνιστές της ένδοξης εποποιίας του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ κατατροπώνοντας τις σιδερόφρακτες ορδές του χιτλερισμού. Η λιπόψυχη και συμφιλιωτική αντίληψη που επικράτησε σε ορισμένες γραμμές της πολιτικής ηγεσίας (ο Άρης φερ’ ειπείν πριν την αυτοχειρία του είχε πολιτικά και ηθικά εξοντωθεί από το κόμμα του) και παρά την προηγούμενα εγκαθιδρυμένη πλατιά  επιρροή  στις μάζες, ευθύνονταν για την κατοπινή συντριβή. Καρπός της οποίας αποτέλεσαν και οι εκατόμβες θυμάτων μεταξύ των οποίων και ο Αποστολάκης.
  
 Συνέπεια αυτής της τελικής αναμέτρησης κάτω από διαμορφωμένους πλέον δυσμενέστατους όρους ήταν η γνωστή έκβαση της μοιραίας ήττας. Παρενέργεια άμεση που ακολούθησε επίσης ήταν ο απηνής διωγμός και πάταξη ό,τι πιο εκλεκτού διάθετε τότε η κοινωνία  από τα νεκραναστημένα απομεινάρια της πλουτοκρατίας, τα ελεεινά καθάρματα των γερμανοτσολιάδικων διωκτών και τους αγγλοαμερικάνους νεοαποικιοκράτες. Αλλά η καταδίκη εκείνης της σωτήριας απόπειρας παράλληλα αποτέλεσε το μακρινό  προανάκρουσμα ό,τι μακάβριου συντελείται σήμερα στη χώρα μας. Δηλαδή τη μνημονιακή λαίλαπα και την υπόκυψη στις απαιτήσεις των νατοϊκών εγκληματιών. Έκτοτε και μετά από τη σύντομη αναλαμπή του ΕΑΜ ξαναγύρισε ο ήλιος στον γνώριμο σκοτεινιασμένο ουρανό της εκμετάλλευσης και του ραγιαδισμού.
     
Για τη τωρινή όμως αντάρα και καταχνιά δεν αρκούσε αποκλειστικά αυτή η ιστορική ρίζα. Συνδράμει πάλι αποφασιστικά το αρνητικό γνώρισμα, το οποίο από τότε  είχε αρχίσει να ενσκήπτει και να αλλοτριώνει τον κορμό της αριστεράς. Η ρεφορμιστική αντεπαναστατική νοοτροπία και πρακτική της συνδιαλλαγής με τον αντίπαλο. Το  δηλητήριο της συνδιαχείρισης, της κινηματικής υπονόμευσης  παραλύει έναν ολάκερο λαό, τον βουλιάζει στην ηττοπάθεια και την απόγνωση  καθιστώντας τον ανυπεράσπιστο έρμαιο των πιο αντιδραστικών επιλογών κυβέρνησης, κεφάλαιου και δανειστών.
     

Στην κατάμεστη αίθουσα του Πνευματικού κέντρου Χανίων όπου προβλήθηκε το ντοκιμαντέρ, ένας παρευρισκόμενος καλοπροαίρετα πρότεινε την ονοματοδοσία κεντρικού δρόμου της πόλης προς χάριν του θαρραλέου Αποστολάκη. Εκείνο όμως που προέχει είναι η αναστροφή των κινηματικών δεδομένων. Γιατί όντως θα αποτελούσε ειρωνεία, ατίμωση στον δρόμο που θα έφερνε επάξια το όνομα ενός αγωνιστή που πρόσφερε τη ζωή του για την ιδέα και αναγκαιότητα της αποτίναξης των δεσμών οποιουδήποτε  δυνάστη, να κυκλοφορούν αμέριμνα οι  φονιάδες μισθοφόροι του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού. Ο οποίος βέβαια έχει μετατρέψει τον τόπο μας σε προτεκτοράτο του και πολεμικό εφαλτήριο. Θα θλιβόταν ο ήρωας που αψήφησε τις απειλές των κυριευμένων από αβυσσαλέα ένστικτα  δίποδων τεράτων (γιατί όντας προειδοποιημένος μπορούσε να διαφύγει έγκαιρα και να σωθεί) πιστεύοντας ίσαμε την ύστατη ανάσα του στις αξίες μιας πατρίδας ισότητας, προόδου και ευημερίας,  αν παρατηρούσε στον δρόμο του να περνοδιαβαίνουν κατατρεγμένοι πρόσφυγες, απογοητευμένοι άνεργοι, πάμφτωχοι πεινασμένοι εργαζόμενοι με ακρωτηριασμένη τη μέριμνα μόρφωσης και περίθαλψης και τα φασιστικά χρυσαυγίτικα εγγόνια των δημίων του.
     
Αντίθετα θα ικανοποιούνταν πλέρια, θα δάκρυζε από αγαλλίαση και θα αναθάρρευε, όταν διαπίστωνε πως ο δρόμος του αλλά και οι υπόλοιποι πλημμυρίζουν από αποφασισμένους αγωνιστές που βαδίζουν επάνω στα δικά του χνάρια.
     
Οι τότε νικητές που στην πορεία ηττήθηκαν προστάζουν μέσα από τους τάφους  στους σημερινούς νικημένους να αρχίσουν να παλεύουν. Να αντιστέκονται, να διεκδικούν. Ώστε αυτή τη φορά ή την επόμενη να νικήσουν. Δεν υπάρχει άλλη διέξοδος για ένα λαό ελκόμενο επί κρημνού. Μνημονιακού και πολεμικού. Ήδη το κορμί του λαού δεινοπαθεί από την επίθεση των εχθρών του με τόσο οδυνηρό τρόπο, που αρχίζει να θυμίζει σιγά-σιγά την κατάληξη του θρυλικού Αποκορωνιώτη.
     
Το ξεφύλλισμα της ιστορίας μας συμβουλεύει να τη μελετήσουμε προσεκτικά. Να σχίσουμε τις μελανές σελίδες της, αυτές όπου η κυριάρχηση στο σκεπτικό της αριστεράς βαρκιζανικών προδοτικών λογικών αμαύρωσαν το παρελθόν της και οδήγησαν σε διαδοχικές συμφορές και να αντιγράψουμε τις εποικοδομητικές με βάση τις οποίες σωρεύτηκε πλήθος κατακτήσεων.  Μια τέτοια λαμπρή σαν του παπα-Νικόλα οφείλουμε να την αναδιφούμε με βαθύ αίσθημα σεβασμού, απεριόριστης  ευγνωμοσύνης αλλά και γόνιμης διδαχής.
     
Μια άλλη σύντροφος του Αποστολάκη, η δασκάλα Βαγγελιώ Κουσιάντζα από τα Αγραφα, από το κελί των μελλοθανάτων ευχόταν στην αποχαιρετιστήρια  συγκινητική επιστολή να μην πάνε χαμένες οι θυσίες των μαχητών και να δικαιωθούν κάποια μέρα οι προσδοκίες του λαού.  Στη ταραγμένη  εποχή μας με κολοσσιαίους κινδύνους που ξεφεύγουν από τον "ηπιότερο" αυτό της σταθερής μετατροπής της χώρας σε απέραντη Μανωλάδα με αιθιοπιοποιημένους κάτοικους και αρχίζουν να ψηλαφούν ένα επαπειλούμενο πυρηνικό ολοκαύτωμα του πλανήτη, το δίλημμα καθίσταται αμείλικτο. Ή δεν θα πάνε χαμένες οι θυσίες των μέσω της δικής μας αντίστασης, διεκδίκησης, σύγκρουσης και γκρεμίσματος του παλιού σάπιου ή θα πάνε χαμένες οι ζωές μας. Δεν μας αφήνουν άλλα  περιθώρια και δεν υπάρχουν εναλλακτικές διέξοδοι.
     Το κάτεχε βαθιά ο Αποστολάκης, το έπραξε και μας το διδάσκει σε κάθε θύμηση του.
    Αθάνατος. Για να γίνει όμως, πρέπει να ζωντανέψουν τα ιδεώδη του και να θεριέψει η δράση του.
     
(Υστερόγραφο και πρόταση στον παραγωγό-σκηνοθέτη  κ. Νταντινάκη: να επαναληφθεί η προβολή και να συνοδευτεί με πλούσια χρήσιμη συζήτηση).

Καπετανάκης Μ.,
μέλος της Πρωτοβουλίας Αντίστασης 

Επιστολή στην εφημερίδα: "Χανιώτικα Νέα"
Δημοσιεύτηκε την Τετάρτη, 03 του Μάη 2017 



Δείτε ακόμα:

Η φρικιαστική δολοφονία του ΕΑΜίτη παπά Νικολή. Ο Κώστας Νταντινάκης μιλάει με αφορμή το ντοκιμαντέρ του "Ο ελκόμενος επι κρημνού"