Home » , , » Με αφορμή την επανακυκλοφορία ενός βιβλίου του Α. Πάρνη

Με αφορμή την επανακυκλοφορία ενός βιβλίου του Α. Πάρνη

Από giorgis , Σάββατο 25 Αυγούστου 2018 | 8:23 π.μ.

Του Γ.Γ

Σήμερα κυκλοφορεί μαζί με την «Εφημερίδα των Συντακτών» το ιστορικό μυθιστόρημα του Αλέξη Πάρνη «Μια Πράγα στον καθένα». 
Το έχω δεδομένο ότι θα είναι ένα συναρπαστικό ανάγνωσμα, όπως ήταν και το τελευταίο του βιβλίο «Ο άλλος εμφύλιος» που κυκλοφόρησε το 2014.
Είναι εντυπωσιακό το πώς αυτός ο μεγάλος συγγραφέας σ' αυτή την ηλικία -σήμερα πλησιάζει τα 95- έχει τέτοια διαύγεια.

Δεν έχουμε σκοπό να αναφερθούμε για την αγωνιστική και συγγραφική προσφορά αυτού του ανθρώπου. (Στοιχεία για την ζωή και το έργο του, μπορείτε να διαβάσετε εδώ).

Κάποιες "ελλείψεις", που παρουσιάζει η βιογραφία του Α. Πάρνη - το πραγματικό όνομα είναι Σωτήρης Λεωνιδάκης- από την εφημερίδα που προσφέρει το βιβλίο που αναφέραμε, θέλουμε να επισημάνουμε.

«Ο Πάρνης είναι ο μοναδικός αριστερός συγγραφέας στη σύγχρονη ελληνική λογοτεχνία που πρώτος άσκησε κριτική στη Σοβιετική Ενωση και στον τρόπο οικοδόμησης του σοσιαλισμού τόσο σε αυτή τη χώρα όσο και στις άλλες λαϊκές δημοκρατίες.
Η κριτική του δεν συνιστά αντικομμουνισμό αλλά αποκάλυψη των αντιφάσεων και των προβλημάτων που είχε εντοπίσει στο σοσιαλιστικό πείραμα των χωρών της Ανατολικής Ευρώπης ζώντας το από τα μέσα», μας γράφει η "ΕφΣυν".

Δεν είναι έτσι ακριβώς τα πράγματα. Ο Αλέξης Πάρνης μετά την ήττα του ΔΣΕ βρίσκεται σαν πολιτικός πρόσφυγας στην ΕΣΣΔ από το 1949 μέχρι το 1962. Οι σχέσεις του με τον πολιτικό και πνευματικό χώρο της ΕΣΣΔ ήταν άριστες μέχρι την κακόφημη 6η Πλατιά Ολομέλεια του ΚΚΕ ’56 που απετέλεσε την κορύφωση του ρεβιζιονιστικού πραξικοπήματος στο ΚΚΕ.

Ο λόγος της ρήξης του με την ηγεσία του ΚΚΣΕ ήταν ότι παρ' όλες τις απειλές και τις πιέσεις στάθηκε ακλόνητα δίπλα στο πλευρό του Ν. Ζαχαριάδη και δεν αποδέχθηκε ποτέ σαν γραμματέα του ΚΚΕ τον Κώστα Κολλιγιάννη.
Αυτή την στάση του την πλήρωσε ακριβά, και πέρα απ' την διαγραφή του απ' το ΚΚΕ δεν γνωρίζουμε την στάση που θα αντιμετώπιζε από του Σοβιετικούς αν δεν ήταν ένας πολύ γνωστός συγγραφέας. (Υπάρχει κείμενο γνωστών στελεχών του ΚΚΕ, που βρισκόμενοι πολιτικοί πρόσφυγες στην Τασκένδη και ακολούθησαν την νέα ηγεσία, ζητούσαν σχεδόν απροκάλυπτα την δίωξη του, απ΄το ΚΚΣΕ).

Τις διώξεις που υπέστησαν τα μέλη του ΚΚΕ που βρισκόταν πολιτικοί πρόσφυγες στην ΕΣΣΔ και παρέμεινα πιστοί στον Ν. Ζαχαριάδη τα περιγράφει πολύ χαρακτηριστικά ο Α. Πάρνης στο ιστορικό μυθιστόρημα του «Η Οδύσσεια των διδύμων».

Εδώ να κάνουμε μια παρένθεση και να παραθέσουμε ένα απόσπασμα από δημοσίευμα της εφημερίδας "Δρόμος της Αριστεράς" που υπογράφει ο Στέλιος Ελληνιάδης¨:

 Αλέξης Πάρνης: Από τα πυρά των εχθρών στα πυρά των φίλων

Η διαγραφή

«Εμένα με διέγραψε ο [Μάρκος] Βαφειάδης∙ τον βάλανε οι Ρώσοι. Πρόσεξε, μου λέει, μ’ αυτά που κάνεις με τον Ζαχαριάδη, θα σε στείλουμε εκεί που ξέρεις. Νέο παιδί, εγώ, του λέω, δεν ντρέπεσαι; 60 χρονώ άνθρωπος να λες σε ένα παιδί ότι θα το στείλεις στο γκουλάγκ; Και λάθος να κάνω, επιτρέπεται να λες τέτοια πράγματα;  Το 1956, που ήμουνα στην Κομματική Οργάνωση της Μόσχας, με διαγράψανε για πρώτη φορά. Το ’57 με διαγράψανε για τρίτη φορά. Ήρθε, λοιπόν, να προεδρεύσει στη διαγραφή μου. Και σε ένα χρόνο [οι Σοβιετικοί] τον πετάξανε.»

Αλλά αυτή δεν ήταν η μοναδική φορά που ο Πάρνης απειλήθηκε ευθέως. Ίσως να ήταν ακόμα πιο επικίνδυνη η περίπτωση όταν επτά μέλη του ΚΚΕ, όλοι γνωστοί του, διανοούμενοι καλλιτέχνες, με μερικούς από τους οποίους είχε συντροφικές σχέσεις μέχρι τη διαγραφή του, συνέταξαν και έστειλαν στους «αρμόδιους», άτομα και φορείς, μια καταγγελία εναντίον του με κατηγορίες βάσει των οποίων θα μπορούσε να είχε φυλακιστεί ή εξοριστεί στη Σιβηρία για το υπόλοιπο της ζωής του. Αφορμή ήταν η δημοσίευση στην έγκυρη «Λιτερατούρναγια Γκαζέτα» επιστολής του με τίτλο «Φιλοσοφία της λιποταξίας» που απευθυνόταν στον Πολωνό συγγραφέα Μπράουν.

Η καταγγελία

«Υπάρχουν όλα∙ πώς με καταδώσανε, πώς με είχανε για το γκουλάγκ, πώς επεμβήκανε οι τρεις μεγάλοι συγγραφείς, που εγώ τους είχα σαν άγιους, ο Πολεβόι, ο Σίμονοφ και ο Τβαρντόβσκι, και με σώσανε», έλεγε ο Πάρνης στη μικρή μας παρέα, δείχνοντας, καθισμένος στο «αμπρί» του, το κείμενο των «επτά».

Κι εμείς αναρωτιόμασταν, πόσο μεγάλη απειλή μπορούσε να είναι ο Πάρνης για το καθεστώς και για τη νέα ηγεσία που οι σοβιετικές αρχές είχαν επιβάλλει στο ΚΚΕ;
Γιατί ένα ποιητής να συγκεντρώσει πάνω του τόσο μένος ικανό να τον στείλει στον αγύριστο; Και οι συντάκτες αυτής της καταγγελίας, της αυστηρά προσωπικής, δεν γνώριζαν τις συνέπειες που αυτή θα προκαλούσε στην κανονική ροή των πραγμάτων; Ότι πολλοί άνθρωποι σύγχρονοί τους εκτελέστηκαν και πολύ περισσότεροι άλλοι σάπισαν στα στρατόπεδα της Σιβηρίας με πολύ μικρότερες κατηγορίες, ακόμα και με απλές υποψίες;

Γράφουν, μεταξύ άλλων, οι διαμαρτυρόμενοι-καταγγέλλοντες:

«Δε θα εξετάσουμε λεπτομερειακά με ποιους τρόπους ο Πάρνης κατακτούσε τις επιτυχίες του την περίοδο που λυσσομανούσε το καθεστώς Ζαχαριάδη (πρώην γραμματέας της Κ.Ε. του Κ.Κ.Ε., που ήταν όπως ξέρουμε τώρα πια προβοκάτορας και τυχοδιώκτης).»

«Οι Έλληνες κομμουνιστές στο φως των αποφάσεων του 20ου Συνεδρίου του ΚΚΣΕ, συσπειρώθηκαν για να διορθώσουν τα λάθη της προηγούμενης κομματικής ηγεσίας για την αποκατάσταση των Λενινιστικών αρχών.»

«Στα τέλη του 1956, ο Πάρνης διαγράφτηκε απ΄ το Κομμουνιστικό Κόμμα γιατί παρ’ όλες τις προειδοποιήσεις συνέχισε την αντικομμουνιστική του δράση, (που είναι επίσης και αντισοβιετική!). Η διαγραφή από το κόμμα δεν άλλαξε τη φραξιονιστική αντικομματική συμπεριφορά του Πάρνη…»

«Ο Πάρνης τσαλαπατάει όλες τις βασικές αρχές της κομματικής δεοντολογίας κι έχει το θράσους να δίνει στους άλλους μαθήματα αφοσίωσης στα κομμουνιστικά ιδανικά.»

«Σημειώνουμε ωστόσο ειρρήσθω εν παρόδω, ότι η γλώσσα του είναι φτωχή, δίχως οίστρο και δεν υπάρχει σ’ αυτό ούτε μια πρωτότυπη ενδιαφέρουσα σκέψη… Δεν πρέπει να εμφανίζεται στις σελίδες του Σοβιετικού τύπου γιατί δεν είναι σε θέση ν’ απαντήσει στο ερώτημα «με ποιον είσαι;», στο ερώτημα ποια «υπόθεση» υπηρετεί η τωρινή αντικομματική του διαγωγή… Έχουμε τη γνώμη ότι η «Λιτερατούρναγια Γκαζέτα» έκανε λάθος δημοσιεύοντας το γράμμα του Α. Πάρνη…»

Κι από κάτω, φαρδιές-πλατειές οι υπογραφές ανθρώπων που είχαν αγωνιστικό παρελθόν και δεν στερούνταν ταλέντου, τα ονόματα των οποίων δεν δημοσιεύουμε μέχρι να το κάνει ο ίδιος ο Πάρνης.
Πού να φαντάζονταν κι αυτοί ότι τον Ιούλιο του 2011, το ΚΚΕ θα αποκαθιστούσε πλήρως τον Ζαχαριάδη με το σκεπτικό ότι όλες οι κατηγορίες εναντίον του «αποτελούσαν προπέτασμα καπνού και πρόσχημα για να περάσει στην πλειοψηφία των μελών της ΚΕ και του Κόμματος η δεξιά οπορτουνιστική στροφή»;...

Τελικά, ο Πάρνης δεν διώχτηκε από το σοβιετικό καθεστώς, αλλά τέτοιου είδους επιθέσεις δεν περνούσαν χωρίς συνέπειες. Οι καθυστερήσεις στην έκδοση των βιβλίων του, η ματαίωση του ανεβάσματος και το πρόωρο κατέβασμα από μερικά θέατρα του έργου του (τα αναφέρει με λεπτομέρειες ο συγγραφέας σε επιστολή του στο μέλος του Πολιτικού Γραφείου του ΚΚΣΕ και υπουργό Εσωτερικών Αλεξάντρ Σελέπιν, τον Οκτώβρη του 1962), η καχυποψία και παρακολούθησή του από τις μυστικές υπηρεσίες, εξουδετέρωναν την ικανοποίηση και τη δικαίωσή του από πολλούς σπουδαίους σοβιετικούς πολίτες, με ή χωρίς εξουσία, αλλά και από εκατομμύρια θεατές και αναγνώστες στην αχανή σοβιετική επικράτεια και σε όλες σχεδόν τις χώρες του σοσιαλιστικού μπλοκ.

Όμως, παρ’ όλες αυτές τις αντιξοότητες, ο Πάρνης δικαιώθηκε με την τεράστια διάδοση και επιτυχία του θεατρικού του έργου «Το νησί της Αφροδίτης» που ξεπέρασε τις τέσσερις χιλιάδες παραστάσεις, στην τελευταία φάση παραμονής του στη Σοβιετική Ένωση, διαψεύδοντας εμπράκτως τους επικριτές του. Με την αξία του και με τον Ζαχαριάδη στην εξορία.


Για όσους/ες ενδιαφέρονται για την ιστορία του ΚΚΕ θα τους πρότειναν να διαβάσουν τον πρόλογο που υπάρχει στο βιβλίο του Α. Πάρνη «Γεια χαρά Νίκος. Η αλληλογραφία μου με τον Νίκο Ζαχαριάδη».
Μοιράσου το :

Δημοσίευση σχολίου

 
Copyright © ΒΑΘΥ ΚΟΚΚΙΝΟ
Powered by Blogger