Το γνωστότερο έργο του είναι το Περί ιδιοκτησίας όπου και περιέχεται η γνωστότατη του φράση "η ιδιοκτησία είναι κλοπή".
Σύμφωνα με τον ορισμό του Προυντόν, «ταξική συνείδηση» διαθέτει ένα άτομο όταν έχει αυτογνωσία. Δηλαδή συνείδηση του εαυτού του, της αξιοπρέπειάς του, της αξίας του, της θέσης που κατέχει στην κοινωνία. Και παράλληλα γνωρίζοντας την αξία της ίδιας της θέσης του στην ιεραρχία της κοινωνίας, του ρόλου που παίζει, των σκοπών στους οποίους μπορεί πολύ σωστά να αποβλέπει, και των συμφερόντων τα οποία εκπροσωπεί ή ενσαρκώνει.
Εκανε σκληρή κριτική στους εξουσιαστές της εποχής που σύμφωνα με τον ίδιο έχουν στόχο: «Να σε κατευθύνουν, να σε ελέγχουν, να σου κάνουν κήρυγμα, να σε διατάζουν, να σε φορολογούν, να σε μπερδεύουν, να σου πίνουν το αίμα, να σε εκβιάζουν, να σε στύβουν να σε εξαπατούν ... να σε ληστέψουν με τη πρόφαση του γενικού συμφέροντος.».
Η διαμάχη με τον Μαρξ ξεκίνησε στην Πρώτη Διεθνή όταν ο Προυντόν ισχυρίστηκε ότι η σοσιαλιστική επανάσταση μπορούσε να επιτευχθεί με ειρηνικό τρόπο. για να δεχθεί σκληρή κριτική -και ένα βαθμό και ειρωνική- από τον Λένιν και τον Μάρξ, κάτι που το συναντάμε και στα βιβλία "Κράτος και Επανάσταση" και "Αθλιότητα της Φιλοσοφίας"
+ σχόλια + 1 σχόλια
Μια περιεκτική, συνοπτική αποτίμηση των θεωριών του Πιερ Ζοζέφ Προυντόν από τον Καρλ Μαρξ, βρίσκουμε στην επιστολή του Μαρξ προς τον Γιόχαν Μπατίστ Σβάιτσερ της 24ης του Γενάρη 1865.
Βλ. στην έκδοση της "Σύγχρονης Εποχής" με τίτλο: ΜΑΡΞ ΕΝΓΚΕΛΣ Για το ρεφορμισμό, σελ.42
ή, ηλεκτρονικά στο σύνδεσμο: https://www.marxists.org/ellinika/archive/marx/works/1865/01/24/proudhon.htm
Αξίζει επίσης να διαβαστεί το έργο του Μαρξ: "Η αθλιότητα της φιλοσοφίας". Μικρό απόσπασμα του έργου υπάρχει στην προαναφερόμενη συλλογή "Για το ρεφορμισμό". σελ.29. Το έργο κυκλοφορούσε παλιότερα από τις εκδόσεις "ΑΝΑΓΝΩΣΤΙΔΗ", όπου νομίζω ότι υπήρχε και έκδοση του βιβλίου του Προυντόν, "Η φιλοσοφία της αθλιότητας", το οποίο και κριτικάρισε ο Μαρξ. Αν βρεθούν οι δυο αυτές εκδόσεις, αξίζει τον κόπο να διαβαστούν και οι δύο -και του Προυντόν το έργο και του Μαρξ- συγκριτικά η μια έκδοση προς την άλλη.
(Καμιά φορά, αγαπητοί φίλοι, σκέπτομαι πόση μεγάλη ποσότητα πολιτικών εκδόσεων επαναστατικού περιεχομένου, από διάφορες τάσεις, κυκλοφορούσε στα βιβλιοπωλεία, ακόμα και των επαρχιακών πόλεων, σαν αυτή όπου διαμένω, στα χρόνια της λεγόμενης μεταπολίτευσης, από το 1974 ως και τη δεκαετία του 1980-1990. Σήμερα, στα ελάχιστα εναπομείναντα επαρχιακά μας βιβλιοπωλεία, δίνει και παίρνει η "εμπορική λογοτεχνία της μόδας", που, συνήθως, δεν αξίζει ούτε ως ...χαρτί για να τυλίξεις μπακαλιάρο! Ο αγαπητός συναγωνιστής και δόκιμος συγγραφέας πάνω σε ζητήματα μαρξιστικής θεωρίας, Αντρέας Σκαμπαρδώνης, γράφει κάπου, στην εισαγωγή ενός έργου του, με όλο του το δίκιο, πως φτάσαμε σήμερα στο σημείο σχεδόν κάθε πολυκατοικία να έχει έναν "επίδοξο συγγραφέα της μόδας", στερούμενο φυσικά λογοτεχνικού ύφους και ποιότητας αφήγησης, επομένως παραμένει πρώτης αξίας για όλους η ανάγνωση των κλασικών λογοτεχνών όλου του κόσμου!). Αντιθέτως, από τα επαρχιακά μας βιβλιοπωλεία απουσιάζουν σχεδόν ολότελα τα βιβλία των μεγάλων επαναστατών συγγραφέων, ακόμα και όταν πρόκειται για τους κλασικούς του Μαρξισμού-Λενινισμού. Συνήθως πρέπει να γίνει παραγγελία βιβλίων στην Αθήνα, συχνά δε στα παλαιοβιβλιοπωλεία, που συχνά πουλάνε πολύ ακριβά εκδόσεις μεταχειρισμένες και φθαρμένες... Στην Αθήνα βέβαια δεν απουσιάζουν τα έργα των επαναστατών συγγραφέων, υπάρχουν εξειδικευμένα μαρξιστικά βιβλιοπωλεία, διατίθενται έργα όλων των τάσεων. Για την επαρχία όμως, πάλι καλά που υπάρχει το διαδίκτυο, είτε για να παραγγείλει κανείς βιβλία είτε το συνηθέστερο, για να τα κατεβάζει από ηλεκτρονικά αρχεία. Αυτό το τελευταίο βεβαίως βλάπτει σε ένα βαθμό την κυκλοφορία του κανονικού βιβλίου από έναν εκδοτικό οίκο, αλλά εδώ που φτάσαμε πλέον, είναι μια κάποια λύση κυρίως για παλιές, σπάνιες και δυσεύρετες πια εκδόσεις...)
Δημοσίευση σχολίου