27 Ιούλη 1965: Μια εργατική απεργία που έμεινε στην ιστορία

Αρχικά, θα σας προτείναμε να παρακολουθήσετε ένα βίντεο στο οποίο μια εμβληματική μορφή του αριστερού κινήματος ο  Στέργιος Κατσαρός μας μιλάει πώς έζησε ο ίδιος τα "Ιουλιανά" το '65 

Αυτό μας απαλλάσσει το να κάνουμε εισαγωγή και να αναφερθούμε στο ταραγμένο κλίμα της εποχής πριν αναφερθούμε στην μεγαλειώδη απεργία -οι αναφορές που υπάρχουν κάνουν λόγω για 350.000 απεργούς- η οποία έγινε σαν σήμερα στις 27 Ιούλη του 1965. Ηταν η πρώτη πολιτική απεργία, μετά μια παρατεταμένη περίοδο σκληρών διώξεων του εργατικού κινήματος. Ηταν μια εποχή που κέντρα εξουσίας και παραεξουσίας άρχισαν να τρέμουν αντιλαμβανόμενα τον κίνδυνο που τους δημιουργούσε η εξεγερμένη συνείδηση των πολιτών, η πολιτικοποίηση της μεγάλης κοινωνικής πλειοψηφίας.

Ας δούμε την σχετική αναφορά που κάνει ο συγγραφέας και ένας από τους σημαντικότερους ερευνητές της ιστορίας του ελληνικού εργατικού κινήματος Δημήτρης Λιβιεράτος:  

 “Το εγχείρημα είναι δύσκολο και επικίνδυνο. Από το 1946 έχει να γίνει πανεργατική πολιτική απεργία. Η προετοιμασία δεν είναι επαρκής. Οι απεργιακές επιτροπές δεν έχουν συγκροτηθεί παντού και σε όλη την κλίμακα. Απεργιακές φρουρές δεν υπάρχουν. Και όμως, αυθόρμητα μέσα στα εργοστάσια, στα μαγαζιά, στις γειτονιές, έγινε μια τεράστια προετοιμασία. Ο ένας μετά τον άλλον, αυτοσχέδιες επιτροπές σχηματίζονται, απεργιακές φρουρές της στιγμής δημιουργούνται από αυτούς που βαδίζουν στους δρόμους, από άγνωστους μεταξύ τους εργάτες και η απεργία παίρνει σάρκα και οστά. Η συγκοινωνία έχει σχεδόν σταματήσει, αλλά χιλιάδες, πολλές χιλιάδες εργάτες κατεβαίνουν με τα πόδια στην πλατεία της Δημαρχίας όπου θα γίνει η συγκέντρωση...

 Όταν τελειώνει η συγκέντρωση με το διάβασμα του ψηφίσματος, ακούγονται τα συνηθισμένα: ‘διαλυθείτε ησύχως’, ‘Δημοκράτες να πάτε στα σπίτια σας’ και το πιο γελοίο: ‘Να φανούμε πολιτισμένοι’. Με ποιόν; Τον κύριο Τούμπα που σκότωσε τον Σωτήρη και ματοκύλησε την Αθήνα; Οι εργάτες προχωράνε προς την Ομόνοια και από κει στην οδό Πανεπιστημίου, αδιαφορώντας για τις συνεχείς σειρές των ΄εφόρων΄ [στελεχών της ΕΔΑ] που τους εκλιπαρούν να γυρίσουν πίσω. Αυτοί ήρθαν για να διαδηλώσουν τη θέλησή τους και όχι να μπαφιάσουν από λόγια στην πλατεία Δημοκρατίας. Μια τεράστια εργατοθάλασσα ανεβαίνει ορμητικά προς το Σύνταγμα με συνθήματα «Δημοψήφισμα», ‘Ο στρατός με τον λαό’, ‘Ο Σωτήρης Ζει», «1-1-4’, ‘Η Αυλή να μαντρωθεί’. Τα μαγαζιά κλείνουν, τα τελευταία μέσα συγκοινωνίας σταματάνε, τα ταξιά εξαφανίζονται, η απεργία επιβάλλεται. Η τεράστια διαδήλωση γίνεται η μεγαλύτερη και μαχητικότερη απεργιακή φρουρά που έχει δει μέχρι σήμερα η Ελλάδα”.