Σαν σήμερα το 1941, οι ντόπιοι φασίστες δολοφονούν τρεις εξόριστους κομμουνιστές και στην συνέχεια "ανταμείβονται" από τους Γερμανούς κατακτητές

Του Γ.Γ.

Εχει την αξία του να αναφέρεις το γεγονός ότι σαν σήμερα 26 Απρίλη του 1941, δυο μόλις μέρες πριν το νησί καταληφθεί από τους Γερμανούς, οι ανθρωποφύλακες των εξόριστων κομμουνιστών, στην Αη Στράυη, δολοφονούν τρεις απ' αυτούς -τον Νίκο Παπαδάτο, Παναγιώτη Πέπα και Κώστα Σκυτούδη-όταν οι πολιτικοί εξόριστοι κάνουν απόπειρα για να δραπετεύσουν.

Θεωρούμε, όμως επίσης σημαντικό να αναφέρουμε και άλλα δυο στοιχεία. Ποια ήταν η στάση του αστικού πολιτικού προσωπικού την ίδια εποχή, και το πώς "ανταμείφτηκαν" αυτοί οι δολοφόνοι των εξόριστων κομμουνιστών, από τους κατακτητές. 

Γι' αυτό τον λόγο θα επικαλεστούμε κάποια αποσπάσματα από το βιβλίο του Κώστα Μπόση "Αη Στράτης - Η μάχη της πείνας των πολιτικών εξορίστων στα 1941". (Ενα  βιβλίο που πρωτοκυκλοφόρησε από το Εκδοτικό τμήμα της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ τον Μάρτη του 1947 και επανεκδόθηκε το 1977 και το 1995.  Θα σας προτείναμε επίσης να διαβάσετε ένα άλλο ένα κείμενο του ίδιου συγγραφέα, το οποίο έχει τίτλο:  "Άη Στράτης, τόπος μαρτυρίου των εξόριστων κομμουνιστών. - Η μεγάλη απόδραση που έγινε το 1943". Είναι από το βιβλίο του "Αναμνήσεις"). 

Αντιγράφουμε:

Απρίλης 1941. Οι Ούνοι πλημυρίζανε τη χώρα μας. Ο βασιλιάς μας κ’ οι αρχόντοι μας, αγκαλιά με το χρυσάφι - το αίμα του ελληνικού λαού τραβούσανε για την Αίγυπτο. Οι ντόπιοι φασίστες παραδίνανε στους ξένους. Παραδώσανε τους δρόμους και τα γεφύρια άθιχτα, τα εργοστάσια και τα λιμάνια με τους εργάτες, τις αποθήκες γεμάτες τρόφιμα και ρούχα, τον κρατικό μηχανισμό και τους χαφιέδες, τους φυλακισμένους και τους εξόριστους. Τη μέρα που οι Γερμανοί μπήκανε στην Αθήνα η Ασφάλεια έπιασε το δικηγόρο και διανοούμενο Λαζανά και τον έστειλε στον Αη Στράτη. Αργότερα τον τουφεκίσανε στου Παύλου - Μελά στη Σαλονίκη.

Αφού στην συνέχεια ο συγγραφέας μας περιγράφει με συγκλονιστικές λεπτομέρειες το πώς η φρουρά του στρατοπέδου ανοίγει πυρ και δολοφονεί εν ψυχρώ τους τρεις κομμουνιστές ματαιώνοντας την επιχείρηση απόδρασης των πολιτικών εξόριστων, καταλήγει:

 ...  Αμπαρώσαμε καλά την εξώπορτα, βάλαμε τους πεθαμένους συντρόφους δίπλα-δίπλα, τους σκεπάσαμε ... Μείναμε κλεισμένοι ως τη Δευτέρα που ήρθανε οι γερμανοί. Η Αστυνομία παρατάχτηκε στην αμμουδιά, Οι χωροφύλακες παρουσιάσανε όπλα κι ο Κουσκούσης -σ,σ. ο επικεφαλής της αστυνομικής φρουράς- έδωσε αναφορά. Υστερα μάς παραδώσανε κανονικά στους Γερμανούς, κι αυτοί κρίνοντας απ’ την τελευταία τους πράξη -μας τουφεκίσανε γιατί θέλαμε να φύγουμε είπανε - τούς θεωρήσανε έμπιστους κι άφησαν τους ίδιους να μας φυλάνε. Κι αυτοί με χαρά αναλάβανε. Η δουλειά η ίδια. Μόνο τ’ αφεντικά άλλαξαν. Κι όχι στην ουσία. Μόνο στο χρώμα και στο όνομα.