Τζον Μπράουν ένας υπέρμαχος της κατάργησης της δουλείας, διαπράττει μια ηρωική πράξη, σαν σήμερα το 1859

Ηταν τη νύχτα της 16ης Οκτώβρη του 1859, όταν ο Τζον Μπράουν ένας υπέρμαχος της κατάργησης της δουλείας ηγούμενος μιας ομάδας από 15 λευκούς, ανάμεσά τους και τα ίδια του τα παιδιά (!), και 5 μαύρους επιτέθηκαν στο οπλοστάσιο του στρατού των ΗΠΑ, στη Δυτική Βιρτζίνια. Σκοπός του ήταν  να κλέψει όπλα και να τα παραδώσει στους σκλάβους για να ξεσηκωθούν και να αντιμετωπίσουν ένοπλα τους "ιδιοκτήτες" τους.

Ο Μπράουν ήταν ο κορυφαίος εκφραστής της βίαιης αντίστασης στο αμερικανικό κίνημα κατά της δουλείας: πίστευε ότι η βία ήταν απαραίτητη για να τερματιστεί η αμερικανική σκλαβιά, αφού δεκαετίες ειρηνικών προσπαθειών είχαν αποτύχει. «Ολοι αυτοί λένε λόγια, όμως, όταν οι άλλοι υποφέρουν, εμείς πρέπει να κάνουμε πράξεις», ήταν η θεωρία του απέναντι στους πασιφιστές που πίστευαν ότι με τον διάλογο θα μπορούσε να εξαφανιστεί η σκλαβιά εκατομμυρίων μαύρων.

Το εγχείρημα κατεστάλη από πεζοναύτες. Οσοι από τους άνδρες του Μπράουν δεν διέφυγαν, σκοτώθηκαν ή αιχμαλωτίστηκαν από την τοπική πολιτοφυλακή και τους πεζοναύτες των ΗΠΑ. Φανατικός Χριστιανός ο ίδιος, είχε επανειλημμένα δηλώσει πως υπερασπιζόταν τη Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας των ΗΠΑ, η οποία αναφέρει ότι «όλοι οι άνθρωποι δημιουργούνται ίσοι».

Η έφοδος στο οχυρό του Harpers Ferry και η δίκη του έφεραν στο προσκήνιο τις συζητήσεις για το σύστημα της δουλοκτησίας και το απλήρωτο εργατικό της δυναμικό, που δεν είχε όχι μόνο οικονομικά μα ούτε καν «βιολογικά και συναισθηματικά» δικαιώματα. 

Ο Μπράουν δικάστηκε εσπευσμένα. Κρίθηκε ένοχος για όλες τις κατηγορίες και απαγχονίστηκε στις 2 Δεκέμβρη 1859, μαζί με τρεις συναγωνιστές του, αποτελώντας τα πρώτα άτομα που εκτελέστηκαν για προδοσία στην ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών.