Απ' τις Ομάδες Δημοκρατικών Ενόπλων Καταδιωκομένων στην συγκρότηση του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας

 

Του Γ. Γ.

Να δώσουμε κάποιες περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την προηγούμενη ανάρτησή μας στην οποία αναφέραμε ότι σαν σήμερα έγινε η ίδρυση του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας με πρώτους πυρήνες τους αγωνιστές που βγήκαν κυνηγημένοι στα βουνά και οι οποίοι οργανώθηκαν σε ομάδες: γνωστές ως Ομάδες Δημοκρατικών Ενόπλων Καταδιωκομένων ή σαν Ομάδες Ενοπλων Καταδιωκόμενων (ΟΕΚ).

Οι Ομάδες αυτές αποτέλεσαν τους πρώτους αντάρτικους σχηματισμούς, μετά την διάλυση του ΕΛΑΣ. Στην οργάνωση και συγκρότησή τους πήραν μέρος και κομματικά στελέχη από το Μπούλκες, διοικητές και καπετάνιοι του ΕΛΑΣ.
Οι ΟΕΚ εμφανίστηκαν στο διάστημα μετά από τη Συμφωνία της Βάρκιζας, την άνοιξη και κυρίως από το καλοκαίρι του 1945.

Αρχικά, δεν υπήρχε κεντρική ενιαία γραμμή ως προς την ανάπτυξη, την οργάνωση και το χώρο δράσης τους, καθώς και για τη διοικητική τους διόρθωση.
Επίσης, στην αρχή το ΚΚΕ θεωρούσε τις ομάδες αυτές αναγκαίες μόνο ως μέσο πίεσης στην κυβέρνηση για πορεία ομαλής δημοκρατικής εξέλιξης. Έτσι, η διαφορετική προσέγγιση που είχαν οι Κομματικές Οργανώσεις ως προς τις Ομάδες των Καταδιωκόμενων δυσκόλευε σημαντικά την ανάπτυξη και το έργο των τελευταίων. Μια σειρά Κομματικές Οργανώσεις υποβάθμιζαν την ένοπλη πάλη, προτάσσοντας τη γραμμή της ειρήνευσης και συμφιλίωσης.

Η ανάπτυξη τους όμως ήταν ραγδαίες και σ' αυτό συνέβαλλε το όργιο βίας και τρομοκρατίας που ασκούσαν, ειδικά στην ύπαιθρο, παρακρατικές συμμορίες και κατασταλτικοί κρατικοί μηχανισμοί.

Στο ημερολόγιό του ο Γιώργης Κικίτσας έχει αναφέρει σχετικά: «Οι καταδιωκόμενοι δημοκρατικοί πολίτες και αγωνιστές της αντίστασης που γύριζαν άοπλοι, υπερασπίζονται τώρα την ζωή τους και την τιμή και την περιουσία του λαού της υπαίθρου με το όπλο στο χέρι. Αφοπλίζουν τους θρασύδειλους συμμορίτες, χτυπούν τους σταθμούς της χωροφυλακής, αποκτούν τα πρώτα όπλα. Σε λίγο κάθε ψηλοκορφή θα έχει και την ένοπλη ομάδα της. Καθημερινά δεκάδες νέοι αγωνιστές πλαισιώνουν αυτές τις ομάδες που φέρνουνε τίτλο: Ομάδες Δημοκρατικών Ενόπλων Καταδιωκομένων” (ΟΔΕΚ)».

Η οργανωτική συγκρότηση των ομάδων διέφερε από περιοχή σε περιοχή ενώ υπήρχαν ομάδες που δεν είχαν σταθερή διοίκηση.
Μέσα στο καλοκαίρι και στο φθινόπωρο του 1946 ξεκίνησε κατά βάση η προσπάθεια συνένωσης των μικρών και ασύνδετων ομάδων σε μεγαλύτερα τμήματα δύναμης από 70 έως 100 αντάρτες.

Η όξυνση του ένοπλου ταξικού αγώνα με την αύξηση των αντάρτικων ομάδων πρόβαλε την ανάγκη της καθοδήγησης και του συντονισμού της δράσης τους.
Την πραγματοποίηση αυτών των καθηκόντων ανέλαβε ο Μάρκος Βαφειάδης, που έφτασε στα βουνά στα μέσα Σεπτέμβρη του 1946.

Στις 21 Οκτώβρη 1946 πραγματοποιήθηκε στην Ανθρακιά Γρεβενών η πρώτη σύσκεψη καπεταναίων ανταρτών. Ακολούθησε η δεύτερη στην Τσούκα Αντιχασίων (26 Οκτώβρη 1946).

Στη σύσκεψη της Τσούκας πήραν μέρος ο Μάρκος Βαφειάδης, ο Κίσσαβος πρώην καπετάνιος της 1ης Θεσσαλικής Μεραρχίας του ΕΛΑΣ ο Κικίτσας, πρώην καπετάνιος της Ομάδας Μεραρχιών Μακεδονίας του ΕΛΑΣ ο Λασσάνης, πρώην Πολιτικός Επίτροπος της 10ης Μεραρχίας του ΕΛΑΣ. Στη Τσούκα συγκροτήθηκε το Γενικό Αρχηγείο των Ανταρτών, με επικεφαλής το Μάρκο Βαφειάδη.

Με ημερομηνία 26 Οκτώβρη 1946 εκδόθηκε η πρώτη ημερήσια διαταγή του Γενικού Αρχηγείου, που ανήγγειλε την ίδρυσή του:

«ΓΕΝΙΚΟ ΑΡΧΗΓΕΙΟ ΑΝΤΑΡΤΩΝ 

ΕΠΙΤΕΛ - ΓΡΑΦ. I.

Αριθ. ΠΡΩΤ. I.

ΔΙΑΤΑΓΗ

Η στυγνή δίωξη των αγωνιστών και του Δημοκρατικού Λαού απ’το Αγγλόδουλο μοναρχοφασισμό και τα όργανά του, που ανάγκασε χιλιάδες δημοκράτες να βγούνε στα βουνά για να υπερασπίσουν τη ζωή τους, οδήγησε στη σημερινή ραγδαία ανάπτυξη του αντάρτικου κινήματος.

Έχοντας υπ’ όψει, ότι είναι ώριμη πια η ανάγκη της δημιουργίας συντονιστικού οργάνου για το συντονισμό και την καθοδήγηση του όλου αντάρτικου αγώνα αποφασίζουμε την δημιουργεία του Γενικού Αρχηγείου των Ανταρτών, στο οποίο θα υπάγωνται τα αρχηγεία ανταρτών Μακεδονίας, το αρχηγείο Θεσσαλίας, το αρχηγείο Ρούμελης και το αρχηγείο Ηπείρου.

Σ.Δ.ΓΑΑ  (σσ Σταθμός Διοίκησης Γενικού Αρχηγείου Ανταρτών)  26/10/1946

ΜΑΡΚΟΣ

Για την ακρίβεια το Ι Γραφείο»

Η ίδρυση του Γενικού Αρχηγείου Ανταρτών θεωρείται ουσιαστικά ως απαρχή της συγκρότησης του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας. Τη διοίκηση του γενικού Αρχηγείου ανέλαβαν οι Μάρκος Βαφειάδης, Σαράντης Πρωτόπαπας (Γιώργης Κικίτσας) Γιώργος Μπλάνας (Κίσσαβος) και Θανάσης Γκένιος (Γιώργος Λασάνης).

Στις 27 Δεκέμβρη 1946 με την υπ' αρθ. 19 Διαταγή του Γενικού Αρχηγείου που υπέγραφε ο Μάρκος Βαφειάδης, οι αντάρτικες ομάδες ονομάστηκαν επίσημα Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδας. 

Η Παραπάνω διαταγή ανέφερε μεταξύ άλλων: Κρίνουμε πως είναι πια ώριμες οι προϋποθέσεις γα να μετονομαστούν τα αντάρτικα σώματα σε Στρατό. Κατόπιν αυτού αποφασίζομε την ονομασία των αντάρτικων σωμάτων σε "ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟ ΣΤΡΑΤΟ ΕΛΛΑΔΑΣ".

Κλείνοντας αναφέρουμε τον όρκο που έδιναν οι αντάρτες του ΔΣΕ:

Εγώ παιδί του λαού της Ελλάδας και μαχητής του ΔΣΕ ορκίζομαι να πολεμήσω με το όπλο στο χέρι, να χύσω το αίμα μου και να δώσω και την ίδια μου την ζωή για να διώξω από τα χώματα της Πατρίδας μου και τον τελευταίο ξένο κατακτητή.
Για να εξασφαλίσω και να υπερασπίσω την εθνική ανεξαρτησία και την εδαφική ακεραιότητα της Πατρίδας μου.
Για να εξασφαλίσω και να υπερασπίσω τη Δημοκρατία, την τιμή, την εργασία, την περιουσία και πρόοδο του Λαού μου.

Ορκίζομαι να 'μαι υπόδειγμα καλής συμπεριφοράς προς το Λαό, φορέας και εμψυχωτής στη Λαϊκή ενότητα και συμφιλίωση και να αποφεύγω κάθε πράξη που θα με εκθέτει και θα με ατιμάζει σαν άτομο και σαν μαχητή.

Ιδανικό μου έχω την ελεύθερη και ισχυρή δημοκρατική Ελλάδα και την πρόοδο και ευημερία του Λαού. Και στην υπηρεσία του ιδανικού μου θέτω το όπλο μου και τη ζωή μου.

Αν ποτέ φανώ επίορκος και από κακή πρόθεση παραβώ τον όρκο μου, ας πέσει πάνω μου αμείλικτο το τιμωρό χέρι της πατρίδας και το μίσος και η καταφρόνια του λαού μου.