Σαν σήμερα, «Ο Μαύρος Αγιος», -σύμφωνα με τον Ρίτσο- Πατρίς Λουμούμπα, δολοφονείται από τους Βέλγους αποικιοκράτες

Ηταν σαν σήμερα, 17 Γενάρη του 1961, όταν ιμπεριαλιστές και τα ντόπια τσιράκια τους προβαίνουν στην άγρια δολοφονία του λαοπρόβλητου Κονγκολέζου Πατρίς Λουμούμπα, του πρώτου δημοκρατικά εκλεγμένου πρωθυπουργού της Δημοκρατίας του Κονγκό. 

Ενώ ο λαός πέθαινε από την πείνα, οι Βέλγοι αποικιοκράτες λήστευαν για πάνω από έναν αιώνα τα πλούσια ορυχεία του Κονγκό. Ο Λουμούμπα, πάλεψε να διώξει τους αποικιοκράτες και τους συνεργάτες τους, μια προσπάθεια που αγκαλιάστηκε από τον φτωχό λαό της χώρας, αλλά τον κατέστησε αυτόματα πρώτο στόχο των αποικιοκρατών. Φοβούμενοι τις εξελίξεις, με πληρωμένα καθάρματα οργανώνουν πραξικόπημα. Ο λαοπρόβλητος ηγέτης συλλαμβάνεται, φυλακίζεται και βασανίζεται.

Οι πραξικοπηματίες και οι πατρόνες του φοβήθηκαν ότι ο λαός θα απελευθέρωνε τον ηγέτη τους και τον οδηγούν στην βίλα ενός πλούσιου Βέλγου. Εκεί τον δολοφονούν με τουφεκισμό.  

Η αναγγελία της δολοφονίας του Λουμούμπα ξεσηκώνει παγκόσμια κατακραυγή κατά των ΗΠΑ, του Βελγίου και της Βρετανίας.

Η μεγάλη αφρικανική χώρα, η οποία με τη θυσία του δημοκρατικά εκλεγμένου ηγέτη της, γνώρισε την εθνική ανεξαρτησία της - με την υποστήριξη των φτωχών δουλοπάροικων και των ανέργων των πόλεων - κήρυξε εθνικό πένθος. Αργά, πολύ αργά θα γίνει η «ταφή», καθώς ο νεκρός των λαϊκών αγώνων για την αυτοδιάθεση της πατρίδας του χωρίς αποικιοκράτες είναι πλέον ακίνδυνος.

Πονηρά σκεπτόμενες, οι αμερικανικές και βελγικές μυστικές υπηρεσίες, αυτοί οι εκτελεστικοί βραχίονες του παγκόσμιου ιμπεριαλισμού, είχαν επιλέξει να τον εξαφανίσουν, φοβούμενες ότι ο τάφος του Πατρίς Εμερί Λουμούμπα θα λειτουργούσε ως λαϊκό προσκύνημα για τα εκατομμύρια καταπιεσμένους Αφρικανούς.

Το λαοπρόβλητο θύμα δεν πρόλαβε να κυβερνήσει παραπάνω από τρεις μήνες (Ιούνης - Σεπτέμβρης 1960), μετά την καθόλα νομιμοποιημένη, με πλειοψηφική λαϊκή υποστήριξη, εκλογή του. Είχε επιλέξει τη σωστή πλευρά της Ιστορίας, αφού θεώρησε ότι ο δρόμος προς την ανεξαρτησία και αυτοδιάθεση της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό περνάει από την ισότιμη σχέση συμμαχίας με τη Σοβιετική Ενωση.

Ομως, αλέστηκε από τις μυλόπετρες του Ψυχρού Πολέμου, καθώς στο μεταπολεμικό ιμπεριαλιστικό καζάνι των γεωπολιτικών ισορροπιών, που κυρίως αποσκοπούσε στην εξασφάλιση φτηνών πρώτων υλών και πλουτοπαραγωγικών πηγών, η πολιτική τόλμη να συμμαχήσεις με την ΕΣΣΔ ή με άλλα σοσιαλιστικά κράτη σήμαινε συναγερμό στο στρατόπεδο του μονοπωλιακού καπιταλισμού.

Η είδηση της δολοφονίας του Πατρίς Εμερί Λουμούμπα πέρασε σαν ηλεκτρικό ρεύμα σε όλο τον πλανήτη, όπου ζούσαν συνειδητοποιημένοι κομμουνιστές, γαλουχημένοι με τις προτεραιότητες του σοσιαλιστικού οράματος.

Ο Γιάννης Ρίτσος, συγκλονισμένος από την απώλεια του μαύρου λαϊκού ηγήτορα, γράφει το βράδυ της 13ης Φλεβάρη το ποίημα «Πατρίς Λουμούμπα», που τυπώνεται την επόμενη μέρα στην εφημερίδα «Η Αυγή» (14 Φλεβάρη 1961).

Το συνθετικό ποίημα, με τον αλλαγμένο τίτλο «Ο Μαύρος Αγιος», θα ολοκληρωθεί, στις 17 του μήνα, σε επτά αφηγηματικά μέρη. Θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις «Κέδρος», την ίδια χρονιά, μ' ένα κατάμαυρο εξώφυλλο (ο τίτλος με χειροποίητα κόκκινα βυζαντινά γράμματα) και προμετωπίδα του δολοφονημένου Αφρικανού πρωθυπουργού, φιλοτεχνημένη από τον κομμουνιστή ποιητή.  

Πληροφορίες από "Ριζοσπάστη"