αστρολόγοι, ταρώ και …καφετζούδες!
ΑΡΘΡΟ του Χρήστου Κάτσικα
«Πέφτει το σκοτάδι. Oι δαίμονες ξεσηκώνονται”.
(Carl Sagan)
Πέντε αιώνες μετά το 1525, αφότου ο Παράκελσος, ένας από τους προδρόμους της σύγχρονης χημείας, μάζεψε όλους τους γιατρούς, φαρμακοποιούς και χημικούς της Βασιλείας και έβαλε φωτιά στα συγγράμματα του Γκάλεν, του Αβικένα και των άλλων πρωτοπόρων της αλχημείας -θέλοντας με τη δραματική αυτή χειρονομία να διακηρύξει την ανάγκη χειραφέτησης της νεαρής επιστήμης από τα δεσμά του μυστικισμού- η εποχή μας, περιμένει το δικό της Παράκελσο για να απελευθερώσει την επιστήμη και τα μυαλά των ανθρώπων από τα δεσμά ενός καινούργιου Μεσαίωνα.Πιο συγκεκριμένα στις μέρες μας εξακολουθούμε και ζούμε ένα φαινόμενο που μπορεί να αποκρυσταλλωθεί στη γνωστή ρήση του Hegel «Η λογική γίνεται παραλογισμός». Οι αστρολόγοι, οι μάγισσες, οι χαρτορίχτρες, τα μέντιουμ, οι καφετζούδες, οι προφήτες, τα «ταρώ» και τα «ευχέλαια», τα μάγια και τα ξόρκια, τα θαύματα και τα τάματα, ένα πολυποίκιλο μυστικο-εσωτεριστικό νεφέλωμα ανθεί κυριολεκτικά δίπλα στους υπολογιστές, το διαδίκτυο, και την λεγόμενη «έκρηξη των γνώσεων». Έχουν ραγδαία εισβολή σε εφημερίδες και περιοδικά. Παρελαύνουν καθημερινά σε τηλεοπτικές και ραδιοφωνικές εκπομπές, σε εκπομπές υψηλής τηλεθέασης, ακόμη και σε δελτία των ειδήσεων, άνθρωποι που «προβλέπουν το μέλλον», «λένε τη μοίρα», μαρτυρούν ότι… «συνάντησαν τα σατανά», «ότι μίλησαν με το Θεό», κ.λπ. Μάλιστα στο διαδίκτυο περισσότεροι είναι οι επισκέπτες σελίδων με αστρολογικές προβλέψεις παρά με επιστημονικό ή πολιτιστικό περιεχόμενο, ή εκείνοι που αναζητούν φανταστικά ταξίδια σε άλλους πλανήτες ή σε φανταστικούς πολιτισμούς κάτω από τη γη, καθώς σύμφωνα με ορισμένες εκδοχές της κουλτούρας του νεομυστικισμού ο πλανήτης γη είναι…κούφιος και κατοικείται από τεχνολογικά προηγμένα όντα!
Την τελευταία 15ετία σε ΗΠΑ και Ευρώπη έχει γεμίσει ο τόπος αγγέλους! Μιλάμε για αγγελομανία! Κατάλογοι ολόκληροι από βιβλία, εικονίτσες, αγαλματάκια, αγιογραφίες, προσευχές... Τους βλέπουμε και στην τηλεόραση και μάλιστα στις ειδήσεις! Το BBC, π.χ., έκανε ένα ντοκιμαντέρ ειδικά για αγγελικές εμφανίσεις, με προσωπικές μαρτυρίες από όλο τον κόσμο.
Στην Ελλάδα συγγραφείς ανάλογων πονημάτων που ερμηνεύουν τους αρχαίους Έλληνες ως επισκέπτες από άλλους πλανήτες, αρχαία σύμβολα όπως το δίσκο της Φαιστού ως κώδικες διαστημοπλοίου κ.ά. έχουν σχεδόν καθημερινή πρόσβαση σε τηλεοπτικές εκπομπές και οι εκδόσεις τους πραγματοποιούν σημαντικές εμπορικές επιτυχίες. Το συγγραφικό τους ρεπερτόριο γίνεται ελκυστικό για τη νεολαία καθώς μπλέκουν τις μυστικιστικές θεωρίες των ναζιστών με τον αρχαιοελληνικό πολιτισμό, την Ακρόπολη, το βουνό της Πεντέλης και άλλα σημεία κοντά στην πόλη της Αθήνας αλλά και κάτω από αυτή (οι θεωρίες για τις περίφημες στοές της Αθήνας).
Φυσικά παρόμοια «φαινόμενα» έχουμε παντού. Π.χ οι ΗΠΑ, η χώρα στην οποία η έρευνα και η ανάπτυξη της επιστήμης και της τεχνολογίας προχωρά με γιγαντιαία βήματα είναι ταυτόχρονα η χώρα με την πιο αντιεπιστημονική, ανορθολογική και αντιουμανιστική ατμόσφαιρα σε όλο τον αναπτυγμένο κόσμο. Είναι πραγματικά κωμικοτραγικό στη χώρα που αποκωδικοποιήθηκε ο γενετικός κώδικας να τελεί υπό διωγμό η διδασκαλία του Δαρβίνου, επτά στα δέκα άτομα να πιστεύουν στην ύπαρξη δαιμονίων που παρεμβαίνουν στη ζωή των ανθρώπων και από αυτούς το 68% να ορκίζεται ότι έχει συναντήσει το Σατανά και το 44% να πιστεύει ότι οι βιβλικοί μύθοι της Γένεσης και του Κατακλυσμού αντιπροσωπεύουν την πραγματική ιστορία του σύμπαντος. Στη χώρα που έστειλε τον πρώτο άνθρωπο στο φεγγάρι, να οργιάζουν οι σέχτες που ετοιμάζονται για εισβολή των Αρειανών στη Γη ή που αυτοκτονούν ομαδικά όταν πλησιάζει στη Γη ένας κομήτης στον οποίο αποδίδουν ιδιότητες Μεσσία. Μερικές εκατοντάδες χιλιόμετρα μακρύτερα, στη Γαλλία «του φωτός», για παράδειγμα, υπάρχουν περίπου 40.000 επαγγελματίες αστρολόγοι που δηλώνουν τα εισοδήματα τους στην εφορία και δεν είναι λίγα τα ισχυρά πολιτικά πρόσωπα που προσφεύγουν στις υπηρεσίες τους.
Παράλληλα κινηματογραφικές ταινίες που προβάλουν μια virtual μυθολογία τύπου «Ο άρχοντας των δακτυλιδιών» σπάνε ταμία και τα ομότιτλα βιβλία έχουν κατακτήσει ένα μεγάλο νεαρό αναγνωστικό κοινό. Αυτό το κοινό δεν είναι χαμηλού εκπαιδευτικού επιπέδου. Δεν μιλάμε για κοινωνικές ομάδες που παραδοσιακά λόγω της αγραμματοσύνης οι ερπύστριες της μεταφυσικής περνούν σχεδόν ανεμπόδιστες. Πρόκειται για απόφοιτους μεταδευτεροβάθμιων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και πτυχιούχους πανεπιστημίων, καλούς χειριστές υπολογιστή, χρήστες του διαδικτύου. Κατά συνέπεια δε μπορούμε να πούμε ότι έχουμε έλλειψη εκπαίδευσης, όπως συνέβαινε στο Μεσαίωνα που ανάλογα φαινόμενα ανθούσαν στην αγραμματοσύνη των ανθρώπων.
Τι συμβαίνει και δορυφοριοποιούμαστε στο φαντασιακό; Τι τρέχει και "ξαναμαγεύεται" ο κόσμος;
Η ανθρωπότητα καταφεύγει, σε καιρούς δύσκολους, στη δοξασία και στη μεταφυσική για να παρηγορήσει τους φόβους της. Είναι φανερό ότι "σε χρόνια δίσεκτα και χρόνια οργισμένα", όπως τα σημερινά, νεκρανασταίνεται από το σκοτεινό παρελθόν της αμάθειας, της δεισιδαιμονίας και των προλήψεων, το πνεύμα ενός κόσμου απ' όπου έχει λείψει το πνεύμα. Όσο φοβόμαστε ή αποφεύγουμε με την πολιτική δράση να αλλάξουμε τον κόσμο, αλλάζουμε κόσμο…
Δημοσίευση σχολίου