«Καθαρή» άδεια παραμονής στους 300 απεργούς πείνας

 Ενα επιχείρημα που ακούγεται συνεχώς σε σχέση με τους 300 απεργούς πείνας μετανάστες είναι πως το ισχύον νομικό πλαίσιο δεν επιτρέπει τη νομιμοποίησή τους, με τη χορήγηση σ’ αυτούς κανονικών αδειών παραμονής και εργασίας. Ξεκινώντας απ’ αυτό το ψευδές επιχείρημα, διάφοροι «καλοθελητές» υποβάλλουν δημόσια προτάσεις, οι οποίες κινούνται σε «ενδιάμεσα» επίπεδα, προσφέροντας διέξοδο όχι στους απεργούς πείνας, που έχουν καταστήσει σαφή τη θέληση και το αίτημά τους, αλλά στην κυβέρνηση, που δεν θέλει να προχωρήσει σε μια «καθαρή» λύση, ενώ έχει όλες τις νομικές δυνατότητες γι’ αυτό.

Βεβαίως, το θέμα είναι καθαρά πολιτικό. Αυτό που συμβαίνει με την απεργία πείνας των 300 μεταναστών είναι μια πολιτική σύγκρουση, στην οποία δεν μπορεί παρά να δοθεί πολιτική λύση. Επειδή, όμως, μπλέκονται και τα νομικά ζητήματα, τα ξεκαθαρίζουμε κι αυτά, για να μη γίνεται σπέκουλα από καμιά πλευρά.

1.    Η πρόταση της κυβέρνησης, όπως διατυπώθηκε τελικά από τον Ραγκούση, ονομάστηκε μεν καθεστώς «υπό ανοχήν», στο νόμο όμως αναφέρεται ως «αναβολή της απομάκρυνσης» (άρθρο 24 του νόμου 3907/2010). Δηλαδή, πρώτα εκδίδεται απόφαση απέλασης του μετανάστη και μετά αναβάλλεται η απέλαση για ένα εξάμηνο, το οποίο μπορεί να ανανεωθεί. Η κυβέρνηση πρότεινε στους απεργούς πείνας αναστολή απέλασης για δυο εξάμηνα! Δηλαδή, στο τέλος του έτους αυτοί θα πρέπει να απελαθούν. Ακόμα και αν πάρουν νέα παράταση, αυτή και πάλι δεν οδηγεί σε άδεια παραμονής, διότι με το ισχύον νομικό πλαίσιο η αναστολή της απέλασης δεν μετατρέπεται σε άδεια παραμονής, ακόμα και αν αυτή διαρκέσει για μερικά εξάμηνα. Και βέβαια, δεν θα είχε καμιά αξία μια αόριστη υπόσχεση για νομική κατοχύρωση στο μέλλον από μια αφερέγγυα και παραπαίουσα κυβέρνηση, η οποία –εκτός των άλλων– έχει και λόγους να φερθεί εκδικητικά προς τους απεργούς πείνας. Ετσι κι αλλιώς, κάθε αλλαγή στο νομικό πλαίσιο απαιτεί χρόνο και θα πάμε πολύ μακριά από το χρόνο της απεργίας πείνας. Κι αν άλλαζε το συγκεκριμένο νομικό πλαίσιο, θα άλλαζε για όλους τους μετανάστες και όχι μόνο για τους απεργούς πείνας, πράγμα που η κυβέρνηση δεν δέχεται.

Στη διάρκεια της μη απέλασης ο μετανάστης δικαιούται να εργάζεται, υπό προϋποθέσεις που ακόμα δεν έχουν καθοριστεί. Δεν μπορεί, όμως, να ταξιδεύει, ενώ παράλληλα, πρέπει να είναι στη διάθεση των αρχών, οι οποίες μπορεί να του καθορίσουν ακόμα και περιοριστικούς όρους.

Καταλαβαίνετε, λοιπόν, γιατί οι απεργοί πείνας απέρριψαν ομόφωνα αυτή την πρόταση. Πρώτον, γιατί το καθεστώς μη απέλασης θα μπορούσαν να το πάρουν υποβάλλοντας μια αίτηση στο αστυνομικό τμήμα και όχι μετά από ενάμιση μήνα απεργίας πείνας. Δεύτερο, γιατί «ανοχή» έχουν εν τοις πράγμασι, αφού ζουν και εργάζονται στην Ελλάδα για χρόνια. Υπαγόμενοι στο καθεστώς που τους προτείνει η κυβέρνηση θα βρεθούν σε χειρότερη θέση, αφού μόλις λήξει και το δεύτερο εξάμηνο, το ελληνικό κράτος θα επιδιώξει εκδικητικά την απέλασή τους.

2.    Σ’ αυτόν τον νέο νόμο (νόμος Παπουτσή), που ψηφίστηκε τον περασμένο Γενάρη, υπάρχει και μια άλλη διάταξη (άρθρο 21, παράγραφος 4), που αναφέρει ότι «οι αρμόδιες κατά περίπτωση αρχές μπορούν ανά πάσα στιγμή να χορηγούν αυτοτελή άδεια διαμονής για λόγους φιλευσπαχνίας, ανθρωπιστικούς ή άλλους λόγους σε υπήκοο τρίτης χώρας, ο οποίος διαμένει παράνομα στην ελληνική επικράτεια, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κεφαλαίου Η του ν. 3386/2005».

Εδώ «φωτογραφίζεται» το άρθρο 45 του νόμου 3386/2010, που προβλέπει τη χορήγηση άδεια διαμονής, με δικαίωμα εργασίας, «για λόγους δημοσίου συμφέροντος». Η άδεια αυτή δίνεται για ένα χρόνο και μπορεί να ανανεώνεται για ένα χρόνο. Ομως, η ανανέωση πρέπει να γίνεται για τους ίδιους λόγους («δημοσίου συμφέροντος»). Δεν μετατρέπεται, δηλαδή, σε κανονική άδεια παραμονής, ακόμα και αν ο μετανάστης έχει συγκεντρώσει τα απαραίτητα ένσημα. Γίνεται εύκολα κατανοητό, λοιπόν, ότι δεν μπορεί να γίνει δεκτή από τους απεργούς πείνας, γιατί μετά από ένα χρόνο δεν θα υπάρχουν οι λόγοι «δημοσίου συμφέροντος». Εκτός αν τους πούμε ότι από εδώ και πέρα θα πρέπει κάθε χρόνο να κάνουν απεργία πείνας για να ανανεώνουν αυτή την άδεια διαμονής.

3.    Υπάρχει, όμως, η νομική δυνατότητα, μέσα στο υπάρχον νομικό καθεστώς, να δοθεί άδεια παραμονής για ανθρωπιστικούς λόγους στους 300 απεργούς πείνας, με μια απλή υπουργική απόφαση.

Το άρθρο 90, παράγραφος 5 του νόμου 3386/2005 προβλέπει ότι «με απόφαση του υπουργού Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης και των κατά περίπτωση αρμόδιων υπουργών, όπου τούτο απαιτείται, μπορεί να ρυθμίζεται κάθε ειδικό θέμα που αναφέρεται στην εφαρμογή των διατάξεων του νόμου αυτού». Υπάρχει, δηλαδή, γενική εξουσιοδοτική βάση για την έκδοση υπουργικών αποφάσεων που θα ρυθμίζουν συγκεκριμένα ζητήματα. Με μια τέτοια απόφαση, λοιπόν, μπορεί η κυβέρνηση να εισάγει εξαιρέσεις στους «εξαιρετικούς λόγους» του άρθρου 44, παράγραφος 2, του νόμου 3386/2005 (όπως τροποποιήθηκε πρόσφατα με το άρθρο 42 του νόμου 3907/2010) και να χορηγήσει άδεια παραμονής στους 300 απεργούς πείνας, με τα ίδια δικαιώματα που έχει κάθε μετανάστης με χαρτιά. Η άδεια αυτή δίνεται αρχικά για ένα χρόνο και στη συνέχεια ανανεώνεται κανονικά, όπως ανανεώνουν τις άδειες παραμονής και εργασίας όλοι οι μετανάστες.

Το νομικό καθεστώς υπάρχει, η πολιτική βούληση δεν υπάρχει.

Οσο για το επιχείρημα ότι «ο Ραγκούσης δεν θα το κάνει, γιατί έχει δεσμευτεί», αυτό είναι κάτι που ενισχύει την κυβέρνηση, αναπαράγοντας την τρομοκρατική της τακτική. Σε κάθε περίπτωση ο Ραγκούσης θα εμπλακεί ως συναρμόδιος υπουργός. Επομένως, θα υπογράψει κάθε λύση που θα οδηγεί σε άδεια παραμονής και εργασίας. Η μόνη περίπτωση να μην εμπλακεί  είναι η «μη απέλαση», την οποία όμως έχουν κατηγορηματικά και κατ’ επανάληψη απορρίψει οι απεργοί πείνας.

Πηγή: Εφημερίδα ΚΟΝΤΡΑ