Για τον Γρηγόρη

Του Θωμά Σίδερη

Ο Γρηγόρης σκότωσε πολύ νωρίς τον ποιητή μέσα του ή υπό μία άλλη έννοια τον έβαλε στη γωνία και του είπε «μείνε εδώ και σώπα!». Τον σκότωσε για να γίνει δημοσιογράφος. Όταν πριν από καιρό τον ρώτησα «γράφεις ποιήματα;», μου απάντησε αυτό που κάθε δημοσιογράφος θα απαντούσε: «μετά από δυο με δυόμισι χιλιάδες λέξεις που γράφω καθημερινά, δεν υπάρχει χώρος για ποίηση – παρόλα αυτά έχω κάποια στο συρτάρι μου».

Ο Γρηγόρης έπρεπε να βγάλει λεφτά και να ζήσει – αυτός και η οικογένειά του. Όπως όλοι. Αλλά η ποίηση δεν είναι για όλους και κανένας ποιητής σε αυτή τη χώρα δεν έζησε ποτέ από την ποίησή του. Εκτός εάν… Η Ελλάδα είναι η χώρα των ποιητών, αλλά η Ελλάδα είτε τους τουφεκίζει είτε τους βάζει με τρόπο στη γωνία – «μείνε εδώ και σώπα!». Αυτό που έκανε ο Γρηγόρης στον εαυτό του το κάνει η Ελλάδα στους ποιητές της.

Ομολογουμένως, ο Γρηγόρης κατέβαλε μεγάλη προσπάθεια για να πείσει τον εαυτό του «Εγώ δεν είμαι ποιητής». Κι όμως, μέχρι τα δεκαεφτά του είχε εκδώσει τέσσερις ποιητικές συλλογές, είχε συμπεριληφθεί σε παγκόσμιες ποιητικές ανθολογίες και είχε αποσπάσει διεθνή βραβεία. Το ’83 τύπωσε τη «Μεγάλη Μέρα», το ’84 τον «Ανοιχτό Κύκλο», το ’86 τη «Μπαλάντα του Μικρού Κύκνου» και το ’87 τα «Παγωμένα Πεζοδρόμια».

Από τις αρχές της δεκαετίας του ’90 ξεκίνησε να δουλεύει στο πολιτιστικό τμήμα του Ριζοσπάστη. Δεν εντάχθηκε σε άλλο ρεπορτάζ ίσως ως φυσική συνέπεια της κλίσης του. Ίσως να φαντάστηκε ότι θα μπορούσε να μιλά με ποιητές –σαν κι αυτόν- με συγγραφείς, με ανθρώπους του πολιτισμού τέλος πάντων. Αντ’ αυτών, έκανε το ρεπορτάζ του υπουργείου Πολιτισμού και συναντήθηκε με σπουδαίους και εξαιρετικά σπάνιους ανθρώπους σαν τον Κώστα Καραμανλή, τον Αντώνη Σαμαρά, τον Ευάγγελο Βενιζέλο, τον Πάνο Παναγιωτόπουλο, τον Πέτρο Τατούλη, τον Κώστα Τζαβάρα – το απαύγασμα δηλαδή του Πολιτισμού αυτής της χώρας.

29.11.2013. Ο Γρηγόρης ήταν η 31η απόλυση από τον Ριζοσπάστη. Για τις νέες απολύσεις ίσως γραφτούν πάλι διάφορα, κάποιοι θα επιτεθούν εκ νέου στο ΚΚΕ, η Λιάνα Κανέλη ίσως βγει να υπερασπιστεί την ηγεσία και το όνομα του Γρηγόρη ίσως γραφτεί κάπου στα ψιλά. (Δεν είναι όλοι οι δημοσιογράφοι σταρ, ηλίθιε!)

Ο Γρηγόρης ήταν απλήρωτος 10 μήνες. Με τρία ανήλικα παιδιά, ένα στεγαστικό και τις υποχρεώσεις να τρέχουν, όχι μόνο σκοτώνεις τον ποιητή μέσα σου αλλά και τον άνθρωπο. Εσχάτως στη δουλειά πήγαινε με το ποδήλατο – τελικά αυτή η ζωή θέλει πολύ πετάλι. Ο ίδιος ίσως ισχυριστεί ότι το έκανε από οικολογική συνείδηση. Σε κάθε περίπτωση, το ποδήλατο ήταν μια σπουδαία ευκαιρία να ξανασυναντήσει τα «Παγωμένα του Πεζοδρόμια».

Ο Γρηγόρης είναι κομμουνιστής και προέρχεται από οικογένεια κομμουνιστών (υπάρχουν και άλλοι κομμουνιστές σε αυτή τη χώρα, ηλίθιε!) Η μάνα του είναι η «ΜΥΡΤΙΑ ΤΟΥ ΒΟΥΝΟΥ» – η συγκλονιστική ιστορία της μάλιστα ανεβαίνει φέτος στο θέατρο με πρωταγωνίστρια την Ελένη Γερασιμίδου. Μιλώντας προχθές στο τηλέφωνο με την «Μυρτιά», τη ρώτησα για τον Γρηγόρη. Μου περιέγραψε με τα πιο μελανά χρώματα την κατάστασή του – τη ρώτησα «γιατί δεν κάνει κάτι;» και μου απάντησε «μα δεν καταλαβαίνεις, είναι θέμα ΗΘΙΚΗΣ». Η ηθική όμως σε αυτή τη χώρα ξεχειλώνει κατά περίπτωση και χρήζει απανωτών παρθενορραφών.

Σε κάποια στιγμή της συνομιλίας μας, η «Μυρτιά» μου λέει: «Θέλω να σου πω κάτι. Βλέπω τον Γρηγόρη, βλέπω εσένα, βλέπω όλα τα παιδιά γύρω μου. Ε λοιπόν, δεν μπορώ να αντέξω αυτό που συμβαίνει. Νιώθω φυλακισμένη. Τώρα πια που διανύω την όγδοη δεκαετία της ζωής μου, μπορώ να πω με σιγουριά πως ΜΟΝΟ ΣΤΗ ΦΥΛΑΚΗ ΠΟΥ ΜΕ ΚΛΕΙΣΑΝΕ ΟΙ ΦΑΣΙΣΤΕΣ ΕΝΙΩΘΑ ΕΛΕΥΘΕΡΗ».

Αλλά η ελευθερία –όπως την αντιλαμβάνεται ο καθένας- δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση. Ωστόσο όμως και υπό μία έννοια, ο Γρηγόρης ίσως είναι ελεύθερος  τώρα να πιάσει τον ποιητή από το χεράκι, να τον βγάλει από τη γωνία και να τον φέρει μπροστά του και μπροστά μας.