Home » , , » Το "Σχέδιο Μάρσαλ" που εκφωνείται σαν σήμερα το 1947 και η τραγική κατάληξη του εμφυλίου

Το "Σχέδιο Μάρσαλ" που εκφωνείται σαν σήμερα το 1947 και η τραγική κατάληξη του εμφυλίου

Από giorgis , Τετάρτη 5 Ιουνίου 2019 | 4:24 μ.μ.

Του Γ. Γ.

Στον τριετή εμφύλιο πόλεμο του 1946-1949 δεν νίκησε ο λεγόμενος Εθνικός Στρατός, νίκησαν οι Αμερικανοί. Στρατιωτικά, οργανωτικά, πολιτικά

Στρατιωτικά, γιατί τους πολέμους δεν τους κερδίζουν οι ήρωες αλλά οι καλά εξοπλισμένοι στρατοί.
Αν τους πολέμους τους κέρδιζαν οι οι ήρωες τον εμφύλιο πόλεμο θα τον είχε κερδίσει ο Δημοκρατικός Στρατός που αποτελούνταν από εθελοντές.
 Είναι άλλο να αναλαμβάνεις προσωπικά το ρίσκο του ενδεχόμενου θανάτου σου πηγαίνοντας εθελοντικά σ’ έναν πόλεμο, κι άλλο να σε πετούν στη μάχη θέλεις δεν θέλεις σαν επίστρατο.

Αν και ο Εθνικός Στρατός στηριζόταν σε εθελοντές, είναι ζήτημα αν θα κατάφερνε να μαζέψει κανένα τάγμα. Ούτε οι δοσίλογοι δεν θα πήγαιναν να πολεμήσουν εθελοντικά. Πόσω μάλλον οι γόνοι των πλουσίων οικογενειών για τις οποίες και γινόταν κατ’ ουσίαν και κατά βάσιν τούτος ο πόλεμος για τη διατήρηση του κοινωνικού στάτους που διαταράχτηκε στη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου με το ΕΑΜ.

Απόσπασμα από το βιβλίο του Β. Ραφαηλίδη "Ιστορία του νεοεληνικού κράτους".

Ηταν σαν σήμερα. 5 Ιούνη 1947. Μια εποχή που το αστικό καθεστώς στην Ελλάδα νιώθει τα θεμέλια του συστήματος να τρίζουν. Το λαϊκό κίνημα εκείνη την περίοδο είχε ανασυγκροτηθεί, και παλεύει ένοπλα, με τον Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας, να επιβάλλει λαϊκή εξουσία.
Ηταν μια χρονική συγκυρία, όπου "θεριεύει ο γίγαντας λαός και σπάει δεσμά κι αλυσίδες", με τις νίκες του ΔΣΕ να διαδέχονται η μια την άλλη.

Πανικόβλητο το αστικό πολιτικό προσωπικό εναποθέτει όλες τις ελπίδες του στην παρέμβαση των ξένων προστατών του για να διασώσει τον εαυτό του και την τάξη των πλουτοκρατών - κλεπτοκρατών που εκφράζει. Και οι ελπίδες του αυτές δεν διαψεύστηκαν.

Αρχικά με το «Δόγμα Τρούμαν», που υπογράφεται στα μέσα Μάρτη του 1947. Ενα σχέδιο δηλαδή που προέβλεπε  την παροχή κάθε είδους βοήθειας, ειδικά οικονομικής στις αστικές κυβερνήσεις Ελλάδας και Τουρκίας, από τις ΗΠΑ, για να αντιμετωπίσουν τον «επαπειλούμενο κομουνιστικό κίνδυνο». Σύμφωνα μάλιστα με τον αμερικανό πρόεδρο «εάν η Ελλάδα –σ.σ. που αυτή την εποχή ο εμφύλιος πόλεμος ήταν στην κορύφωση του-και η Τουρκία δεν λάμβαναν τη βοήθεια, τότε ήταν αναπόφευκτο να πέσουν στον κομουνισμό κι αυτό θα άνοιγε τον ασκό του Αιόλου για όλη την περιοχή».

Αυτό όμως δεν αρκούσε για την αντιμετώπιση των επαναστατικών δυνάμεων, και την αναχαίτιση οποιασδήποτε εξέλιξης στις ευρωπαϊκές χώρες η οποία θα μπορούσε να απειλήσει την κυριαρχία του καπιταλισμού. Γι' αυτό σαν σήμερα, στις 5 Ιούνη του 1947 ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Τζορτζ Μάρσαλ παρουσιάζει την κατευθυντήρια γραμμή του ομώνυμου Σχεδίου. Ενα σχέδιο που μοναδικός του στόχος ήταν να θωρακίσει τα καπιταλιστικά κράτη στο να αντιμετωπίσουν τα εργατικά κομμουνιστικά κινήματα.

 Για το σχέδιο Μάρσαλ θα αφήσουμε να μας μιλήσει ο σύντροφος Τάσος Κατσαρός μέσα από το βιβλίο του "Μια απόφαση. Μάχομαι μέχρι το τέλος".

Ο Τζ Μάρσαλ, συμμετείχε στις σπουδαιότερες διεθνείς διασκέψεις του Β' Παγκοσμίου πολέμου (1939-1945) στην Τεχεράνη, στη Γιάλτα, στο Πότσδαμ και αλλού. Ως υπουργός εξωτερικών των Η.Π.Α. ήταν από τους αρχιτέκτονες της πολιτικής του «ψυχρού πολέμου». Έλαβε ενεργό μέρος στην επεξεργασία του «δόγματος Τρούμαν» και του προγράμματος Αμερικάνικης «βοήθειας» στις χώρες της Δυτικής Ευρώπης, απ' όπου πήρε και το όνομα του το σχέδιο Μάρσαλ.

Έτσι ονομάστηκε το πρόγραμμα αποκατάστασης και ανάπτυξης της Ευρώπης μετά τον Β' Παγκόσμιο πόλεμο (1939-1945), με τη χορήγηση οικονομικής βοήθειας από τις Η.Π.Α. Σκοπό είχε να στηρίξει τις κατεστραμμένες, από τον πόλεμο, χώρες του καπιταλισμού στη Δ. Ευρώπη, να εμποδίσει τις κοινωνικές αλλαγές στην Ευρώπη και να δημιουργήσει ενιαίο μέτωπο εναντίον απελευθερωτικών κινημάτων και της Ε.Σ.Σ.Δ.

Το σχέδιο Μάρσαλ και το λεγόμενο «δόγμα Τρούμαν» προηγήθηκαν -και διευκόλυναν τη δημιουργία του επιθετικού σχηματισμού ΝΑΤΟ (1949). Η ιδέα του σχεδίου Μάρσαλ διατυπώθηκε από τον υπουργό Εξωτερικών Τζ. Κ, Μάρσαλ στην ομιλία του στις 5 Ιουλίου του 1947 στο πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ.

Πρόταση για να συμμετέχουν στο σχέδιο Μάρσαλ έγινε και σε χώρες των Λαϊκών Δημοκρατιών, οι οποίες, όμως, την απέρριψαν κατηγορηματικά. Συγκατατέθηκαν να συμμετέχουν σ' αυτό 16 καπιταλιστικά κράτη: Μ. Βρετανία, Γαλλία, Ιταλία, Βέλγιο, Ολλανδία, Λουξεμβούργο, Ελβετία, Σουηδία, Νορβηγία, Δανία, Ιρλανδία, Ισλανδία, Πορτογαλία, Αυστρία, Ελλάδα και Τουρκία.

Το σχέδιο Μάρσαλ μπήκε σε εφαρμογή τον Απρίλη του 1948, περίοδο κατά την οποία μπήκε σε ισχύ και στις Η.Π.Α. ο νόμος του τετραετούς προγράμματος «βοήθεια σε ξένα κράτη», ο οποίος προέβλεπε τη χορήγηση βοήθειας στις δυτικοευρωπαϊκές χώρες με διμερείς συμφωνίες.

Οι συμφωνίες υπογράφηκαν το 1948 με όλες τις προαναφερόμενες χώρες, εκτός από την Ελβετία, η οποία αρνήθηκε να υπογράψει τέτοιες συμφωνίες, παρόλο που συμμετείχε στο σχέδιο Μάρσαλ. Με βάση αυτές τις συμφωνίες οι χώρες που συμμετείχαν στο σχέδιο Μάρσαλ, υποχρεώνονταν: να βοηθήσουν στην ανάπτυξη της «ελεύθερης επιχειρηματικότητας», να ενθαρρύνουν τις Αμερικάνικες ιδιωτικές επενδύσεις, να συνεργαστούν για τη μείωση των τελωνιακών δασμών, να εφοδιάζουν τις Η.Π.Α. με εμπορεύματα τα οποία χρειάζονταν, να εξασφαλίσουν οικονομική σταθερότητα, να δημιουργήσουν ειδικά κεφάλαια σε εθνικό νόμισμα με την αμερικάνικη βοήθεια, η δαπάνη των οποίων θα βρίσκονταν υπό τον έλεγχο των Η.Π.Α., και να παρουσιάζουν κανονικούς απολογισμούς.

Τέλος, η βοήθεια παρεχόταν από τον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό των Η.Π.Α. με τη μορφή δωρεών, επιχορηγήσεων και δανείων. Από τον Απρίλιο του 1948 μέχρι το Δεκέμβριο του 1951, οι Η.Π.Α. δαπάνησαν για το σχέδιο Μάρσαλ περίπου 17 δις δολάρια, από τα οποία το 60% πήραν η Μ. Βρετανία, η Γαλλία, η Ιταλία και με τη συμφωνία Η.Π.Α. - ΟΔΓ του 1949 η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας.

Στις 30 Δεκεμβρίου του 1951 το σχέδιο Μάρσαλ έπαυσε επίσημα να ισχύει και αντικαταστάθηκε με το νόμο «για αμοιβαία κατοχύρωση της ασφάλειας» (•ψηφίστηκε από το Κογκρέσο στις 10 Οκτωβρίου 1951), που προέβλεπε ταυτόχρονη παροχή στρατιωτικής και πολιτικής βοήθειας.

Όπως φαίνεται, λοιπόν, η τύχη της Ελλάδας, όπως και των παραπάνω χωρίον που αναφέρθηκαν, κρίθηκε μακριά απ' τη χώρα. Ήταν πολύ δύσκολο ν' αφήσουν οι ξένοι ιμπεριαλιστές να χαθεί η Ελλάδα, λόγω της γεωγραφικής της θέσης και του πλούτου που μπορούσε να παράγει η χώρα αυτή.

Όσον αφορά το Κ.Κ.Ε., πράγματι καθοδήγησε μια κοινωνική επανάσταση, μαζί με ένα μεγάλο τμήμα του λαού που ακολούθησε αυτό το δρόμο. Πρέπει να πούμε, όμως, ότι το άπειρο τότε Κ.Κ.Ε., βρέθηκε μπροστά σε πολλά και δύσκολα ζητήματα, τα οποία κλήθηκε να επιλύσει μόνο του, μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα. Έτσι δικαιολογούνται τα σφάλματα και οι παρεκτροπές της ηγεσίας του. Αυτό ομολογούν οι περισσότεροι ιστορικοί αναλυτές, αλλά και παλιοί αριστεροί αγωνιστές που έζησαν εκείνη την περίοδο.

Είναι σίγουρο ότι από την έναρξη ακόμα των γεγονότων, το στρατιωτικό τμήμα του κινήματος, έπρεπε να συμμετείχε πιο ενεργά στη λήψη αποφάσεων, διότι αυτό θυσιαζόταν καθημερινά στο πεδίο των μαχών. Αν τον πόλεμο τον κέρδιζαν οι ήρωες, θα τον είχε κερδίσει σίγουρα ο Δημοκρατικός Στρατός, που ήταν κατά βάση εθελοντικός. Αντίθετα, αν ο Εθνικός Στρατός περίμενε να στρατολογηθεί εθελοντικά, ίσως να μην κατάφερνε να μαζέψει ούτε ένα τάγμα!

Η τραγική κατάληξη του εμφυλίου θα μπορούσε να είχε αποτραπεί, αν η πολιτική ηγεσία του Κ.Κ.Ε. κρατούσε ξεκάθαρη στάση από την αρχή και αν χρησιμοποιούσε αυτή τους Αγγλους αντί να χρησιμοποιηθεί απ' αυτούς.

Η άποψη κάποιων ότι αν έκανε ανοιχτή επέμβαση η Σοβιετική Ένωση, τα πράγματα θα είχαν πάρει άλλο δρόμο, είναι τουλάχιστον εξωπραγματική.
Όπως φάνηκε αργότερα, όταν ξεκαθάρισαν τα πράγματα, η Σοβιετική Ένωση δε θα διακινδύνευε ποτέ έναν παγκόσμιο πόλεμο για χάρη της Ελλάδας και εκείνη την περίοδο ήθελε να μαζέψει τα ερείπια της, να ανασυνταχθεί, να οργανώσει και να αναπτύξει τη δική της οικονομία.

Έτσι φτάσαμε σ' αυτά τα τραγικά αποτελέσματα του εμφυλίου, τόσο για την αριστερά, όσο και για τη χώρα μας, που γύρισαν την Ελλάδα πολλά χρόνια πίσω και στιγμάτισαν τη ζωή πολλών ανθρώπων για τουλάχιστον τρεις δεκαετίες.

***

Οι βόμβες ναπάλ του Τρούμαν και τα δολάρια του Μάρσαλ είχαν καταφέρει να δαμάσουν ένα μεγαλείο ψυχής, τα ιδανικά που ατσάλωναν τους μαχητές του ΔΣΕ.

Μπορούσαν πια να είναι σίγουροι ότι δεν θα λογοδοτήσουν για τα εγκλήματα που είχαν κάνει σε βάρος του ελληνικού λαού.

Και όχι μόνο αυτό. Ηταν τόσο το ταξικό τους μίσος σ’ αυτούς που αμφισβήτησαν ένοπλα το καθεστώς τους, αλλά και σε όσους τους συμπαραστάθηκαν, που μετά την ήττα του ΔΣΕ, «έγραψαν» άλλη μια μαύρη σελίδα στην ιστορία τους.

Τα έκτακτα στρατοδικεία πλημμυρίζουν την Ελλάδα. Αγωνιστές αντιμετωπίζουν εκτελεστικά αποσπάσματα μέχρι το 1955.

Φυλακές γεμίζουν από πολιτικούς κρατούμενους.

Στρατόπεδα συγκέντρωσης και ξερονήσια αποτελούν τόπους μαρτυρίου για χιλιάδες άντρες και γυναίκες «εχθρούς των νικητών». 
Μοιράσου το :

Δημοσίευση σχολίου

 
Copyright © ΒΑΘΥ ΚΟΚΚΙΝΟ
Powered by Blogger