β/ Οι Ισραηλινοί ριζοσπάστες
Ενώ είναι απαραίτητο και επείγον να απονομιμοποιήσουμε τους φιλελεύθερους σιωνιστές, είναι λιγότερο ξεκάθαρη η θέση που πρέπει να κρατήσουμε απέναντι στην αντι-σιωνιστική αριστερά. Οι αντι-σιωνιστές Ισραηλινοί είναι τόσο λίγοι και διάσπαρτοι, που σχεδόν δεν μπορούν να θεωρηθούν ένα σημαντικό κομμάτι της πολιτικής ή κοινωνικής σφαίρας στο Ισραήλ, αλλά παρ' όλα αυτά καλύπτονται δυσανάλογα πολύ – ιδιαίτερα από τις ανταποκρίσεις των προοδευτικών ΜΜΕ.
Ξέρουμε, ωστόσο, ότι αυτή η αντιπαράθεση παραμένει ελιτίστικη, γίνεται κυρίως στα κοινωνικά δίκτυα και στην μπλογκόσφαιρα, και δεν απασχολεί τους περισσότερους Παλαιστίνιους εκεί έξω, αφού δεν γνωρίζουν καν ότι υπάρχει μια μειοψηφία αντι-σιωνιστών. Μάλιστα, για να είμαστε ειλικρινείς, ούτε υπάρχει λόγος να ενδιαφερθούν.
Τον τελευταίο μήνα, οι αντι-σιωνιστές έχουν οργανώσει διάφορες μικρές, νυχτερινές διαμαρτυρίες στο Τελ Αβίβ και στην Ιερουσαλήμ ενάντια στις επιδρομές στη Γάζα. Σε αυτές τις διαμαρτυρίες δέχονται συχνά επιθέσεις από ακροδεξιούς, όπως δέχονταν επιθέσεις και οι οργανώσεις υπέρ των ατομικών και ανθρωπίνων δικαιωμάτων που εναντιώνονταν ανοιχτά στα εγκλήματα του Ισραήλ στη Γάζα.
Οι βετεράνοι Ισραηλινοί ακτιβιστές σπεύδουν να τονίσουν ότι αυτό το επίπεδο προκλήσεων εναντίον τους είναι πρωτοφανές και συνεχίζουν λέγοντας πάνω-κάτω τα εξής: “Οι αριστεροί είναι οι νέοι Παλαιστίνιοι”, ή “Οι Παλαιστίνιοι και οι Ισραηλινοί αριστεροί είναι τα θύματα αυτού του νέου κύματος του ισραηλινού ρατσισμού”. Πάντως, σε ό,τι λένε και γράφουν απεικονίζουν τους Ισραηλινούς αριστερούς ως θύματα.
Όχι, αγαπητοί Ισραηλινοί ριζοσπάστες αριστεροί, δεν είστε θύματα. Είστε κι εσείς ένα μέρος τού προβλήματος. Είστε ένα μέρος του λόγου για τον οποίο ο λαός μας εξακολουθεί να υποφέρει. Αυτή τη στιγμή, το γεγονός και μόνον ότι υπάρχετε, είναι σε βάρος των προσφύγων που υπέστησαν εθνοκάθαρση στην Παλαιστίνη και το Ισραήλ συνεχίζει να τους βομβαρδίζει στη Γάζα. Απλώς και μόνον επειδή αρχίζετε να βιώνετε μια υποψία αυτού που αντιμετωπίζουν οι Παλαιστίνιοι σε καθημερινή βάση, δεν σημαίνει ότι δικαιούστε να υιοθετείτε το ρόλο του θύματος, ή έστω να φαντάζεστε ότι το “δράμα” σας μπορεί να εξισωθεί με αυτό των Παλαιστινίων.
Κοινωνικό τίμημα
Συχνά ακούμε για το κοινωνικό τίμημα που είναι υποχρεωμένοι να πληρώνουν οι αντι-σιωνιστές αντιφρονούντες, όπως για παράδειγμα το γεγονός ότι μερικές φορές τους κρατούν σε απόσταση οι ίδιες οι οικογένειές τους και η κοινωνία τους δαιμονοποιεί. Ίσως όντως νιώθετε καλύτερα όταν επιστρέφετε στο σπίτι σας μετά από ένα ακτιβιστικό σαββατοκύριακο αλλά -έι!- όλοι δεν χρειαζόμαστε να ικανοποιούμε μερικές φορές το αυτάρεσκο κομμάτι του εαυτού μας και να προσποιούμαστε ότι θυσιαζόμαστε απίστευτα πολύ ενώ, στην πραγματικότητα, κάνουμε πολύ λίγα;
Είναι πάντα ωραίο να γυρίζει κανείς στο σπίτι του και να λέει: “Μας επιτέθηκαν φασίστες γιατί είμαστε αντίθετοι στον πόλεμο”. Τα ΜΜΕ της Δύσης το λατρεύουν αυτό. Ακόμη και τα αραβικά ΜΜΕ θα σας χειροκροτήσουν για το θάρρος σας και θα γράψουν ποιητικά λογύδρια για τις ηρωικές δράσεις σας. Και κάποιοι Παλαιστίνιοι θα σας θεωρήσουν συντρόφους τους. Ειδάλλως, θα μας αποκαλέσουν ρατσιστές, γιατί φαίνεται ότι θεωρείται ρατσισμός η επισήμανση του προνομίου του καλού αποικιοκράτη.
Οι “δύσκολες επιλογές” που κάνετε είναι οι ελάχιστες ηθικές υποχρεώσεις σας ως αποικιοκράτες, και ως ουσιαστικό κομμάτι του συστήματος που καταπιέζει τους Παλαιστίνιους. Σε κανέναν από εμάς δεν κάνετε χάρη επειδή κατευνάζετε τη συνείδησή σας. Η επιλογή της εναντίωσης στο ρατσισμό, στην εβραϊκή ανωτερότητα και στους φόνους, είναι το λιγότερο που μπορεί να κάνει κανείς. Και σίγουρα κανείς δεν περιμένει να κάνει δύσκολες επιλογές χωρίς να πληρώσει κάποιο τίμημα.
Αν θέλετε να μάθετε πώς είναι πράγματι οι δύσκολες επιλογές, ρωτήστε τους Παλαιστίνιους που εκτοπίστηκαν από την Παλαιστίνη και έπρεπε να περπατήσουν βδομάδες ολόκληρες στην έρημο για να φτάσουν στο Κουβέιτ. Ρωτήστε τους Παλαιστίνιους που έπρεπε να επιλέξουν ανάμεσα στο να σκοτωθούν από τις βόμβες του Ισραήλ, ή να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους και να βρεθούν άστεγοι στη Γάζα. Αυτές είναι οι δικές μας δύσκολες επιλογές. Και, όποιο κι αν είναι το κοινωνικό τίμημα που πληρώνουν οι αντι-σιωνιστές, τα αποικιοκρατικά προνόμιά τους παραμένουν ανέπαφα.
Το να επιζητείτε θαυμασμό για την ηρωική στάση σας, ή ικανοποίηση επειδή απαλύνατε το ενοχικό σας σύνδρομο, δείχνει ότι δεν βλέπετε καθόλου την ουσία του θέματος, ειδικά αν αυτά συμπεριλαμβάνονται στους στόχους ή τους σκοπούς σας. Στην πραγματικότητα, όσο λιγότερο θεωρείτε ότι είστε ήρωες που δεν έχουν αναγνωριστεί, τόσο περισσότερο θα ωφεληθεί το εγώ σας, ο τρόπος σκέψης σας, αλλά και οι ίδιοι οι Παλαιστίνιοι – γιατί θα πάψουμε να στριφογυρίζουμε απηυδισμένοι ψηλά το βλέμμα μας σε σχεδόν μόνιμη βάση.
Μέσα στο σύστημα
Ένα άλλο εκπληκτικό χαρακτηριστικό των μικρών αντιπολεμικών νυχτερινών διαμαρτυριών στο Τελ Αβίβ είναι ότι γίνονται υπό την προστασία της ισραηλινής συνοριακής αστυνομίας, για να αποφευχθούν οι συγκρούσεις με τους δεξιούς. Εφόσον το αποδέχονται αυτό, οι αριστεροί αντι-σιωνιστές περιορίζονται από το σύστημα ακριβώς που υποτίθεται ότι θέλουν να διαλύσουν. Στο κάτω κάτω, δεν βομβαρδίζουν οι δεξιοί τη Γάζα, ούτε οι δεξιοί δολοφονούν τους διαδηλωτές στη Δυτική Όχθη. Αυτά τα κάνει ο ίδιος στρατός και η ίδια συνοριακή αστυνομία που προστατεύει τις αντιπολεμικές διαμαρτυρίες στο Τελ Αβίβ. Επομένως, ακούσια ή εκούσια, οι συμμετέχοντες σ' αυτές τις αντιπολεμικές διαμαρτυρίες συμβάλλουν στη διαφήμιση του προσωπείου δημοκρατίας και ανοχής του Ισραήλ όσον αφορά τους αντιφρονούντες.
Το ίδιο ισχύει και για τις αριστερές οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων των Ισραηλινών -αλλά και των Παλαιστίνιων- που εξακολουθούν να βασίζονται στο δικαστικό σύστημα του Ισραήλ για να “διαφυλαχθεί” το δικαίωμά τους στην ελευθερία έκφρασης, αντί να αναγνωρίσουν ότι το δικαστικό σύστημα είναι ένας από τους βραχίονες της ισραηλινής κατοχής.
Δεν είναι άδικο να πούμε, αγαπητοί αντι-σιωνιστές, ότι η παρουσία σας δεν ωφελεί κανέναν. Η ισραηλινή κοινωνία σάς μισεί, και οι Παλαιστίνιοι δεν νοιάζονται για εσάς. Μην ψάχνετε συμπάθεια [ή ενσυναίσθηση - ό,τι προτιμάτε από τα δύο], γιατί μας έχουν τελειώσει και τα δύο. Η παραμονή σας στη χώρα δεν υποδηλώνει κάποιο είδος “ανθεκτικότητας” (10).
Αντιθέτως, τονίζει απλώς τα προνόμια που απολαμβάνετε – όπως, για παράδειγμα, την καταραμένη ελευθερία κίνησης (θα πρέπει να είναι πολύ δύσκολο το να οργανωθείτε και να πάτε όλοι μαζί με αμάξια στη Δυτική Όχθη, ή μήπως δεν είναι;), ή το δικαίωμα να έχετε Ισραηλινό/ή σύντροφο/φισσα που να ζουν σε οποιοδήποτε σημείο της χώρας, ή και το ότι δεν είστε υποχρεωμένοι να αντιμετωπίζετε τον θεσμοθετημένο ρατσισμό κάθε φορά που προσπαθείτε να κάνετε το οτιδήποτε – είτε πρόκειται για τη συμμετοχή σας στην εκπαιδευτική διαδικασία, είτε για την έκδοση μιας οικοδομικής άδειας για να χτίσετε το σπίτι σας, είτε για να βρείτε δουλειά.
Μην κοροϊδεύετε τον εαυτό σας και σκέφτεστε ότι είμαστε σύμμαχοι ή σύντροφοι στο θέμα της “ειρήνης”, επειδή έχετε μερικούς Παλαιστίνιους γνωστούς, γιατί η πραγματικότητα είναι εκτυφλωτικά ολοφάνερη: Είστε υπερβολικά ανώδυνοι για να μπορέσετε να αλλάξετε έστω και ελάχιστα την πολιτική της κυβέρνησής σας που λατρεύει τις γενοκτονίες, ή για να κερδίσετε την καρδιά των καταπιεσμένων.
Θα ήταν καλύτερο να φεύγατε από τη χώρα. Με αυτό τον τρόπο, θα μας κάνετε τη χάρη να ξεδιπλώσετε τη γυμνή αλήθεια μπροστά στα μάτια όλου του κόσμου. Έφτασε πια η ώρα της ειλικρίνειας. Είστε υπερβολικά λίγοι για να θεωρηθείτε μειοψηφία. Οι δυνατότητές σας μπορεί να έχουν εξαπατήσει κάποια δυτικά, και ολοένα και περισσότερα αραβικά ΜΜΕ -που κυριολεκτικά λατρεύουν τις ιστορίες που αφήνουν ωραία αίσθηση, και τσιμπάνε με τον κοινό αγώνα Ισραηλινών και Παλαιστινίων ή τον κοινό σκοπό-, και έχουν πιστέψει ότι είστε μια μικρή αλλά θαρραλέα ομάδα που τα παίζει όλα για όλα για να αγωνιστεί στο πλευρό των Παλαιστινίων.
Δεν μας ξαφνιάζει το ότι αυτά τα σενάρια περί “κοινού αγώνα” τραβούν την προσοχή και το θαυμασμό. Όχι γιατί αντιπροσωπεύουν την πραγματικότητα, αλλά γιατί δείχνουν στον κόσμο αυτό που θέλει να δει: Τους Ισραηλινούς που μάχονται χέρι χέρι με τους Παλαιστίνιους. Ωστόσο, αυτό δεν είναι αλήθεια. Και πώς θα μπορούσε ποτέ να είναι, εφόσον εσείς βρίσκεστε σε μια θέση πολύ καλύτερη από εμάς; Είτε σας αρέσει είτε όχι, και όσο κι αν προσπαθείτε να διαχωρίσετε τον εαυτό σας από τους υπόλοιπους, είναι αναμφισβήτητο το ότι επωφελείστε κι εσείς από την κατοχή. Θα ήταν προτιμότερο να επενδύατε καλύτερα τις δυνατότητές σας. Ενημερώστε τον κόσμο εκτός Ισραήλ για τον αγώνα των Παλαιστίνιων. Δεν αποτελεί μυστικό το ότι μια ευνοϊκή αφήγηση της (υποκριτικής και συνένοχης) διεθνούς κοινότητας υπέρ των Παλαιστινίων θα είναι ένα ευπρόσδεκτο πλεονέκτημα στον αγώνα μας για αυτοδιάθεση και για τον τερματισμό της κατοχής.
Κάνοντας το διαχωρισμό
Μετά από όλα όσα είπαμε, εξακολουθούμε να μπορούμε να διαχωρίζουμε τους αντι-σιωνιστές που είναι έποικοι τρίτης γενιάς από τους αντι-σιωνιστές αριστερούς της διασποράς που μετανάστευσαν και εγκαταστάθηκαν στην Παλαιστίνη (11) μετά την ψήφιση του Νόμου της Επιστροφής (12). Οι τελευταίοι μπορεί να κατάλαβαν τελικά την αλήθεια και να ανακάλυψαν τα κακά του σιωνισμού, αλλά επιμένουν να επωφελούνται άμεσα από τον ρατσιστικό “Νόμο της Επιστροφής”, ενώ θα μπορούσαν πολύ εύκολα να επιστρέψουν εκεί όπου πραγματικά ανήκουν.
Διαχωρίζουμε επίσης τους αντι-σιωνιστές Ισραηλινούς εποίκους που ζουν στην Παλαιστίνη από επιλογή, από εκείνους που θέλουν να φύγουν αλλά δεν το αντέχουν οικονομικά. Υπάρχουν, τέλος, αντι-σιωνιστές αριστεροί που ζουν στις παρυφές του κινήματος και προέρχονται από τα περιθωριοποιημένα κοινωνικά στρώματα. Αυτά τα άτομα -που μετρώνται στα δάχτυλα του ενός χεριού- βρίσκονται στην Παλαιστίνη γιατί δεν έχουν πουθενά αλλού να πάνε, αλλά δεν χρησιμοποιούν τον αγώνα των Παλαιστινίων για να κάνουν καριέρα. Έχουν συνείδηση των προνομίων τους, αλλά δεν θα τους δείτε να αρθρογραφούν για τις δύσκολες επιλογές που κάνουν.
Όλοι οι άλλοι, όμως, είναι προνομιούχοι με διπλή υπηκοότητα, ή μέλη της ανώτερης μεσαίας τάξης που επιζητούν την προσοχή, και που πιστεύουν ότι μπορούν να αλλάξουν την ισραηλινή κοινωνία.
Και, για να είμαστε απολύτως ειλικρινείς, δεν μας ενδιαφέρει καθόλου η ισραηλινή κοινωνία. Δεν μας ενδιαφέρει αν θα πάψουν να είναι απάνθρωποι ή αν θα αποκτηνωθούν εντελώς, αν και το τελευταίο μοιάζει πιο ταιριαστό. Δεν πρόκειται ποτέ να τσιμπήσουμε με τις αηδίες περί “δύο πλευρών - που υποφέρουν εξίσου - και που θέλουν μόνον ειρήνη”. Δεν θέλουμε ειρήνη με τους σιωνιστές, ή με όποιον άλλο καρπώνεται τα οφέλη ενός εγγενώς βίαιου, σοβινιστικού, αποικιοκρατικού συστήματος.
Κι αυτό μπορεί να σας απογοητεύσει σφόδρα, αλλά δεν υποστηρίζουμε μια μεταβατική δικαιοσύνη, ούτε έχουμε την πολυτέλεια να μιλάμε για αλήθεια και συμφιλίωση όταν βομβαρδιζόμαστε, διαλυόμαστε, και στερούμαστε τα πιο βασικά δικαιώματά μας. Η μεταβατική δικαιοσύνη είναι για τους λευκούς. Εμείς θέλουμε εκδίκηση από ένα σύστημα που μας αφαίρεσε όλη την ανθρωπινότητά μας.
Και, για την ισραηλινή κοινωνία γενικά: Η συνύπαρξη δεν είναι ζητούμενο. Δεν έχουμε χρόνο στη διάθεσή μας για να περιμένουμε πότε οι Ισραηλινοί ριζοσπάστες θα κάνουν κοινωνική επανάσταση, ή πότε θα πείσουν την κοινωνία τους ότι ο σιωνισμός βρωμάει και ζέχνει. Δεν παρακαλάμε, δεν ικετεύουμε, ούτε το ζητάμε. Απαιτούμε να σταματήσει η κατοχή, να γκρεμίσετε τις φυλακές που κουβαλάτε στο μυαλό σας και -για όνομα του Θεού!- να σταματήστε την πολιορκία της Γάζας.
Σημειώσεις μετάφρασης
10 sumud: Ιδεολογικός όρος και πολιτική στρατηγική που πρωτοεμφανίστηκε στην παλαιστινιακή κοινωνία όταν ξεκίνησε ο Πόλεμος των 6 ημερών το 1967, μέσα από το βίωμα της συνεχούς καταπίεσης και αντίστασης.
11 Αλίγια: Η μετανάστευση των Εβραίων της διασποράς στο Ισραήλ.
12 Νόμος που ψηφίστηκε στις 5 Ιούλη 1950 και έδωσε στους Εβραίους της διασποράς το δικαίωμα επιστροφής στο Ισραήλ και απόκτησης της ισραηλινής υπηκοότητας. Το 1970, το δικαίωμα αυτό επεκτάθηκε σε όλους όσους έχουν εβραϊκή καταγωγή και τις/τους συζύγους τους.
Linah Alsaafin and Budour Hassan [http://budourhassan.wordpress.com/]
Μέρος βʼ: [http://stateofhawiya.blogspot.co.uk/2014/08/part-two-exposing-israeli-left-on-issue.html]
Φωτογραφία: [http://972mag.com/nstt_feeditem/photos-police-arrest-30-palestinians-in-anti-war-protest/]
Μετάφραση: Ε.Α
Ενώ είναι απαραίτητο και επείγον να απονομιμοποιήσουμε τους φιλελεύθερους σιωνιστές, είναι λιγότερο ξεκάθαρη η θέση που πρέπει να κρατήσουμε απέναντι στην αντι-σιωνιστική αριστερά. Οι αντι-σιωνιστές Ισραηλινοί είναι τόσο λίγοι και διάσπαρτοι, που σχεδόν δεν μπορούν να θεωρηθούν ένα σημαντικό κομμάτι της πολιτικής ή κοινωνικής σφαίρας στο Ισραήλ, αλλά παρ' όλα αυτά καλύπτονται δυσανάλογα πολύ – ιδιαίτερα από τις ανταποκρίσεις των προοδευτικών ΜΜΕ.
Ξέρουμε, ωστόσο, ότι αυτή η αντιπαράθεση παραμένει ελιτίστικη, γίνεται κυρίως στα κοινωνικά δίκτυα και στην μπλογκόσφαιρα, και δεν απασχολεί τους περισσότερους Παλαιστίνιους εκεί έξω, αφού δεν γνωρίζουν καν ότι υπάρχει μια μειοψηφία αντι-σιωνιστών. Μάλιστα, για να είμαστε ειλικρινείς, ούτε υπάρχει λόγος να ενδιαφερθούν.
Τον τελευταίο μήνα, οι αντι-σιωνιστές έχουν οργανώσει διάφορες μικρές, νυχτερινές διαμαρτυρίες στο Τελ Αβίβ και στην Ιερουσαλήμ ενάντια στις επιδρομές στη Γάζα. Σε αυτές τις διαμαρτυρίες δέχονται συχνά επιθέσεις από ακροδεξιούς, όπως δέχονταν επιθέσεις και οι οργανώσεις υπέρ των ατομικών και ανθρωπίνων δικαιωμάτων που εναντιώνονταν ανοιχτά στα εγκλήματα του Ισραήλ στη Γάζα.
Οι βετεράνοι Ισραηλινοί ακτιβιστές σπεύδουν να τονίσουν ότι αυτό το επίπεδο προκλήσεων εναντίον τους είναι πρωτοφανές και συνεχίζουν λέγοντας πάνω-κάτω τα εξής: “Οι αριστεροί είναι οι νέοι Παλαιστίνιοι”, ή “Οι Παλαιστίνιοι και οι Ισραηλινοί αριστεροί είναι τα θύματα αυτού του νέου κύματος του ισραηλινού ρατσισμού”. Πάντως, σε ό,τι λένε και γράφουν απεικονίζουν τους Ισραηλινούς αριστερούς ως θύματα.
Όχι, αγαπητοί Ισραηλινοί ριζοσπάστες αριστεροί, δεν είστε θύματα. Είστε κι εσείς ένα μέρος τού προβλήματος. Είστε ένα μέρος του λόγου για τον οποίο ο λαός μας εξακολουθεί να υποφέρει. Αυτή τη στιγμή, το γεγονός και μόνον ότι υπάρχετε, είναι σε βάρος των προσφύγων που υπέστησαν εθνοκάθαρση στην Παλαιστίνη και το Ισραήλ συνεχίζει να τους βομβαρδίζει στη Γάζα. Απλώς και μόνον επειδή αρχίζετε να βιώνετε μια υποψία αυτού που αντιμετωπίζουν οι Παλαιστίνιοι σε καθημερινή βάση, δεν σημαίνει ότι δικαιούστε να υιοθετείτε το ρόλο του θύματος, ή έστω να φαντάζεστε ότι το “δράμα” σας μπορεί να εξισωθεί με αυτό των Παλαιστινίων.
Κοινωνικό τίμημα
Συχνά ακούμε για το κοινωνικό τίμημα που είναι υποχρεωμένοι να πληρώνουν οι αντι-σιωνιστές αντιφρονούντες, όπως για παράδειγμα το γεγονός ότι μερικές φορές τους κρατούν σε απόσταση οι ίδιες οι οικογένειές τους και η κοινωνία τους δαιμονοποιεί. Ίσως όντως νιώθετε καλύτερα όταν επιστρέφετε στο σπίτι σας μετά από ένα ακτιβιστικό σαββατοκύριακο αλλά -έι!- όλοι δεν χρειαζόμαστε να ικανοποιούμε μερικές φορές το αυτάρεσκο κομμάτι του εαυτού μας και να προσποιούμαστε ότι θυσιαζόμαστε απίστευτα πολύ ενώ, στην πραγματικότητα, κάνουμε πολύ λίγα;
Είναι πάντα ωραίο να γυρίζει κανείς στο σπίτι του και να λέει: “Μας επιτέθηκαν φασίστες γιατί είμαστε αντίθετοι στον πόλεμο”. Τα ΜΜΕ της Δύσης το λατρεύουν αυτό. Ακόμη και τα αραβικά ΜΜΕ θα σας χειροκροτήσουν για το θάρρος σας και θα γράψουν ποιητικά λογύδρια για τις ηρωικές δράσεις σας. Και κάποιοι Παλαιστίνιοι θα σας θεωρήσουν συντρόφους τους. Ειδάλλως, θα μας αποκαλέσουν ρατσιστές, γιατί φαίνεται ότι θεωρείται ρατσισμός η επισήμανση του προνομίου του καλού αποικιοκράτη.
Οι “δύσκολες επιλογές” που κάνετε είναι οι ελάχιστες ηθικές υποχρεώσεις σας ως αποικιοκράτες, και ως ουσιαστικό κομμάτι του συστήματος που καταπιέζει τους Παλαιστίνιους. Σε κανέναν από εμάς δεν κάνετε χάρη επειδή κατευνάζετε τη συνείδησή σας. Η επιλογή της εναντίωσης στο ρατσισμό, στην εβραϊκή ανωτερότητα και στους φόνους, είναι το λιγότερο που μπορεί να κάνει κανείς. Και σίγουρα κανείς δεν περιμένει να κάνει δύσκολες επιλογές χωρίς να πληρώσει κάποιο τίμημα.
Αν θέλετε να μάθετε πώς είναι πράγματι οι δύσκολες επιλογές, ρωτήστε τους Παλαιστίνιους που εκτοπίστηκαν από την Παλαιστίνη και έπρεπε να περπατήσουν βδομάδες ολόκληρες στην έρημο για να φτάσουν στο Κουβέιτ. Ρωτήστε τους Παλαιστίνιους που έπρεπε να επιλέξουν ανάμεσα στο να σκοτωθούν από τις βόμβες του Ισραήλ, ή να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους και να βρεθούν άστεγοι στη Γάζα. Αυτές είναι οι δικές μας δύσκολες επιλογές. Και, όποιο κι αν είναι το κοινωνικό τίμημα που πληρώνουν οι αντι-σιωνιστές, τα αποικιοκρατικά προνόμιά τους παραμένουν ανέπαφα.
Το να επιζητείτε θαυμασμό για την ηρωική στάση σας, ή ικανοποίηση επειδή απαλύνατε το ενοχικό σας σύνδρομο, δείχνει ότι δεν βλέπετε καθόλου την ουσία του θέματος, ειδικά αν αυτά συμπεριλαμβάνονται στους στόχους ή τους σκοπούς σας. Στην πραγματικότητα, όσο λιγότερο θεωρείτε ότι είστε ήρωες που δεν έχουν αναγνωριστεί, τόσο περισσότερο θα ωφεληθεί το εγώ σας, ο τρόπος σκέψης σας, αλλά και οι ίδιοι οι Παλαιστίνιοι – γιατί θα πάψουμε να στριφογυρίζουμε απηυδισμένοι ψηλά το βλέμμα μας σε σχεδόν μόνιμη βάση.
Μέσα στο σύστημα
Ένα άλλο εκπληκτικό χαρακτηριστικό των μικρών αντιπολεμικών νυχτερινών διαμαρτυριών στο Τελ Αβίβ είναι ότι γίνονται υπό την προστασία της ισραηλινής συνοριακής αστυνομίας, για να αποφευχθούν οι συγκρούσεις με τους δεξιούς. Εφόσον το αποδέχονται αυτό, οι αριστεροί αντι-σιωνιστές περιορίζονται από το σύστημα ακριβώς που υποτίθεται ότι θέλουν να διαλύσουν. Στο κάτω κάτω, δεν βομβαρδίζουν οι δεξιοί τη Γάζα, ούτε οι δεξιοί δολοφονούν τους διαδηλωτές στη Δυτική Όχθη. Αυτά τα κάνει ο ίδιος στρατός και η ίδια συνοριακή αστυνομία που προστατεύει τις αντιπολεμικές διαμαρτυρίες στο Τελ Αβίβ. Επομένως, ακούσια ή εκούσια, οι συμμετέχοντες σ' αυτές τις αντιπολεμικές διαμαρτυρίες συμβάλλουν στη διαφήμιση του προσωπείου δημοκρατίας και ανοχής του Ισραήλ όσον αφορά τους αντιφρονούντες.
Το ίδιο ισχύει και για τις αριστερές οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων των Ισραηλινών -αλλά και των Παλαιστίνιων- που εξακολουθούν να βασίζονται στο δικαστικό σύστημα του Ισραήλ για να “διαφυλαχθεί” το δικαίωμά τους στην ελευθερία έκφρασης, αντί να αναγνωρίσουν ότι το δικαστικό σύστημα είναι ένας από τους βραχίονες της ισραηλινής κατοχής.
Δεν είναι άδικο να πούμε, αγαπητοί αντι-σιωνιστές, ότι η παρουσία σας δεν ωφελεί κανέναν. Η ισραηλινή κοινωνία σάς μισεί, και οι Παλαιστίνιοι δεν νοιάζονται για εσάς. Μην ψάχνετε συμπάθεια [ή ενσυναίσθηση - ό,τι προτιμάτε από τα δύο], γιατί μας έχουν τελειώσει και τα δύο. Η παραμονή σας στη χώρα δεν υποδηλώνει κάποιο είδος “ανθεκτικότητας” (10).
Αντιθέτως, τονίζει απλώς τα προνόμια που απολαμβάνετε – όπως, για παράδειγμα, την καταραμένη ελευθερία κίνησης (θα πρέπει να είναι πολύ δύσκολο το να οργανωθείτε και να πάτε όλοι μαζί με αμάξια στη Δυτική Όχθη, ή μήπως δεν είναι;), ή το δικαίωμα να έχετε Ισραηλινό/ή σύντροφο/φισσα που να ζουν σε οποιοδήποτε σημείο της χώρας, ή και το ότι δεν είστε υποχρεωμένοι να αντιμετωπίζετε τον θεσμοθετημένο ρατσισμό κάθε φορά που προσπαθείτε να κάνετε το οτιδήποτε – είτε πρόκειται για τη συμμετοχή σας στην εκπαιδευτική διαδικασία, είτε για την έκδοση μιας οικοδομικής άδειας για να χτίσετε το σπίτι σας, είτε για να βρείτε δουλειά.
Μην κοροϊδεύετε τον εαυτό σας και σκέφτεστε ότι είμαστε σύμμαχοι ή σύντροφοι στο θέμα της “ειρήνης”, επειδή έχετε μερικούς Παλαιστίνιους γνωστούς, γιατί η πραγματικότητα είναι εκτυφλωτικά ολοφάνερη: Είστε υπερβολικά ανώδυνοι για να μπορέσετε να αλλάξετε έστω και ελάχιστα την πολιτική της κυβέρνησής σας που λατρεύει τις γενοκτονίες, ή για να κερδίσετε την καρδιά των καταπιεσμένων.
Θα ήταν καλύτερο να φεύγατε από τη χώρα. Με αυτό τον τρόπο, θα μας κάνετε τη χάρη να ξεδιπλώσετε τη γυμνή αλήθεια μπροστά στα μάτια όλου του κόσμου. Έφτασε πια η ώρα της ειλικρίνειας. Είστε υπερβολικά λίγοι για να θεωρηθείτε μειοψηφία. Οι δυνατότητές σας μπορεί να έχουν εξαπατήσει κάποια δυτικά, και ολοένα και περισσότερα αραβικά ΜΜΕ -που κυριολεκτικά λατρεύουν τις ιστορίες που αφήνουν ωραία αίσθηση, και τσιμπάνε με τον κοινό αγώνα Ισραηλινών και Παλαιστινίων ή τον κοινό σκοπό-, και έχουν πιστέψει ότι είστε μια μικρή αλλά θαρραλέα ομάδα που τα παίζει όλα για όλα για να αγωνιστεί στο πλευρό των Παλαιστινίων.
Δεν μας ξαφνιάζει το ότι αυτά τα σενάρια περί “κοινού αγώνα” τραβούν την προσοχή και το θαυμασμό. Όχι γιατί αντιπροσωπεύουν την πραγματικότητα, αλλά γιατί δείχνουν στον κόσμο αυτό που θέλει να δει: Τους Ισραηλινούς που μάχονται χέρι χέρι με τους Παλαιστίνιους. Ωστόσο, αυτό δεν είναι αλήθεια. Και πώς θα μπορούσε ποτέ να είναι, εφόσον εσείς βρίσκεστε σε μια θέση πολύ καλύτερη από εμάς; Είτε σας αρέσει είτε όχι, και όσο κι αν προσπαθείτε να διαχωρίσετε τον εαυτό σας από τους υπόλοιπους, είναι αναμφισβήτητο το ότι επωφελείστε κι εσείς από την κατοχή. Θα ήταν προτιμότερο να επενδύατε καλύτερα τις δυνατότητές σας. Ενημερώστε τον κόσμο εκτός Ισραήλ για τον αγώνα των Παλαιστίνιων. Δεν αποτελεί μυστικό το ότι μια ευνοϊκή αφήγηση της (υποκριτικής και συνένοχης) διεθνούς κοινότητας υπέρ των Παλαιστινίων θα είναι ένα ευπρόσδεκτο πλεονέκτημα στον αγώνα μας για αυτοδιάθεση και για τον τερματισμό της κατοχής.
Κάνοντας το διαχωρισμό
Μετά από όλα όσα είπαμε, εξακολουθούμε να μπορούμε να διαχωρίζουμε τους αντι-σιωνιστές που είναι έποικοι τρίτης γενιάς από τους αντι-σιωνιστές αριστερούς της διασποράς που μετανάστευσαν και εγκαταστάθηκαν στην Παλαιστίνη (11) μετά την ψήφιση του Νόμου της Επιστροφής (12). Οι τελευταίοι μπορεί να κατάλαβαν τελικά την αλήθεια και να ανακάλυψαν τα κακά του σιωνισμού, αλλά επιμένουν να επωφελούνται άμεσα από τον ρατσιστικό “Νόμο της Επιστροφής”, ενώ θα μπορούσαν πολύ εύκολα να επιστρέψουν εκεί όπου πραγματικά ανήκουν.
Διαχωρίζουμε επίσης τους αντι-σιωνιστές Ισραηλινούς εποίκους που ζουν στην Παλαιστίνη από επιλογή, από εκείνους που θέλουν να φύγουν αλλά δεν το αντέχουν οικονομικά. Υπάρχουν, τέλος, αντι-σιωνιστές αριστεροί που ζουν στις παρυφές του κινήματος και προέρχονται από τα περιθωριοποιημένα κοινωνικά στρώματα. Αυτά τα άτομα -που μετρώνται στα δάχτυλα του ενός χεριού- βρίσκονται στην Παλαιστίνη γιατί δεν έχουν πουθενά αλλού να πάνε, αλλά δεν χρησιμοποιούν τον αγώνα των Παλαιστινίων για να κάνουν καριέρα. Έχουν συνείδηση των προνομίων τους, αλλά δεν θα τους δείτε να αρθρογραφούν για τις δύσκολες επιλογές που κάνουν.
Όλοι οι άλλοι, όμως, είναι προνομιούχοι με διπλή υπηκοότητα, ή μέλη της ανώτερης μεσαίας τάξης που επιζητούν την προσοχή, και που πιστεύουν ότι μπορούν να αλλάξουν την ισραηλινή κοινωνία.
Και, για να είμαστε απολύτως ειλικρινείς, δεν μας ενδιαφέρει καθόλου η ισραηλινή κοινωνία. Δεν μας ενδιαφέρει αν θα πάψουν να είναι απάνθρωποι ή αν θα αποκτηνωθούν εντελώς, αν και το τελευταίο μοιάζει πιο ταιριαστό. Δεν πρόκειται ποτέ να τσιμπήσουμε με τις αηδίες περί “δύο πλευρών - που υποφέρουν εξίσου - και που θέλουν μόνον ειρήνη”. Δεν θέλουμε ειρήνη με τους σιωνιστές, ή με όποιον άλλο καρπώνεται τα οφέλη ενός εγγενώς βίαιου, σοβινιστικού, αποικιοκρατικού συστήματος.
Κι αυτό μπορεί να σας απογοητεύσει σφόδρα, αλλά δεν υποστηρίζουμε μια μεταβατική δικαιοσύνη, ούτε έχουμε την πολυτέλεια να μιλάμε για αλήθεια και συμφιλίωση όταν βομβαρδιζόμαστε, διαλυόμαστε, και στερούμαστε τα πιο βασικά δικαιώματά μας. Η μεταβατική δικαιοσύνη είναι για τους λευκούς. Εμείς θέλουμε εκδίκηση από ένα σύστημα που μας αφαίρεσε όλη την ανθρωπινότητά μας.
Και, για την ισραηλινή κοινωνία γενικά: Η συνύπαρξη δεν είναι ζητούμενο. Δεν έχουμε χρόνο στη διάθεσή μας για να περιμένουμε πότε οι Ισραηλινοί ριζοσπάστες θα κάνουν κοινωνική επανάσταση, ή πότε θα πείσουν την κοινωνία τους ότι ο σιωνισμός βρωμάει και ζέχνει. Δεν παρακαλάμε, δεν ικετεύουμε, ούτε το ζητάμε. Απαιτούμε να σταματήσει η κατοχή, να γκρεμίσετε τις φυλακές που κουβαλάτε στο μυαλό σας και -για όνομα του Θεού!- να σταματήστε την πολιορκία της Γάζας.
Σημειώσεις μετάφρασης
10 sumud: Ιδεολογικός όρος και πολιτική στρατηγική που πρωτοεμφανίστηκε στην παλαιστινιακή κοινωνία όταν ξεκίνησε ο Πόλεμος των 6 ημερών το 1967, μέσα από το βίωμα της συνεχούς καταπίεσης και αντίστασης.
11 Αλίγια: Η μετανάστευση των Εβραίων της διασποράς στο Ισραήλ.
12 Νόμος που ψηφίστηκε στις 5 Ιούλη 1950 και έδωσε στους Εβραίους της διασποράς το δικαίωμα επιστροφής στο Ισραήλ και απόκτησης της ισραηλινής υπηκοότητας. Το 1970, το δικαίωμα αυτό επεκτάθηκε σε όλους όσους έχουν εβραϊκή καταγωγή και τις/τους συζύγους τους.
Linah Alsaafin and Budour Hassan [http://budourhassan.wordpress.com/]
Μέρος βʼ: [http://stateofhawiya.blogspot.co.uk/2014/08/part-two-exposing-israeli-left-on-issue.html]
Φωτογραφία: [http://972mag.com/nstt_feeditem/photos-police-arrest-30-palestinians-in-anti-war-protest/]
Μετάφραση: Ε.Α
+ σχόλια + 6 σχόλια
Να σταματήσει η κατοχή της Γάζας. Να φτιαχτεί βιώσιμο κράτος της Παλαιστίνης, δίπλα στο κράτος του Ισραήλ. Μόνο αυτή είναι μια σωστή λύση για την περίοδο που διανύουμε.
Το άρθρο έχει πολλές ΑΣΑΦΕΙΕΣ και μέσω αυτών φτάνει σε λαθεμένα συμπεράσματα:
Απο που και ως που ο συγγραφέας έχει το δικαίωμα να γράφει πως"...και μόνο η ύπαρξή σας αντισιωνιστές αριστεροί μας κάνει κακό";;; (σσ κακό στους παλαιστίνιους μάλλον εννοεί).
Τι διάολο συμπεράσματα είναι αυτά, όταν η μικρή μειοψηφία των αντισιωνιστών ισραηλινών, αντιστέκεται και πέφτει θύμα ξυλοδαρμού απο σιωνιστές ισραηλινούς;;
Σαφώς και το ισραήλ πρέπει να ηττηθεί, διότι είναι ένα κράτος που εφαρμόζει γενοκτονία στη γάζα. Σαφως και πρέπει να φτιαχτεί βιώσιμο και ανεξάρτητο παλαιστινιακό κράτος! Δίπλα όμως στο Ισραήλ και όχι σε εξαφάνιση του κράτους του ισραήλ.
Εξηγεί γιατί γράφει ότι "η ύπαρξή τους κάνει κακό στους Παλαιστίνιους" - γιατί ξεπλένει το Ισραήλ παρουσιάζοντάς το ως ανεκτικό στο διαφορετικό. Γι' αυτό και οι διαδηλώσεις των Ισραηλινών δήθεν υπέρ της ειρήνης (δες 1ο μέρος) προβάλλονται τόσο πολύ από τα δυτικά ΜΜΕ. Όσο για τους πραγματικούς αντι-σιωνιστές, αυτοί είναι τόσο λίγοι που οι Ισραηλινοί αδιαφορούν και οι Παλαιστίνιοι δεν έχουν κανένα όφελος. Λέει, μάλιστα, ότι -αν βρίσκονταν στο εξωτερικό- θα μπορούσαν να διαδώσουν σε πολύ περισσότερο κόσμο την αλήθεια, αντί να επωφελούνται και οι ίδιοι από τα προνόμιά τους ως Ισραηλινοί και να το παίζουν θύματα.
Όσο για το "από πού και ως πού ο συγγραφέας έχει το δικαίωμα να γράφει" - ξέρω γω;- μήπως από τους 2000 και βάλε νεκρούς μέσα σε 50 μέρες; Ή μήπως από εκεί που έχεις κι εσύ το δικαίωμα -ως Δυτικός γνώστης των πάντων και με προτάσεις για τα πάντα- να λες τι πρέπει να κάνουν οι Παλαιστίνιοι, αντί απλώς να αφουγραστείς το βίωμά τους, αντί να τους αφήσουμε όλοι να αποφασίσουν οι ίδιοι τι θέλουν και τι είναι καλύτερο για τους ίδιους. Ούτως ή άλλως, υπάρχουν πολλές διαφωνίες και στο εσωτερικό τους.
Φίλε ανώνυμε των 10:45 έχεις λάθος πέρα για πέρα. διότι:
1. Ποιός σου είπε και από που το συμπαιραίνει το άρθρο, ότι οι αντισιωνιστές αριστεροί θα προσέφεραν περισσότερα ΑΝ ΕΦΕΥΓΑΝ ΑΠΟ ΤΗ ΧΩΡΑ ΤΟΥΣ;; Πότε έγινε αυτό στην ιστορία;; Δλδ το γεγονός ότι οι έλληνες αριστεροί, κομμουνιστές, αναρχικοί μπορούν και αγωνίζονται στην Ελλάδα όπως και αν αγωνιζονται, ΑΥΤΟ ΤΟΥΣ ΚΑΘΙΣΤΑ ΑΧΡΗΣΤΟΥΣ διότι φαίνεται στο εξωτερικό ότι η Ελλάδα έχει....δημοκρατία;; Ή το γεγονός ότι υπάρχουν πολλοί αριστεροί και αναρχικοί στις ΗΠΑ που αγωνίζονται με αξιοπρέπεια, αυτό τους καθιστα ΑΧΡΗΣΤΟΥΣ και αυτούς, επειδή φαίνονται οι ΗΠΑ ότι ανέχονται την δημοκρατία στο εσωτερικό τους και γυαλίζουν με αυτό τη βιτρίνα τους;;; ΘΑ ΤΡΕΛΑΘΟΥΜΕ με αυτά τα λαθεμένα συμπεράσματα του άρθρου που φαίνεται και συ ότι συμφωνείς;;;
Είναι σοβαρά πράγματα αυτά να λέγονται σε ένα άρθρο; Μήπως το άρθρο αυτό έχει ΚΑΙ σαν στόχο την τεχνητή κ άδικη αποδόμηση του συνόλου της Ισραηλινής Αριστεράς;;
2. ΑΠΟ ΠΟΥ ΣΥΝΑΓΕΤΑΙ ότι θέλω να δώσω μαθήματα στους παλαιστίνους;; ΑΠΟ ΠΟΥΘΕΝΑ! Απόρριψη ορισμένων συμπερασμάτων του συγκεκριμένου άρθρου κάνω. Και το επιχείρημά σου περί ...Δυτικός γνώστης των πάντων και με προτάσεις για τα πάντα- να λες τι πρέπει να κάνουν οι Παλαιστίνιοι..." είναι αστήρικτο. Κανείς δεν μπορεί να κάνει μαθήματα σε άλλους, όμως όλοι χρειάζεται να αγωνίζονται στην χώρα τους και ΝΑ ΕΧΟΥΝ ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΑ ΜΙΑ ΣΤΟΙΧΕΙΩΔΗ ΑΠΟΨΗ για τους άλλους αγώνες, άλλων λαών. Και ναι, το δικαίωμα του παλαιστινιακού λαού ΝΑ ΕΧΕΙ ΚΡΑΤΟΣ ΒΙΩΣΙΜΟ ΚΑΙ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟ είναι αναφαίρετο και πρώτης γραμμής. Αλλο αυτό και άλλο η άποψη που λέει "να καταστραφεί το κράτος του Ισραήλ". Καμμία σχέση μεταξύ των 2. Το πρώτο είναι αναγνωριση της εθνικής ανεξαρτησίας και το 2ο είναι "διορθώνω το άδικο με άλλο άδικο".
Και μην ανησυχείς, ούτως ή άλλως, ότι και να λέμε εμείς -που πρέπει να το λέμε και να το υποστηρίζουμε ως άποψη- οι παλαιστίνιοι θα κάνουν αυτό που οι ίδιοι νομίζουν. Οπως και εμείς σαν έλληνες, ή οποιοσδήποτε λαός θα κάνει το ίδιο.
Ασε δε, που όσο διαβ΄'αζω το άρθρο, μου γεννιούνται και άλλοι προβληματισμοί: άσε την παλαιστίνη και πιάσε την ελλάδα: Φαντάσουν προκήρυξη του ΕΑΜ επί κατοχής που να κατηγορούσε τους γερμανούς αριστερούς, ως....συνυπεύθυνους για την κατοχή της ελλάδας απο τους ναζί!!
Και αν αυτό σου φανεί υπερβολικό γιατί θα πεις και με το δίκιο σου "οι γερμανοί ναζί συνετριψαν με εκτελέσεις, κλπ το αριστερό κίνημα", ας πάμε στις ΗΠΑ: Φαντάσου προκύρηξη στην Ελλάδα επί χούντας που θα κατήγγειλε τους αμερικάνους αγωνιστές (που by the way έδωσαν σκληρούς αγώνες έτσι;) σαν...απατεώνες επειδή ζουν σε αυτή τη χώρα και απολαμβάνουν τα προνόμια της, σε αντιδιαστολή με τους έλληνες αγωνιστές.
Η λογική της συλλογικής ευθύνης είναι εξαιρετικά λανθασμένη και αυτ΄΄ο θαρρώ πως αποπνέει το παρόν άρθρο. Με αυτή διαφωνώ απόλυτα και σε αυτή αντιπαρατίθεμαι, ΟΠΟΙΟΣ και αν την εκφράζει.
Μην μπλέκεσαι χωρίς λόγο, ανώνυμε 4.57. Το άρθρο είναι σίγουρα φορτισμένο, και είναι λογικό νομίζω μετά από όσα έχουν γίνει.
Οι Ισραηλινοί αντιφρονούντες είναι ελάχιστοι (παλιότερα ήταν περισσότεροι), και δρουν αντιφατικά. Αποδέχονται όλα τα προνόμιά τους ως Ισραηλινοί, και ταυτόχρονα υποτίθεται ότι τα πολεμούν. Στις δράσεις τους τούς προστατεύει η συνοριακή αστυνομία (που προκαλεί ασταμάτητα τους Παλαιστίνιους) και ο στρατός (που βομβαρδίζει), και ταυτόχρονα παραπονιούνται και το παίζουν θύματα (όχι όλοι) γιατί δεν τους προστατεύουν καλά και δέχονται επιθέσεις από ακροδεξιούς. Δρουν αντιφατικά – σαν να παραπονιόμαστε εμείς γιατί δεν μας προστατεύουν οι μπάτσοι...
Και στη Δύση είναι πολύ πιο γνωστοί από όσο είναι στο Ισραήλ και στην Παλαιστίνη (και προωθούνται και δυσανάλογα πολύ, για ευνόητους λόγους). Άλλωστε, οι συγγραφείς κάνουν διαφοροποιήσεις ανάμεσα στους αντι-σιωνιστές Ισραηλινούς, δεν τους αποδίδουν συλλογική ευθύνη. [Στην Αμερική, στη χούντα, υπήρχε μεγάλο κίνημα, δεν είναι το ίδιο. Οι αριστεροί Γερμανοί δεν απολάμβαναν τα προνόμια του ναζιστικού κράτους τους.]
Ναι, στις τωρινές συνθήκες πιστεύω πως έχουν δίκιο οι συγγραφείς του άρθρου. Από το εξωτερικό μπορεί κανείς να προσφέρει περισσότερα. Δες, για παράδειγμα, τις ομιλίες και τις δράσεις (με το BDS) της Judith Butler, που έχει δεχτεί σφοδρές επιθέσεις από τους σιωνιστές Ισραηλινούς, π.χ., για το ακαδημαϊκό μποϊκοτάζ στο Ισραήλ, ή για άρθρα της όπως “No, it’s not anti-semitic” [http://www.lrb.co.uk/v25/n16/judith-butler/no-its-not-anti-semitic] (ενδεικτικά το βάζω, υπάρχουν και πιο πρόσφατα).
Ή δες αυτό το άρθρο: “Φόρος τιμής στον Hajo Meyer” (ζούσε στην Ολλανδία) [http://intifadagr.wordpress.com/2014/08/26/%CF%86%CF%8C%CF%81%CE%BF%CF%82-%CF%84%CE%B9%CE%BC%CE%AE%CF%82-%CF%83%CF%84%CE%BF%CE%BD-hajo-meyer/]
Ok, στα δύο τελευταία σχόλια δεν φαίνεσαι απλώς σαν ένας ακόμη Δυτικός που έχει άποψη για τα πάντα!!!
Δημοσίευση σχολίου