Η αόριστη συλλογική ευθύνη και η επόμενη μέρα

Βρίσκοντας εύστοχες και σε γενικές γραμμές σωστές τις τοποθετήσεις του Κώστα Βαξεβάνη, παραθέτουμε το παρακάτω κείμενο του, που είναι αποσπάσματα από το newsletter που έστειλε, συμπληρωμένο με παραγράφους από το Editorial του Documento που υπογράφει.

Το πιο σημαντικό κατά την γνώμη μας δεν είναι ότι αναφέρει απλώς πράγματα που πιθανόν σε αρκετούς/ες είναι αυτονόητα.
Αυτό που αξίζει να εστιαστούμε στο παρακάτω κείμενο του Κ. Βαξεβάνη είναι η σωστή επισήμανση του ότι όταν κάποια στιγμή τελειώσει ο εφιάλτης με την επέλαση του κορονοϊού, τότε και με ευθύνη της κυβέρνησης Μητσοτάκη θα ακολουθηθεί πιο βάρβαρη ταξική πολιτική και στον τομέα της υγείας πάνω στα ερείπια του εξουθενωμένου δημόσιου συστήματος περίθαλψης. "Κοράκια", αετονύχηδες επενδυτές και εντερπρενέρ θα θησαυρίσουν ληστεύοντας το δημόσιο χρήμα.
Και γι' αυτή την παράμετρο δεν μιλάει κανένας καθεστωτικός δημοσιολόγος.

Ο εκδότης του Documento πριν καταλήξει ένα επικοινωνιακό φερέφωνο του ΣΥΡΙΖΑ -τώρα τελευταία οι σχέσεις τους περνάνε μια κρίση αλλά αυτό είναι άλλο παραπολιτικό σχόλιο- θήτευσε για αρκετά χρόνια στην ΚΝΕ και στο ΚΚΕ.
Εχει αποκτήσει δηλαδή σε κάποιο βαθμό ένα τρόπο σκέψης που δεν συναντάς συνήθως στο δημοσιογραφικό σινάφι.

Οι υπογραμμίσεις στο παρακάτω κείμενο του Κώστα Βαξεβάνη είναι δικιά μας παρέμβαση:

Γίνεται αυτές τις δύσκολες μέρες η προσπάθεια από τους κυβερνώντες, να μεγιστοποιηθεί η εκ των πραγμάτων αόριστη συλλογική ευθύνη και μερικές φορές να εμφανιστεί ως μοναδική ευθύνη για όσα συμβαίνουν.

Φοβάμαι πως κάποια στιγμή, όταν τα πράγματα θα γίνουν πολύ δύσκολα (εύχομαι φυσικά να μη γίνει) πως ο πρωθυπουργός δεν θα κάνει την αυτοκριτική του γιατί δεν έκλεισε έγκαιρα εκκλησίες ή γιατί απέλυε γιατρούς και προσλάμβανε αστυνομικούς, γιατί ενοχοποιούσε και απαξίωνε το δημόσιο σύστημα Υγείας καθιστώντας το ανήμπορο, αλλά θα πει πως δεν είχαμε συλλογική ευθύνη. 
Φταίγαμε εμείς και ο ελλιπής βαθμός συνειδητοποίησής μας, όχι η δική του ελλιπής πολιτική.

Θυμάστε τι έγινε στην οικονομική κρίση; Οι τράπεζες έπεσαν έξω, οι πολιτικές τους έπεσαν έξω, οι προβλέψεις τους έπεσαν έξω. Κυβέρνησαν και δημιούργησαν χρέος.
Πληρώσαμε με κρατικό χρήμα το ιδιωτικό χρέος των τραπεζών, τα θαλασσοδάνεια, τις κομπίνες του Βγενόπουλου.
Και επειδή ήρθε η ώρα της κρίσεως για την κρίση, τι είπαν; Πως έφταιγαν; Πως εξαπάτησαν τον κόσμο; Πως έκλεψαν;  Αντιθέτως μετατόπισαν την ευθύνη στην αόριστη συλλογική ευθύνη που μας βαραίνει για την κρίση. Είπαν πως καταναλώναμε περισσότερα από όσα έπρεπε. Πως πηγαίναμε διακοπές και παίρναμε δάνεια.

Μέσα από τη συλλογική ευθύνη δημιούργησαν ενοχές στον κόσμο και εξάλειψαν την πολιτική και την ποινική ευθύνη που είχαν, με αυτή την πονηρή διάχυση στην κοινωνία.

Ευθύνη έχουμε όλοι, αλλά δεν έχουμε όλοι την ίδια ευθύνη.

Μπορεί ο κ. Μητσοτάκης μετά της συζύγου και των λοιπών συγγενών στο Μαξίμου να χειροκροτεί σήμερα τους γιατρούς και τους νοσηλευτές του δημοσίου που ήθελε να απολύσει, αλλά όταν τελειώσει η περιπέτεια, πάνω στα ερείπια του εξουθενωμένου δημόσιου συστήματος υγείας, θα καλέσει τους «επενδυτές» να χτίσουν τον νέο ιδιωτικό τομέα. 
Θα χρησιμοποιήσει τη νέα οικονομική κρίση που προκαλεί η υγειονομική κρίση για να ευνοήσει πολιτικές που εκείνη τη στιγμή θα ανακαλύψουν τα νεοφιλελεύθερα φόρουμ για τη σωτηρία μας.

Θα δείξει τα ερείπια και θα πει περίπου «όλοι μαζί να βοηθήσουμε να στηθεί όρθια η χώρα. Γι’ αυτό τον λόγο επιδοτούμε την ιδιωτική πρωτοβουλία για να βάλει πλάτη» και άλλα τέτοια εφευρετικά.
Ο κρατισμός και η συμπάθεια στο δημόσιο θα τελειώσουν μόλις το κράτος καλύψει τις μαύρες τρύπες της ζημιάς τους. Μετά θα ξανακάνουν άριστοι επενδυτές και εντερπρενέρ με τα λεφτά μας.

Η «συλλογική ευθύνη» θα χρησιμοποιηθεί σε όλα αυτά ως εργαλείο για να μην μπορέσουν οι «μάζες» να ασχοληθούν με την πραγματική διάσταση του προβλήματος.

Το πολιτικό πρόβλημα, η πολιτική λύση και πολύ περισσότερο η πολιτική κρίση θα εξαϋλωθούν μέσα στη συλλογική ευθύνη που υποτίθεται ότι δεν είχαμε.

Το επιχείρημα θα είναι ότι δεν είχαμε τη συνείδηση να λειτουργήσουμε με συλλογική ευθύνη και έτσι δεν αποτρέψαμε τον ιό.
Φταίμε και γι’ αυτό πρέπει να υποστούμε τις συνέπειες που δεν είναι άλλες από τις προσπάθειες παλινόρθωσης ενός κυνικού συστήματος που έτρεφε το κέρδος και έθαβε ανθρώπους.

Αν πρέπει να βγάλει κάποιο συμπέρασμα ο Κυριάκος Μητσοτάκης, δεν είναι για τον βαθμό της συλλογικής ευθύνης, η οποία δεν μπορεί να κατασκευαστεί μαγικά σε δύο μέρες σε μια χώρα που η παθογένεια είναι φύση της επί δεκαετίες. 

Το συμπέρασμα είναι ότι έχει την πολιτική ευθύνη να ενισχύσει τις κρατικές δομές που τόσο προσπάθησε να γκρεμίσει. Αυτές που είναι οι μόνες που εγγυώνται την πιθανότητα να επιβιώσουμε το κρίσιμο διάστημα. Εχει ευθύνη, αυτός μόνος απέναντι στους πολίτες.