Δυο αντίθετοι κόσμοι (Με αφορμή τη μαύρη επέτειο της πυρπόλησης των συνοικισμών των Εβραίων προλεταρίων της Θεσσαλονίκης από το φασισταριό του μεσοπολέμου...)

Γράφει ο Νίκος από Βόλο

Σχεδόν 90 χρόνια από τη μέρα που τα φασιστικά τριεψιλίτικα ρεμάλια, καθοδηγημένα από αστικούς πολιτικούς και δημοσιογραφικούς κύκλους της εποχής πυρπολούσαν τους μεγαλύτερους εβραϊκούς εργατικούς συνοικισμούς της συμπρωτεύουσας, ξερνώντας απάνθρωπο σωβινιστικό μίσος, αντεργατικό και αντικομμουνιστικό φαρμάκι...

Ποτέ δεν πρέπει να λησμονούμε ότι οι Εβραίοι προλετάριοι της Θεσσαλονίκης και της Μακεδονίας υπήρξαν από τα πιο πρωτοπόρα συνειδητά στοιχεία του Εργατικού Κινήματος στον τόπο μας.
Η περίφημη για τις αρχές του 20ου αιώνα Σοσιαλιστική Εργατική ΦΕΝΤΕΡΑΣΙΟΝ της Θεσσαλονίκης ανέδειξε μια πλειάδα σημαντικότατων πρωτοπόρων ηγετών της Εργατικής Τάξης, που προέρχονταν από την Εβραϊκή Κοινότητα της πολυεθνοτικής τότε πρωτεύουσας της Μακεδονίας.

(Εδώ να κάνουμε μια παρένθεση. Από τους ιστορικούς θεωρείται η 8η Ιούνη του 1914 σαν η μέρα που υπήρξε η πρώτη οργανωμένη δίωξη του εργατικού και σοσιαλιστικού κινήματος στον τόπο μας.
Τότε συλλαμβάνονται στη Θεσσαλονίκη και με διαταγή του Γενικού Διοικητή Μακεδονίας Θεμιστοκλή Σοφούλη εκτοπίζονται στη Νάξο, ως «επικίνδυνοι διά την δημοσίαν ασφάλειαν», οι Αβραάμ Μπεναρόγια και Σαμουέλ Γιονά.

*Ο πρώτος ήταν γραμματέας της Σοσιαλιστικής Εργατικής Ομοσπονδίας της πόλης, γνωστότερης ως Φεντερασιόν.

*Ο δεύτερος, γραμματέας του καπνεργατικού συνδικάτου κι επικεφαλής της απεργιακής επιτροπής που μόλις είχε καθοδηγήσει μια από τις μεγαλύτερες -και νικηφόρες- απεργίες του κλάδου.

Στην εξορία θα παραμείνουν για περισσότερα από δυόμισι χρόνια, εγκαινιάζοντας μια πολιτική εξωδικαστικής καταστολής του «κοινωνικού εχθρού» που έμελλε να κρατήσει για δεκαετίες.

Τίποτα σ’ αυτή τη δίωξη δεν ήταν τυχαίο -ούτε τα θύματά της, ούτε η γενικότερη συγκυρία. Η εικοσαήμερη απεργία των καπνεργατών της Μακεδονίας, την άνοιξη του 1914, έχει καταγραφεί όχι μόνο ως η σημαντικότερη μέχρι τότε κινητοποίηση του είδους στον ελλαδικό χώρο, αλλά και ως η πρώτη επαφή της ελληνικής διοίκησης με το αναπτυγμένο εργατικό κίνημα της Θεσσαλονίκης και των άλλων μακεδονικών βιομηχανικών κέντρων.

Μπροστά στη μαζικότητα της κινητοποίησης (κάπου 32.000 απεργοί -ως επί το πλείστον εβραίοι στη Θεσσαλονίκη, Ελληνες και μουσουλμάνοι στη Δράμα, την Καβάλα και το Πράβι) και την αποφασιστικότητά της (αλλεπάλληλες συγκρούσεις με απεργοσπάστες, τη χωροφυλακή και το στρατό), η κυβέρνηση Βενιζέλου θα υποχρεωθεί να μεσολαβήσει για τη μερική ικανοποίηση των καπνεργατικών αιτημάτων και την υπογραφή της πρώτης συλλογικής σύμβασης στην ελληνική ιστορία.

Επανερχόμαστε στο θέμα μας.
Το φασισταριό και οι αντιδραστικοί ηγέτες της αστικής τάξης στη δεκαετία του 1930 έστρεφαν το μίσος και τα πυρά τους στους εβραϊκής καταγωγής προλεταρίους της Θεσσαλονίκης και όλων των βιομηχανικών και καπνεργατικών περιοχών της Ελλάδας (Βόλου, Καβάλας), επειδή μισούσαν τη συμβολή τους στην οικοδόμηση του Σοσιαλιστικού και στη συνέχεια του Κομμουνιστικού μας κινήματος.
Γι'αυτό σκόπιμα εξαπέλυαν τα τριεψιλίτικα κοράκια και όλους τους παρόμοιους ανεγκέφαλους αντικομμουνιστές της εποχής του μεσοπολέμου, με εντολή να καίνε τους εβραϊκούς προλεταριακούς συνοικισμούς, να βιάζουν, να τρομοκρατούν και να ληστεύουν, σαν μαύροι προάγγελοι του μετέπειτα φριχτού ναζιστικού Ολοκαυτώματος...

Ο σπουδαίος πραγματικά αγωνιστής λογοτέχνης Δημήτρης Χατζής, στο έργο του "Το τέλος της μικρής μας πόλης", που αναφέρεται στα μεσοπολεμικά Ιωάννινα, αφιερώνει ένα από τα καλύτερα διηγήματά του στον εξαιρετικό εβραϊκής καταγωγής Γιαννιώτη λογοτέχνη και πρωτοπόρο κομμουνιστή της χώρας μας Γιοζέφ Ελιγιά και στον αγωνιστικό σπόρο που αυτός έριξε στις συνειδήσεις των φτωχών και καταφρονεμένων της ηπειρώτικης πρωτεύουσας.

Και με πολύ παραστατικό τρόπο, ο Χατζής μας αφηγείται πώς καταδίωξαν τον υπέροχο αυτό πρωτοπόρο Άνθρωπο όχι μόνο οι αντιδραστικοί "ελληναράδες" της εποχής εκείνης, αλλά και η ίδια η εβραϊκής προέλευσης πλουτοκρατία αυτής της εθνικής κοινότητας, δηλ. οι μεγαλέμποροι της κοινότητας αυτής, οι οποίοι έβλεπαν την προλεταριακή επαναστατική ιδεολογία ως θανάσιμο εχθρό της εκμεταλλεύτριας αστικής τάξης, όπου ανήκαν.

Οι άνθρωποι αυτοί του κεφαλαίου, σαν άλλοι προάγγελοι του μεταπολεμικού σιωνισμού που καταπάτησε την Παλαιστίνη και καταπιέζει τόσο τους Άραβες όσο και τους Εβραίους εργαζομένους, αλλά και όλους τους προοδευτικούς ανθρώπους στο Ισραήλ, ήταν οι πρώτοι που καταδίωξαν αμείλικτα τον Γιοζέφ Ελιγιά, συμβάλλοντας στον πρόωρο θάνατό του.
Ενώ δυστυχώς, λίγα χρόνια μετά, πήραν επίσης στο λαιμό τους ένα μεγάλο μέρος της εβραϊκής κοινότητας που επηρέαζαν, μη αφήνοντάς τους ανθρώπους της που επηρέαζαν ιδεολογικά να βγούνε στην Αντίσταση κατά των κατακτητών επί Κατοχής, μέχρι που τους βρήκαν άοπλους κι ανυπεράσπιστους οι ναζί εγκληματίες και τους αφάνισαν...

Αντίθετα, σώθηκαν όλοι οι εβραϊκής καταγωγής εργαζόμενοι που αψήφησαν τους αστούς ηγέτες της κοινότητας τους, στρατεύτηκαν αποφασιστικά στο ΚΚΕ, στην ΕΑΜική Εθνική μας Αντίσταση και που πολέμησαν με το κεφάλι ψηλά το φασιστικό κτήνος, μαζί με τον υπόλοιπο λαό μας.

Βλέπετε,αγαπητοί φίλοι αναγνώστες, δεν είναι η εθνική ή η θρησκευτική προέλευση που διαμορφώνει τον άνθρωπο, αλλά η ταξική του θέση και συνείδηση.
Όλοι οι συνειδητοί εργαζόμενοι, Έλληνες, Εβραίοι, Τούρκοι κλπ-κλπ στέκουν στο ίδιο επαναστατικό μετερίζι και δίνουν σαν αδέρφια τον ίδιο αγώνα για το δίκιο, τη λευτεριά, την κοινωνική προκοπή και την ειρήνη στον κόσμο.

Στον αντίποδα στέκονται παλιά και σύγχρονα αντιδραστικά "κοράκια", που -ανεξαρτήτως εθνότητας- είναι οι υποστηριχτές της εκμετάλλευσης, της καταπίεσης, του σωβινισμού και κάθε μορφής βαρβαρότητας.

Στο δικό μας, το λαϊκό μετερίζι στέκουν πάντοτε και αποτελούν φωτεινά διαχρονικά σύμβολα, αγωνιστές σαν τον Γιοζέφ Ελιγιά,που με το παράδειγμά τους τονίζουν για πάντα την άρρηκτη ενότητα κι αδελφοσύνη των ελληνικής και των εβραϊκής προέλευσης εργατών και εργαζομένων.

Στο εχθρικό μετερίζι στέκουν από κοινού οι εχθροί της παγκόσμιας εργατικής τάξης και της λευτεριάς είτε με τη μορφή των εθνοκάπηλων-δοσίλογων τριεψιλιτών, χρυσαυγιτών και λοιπών ελληνόφωνων χιτλερικών βρικολάκων είτε με τη μορφή ενός εντιμοτάτου κυρίου... "κοριού-επιχειρηματία" και ταυτόχρονα εκπροσώπου Τύπου ενός φρικτού σύγχρονου στρατού κατοχής, αλλά και των μεγάλων αφεντικών του, δηλ. του κάθε ... αιμοσταγούς "Μπίμπι", Σαρόν Μπέγκιν και Νταγιάν...

Όσο κι αν αυτή η πλευρά παριστάνει στα λόγια τον "αντίπαλο" των ναζήδων, τη στιγμή κατά την οποία αντιγράφει όλες τους τις μεθόδους, δουλεύει για την ίδια ακριβώς υπόθεση: την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο και την υποδούλωση των λαών.
Η ίδια η εργατική τάξη του Ισραήλ, πλάι στον αραβικό Παλαιστινιακό λαό, θα βάλουν, αναπότρεπτα και από κοινού, τέρμα στο αίσχος αυτό του 21ου αιώνα.