65 χρόνια από το 20ο Συνέδριο του ΚΚΣΕ - Αφετηρία της καπιταλιστικής παλινόρθωσης - (14 - 25 Φλεβάρη 1956)

Τις μέρες αυτές συμπληρώνονται 65 χρόνια από την πραγματοποίηση του 20ού Συνεδρίου του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ένωσης (14 - 25 Φλεβάρη 1956). 

Στο 20ο Συνέδριο του ΚΚΣΕ, το Φεβρουάριο του 1956, έγιναν οβιδιακές μεταβολές στην πολιτικοϊδεολογική γραμμή της Σοβιετικής Ένωσης, γεγονός που επηρέασε τα κομμουνιστικά κόμματα σε όλο τον κόσμο.

Στη διάρκειά του, την τελευταία ημέρα του Συνεδρίου, ο Ν. Χρουστσόφ, σε κλειστή συνεδρίαση, παρουσίασε εισήγηση για «την προσωπολατρία του Στάλιν και τις συνέπειές της» που αρχικά κρατήθηκε μυστική αλλά γρήγορα διέρρευσε στη Δύση.

Η εισήγηση αυτή αποτελούσε μια συρραφή συκοφαντικών και ψεύτικων κατηγοριών ενάντια στον Ι. Β. Στάλιν και τη δράση του στο διάστημα των περίπου 30 χρόνων που αυτός ηγήθηκε της σοβιετικής εξουσίας. Στόχος αυτής της επίθεσης δεν ήταν το πρόσωπο, αλλά οι πολιτικές επιλογές στις οποίες πρωτοστάτησε ο Ι. Β. Στάλιν.

Στην πορεία τα μέλη του προεδρείου της ΚΕ του ΚΚΣΕ Μάλενκοφ, Καγκανόβιτς, Μόλοτοφ τάχθηκαν ενάντια στη γραμμή του 20ου Συνεδρίου και λίγο αργότερα καθαιρέθηκαν από την ΚΕ.

Από εκείνη τη στιγμή ξεκίνησε ένας μακρύς δρόμος αντιπαραθέσεων, ρήξης και τέλος διάσπασης του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος.  

Την ίδια περίοδο το ΚΚ Κίνας διαμαρτύρεται για την ιδεολογική στροφή που σημειώθηκε στο 20ο Συνέδριο,  διαφωνώντας κάθετα με τις νέες κατευθύνσεις που χάραξε το ΚΚΣΕ. 

Βασικά σημεία της διαφωνίας ήταν ο χαρακτήρας της εποχής, ο πόλεμος και η ειρηνική συνύπαρξη, ο ειρηνικός δρόμος προς το σοσιαλισμό και το ζήτημα του Στάλιν. 

Έτσι αρχίζει ένας πόλεμος ανακοινώσεων μέσω επιστολών που δημοσιεύονται στον τύπο. Στις δημόσιες αυτές αντιπαραθέσεις συμμετέχουν ενεργά και το ΚΚ Ιταλίας και το ΚΚ Γαλλίας. Ήδη μέσα στο 1956 το ΚΚ Κίνας δημοσιεύει δύο επιστολές προσπαθώντας να καταρρίψει τη νέα γραμμή του ΚΚΣΕ. 

Για ένα μικρό χρονικό διάστημα γίνονται προσπάθειες διατήρησης της ενότητας που αποτυπώνονται στη «Διακήρυξη της Μόσχας» (14-16/11/1957) κείμενο που εγκρίθηκε από αντιπροσώπους κομμουνιστικών και εργατικών κομμάτων των σοσιαλιστικών χωρών και στη «Δήλωση της Μόσχας» το Νοέμβριο του 1960 που συμφωνήθηκε από 81 κομμουνιστικά και εργατικά κόμματα από όλο τον κόσμο. Η «Δήλωση της Μόσχας» ήταν και το τελευταίο από κοινού, δημοσιευμένο κείμενο των απανταχού κομμουνιστικών κομμάτων.

Το 20ο Συνέδριο του ΚΚΣΕ ήταν η θρυαλλίδα μιας διαδικασίας ανατροπής της επαναστατικής στρατηγικής του κομμουνιστικού κινήματος και ενσωμάτωσης αυτού στο αστικό στρατόπεδο, της αναστροφής της πορείας της σοσιαλιστικής οικοδόμησης και της επισφράγισης των αρνητικών εξελίξεων που ήδη συντελούνταν στο πλαίσιο των ταξικών αγώνων στην ΕΣΣΔ αλλά και παγκοσμίως.

Πηγή: Ελένη Νικολαΐδου - "Εφημερίδα των Συντακτών" - (Η Ελένη Νικολαίδου είναι καθηγήτρια ιστορικός, υποψήφια διδάκτωρ στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Πάντειου Πανεπιστημίου. Τα επιστημονικά της ενδιαφέροντα εστιάζονται στη σινοσοβιετική αντιπαράθεση και ρήξη και τις επιδράσεις της στο Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας).

Διαβάστε και το κείμενο του Μ-Λ ΚΚΕ

14-25 Φλεβάρη 1956: το 20ό Συνέδριο του ΚΚΣΕ