Μαρκογιαννάκειο ανάγνωσμα

Μαρία Λούκα - Κουτί της Πανδώρας

Με έναν περίεργο και σχεδόν μεταφυσικό τρόπο το όνομα του υφυπουργού Δημόσιας Τάξης Χρ. Μαρκογιαννάκη έχει σχετισθεί με αρκετές ιστορίες του παρασωφρονιστικου και παραδικαστικού κυκλώματος που δρα στην Κρήτη. Το στέλεχος της κυβέρνησης έχει εγγράψει μια πλούσια διαδρομή στις δικαστικές αίθουσες της Κρήτης και έχει οικοδομήσει ισχυρούς δεσμούς με ορισμένες κοινωνικές κατηγορίες της περιοχής, γεγονός που αποκρυσταλλώνεται στα υψηλά εκλογικά ποσοστά του. Είναι αξιοσημείωτο δε, ότι έχει επεκτείνει την εκλογική του επιρροή και στον έγκλειστο πληθυσμό, αφού ενδεικτικά στο εκλογικό τμήμα των αγροτικών φυλακών Αγιάς Χανίων απέσπασε σε καθεστώς μονοσταυρίας ένα ποσοστό της τάξης του 64%, διαψεύδοντας το στερεότυπο που θέλει τους φυλακισμένους να μην αποτελούν προνομιακό κοινό για πρώην εισαγγελείς.

Αν σταθούμε σε ορισμένα κομβικά σημεία μιας πολύκροτης νομικής και πολιτικής καριέρας. Ο Χρ. Μαρκογιαννάκης ξεκινά την πορεία του ως εισαγγελέας στην Κρήτη το 1972 (επί χούντας κοινώς) και παραμένει σ’ αυτό το πόστο ως το 1980. Εκτοτε δουλεύει ως δικηγόρος, ακόμα και την περίοδο 1986-1989 που εκλέχτηκε δημοτικός σύμβουλος στα Χανιά με την τοπική παράταξη της ΝΔ. Πρωτοεξελέγη βουλευτής το 1989 με ανοιχτή πριμοδότηση του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη.

Το 2004 αναλαμβάνει τα καθήκοντα του ως υφυπουργός Δημόσιας Τάξης και επιφορτίζεται με την αγορά του συστήματος ασφαλείας C4I της εταιρείας SAIC με υπερεργολάβο τη Siemens, το οποίο κόστισε 280 εκατ ευρώ με αμφίβολα αποτελέσματα, όπως αργότερα παραδέχτηκε και ο ίδιος. Αυτή όμως η θητεία διακόπηκε άδοξα, όταν κατά τη διάρκεια κομματικής συνεστίασης στην Κρήτη χαρακτήρισε τον τότε εισαγγελέα του Αρείου Πάγου Δ. Λινό «ανόητο λειτουργό και αγράμματο». Αρχικά διέψευσε τα δημοσιεύματα, αλλά το ηχητικό ντοκουμέντο που μεταδόθηκε αργότερα δεν άφηνε πολλά περιθώρια ελιγμών και έτσι οδηγήθηκε σε παραίτηση. Να σημειωθεί ότι η συγκεκριμένη επίθεση εναντίον του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου συνέπεσε χρονικά με την απόφαση του Λινού να μην οδηγήσει στο αρχείο την υπόθεση απαγωγής των Πακιστανών αλλά να διατάξει συμπληρωματική έρευνα. Απλή σύμπτωση προφανώς…

Το ρολόι που του χάρισε ο Βουλγαράκης για να μετράει αντίστροφα την ώρα της επιστροφής, δεν άργησε να φτάσει στο σημείο μηδέν, όταν ο Μαρκογιαννάκης χρίστηκε πρόεδρος της Εξεταστικής Επιτροπής για το Βατοπαίδι, η οποία οδήγησε ένα από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα της χώρας στις καλένδες, τη στιγμή που έφθαναν στη δημοσιότητα φωτογραφίες που αποθανάτισαν το κλίμα οικειότητας που διακατείχε τη σχέση του Μαρκογιαννάκη με τους μοναχούς Εφραίμ και Αρσένιο. Έτσι άνοιξε ο δρόμος για να επανέλθει αναβαθμισμένος στο κυβερνητικό σχήμα με τον ανασχηματισμό του Γενάρη, εισαγάγοντας το δόγμα «Νόμος και Τάξη», με πρόβα generale την 9η του Γενάρη με τους ξυλοδαρμούς και τις αθρόες και αναίτιες συλλήψεις δημοσιογράφων και δικηγόρων στην οδό Ασκληπιού, για να ακολουθήσει η υποδοχή με δακρυγόνα των αγροτών της Κρήτης, που «συγκίνησε» μέχρι και τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ Γιώργο Παπανδρέου.

Υπόθεση Χορευτάκη

Το Μάιο του 2008 ο φοιτητής Μανώλης Χορευτάκης δολοφονείται από το Ζαχαρία Λαγουδάκη. Η ιστορία συγκλόνισε την τοπική κοινωνία τόσο για την ιδιότυπο καθεστώς ευμένειας που απολάμβανε ο δράστης, όσο και για τον αγώνα που έδωσε το οικογενειακό και κοινωνικό περιβάλλον του θύματος ενάντια σε οποιαδήποτε απόπειρα συγκάλυψης ή αποσιώπησης του γεγονότος, ένας αγώνας που μεταξύ άλλων ανέδειξε τα διάτρητα σημεία του σωφρονιστικού και δικαστικού συστήματος.

Ο Ζαχαρίας Λαγουδάκης είχε καταδικαστεί σε ισόβια κάθειρξη για ανθρωποκτονία και έκτιε την ποινή του στις φυλακές Αλικαρνασσού. Την υπεράσπιση του στο παρελθόν είχε αναλάβει ο Χρ. Μαρκογιαννάκης, ο οποίος είχε βαφτίσει και το παιδί του. Πριν ολοκληρωθεί όμως η ποινή του, αποφυλακίζεται με σκανδαλώδη τρόπο το Γενάρη του 2008 και λίγους μήνες αργότερα δολοφονεί το Μανώλη Χορευτάκη.

Η αποφυλάκιση του συνιστά πρόκληση για το δικονομικό πολιτισμό καθώς βασίστηκε στην παρουσίαση εικονικών ημερομισθίων, στην εμφάνιση εκπρόθεσμων ποινικών μητρώων και στις μαρτυρίες δυο σωφρονιστικών υπαλλήλων που διαβεβαίωναν για την υποδειγματική συμπεριφορά του εντός της φυλακής. Οι δύο σωφρονιστικοί υπάλληλοι που απέκρυψαν τα 6 πειθαρχικά που είχαν επιβληθεί στο δράστη και διαδραμάτισαν καταλυτικό ρόλο στην αποφυλάκιση του ήταν ο Κουγιουμτζάκης και ο Ριζωτάκης.

Ύστερα από πιέσεις της οικογένειας Χορευτάκη που προσέφυγε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Ανθρώπινων Δικαιωμάτων, διενεργήθηκε ΕΔΕ για τη διερεύνηση της παράτυπης απόλυσης, η οποία απάλλαξε από τις ευθύνες το Διευθυντή των φυλακών και έριξε στα μαλακά τον αρχιφύλακα Κουγιουμτζάκη επιβάλλοντας του 6μηνη στέρηση σε αντίθεση με την εισήγηση Αραβαντινού που έκανε λόγο για απόλυση. Υπεύθυνος της ΕΔΕ δεν ήταν άλλος από τον αποκαλούμενο «αρχηγό» στις πρόσφατες τηλεφωνικές συνομιλίες, Μ. Κυριακάκη.

Ο Χρ. Μαρκογιαννάκης τότε διατείνονταν ότι είχε διαρρήξει τις σχέσεις του με τον Ζ. Λαγουδάκη μετά την πρώτη ανθρωποκτονία και δήλωνε χαρακτηριστικά σε επιστολή που απέστειλε στον πατέρα του Χορευτάκη ότι «θα παραιτηθεί από βουλευτής αν αποδειχθεί ότι τον υπερασπίστηκε σε άλλη υπόθεση μετά το 1998». Παραβλέποντας το γεγονός ότι ο Χρ. Μαρκογιαννάκης υπερασπίστηκε το δράστη στο Τριμελές Εφετείο Ανηλίκων το 1999 σε υπόθεση για οπλοχρησία και απόπειρα ανθρωποκτονίας, ας επισημανθεί απλώς ότι και στη συνέχεια η υπεράσπιση του δεν άλλαξε νομικό γραφείο, αφού την ανέλαβαν ο αδερφός του υφυπουργού Μανώλης Μαρκογιαννάκης και η κόρη του Ειρήνη.

Η φιλική αντιμετώπιση του κατηγορουμένου από τις διωκτικές αρχές συνεχίζεται μέχρι σήμερα, αφού η Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Κρήτης υιοθετώντας πλήρως το αίτημα του δράστη να διεξαχθεί η δίκη εκτός περιφέρειας Κρήτης ή στο Λασίθι, αποφάσισε η εκδίκαση της υπόθεσης να πραγματοποιηθεί στο Λασίθι και όχι στα Χανιά η στο Ηράκλειο, ως είθισται, αναφερόμενη στο ενδεχόμενο «ακραία και αντικοινωνικά στοιχεία να προβούν σε έκνομες ενέργειες εις βάρος του δράστη», πυροδοτώντας μ’ αυτόν τον τρόπο της έντονες αντιδράσεις της οικογένειας του θύματος και τοπικών φορέων.

Από κει και πέρα αν οι όποιες ομοιότητες και συμπτώσεις προκύπτουν από αυτές τις ιστορίες εμπίπτουν στη σφαίρα του τυχαίου ή συνέχουν το νήμα της αποδιάρθρωσης των θεσμών και της διαπλοκής κράτους-παρακράτους, μένει να το αποδείξει η δικαιοσύνη, η αξιοπιστία και η αμεροληψία της οποίας έχουν υποστεί ανεπανόρθωτα πλήγματα και είναι ένα διακύβευμα αν θα ανακτηθούν.