Για την ανάπτυξη της Κίνας - Μέρος Α: Θα κρασάρει και η Κίνα;

Αύριο -λόγω μεγέθους- το δεύτερο μέρος με ειδήσεις και ανάλυση από την Κίνα.

Που αναπτύσσεται το κεφάλαιο; Μα βέβαια στην Κίνα, όπου βρίσκει τις συνθήκες που επιθυμεί, δηλαδή φτηνή εργατική δύναμη, έλεγχο-καταστολή του λαού, κτλ, κτλ, κτλ. Στη φωτογραφία παραπάνω, που αλιεύσαμε από το TheAtlantic, απεικονίζεται η Σκανγκάι το 1990 και το 2010. Μέσα δηλαδή σε 20 χρόνια, το κεφάλαιο επένδυσε εκεί σαν τρελό, αστικοποιώντας την Κίνα, κάνοντας την στην πορεία και υπερδύναμη πλέον. Μια εξαιρετική ανάλυση που είχαμε παρουσιάσει παλιότερα μπορείτε να βρείτε εδώ.

Στη συνέχεια, θα δούμε και μερικές συγκεντρωμένες φρέσκες ειδήσεις που δείχνουν το πόσο πολύ το κεφάλαιο αναπτύσσεται στην Κίνα. Πριν όμως το κάνουμε αυτό, θα δούμε και ένα άλλο τεράστιο ζήτημα, που δύσκολα θα το αποφύγει η Κίνα, το ξέσπασμα δηλαδή μιας μεγάλης κρίσης και εκεί.

Ο αναλυτής Albert Edwards της Société Générale, που έχει γενικά γνωστές θέσεις, έστω και αν καμιά φορά προτρέχει (πχ ήδη από το 1996 πρότεινε να μην επενδύσει κανείς στα χρηματιστήρια, προβλέποντας την φούσκα των .net, κτλ), τώρα προβλέπει ότι η Κίνα θα κρασάρει:

Albert Edwards, SocGen bear, takes a bite out of China

At times, though, during the great banking bust, Edwards' views have come dangerously close to becoming consensus wisdom. The same cannot be said about his view on China. "The biggest risk to market valuations and to sentiment generally is a China hard landing," he says. "In reality, China is a much more potentially volatile economy than people think.The Chinese situation is the one that could come out of nowhere because people are not considering it as a serious possibility." But hasn't China been gloriously unaffected by the turmoil in the west, producing growth of 10% or so with little difficulty? Edwards' argument is that "when you have a good crisis, success can become a curse". Japan, he points out, sailed through the 1987 stock market crash. Similarly, the US economy escaped with a shallow recession after the bursting of the dotcom bubble; house prices started to rise as the authorities declared a period of stable inflation and "great moderation" to be under way. "Then what happens is that housing and credit bubble goes out of control," argues Edwards. "You tap your foot on the brakes and the whole thing starts crashing and you can't control it on the downside," he says. "China is exactly the same. It had a very good crisis in 2007, opened the credit floodgates, got a house price bubble going, and they're now trying to tap their foot on the brakes." In Edwards' view, China is a "freak economy"; its investment-to-GDP ratio is off the scale in terms of size and endurance. "In development history, Korea is the only one that got close. It then collapsed. China is basing a growth model on the most unstable part of GDP. The Chinese authorities have recognised this and are trying to steer the economy over to consumption – which is fine, but it will take a long time."

Η ανάλυση του μας βρίσκει σύμφωνους γενικά: Οι εργάτες στην Κίνα είναι υπερβολικά φτωχοί για να κάνουν σοβαρή κατανάλωση. Και αφού οι εργάτες στη δύση φτωχαίνουν, ούτε αυτοί μπορούν να καταναλώσουν αυτά που παράγονται στην Κίνα. Η Κίνα προσανατολίζεται στο να "ελαττώσει" την πίεση τους ντόπιους εργάτες, ώστε να μπορέσουν να διεκδικήσουν μεγαλύτερους μισθούς, αλλά προφανώς δε θα τους χαρίσει και λεφτά, οπότε η "τρύπα" δεν "μπαλώνεται".

Επιπλέον, εδώ και χρόνια η Κίνα κρατά -σχετικά- χαμηλά την ανεργία, δίνοντας αφειδώς δάνεια, και βάζοντας τον κόσμο να δουλεύει σε έργα που μετά δε μπορεί να αξιοποιήσει, λόγω χαμηλών μισθών - πχ υπάρχουν ολόκληρες πόλεις-φαντάσματα στην Κίνα, δηλαδή έχουν χτιστεί αμέτρητα σπίτια, τα οποία όμως αδυνατούν να τα αγοράσουν οι εργάτες και μένουν άδεια. Δείτε μια ενδεικτική φωτογραφία από μια τέτοια πόλη-φάντασμα:

Πρόσφατα μάλιστα, η κινεζική εφημερίδα Shanghai Daily News δημοσίευσε ένα άρθρο όπου ανέφερε την πρόθεση των κινεζικών αρχών να σκάσουν επίτηδες τη στεγαστική αυτή φούσκα κατά περίπου 30%, ώστε να "περιορίσουν" όσο μπορούν τα αποτελέσματα του αναπόφευκτου κρασαρίσματος.

Στις 16 Φεβρουαρίου μάλιστα, η Κίνα έκανε μια κίνηση "για γέλια και για κλάματα", καθώς αποφάσισε απλά να σταματήσει εντελώς να δίνει επίσημα στατιστικά στοιχεία σχετικά με το στεγαστικό και τον τραπεζικό δανεισμό.

Παρά βέβαια τις κινήσεις της Κίνας, ο τραπεζικός δανεισμός συνεχίζεται με αυξανόμενους μάλιστα ρυθμούς, διότι η Κίνα θέλει υψηλούς ρυθμούς καπιταλιστικής ανάπτυξης (αυτή τη στιγμή τρέχει με 10%), ώστε να μην υπάρχουν πολλοί άνεργοι, διότι τότε θα ξεσπάσουν μεγάλες κινητοποιήσεις, και τότε άντε να περιορίσεις δισεκατομμύρια εργάτες.

Η Ζέζα Ζήκου μας λέει στην "Καθημερινή":

Η κινεζική κυβέρνηση προσπαθεί να αναχαιτίσει τον πληθωρισμό και να αποτρέψει τις φούσκες στην οικονομία της. Μετά τη χθεσινή κίνηση της κεντρικής τράπεζας της Κίνας να αυξήσει –για τρίτη φορά από τον περασμένο Οκτώβριο– τα επιτόκια του γουάν, οι εξελίξεις στις αγορές επηρέασαν ανατρεπτικά τις ισοτιμίες των νομισμάτων εις βάρος, κυρίως, του δολαρίου και υπέρ του ευρώ. Συγκεκριμένα, η Κίνα αύξησε κατά 25 μονάδες βάσης το βασικό επιτόκιο δανεισμού στο 6,06%. Σε μια προσπάθεια να τιθασεύσει τις εντεινόμενες πληθωριστικές πιέσεις, ο πρωθυπουργός της Κίνας, Γουέν Τζιαμπάο, υποσχέθηκε να περιορίσει την «ανώμαλη» πιστωτική επέκταση καθώς στοιχεία της Goldman Sachs φέρουν τον δανεισμό των κινεζικών τραπεζών να φθάνει στο επίπεδο ρεκόρ του ενός τρισ. γουάν τις δύο πρώτες εβδομάδες του νέου έτους. Σε ομιλία του με αντικείμενο το επόμενο πενταετές πρόγραμμα, ο κ. Γουέν υποσχέθηκε πως η κυβέρνηση θα «διασφαλίσει ότι συνολικά τα επίπεδα των τιμών θα παραμείνουν σταθερά». Ομως, αν η ρευστότητα παραμείνει σε υπερβολικά επίπεδα, θα επιδεινωθεί ο πληθωρισμός καθώς οι αυξήσεις των τιμών επεκτείνονται από τα τρόφιμα σε άλλα είδη και εκτινάσσονται οι τιμές των ακινήτων.

Παρόμοια κίνηση έκανε και η Ρωσία, που πάντως αυτή την περίοδο ευνοείται ιδιαίτερα από την άνοδο του πετρελαίου.

Τα μέτρα πάντως της Κίνας είναι "ασπιρίνες" - στην πραγματικότητα, δε γίνεται να αναπτύσσεται επ' άπειρον όταν ο λαός ψομολυσσάει και δεν μπορεί να κάνει κατανάλωση. Και το γουάν θα έπρεπε να ανατιμήσει, και αυξήσεις πρέπει να πάρουν οι εργάτες, κτλ - αλλά οι καπιταλιστές δε θέλουν να δώσουν αυξήσεις, με αποτέλεσμα να μας πηγαίνουν από τη μία κρίση στην άλλη. Οι βιομήχανοι βγάζουν τρελά κέρδη διότι εκμεταλλεύονται σε μεσαιωνικά επίπεδα τους κινέζους εργάτες, το κινεζικό κράτος συσσωρεύει αμύθητα ποσά σε δολάρια, κτλ. Είναι αυτό που συνήθως αποκαλούμε "απληστεία". Δε σταματούν ποτέ, και άρα μένει σε εμάς, τους εργάτες να το κάνουμε αυτό. Οι αγώνες του κινεζικού προλεταριάτου είναι κρίσιμης σημασίας για τους εργάτες σε παγκόσμιο επίπεδο. Πάντως, από τη στιγμή που οι εργάτες εκεί είναι οι πιο "ανταγωνιστικοί" παγκοσμίως, η Κίνα θα εξακολουθήσει για πολύ ακόμα να προσελκύει το κεφάλαιο, όσο υπάρχει καπιταλισμός: Ακόμα δηλαδή και να συμβεί κρίση, θα είναι σαν το μεγάλο κραχ του 1929 στις ΗΠΑ, που τότε ήταν ανερχόμενη δύναμη και συνέχισαν να προσελκύουν κεφάλαια - έτσι τελικά όχι μόνο δεν καταστράφηκαν ως ιμπεριαλιστική δύναμη, άλλα έγιναν και η #1 υπερδύναμη στη δύση.

Το Spiegel έκανε πάντως πρόσφατα ένα σχετικό ρεπορτάζ, όπου μιλάει για τις προσπάθεις της Κίνας να προσανατολιστεί, με αργούς όμως ρυθμούς, σε ένα μοντέλο με περισσότερη εγχώρια κατανάλωση, αφού ο "δυτικός καταναλωτής" πεθαίνει. Το "κλου" της υπόθεσης είναι πως το κράτος παρουσιάζει την κατανάλωση ως "πατριωτισμό", για να πείσει τον κόσμο:

How Beijing Plans to Turn the Chinese into Consumers

Exports fueled the initial stages of China's ongoing economic boom. Now, however, the government in Beijing is placing a greater emphasis on domestic consumption. The arrival of Western chain stores symbolizes the beginning of China's next revolution. The country's rising middle class has embarked on a collective spending spree, at least in the affluent belt along the country's east coast, from Beijing to Shanghai and down to Shenzhen in the south. The shift is a delight to Western brand-name companies. "Now is precisely the right time for us to enter the Chinese market," says Redmond Yeung, the head of the Gap's operations in China. Yeung plans to open another store in Shanghai and two in Beijing almost simultaneously. Competitors, such as the apparel retailers H&M and C&A, already have outlets in China. China is becoming a promising market for Western corporations, particularly in light of the warm welcome they often receive from government economic planners. Consumption has become an acceptable form of patriotism. International experience, Vice Premier Li says, teaches us that "any major power's development process must be led by domestic demand." ... "Many citizens of our city cannot afford the products that are on display, at least not yet," says one saleswoman there with a shy smile. "I can't afford them either." Most customers are high-ranking officials or business executives. "When they go shopping," she adds, "they spend 10,000 yuan or more, all in one go" -- more than she makes in an entire year.

Μεγάλες μάχες και σε νομισματικό επίπεδο, με τη Κίνα να πιέζεται να ανατιμήσει το γουάν. Πλέον, δεν πιέζεται μόνο από τις ΗΠΑ, αλλά και από την απειλή μιας κρίσης στο εσωτερικό της:

Rising inflation may force China to let currency appreciate

The fuming customers at Chaoyangmen Food Market in Beijing might help accomplish what senior U.S. officials and manufacturers have been unable to do: persuade China to strengthen a weak currency that has kept its exports cheap, but is fueling inflation at home. Rising prices for food, fuel and housing have led to China's worst inflation in more than two years. Growing discontent among ordinary Chinese has the central government scrambling to cushion the fallout from the nation's booming economy. "Prices are going up a lot and it's getting very difficult," said Wei Shuping, 60, inside the frosty Chaoyangmen market where she perused stands piled high with cabbage, turnips and carrots. "I can't believe what I'm paying for potatoes. And things are only going to get more expensive during Chinese New Year" next month. China's leaders have taken anti-inflationary measures, including raising interest rates and applying old-fashioned price controls. Chinese President Hu Jintao this weekend expressed confidence that China can control inflation and said it wouldn't get out of hand. Hu will arrive Tuesday for his first state visit to the U.S. But so far Beijing's policies haven't tamped down prices, nor quelled frustration that has sometimes turned violent. Now, some economists say, Chinese leaders may have little choice but to allow the yuan to appreciate at a faster pace against the dollar.