"Ακούνε ΚΟΥΤΒης και τρέμουν οι αστοί..."

 Του ΤRASH

Με μια μικρή καθυστέρηση λόγω προβλημάτων δυκτίου, ένα πολύ μικρό αφιέρωμα στον ιστορικό ηγέτη του ΚΚΕ που σαν τέτοιες μέρες τον Αύγουστο του 1973, έφυγε από το «παγωμένο πηγάδι του Σουργκούτ» της Σιβηρίας με τον μόνο τρόπο που ήταν δυνατός. Νεκρός πλέον, είχε αποδράσει για μία ακόμη φορά από τους εξωτερικούς καταναγκασμούς, αλλά όχι και από τις καρδιές μιας μεγάλης μερίδας των ελλήνων κομμουνιστών που επί 25 ολόκληρα χρόνια καθοδήγησε.

Για τον θάνατο του, πολλά λέγονται ακόμη και σήμερα. Αυτοκτόνησε; Τον «αυτοκτόνησαν»; Μέχρι τώρα κανείς δεν μπόρεσε να αποδείξει θετικά καμμία από τις δύο εκδοχές.

Ο ΓΓ του ΚΚΕ μαζί με παρτιζάνους του ηρωικού ΔΣΕ στον Γράμμο


Το σίγουρο είναι πως πρόκειται για την μεγαλύτερη ελληνική προσωπικότητα της εποχής του, και όχι μόνο όσον αφορά την αριστερά.
Καθοδήγησε το ΚΚΕ στις μεγαλύτερες στιγμές τις ιστορίας του, από τότε που φρόντισε για την ανασυγκρότηση του μετά την «δίχως αρχές φραξιονιστική πάλη» μέχρι το σάλπισμα της εθνικής αντίστασης από τα μπουντρούμια της Κέρκυρας, που δεν τον λύγισαν όπως λέει και το τραγούδι, μέχρι την έφοδο στους ουρανούς πάνω στα βουνά του Γράμμου το ’46-’49, αλλά και μετά την ήττα στην εκ νέου ανασυγκρότηση μέσα στις πιο δύσκολες συνθήκες που θα μπορούσαν να υπάρξουν, μέσα στο ελληνικό μετεμφυλιακό κράτος.

Η καθοδήγηση του, σε αυτούς τους ακραίους καιρούς έδωσε δείγματα πολιτικής ιδιοφυίας αλλά και κάποιες μελανές (αλλά πολύ μελανές) στιγμές, απότοκο της εποχής εκείνης που έδρασε.

Επι μέρους πολιτικός απολογισμός δεν θα μπορούσε να γίνει σε αυτόν τον περιορισμένο χώρο ενός άρθρου, αλλά πιστεύω πως στην  συγκεκριμένη περίπτωση, και βλέποντας από την ασφάλεια του χρόνου την πορεία του έλληνα κομμουνιστή ηγέτη, θα ταίριαζαν τα λόγια του Λένιν για την Ρόζα:

«Καμμιά φορά οι αετοί πετούν και χαμηλά», τα κοτόπουλα ποτέ δεν φτάνουν στα ουράνια.


Και ο Νίκος ήταν αετός!                                                             

 Βιογραφία

(με μικρές αλλαγές από wikipedia)

Γεννήθηκε στις 27 Απριλίου του 1903 στην Αδριανούπολη της Ανατολικής Θράκης. Ο πατέρας του εργαζόταν στο Οθωμανικό Μονοπώλιο Καπνού κι έτσι αναγκαζόταν να μετακομίζει σε πολλές διαφορετικές πόλεις της Αυτοκρατορίας με την οικογένειά του. Πήγε Δημοτικό στα Σκόπια και το τέλειωσε στη Νικομήδεια, ενώ αποφοίτησε από το Γυμνάσιο της Αδριανούπολης. Από τα 15 του χρόνια αναγκάστηκε να δουλέψει στο λιμάνι της Κωνσταντινούπολης, όπου εντάχθηκε στη σοσιαλιστική Διεθνή Πανεργατική Ένωση, που αποτελούνταν κυρίως από Έλληνες, αν και η πρώτη επαφή του με τη σοσιαλιστική ιδεολογία έγινε στη Νικομήδεια.

Επηρεασμένος απ' την Οκτωβριανή Επανάσταση, ταξίδεψε στη Σοβιετική Ρωσία και το 1921 έγινε μέλος της Κομμουνιστικής Νεολαίας, ενώ ένα χρόνο μετά, το 1922, γίνεται μέλος και του Κόμματος των Μπολσεβίκων. Το 1923-24 σπούδασε στο νεοϊδρυμένο τότε ΚΟΥΤΒ, το Κομμουνιστικό Πανεπιστήμιο Εργαζομένων της Ανατολής· στα ρωσικά Коммунистический университет трудящихся Востока ή КУТВ).

Το 1924 εγκαθίσταται στην Ελλάδα και αναλαμβάνει καθοδηγητική δουλειά στην Ομοσπονδία Κομμουνιστικών Νεολαιών Ελλάδας, την ΟΚΝΕ. Δουλεύει σε συνθήκες παρανομίας και διώξεων στο Βόλο, την Αθήνα, τον Πειραιά και τη Θεσσαλονίκη. Συλλαμβάνεται και καταφέρνει να αποδράσει συνολικά έξι φορές. Το 1926 εντάσσεται στον καθοδηγητικό μηχανισμό του ΚΚΕ και καταδιωκόμενος και πάλι, φεύγει το 1929 στη Σοβιετική Ένωση, όπου σπουδάζει στην Ανώτατη Κομματική Σχολή της Μόσχας.

Από τη Μόσχα επιστρέφει το 1931, όταν μετά την καταστατικά νόμιμη Έκκληση της Κομμουνιστικής Διεθνούς, που δημοσιεύτηκε στο "Ριζοσπάστη" στις 2 και 3 Νοέμβρη 1931 εκλέγεται νέα ηγεσία, και ο ίδιος αναλαμβάνει την καθοδήγηση του ΚΚΕ. Το 1934 εκλέγεται γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ. Συνέβαλε στην αναδιοργάνωση του κόμματος και τη μαζικοποίησή του, σε μια περίοδο ανάπτυξης εργατικών και άλλων κοινωνικών αγώνων και κρίσης του καθεστώτος.

Το 1936, ένα μήνα μετά την εγκαθίδρυση της δικτατορίας του Μεταξά φυλακίστηκε και έμεινε στην απομόνωση μέχρι το 1941. Με την εισβολή των Ιταλών, το 1940, δημοσιεύεται γράμμα του προς τους Έλληνες κομμουνιστές, με το οποίο καλούνται να αντισταθούν, υπερασπιζόμενοι την εθνική ανεξαρτησία. Ακολούθησαν δυο ακόμη γράμματα, τους επόμενους μήνες, στα οποία εκφράζει την αντίθεσή του στη συνέχιση του πολέμου, μετά την εκδίωξη των εισβολέων. Η δικτατορία απέφυγε τη δημοσίευσή τους. Με την εισβολή των χιτλερικών στρατευμάτων, ο Ζαχαριάδης μεταφέρεται από τη Γκεστάπο στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Νταχάου, όπου έμεινε κρατούμενος ως το 1945.
Επιστρέφοντας στην Ελλάδα, στις 30 Μαΐου του 1945 ανέλαβε και πάλι την ηγεσία Γ.Γ. του ΚΚΕ, σε μια δύσκολη περίοδο παραμερίζοντας τον μέχρι τότε αντικαταστάτη του Σιάντο. Το κόμμα ήταν μια μεγάλη πολιτική δύναμη, ως αποτέλεσμα του ρόλου του στην Εθνική Αντίσταση, αλλά είχε προχωρήσει ήδη στην υπογραφή της Συμφωνίας της Βάρκιζας, που εκτός από τη διάλυση του ΕΛΑΣ, έδινε τη δυνατότητα διώξεων σε βάρος του κόσμου της Αριστεράς.

Αποτέλεσμα της έντασης των διώξεων δημοκρατών πολιτών ήταν η έναρξη του δεύτερου εθνικοαπελευθρωτικού αγώνα το 1946. Μετά την ήττα του Δημοκρατικού Στρατού της Ελλάδας, το 1949, ο Ζαχαριάδης εγκαθίσταται ως πολιτικός πρόσφυγας στο Βουκουρέστι, όπου μεταφέρθηκε η έδρα του παράνομου ΚΚΕ.

Το 1956, ως αποτέλεσμα της «αποσταλινοποίησης», μετά από αντικαταστατική παρέμβαση του Σοβιετικού και άλλων Κομμουνιστικών και Εργατικών κομμάτων της Ανατολικής Ευρώπης στην [[6η «Πλατιά» Ολομέλεια της ΚΕ και της ΚΕΕ του ΚΚΕ, καθαιρείται από την ηγεσία του ΚΚΕ ως "σεχταριστής" παρότι μόλις τρεις εβδομάδες προηγουμένως η Αριστερά είχε κοινή κάθοδο στις εκλογές του 1956 με το Κέντρο. Ακολουθούν οι διαγραφές της πλειοψηφίας των μελών του Κόμματος και του ίδιου του Ζαχαριάδη την επόμενη χρονιά, στην 7η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ, με την προσθήκη της κατηγορίας του "υπόπτου προδοσίας".

Εξορίστηκε αρχικά στο στο Μποροβίτσι, της ΕΣΣΔ, κοντά στο Νόβγκοροντ όπου μέχρι το 1962 εργάστηκε σε δασική επιχείρηση, συνεχίζοντας την πολιτική του δραστηριότητα και τις επαφές με τα διαγραμμένα μέλη του ΚΚΕ. Τότε ζητάει από την Ελληνική Πρεσβεία στη Μόσχα να γυρίσει στην Ελλάδα για να αναλάβει την ευθύνη της πολιτικής του ΚΚΕ κατά τον εμφύλιο πόλεμο, αλλά εκτοπίζεται στο Σουργκούτ. Ο Αχιλέας Παπαϊωάννου, σημαίνον στέλεχος τότε των διαγραμμένων Κομματικών Οργανώσεων που συλλήβδην διαγράφτηκαν με την 6η Ολομέλεια, αναφέρει ότι μεσολάβησε και εξορία του στη Γιακουτία, κοντά στο Βερίγγειο Πορθμό, δίπλα στο Βόρειο Πόλο.

Στο Σουργκούτ ο Ζαχαριάδης προβαίνει σε 3 απεργίες πείνας ζητώντας την αποκατάσταση της φήμης του και την απελευθέρωσή του. Η επικοινωνία του πλέον με τις διαγραμμένες Κομματικές Οργανώσεις γίνεται δυσκολότερη, σε βαθμό που διάφορα γράμματά του να θεωρούνται παραποιημένα από την KGB, καθώς διασπούσαν τους οπαδούς του για ιδεολογικά ζητήματα, όπως το ρόλο της Κίνας και του Μάο Τσετούνγκ.

Την 1η Αυγούστου του 1973 ανακοινώνεται από την ΚΕ του ΚΚΕ ότι ο Ζαχαριάδης πέθανε από καρδιολογικά αίτια. Το 1989 ανακοινώνεται νέα εκδοχή θανάτου του: η αυτοκτονία, ενώ δίνεται στη δημοσιότητα από τους δεσμώτες του επιστολή που αποδίδεται στο Ζαχαριάδη και με την οποία φέρεται να απειλεί να αυτοκτονήσει. Τα οστά του Νίκου Ζαχαριάδη μεταφέρθηκαν στην Ελλάδα το 1991, με πρωτοβουλία της ΚΕ του ΚΚΕ.