Η τριτοκοσμική συμπεριφορά του κόμματος του Μνημονίου

Του Σταύρου Λυγερού*

Μπορεί η προσοχή να έχει στραφεί στο αποτέλεσμα που θα βγάλουν οι κάλπες την Κυριακή   αλλά το πραγματικά καυτό ζήτημα είναι το γεγονός πως οι πιθανότητες να μην καταρρεύσει η Ελλάδα συρρικνώνονται ολοένα και περισσότερο.

Ο εγκλωβισμός της οικονομίας στο φαύλο κύκλο της ύφεσης, εκτός από το κοινωνικό κόστος, δημιουργεί και μεγάλες αποκλίσεις από τους δημοσιονομικούς στόχους. Η ύφεση δεν επηρεάζει το έλλειμμα και το χρέος μόνο επειδή με τη μείωση του ΑΕΠ μειώνεται ο παρονομαστής του κλάσματος και, ως εκ τούτου, το ποσοστό αυξάνει. Λόγω της συρρίκνωσης των εμπορικών συναλλαγών, μειώνονται και τα δημόσια έσοδα.

Αντιστρόφως, η ύφεση προκαλεί αύξηση των δαπανών. Λόγω της διόγκωσης και της ανεργίας και της μαύρης εργασίας, τα ασφαλιστικά ταμεία έχουν λιγότερα έσοδα από εισφορές. Ταυτοχρόνως, αυξάνονται οι δαπάνες τους για επιδόματα ανεργίας. Επειδή, όμως, τα αποθεματικά τους είναι προβληματικά, το έλλειμμα καλύπτεται από τον κρατικό προϋπολογισμό, που σημαίνει πρόσθετη δημόσια δαπάνη. Επιπλέον, η ύφεση οξύνει το κλίμα οικονομικής ανασφάλειας, το οποίο, με τη σειρά του, προκαλεί περαιτέρω εσωστρέφεια, με αποτέλεσμα να εντείνεται η καθοδική πορεία της οικονομίας. Με άλλα λόγια, η κατάσταση θυμίζει σκύλο που κυνηγάει την ουρά του.

Η ύφεση δεν είναι μια μη προβλέψιμη φυσική καταστροφή. Είναι το αποτέλεσμα της οικονομικής πολιτικής, που υπαγορεύει η τρόικα. Δεδηλωμένος στόχος αυτής της πολιτικής δεν είναι μόνο η δραστική μείωση του ελλείμματος. Είναι και η ύφεση, επειδή μέσω αυτής γίνεται η εσωτερική υποτίμηση, η οποία υποτίθεται ότι θα αποκαταστήσει την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας. Με άλλα λόγια, η ύφεση ήταν σκοπός και όχι απροσδόκητη παρενέργεια της εφαρμοζόμενης θεραπείας-σοκ.

Όταν, όμως, αφυδατώνεις μια ήδη στεγνή αγορά, η οικονομία βυθίζεται πιο πολύ στην ύφεση. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα και τα πρόσθετα φορολογικά βάρη να μην αποδίδουν. Η απόκλιση ζητά κι άλλα μέτρα, κι άλλα μέτρα, με αποτέλεσμα το αδιέξοδο να βαθαίνει. Η τρόικα θυμίζει γιατρό, ο οποίος, όταν βλέπει ότι η φαρμακευτική αγωγή που έχει δώσει επιδεινώνει την κατάσταση του ασθενούς, αντί να τον επανεξετάσει αυξάνει συνεχώς τη δόση.

Είναι αληθές ότι η τρόικα συστήνει μείωση του κράτους και πάταξη της φοροδιαφυγής. Είναι εξίσου αληθές, όμως, ότι αυτές οι συστάσεις είναι τόσο γενικές και αφηρημένες, που έχουν καταντήσει ευχές. Με άλλα λόγια, η τρόικα έβαλε το μαχαίρι στο λαιμό της Αθήνας για να επιβάλει πρόσθετους φόρους και να περικόψει μισθούς και συντάξεις, αλλά όχι για να λάβει δραστικά μέτρα εναντίον, παραδείγματος χάρη, της φοροδιαφυγής.

Η τρόικα συμπεριφέρεται δογματικά, επειδή αυτή είναι η συνταγή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, την οποία επιβάλλει σε όποια χώρα ζητά τη βοήθεια του. Η πρόταση λύσεων που να αντιστοιχούν στις παθογένειες της ελληνικής οικονομίας ήταν καθήκον του ελληνικού πολιτικού συστήματος. Αυτό έπρεπε να έχει επεξεργαστεί και να έχει εφαρμόσει ένα αξιόπιστο εθνικό σχέδιο ανάταξης της οικονομίας. Το πολιτικό σύστημα, όμως, είναι μέρος του προβλήματος και όχι της λύσης.

Η τρόικα έχει και τις ιδιοτέλειες και τις ιδεοληψίες της, αλλά ίσως αναγκαζόταν να επιδείξει μεγαλύτερη ελαστικότητα, εάν είχε απέναντι της ένα τέτοιο σχέδιο. Η ολιγωρία και η ασυνέπεια των ελληνικών κυβερνήσεων, όμως, έχουν παγιώσει την εντύπωση στους δανειστές ότι για να γίνει κάτι πρέπει να βάλεις το μαχαίρι στο λαιμό της Αθήνας. Εξ ου και από ένα σημείο και πέρα η καταβολή της κάθε δόσης μετατράπηκε σε επανάληψη ενός κακοπαιγμένου θρίλερ.

Η ελληνική άρχουσα τάξη συμπεριφέρεται τριτοκοσμικά. Αντί να αγωνιστεί για να αποτρέψει την κατάρρευση και να σώσει τον εαυτό της, έχει αταβιστικά καταφύγει στην ποδιά των ξένων κηδεμόνων, τους οποίους και χρησιμοποιεί για εκκαθάριση εσωτερικών λογαριασμών. Έτσι, βουλιάζει στο αδιέξοδο και πολλαπλασιάζει τις πιθανότητες τυφλής κοινωνικής έκρηξης.

Η ευκολία με την οποία οι κυβερνήσεις Παπανδρέου και Παπαδήμου αποδέχονταν τις εντολές άρεσε στην τρόικα. Την εξόργιζε ωστόσο, η ολιγωρία και η ασυνέπεια τους. Στην πραγματικότητα, όμως, οι δύο αυτές επιφανιακάκά αντιφατικές συμπεριφορές δεν είναι παρά οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι τόσο το ευρωερατείο όσο και το ΔΝΤ κάνουν ανοιχτό προεκλογικό αγώνα υπέρ των μνημονιακών κομμάτων.

* Σημ Δικιά μας. Ο Σταύρος Λυγερός είναι ένας αστός δημοσιογράφος που ξεχωρίζει σαν την μύγα μέσα στο γάλα απ' όλο τον συμφερτό δημοσιολόγων στα ΜΜΕ που ελέγχει ο εφοπλιστής Αλαφούζος και αποτελούν την δύναμη κρούσης για να παραδωθεί η χώρα και ο λαός μας στα κελεύσματα της ξένης και ντόπιας οικονομικής ολιγαρχίας. (Εντιμες φωνές υπάρχουν στα περισσότερα αστικά ΜΜΕ που επιδιώκουν να παρουσιάζουν προσωπείο πλουραλισμού και δημοκρατικότητας αν και στην κυριολεξία είναι φερέφωνα της αστικής δικτατορίας που ζούμε). Το παραπάνω κείμενο δημοσιεύτηκε στο περιοδικό "Επίκαιρα" 14/6/2012