Ίσως να μην ξαφνιάζουν κανέναν και να θεωρηθούν σχεδόν αυτονόητα τα συμπεράσματα πρόσφατης σειράς ερευνών για λογαριασμό της βρετανικής οργάνωσης πρωτοβουλίας TheEquality Trust.
Η οργάνωση αυτή αν και έχει σαν στόχο την αντιμετώπιση και τον περιορισμό των ανισοτήτων, ωστόσο τα καταγεγραμμένα ευρήματα διατηρούν την σημασία τους τόσο γιατί πιστοποιούν την διασύνδεση ηθικών αξιών και υλικών όρων κίνησης (αναπαραγωγής) κάθε τάξης και κοινωνικού στρώματος όσο και γιατί μεταφέρουν τη συζήτηση για την παραβατικότητα έξω από τις συνήθεις κοινωνικές βάσεις.
Συγκεκριμένα, μελέτες καταγράφουν ότι τα μέλη των “ανώτερων” κοινωνικών τάξεων συμπεριφέρονται πολύ λιγότερο καθοδηγούμενοι από οποιαδήποτε καθιερωμένη ηθική προσταγή συγκριτικά με τα λαϊκότερα στρώματα της κοινωνίας.
Ρέπουν σε μια πρακτική ενεργειών και πράξεων που βλάπτει άλλους, καταπατά τη νομοθεσία, παραμερίζει κοινωνικούς κανόνες, δείχνει μικρότερη αναστολή σε ενδεχόμενες νομικές κυρώσεις, ψεύδεται και εξαπατά με μεγαλύτερη ευκολία μπροστά στην επιδίωξη του στόχου, προτάσσει πάντοτε αδιαπραγμάτευτα προσωπικό όφελος, ανάδειξη κι επιτυχία έναντι οποιουδήποτε κοινωνικού συμφέροντος.
Ποικιλία επεξεργασμένων εμπειρικών στοιχείων και πειραματικών μεθόδων και παραδειγμάτων έρχεται να εξειδικεύσει στην καθημερινή πρακτική τα παραπάνω συμπεράσματα παράγοντας δεδομένα που μπορεί να προέρχονται από ένα πειραματικό παιχνίδι έως τη συγκέντρωση παρατηρήσεων οδικής συμπεριφοράς.[1]
Όπως αναφέρεται από την εν λόγω μελετητική έκθεση η πλεονεξία (greed) ως ανθρώπινο γνώρισμα όχι μόνον εμφανίζεται σε πιο αναπτυγμένη μορφή στα άτομα των κυρίαρχων τάξεων, άλλα αξιολογείται από αυτά ως θετική και ωφέλιμη. Αυτό από μόνο του, όπως καταλαβαίνουμε, απενεχοποιεί και ενθαρρύνει μια απο-ηθικοποιημένη στάση και συμπεριφορά, δημιουργώντας συγχρόνως τη δική του “ηθική” φόρμα. Μια φόρμα που πρωτίστως δεν πρέπει να ξεχνάμε πως είναι πολύτροπα εναρμονισμένη με την απληστία ως το κεντρικό γνώρισμα της ίδιας της φύσης και της λειτουργίας του κεφαλαίου, καθώς και με τα υπόλοιπα στοιχεία που πλαισιώνουν και συνοδεύουν την κυριαρχία του τελευταίου: ατομικισμός, κτητικότητα, ανταγωνισμός, ωφελιμισμός.
Ο περίφημος όρος και η σημασία του “τζέντλεμαν” (gentleman), σημειώνει η έκθεση λοιπόν, μάλλον αποτελεί προνόμιο των πιο απλών ανθρώπων σε σχέση με τους φερόμενους κατόχους του τίτλου, στην εποχή μας, δηλαδή, τη σύγχρονη αστική “αριστοκρατία”. Κι αυτό ισχύει, να προσθέσουμε, όσο και αν τα κατώτερα στρώματα της κοινωνίας υιοθετούν και μετέρχονται των ίδιων αξιακών εργαλείων του κυρίαρχου συστήματος. Απλώς παράγουν τη δική τους παραβατικότητα.
[1] Social Class and Unethical Behaviour, The Equality Trust Research Update, No. 5: 2012.
http://www.equalitytrust.org.uk/docs/research-update-social-class-and-ethical-behaviour.pdf
Πηγή: Ο ΜΟΝΟΣ ΔΡΟΜΟΣ
Δημοσίευση σχολίου