Χρύσανθος Λαζαρίδης: Από τον Μαρξ στον Σαμαρά

Του Ι.Ν.Μαξίμου - "Hot Doc"

Ο Χρύσανθος Λαζαρίδης είναι ο άτυπος επιτελάρχης του Μαξίμου, ο επιτελικός σύμβουλος του πρωθυπουργού, ο επιτελών λεπτές αποστολές και ο επιτέλους -σε- βρήκα φίλος του Σαμαρά. Η διαδρομή του προς τα ρετιρέ της εξουσίας ταυτίστηκε με τη διαδρομή του Σαμαρά. Είχε όμως ζωή και πριν αυτόν και μάλιστα επεισοδιακή, ταραχώδη και μαρξιστική!

Γιος ανώτατου αξιωματικού του στρατού, ενεπλάκη από μαθητής στην αντιδικτατορική αντίσταση και σύμφωνα με αξιόπιστες μαρτυρίες ήταν από τα πιο νεαρά ενεργά μέλη της Ελληνοευρωπαϊκής Κίνησης Νέων (ΕΚΙΝ), της πρώτης νόμιμης οργάνωσης που αντιτάχθηκε στη χούντα, προωθώντας υποτίθεται την ευρωπαϊκή ιδέα.
Γνωστά στελέχη της υπήρξαν ο αείμνηστος δικηγόρος Παναγιώτης Κανελλάκης, ο γνωστός επιχειρηματίας και παραλίγο (ή για λίγο) υπουργός εμπορικής ναυτιλίας Γιώργος Βερνίκος, η Ολγα Τρέμη και πολλοί άλλοι που διακρίθηκαν σε πολλούς τομείς.

Από τη νόμιμη ΕΚΙΝ βρήκε επαφή και εντάχθηκε στον παράνομο Ρήγα Φεραίο, τη νεολαία του ΚΚΕ Εσωτερικού. Η αντιδικτατορική του δράση τον οδηγεί μέχρι τη συντονιστική του Πολυτεχνείου και μέχρι τη σύλληψη του από τη χουντική ασφάλεια την άνοιξη του 1974.

Μετά τη μεταπολίτευση θα αναδειχτεί κορυφαίο στέλεχος του Ρήγα και του φοιτητικού κινήματος, ενώ θα είναι από τα ελπιδοφόρα νέα στελέχη του ΚΚΕ Εσωτερικού. Ως κομμουνιστής ωστόσο δεν θα ευδοκιμήσει για πολύ. Θα είναι από τα στελέχη της γνωστής στον χώρο Β' Πανελλαδικής, που θα συγκρουστούν με τον Λεωνίδα Κύρκο στα τέλη της δεκαετίας του '70 και θα οδηγηθούν εκτός κόμματος, μετά τη διάσπαση που θα προκύψει.

Χαρακτηριστικό: Ο Χρύσανθος Λαζαρίδης θα διαφωνήσει τότε με τη γραμμή του Κύρκου από τα αριστερά, επειδή τη θεωρεί υπερβολικά συμβιβαστική!

Θα ακολουθήσει το διδακτορικό ΗΠΑ -παρεμπιπτόντως, ο Λαζαρίδης έχει πολύ καλές σπουδές ως οίκονομολόγος στην Αθήνα, στο Λονδίνο και ΗΠΑ- και το ταξίδι αυτό στη μητρόπολη του καπιταλισμού θα σημάνει την αρχή της στροφής του από τον κομμουνισμό στον φιλελευθερισμό. Θα γνωριστεί με τον Αμερικής Ιάκωβο, τον γνωστό ως Σιάκωβο, θα δημοσιογραφήσει στον Κήρυκα της Νέας Υόρκης και άμα την επιστροφή του στην Ελλάδα σε διάφορες εφημερίδες. Θα ιδρύσει επίσης στην Αθήνα, μαζί με τον Φαήλο Κρανιδιώτη το Δίκτυο 21, μια κάπως περίεργη πατριωτική οργάνωση, που ειδικεύεται στη διάδοση του πατριωτισμού και στην αντιμετώπιση -συχνά με αγωγές- όσων δεν θεωρούνται επαρκείς πατριώτες.

Η κάπως μεταμοντέρνα εθνικιστική δραστηριότητα, η οποία αρχίζει από τις ΗΠΑ, θα τον αποκόψει οριστικά από τους παλιούς του συντρόφους και θα του χαρίσει άφθονους εχθρούς στην αριστερά, για την οποία είναι ένας κλασικός αποστάτης. Θα του χαρίσει όμως και έναν φίλο που θα του ανοίξει το δρόμο προς τον 'Ολυμπο της εξουσίας: Τον Αντώνη Σαμαρά, με τον οποίο γνωρίζονται όταν ο Χρύσανθος οργανώνει το λόμπι των ομογενών για το θέμα της Μακεδονίας - τυχαίο;

Οι δυο τους θα δέσουν σαν φίλοι που τρώνε το σταφύλι. Ο Χρύσανθος θα είναι πάντα στο πλευρό του Σαμαρά, ή μάλλον λίγο πίσω του, και θα τον βοηθήσει αποφασιστικά να κερδίσει την κούρσα με τη Ντόρα Μπακογιάννη. Θα εκλεγεί βουλευτής επικρατείας της ΝΔ και θα εγκατασταθεί στο Μαξίμου ως σύμβουλος του πρωθυπουργού.

Τι λένε στην αριστερά για τον Χρύσανθο; Τα χειρότερα. Αναγνωρίζουν βέβαια τις ικανότητες του, αλλά θεωρούν ότι δεν διακρίνεται και τόσο ούτε για την προσήλωση του σε αρχές ούτε για την προσήλωση του σε ιδέες - με το δίκιο τους, εδώ που τα λέμε. Επίσης του καταλογίζουν όχι απλώς εγωισμό, αλλά τερατώδη εγωισμό - ο Χρύσανθος νοιάζεται κυρίως για τον Χρύσανθο, λένε. Ακόμα χειρότερα τον περιγράφουν πρώην σύντροφοι του από τη Β' Πανελλαδική, που πάλεψαν μαζί του για ένα πιο επαναστατικό κόμμα και τώρα τον βλέπουν στέλεχος της αντεπανάστασης, πράγμα που δεν τρώγεται εύκολα.

Τι λένε όμως και οι συνάδελφοι του της δεξιάς; Σωπαίνουν, γιατί τον τρέμουν, ξέροντας τη σχέση του με τον Σαμαρά.
 Κάποιοι υπαινιγμοί αποκαλύπτουν ότι δεν μπορούν κι εκείνοι να χωνέψουν την κωλοτούμπα από τον Μαρξ στον Σαμαρά, αλλά ως εκεί.

Πάντως το μαρξιστικό αποτύπωμα του διακρίνεται σε πολλές ομιλίες τού Σαμαρά, όπως στο διάγγελμα για την ΕΡΤ, λ.χ., το οποίο ο Κεδίκογλου ούτε να διαβάσει δεν μπορούσε. Η ομιλία εκείνη θεωρείται το απαύγασμα της σκέψης του Χρύσανθου - ο ηγέτης πρέπει να εμφανίζεται αυστηρός, αποφασιστικός, και πάντα κάθε μέτρο του να έχει ηθικά επιχειρήματα, όπως την πατρίδα και το λαϊκό συμφέρον.

Ο πρωθυπουργικός σύμβουλος, ο οποίος παραβρισκόταν -και σημειολογικά αυτό έχει τη σημασία του- μέχρι και στη συνάντηση του πρωθυπουργού με τη Μέρκελ, θεωρείται επίσης βέβαιο ότι βρίσκεται πίσω από την έξωση από την κυβέρνηση της ΔΗΜΑΡ, της συνέχειας του κόμματος στο οποίο κάποτε έπαιζε πρωταγωνιστικό ρόλο. Η άποψη του ήταν ότι τόσο ο Κουβέλης, τον οποίο γνώρισε στα κομμουνιστικά του χρόνια, όσο και τα άλλα στελέχη δεν είχαν από ένα σημείο και πέρα τη δυνατότητα να προσφέρουν οτιδήποτε στην κυβέρνηση συνεργασίας και μόνο εμπόδιο θα ήταν. Κι αυτό γιατί, όπως λέγεται, ο Λαζαρίδης γνωρίζει πολύ καλά ότι οι διάδοχοι του Λεωνίδα Κύρκου είναι εκ πεποιθήσεως διστακτικοί και η γραμμή τους αποτελούσε πάντα το σύνολο των δισταγμών τους.

Ο Χρύσανθος επίσης, ως ειδικός λόγω παλιάς θητείας, έχει επωμιστεί και χαράζει την επικοινωνιακή τακτική κατά του ΣΥΡΙΖΑ, άσχετα αν ο ίδιος, σε αντίθεση π.χ. με τον επίσης πρώην αριστερό Πάγκαλο, ποτέ δεν μιλάει εχθρικά και σε υψηλούς τόνους για την αριστερά. Μπορεί αυτή τη βρώμικη δουλειά να έχουν αναλάβει ο Μουρούτης και ο Κεδίκογλου, αλλά στην αριστερά όλοι ξέρουν ότι είναι το αντικείμενο του πρώην αριστερού Λαζαρίδη.

Και τελευταίο, αλλά πανθομολογούμενο: Ο Χρύσανθος Λαζαρίδης μπορεί να πέρασε από σαράντα ιδεολογικά και πολιτικά κύματα, αλλά στον Σαμαρά είναι πιστός. Αυτό έλειπε να μην είναι.