«Εγώ ποτέ δεν θα γίνω πολιτικός. Είμαι επαναστάτης, γιατί δεν υπάρχει αληθινός ποιητής που να μην είναι επαναστάτης».
Φ. Γκ. Λόρκα
Ηταν ξημερώματα 19ης Αυγούστου του 1936, όταν ο μεγάλος Ισπανός ποιητής, ζωγράφος και θεατρικός σκηνοθέτης Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα, δολοφονήθηκε από παραστρατιωτικούς οπαδούς του Φράνκο στο Βίθναρ της Ισπανίας.
Στο αθάνατο έργο του, όρθωσε το ανάστημά του σε κάθε μορφή αδικία, και τα ποιήματα του μελοποιήθηκαν και τραγουδήθηκαν σε δεκάδες χώρες του κόσμου. Γι’ αυτό και για τον Φράνκο και τους υποστηρικτές του δεν είχε καμιά διαφορά από έναν κομμουνιστή. Και έναν τέτοιο διανοούμενο του οποίου το έργο είχε μεγάλη λαϊκή απήχηση, το φασιστικό καθεστώς δεν μπορούσε να τον ανεχθεί.
Ο ίδιος μπορεί να μην εντάχτηκε ποτέ στο εργατικό επαναστατικό κίνημα, αλλά η ποίηση του ήταν στρατευμένη στον αγώνα ενάντια στην κοινωνική αδικία, τον ρατσισμό την κοινωνική βαρβαρότητα που δημιουργεί ο καπιταλισμός.
Γι’ αυτό και το έργο του μεγαλύτερου Ισπανού ποιητή του 20ου αιώνα ήταν απαγορευμένο στην πατρίδα του και μόνο μετά τον θάνατο του Φράγκο το 1975 δημοσιοποιήθηκε πλατιά.
Η αθάνατη ποίηση του Λόρκα κεντήθηκε στον καμβά του έρωτα, των ανθρώπινων πόθων, των παραδόσεων, της τρυφερότητας, τον καυτηριασμό της κοινωνικής αδικίας.
Το έργο του ποιητή το γνωρίσαμε από τα χρόνια της Απριλιανής δικτατορίας όταν ο Γιάννης Γλέζος μελοποιεί στίχους του που είχε αποδώσει στα ελληνικά ο Λευτέρης Παπαδόπουλος με αποτέλεσμα τον καταπληκτικό δίσκο «12 τραγούδια του Λόρκα», που περιλαμβάνει τραγούδια όπως «Το τραγούδι του καβαλάρη», «Από έρωτα πεθαίνουν τα κλαριά», «Κόρντοβα» κ.ά. Ο ίδιος συνθέτης μελοποιεί το 1974 ένα ακόμη έργο του Λόρκα, το «Αντόνιο Τόρες Χερέδια», με ερμηνεύτρια την Μαρία Δημητριάδη («Η μέρα γέρνει αργόπρεπα», «Τα μαχαίρια» κ.ά.).
Μετά από την δικτατορία κυκλοφορεί και το «Romancero Gitano», ένα δισκογραφικό έργο του Μίκη Θεοδωράκη σε στίχους του Φ. Λόρκα με τον Οδυσσέα Ελύτη να αποδίδει ελεύθερα επτά ποιήματα του Ισπανού ποιητή για να γίνουν τραγούδια. «Του ανέμου και της παινεμένης», «Η καλόγρια η τσιγγάνα», «Η κυρά παντέρμη», «Ο Αντόνιο Τόρες Χερέδια στο δρόμο της Σεβίλιας», «Ο θάνατος του Αντόνιο Τόρες Χερέδια», «Του πικραμένου», «Χαμός από αγάπη». Ενας δίσκος που τον ακούσαμε αρχικά το 1975 με την φωνή της Μαρίας Φαραντούρη και το 1978 με την Αρλέτα. Αρκετά αργότερα, το 1986, ο Μ. Θεοδωράκης μελοποιεί το «Σαντιάγκο» σε ποίηση Λόρκα.
Στο παρακάτω βίντεο ένα αφιέρωμα του Χρήστου Αβραμίδη στον Φ. Λόρκα, με περισσότερες πληροφορίες για το έργο και την ζωή του.
Φ. Γκ. Λόρκα
Ηταν ξημερώματα 19ης Αυγούστου του 1936, όταν ο μεγάλος Ισπανός ποιητής, ζωγράφος και θεατρικός σκηνοθέτης Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα, δολοφονήθηκε από παραστρατιωτικούς οπαδούς του Φράνκο στο Βίθναρ της Ισπανίας.
Στο αθάνατο έργο του, όρθωσε το ανάστημά του σε κάθε μορφή αδικία, και τα ποιήματα του μελοποιήθηκαν και τραγουδήθηκαν σε δεκάδες χώρες του κόσμου. Γι’ αυτό και για τον Φράνκο και τους υποστηρικτές του δεν είχε καμιά διαφορά από έναν κομμουνιστή. Και έναν τέτοιο διανοούμενο του οποίου το έργο είχε μεγάλη λαϊκή απήχηση, το φασιστικό καθεστώς δεν μπορούσε να τον ανεχθεί.
Ο ίδιος μπορεί να μην εντάχτηκε ποτέ στο εργατικό επαναστατικό κίνημα, αλλά η ποίηση του ήταν στρατευμένη στον αγώνα ενάντια στην κοινωνική αδικία, τον ρατσισμό την κοινωνική βαρβαρότητα που δημιουργεί ο καπιταλισμός.
Γι’ αυτό και το έργο του μεγαλύτερου Ισπανού ποιητή του 20ου αιώνα ήταν απαγορευμένο στην πατρίδα του και μόνο μετά τον θάνατο του Φράγκο το 1975 δημοσιοποιήθηκε πλατιά.
Η αθάνατη ποίηση του Λόρκα κεντήθηκε στον καμβά του έρωτα, των ανθρώπινων πόθων, των παραδόσεων, της τρυφερότητας, τον καυτηριασμό της κοινωνικής αδικίας.
Το έργο του ποιητή το γνωρίσαμε από τα χρόνια της Απριλιανής δικτατορίας όταν ο Γιάννης Γλέζος μελοποιεί στίχους του που είχε αποδώσει στα ελληνικά ο Λευτέρης Παπαδόπουλος με αποτέλεσμα τον καταπληκτικό δίσκο «12 τραγούδια του Λόρκα», που περιλαμβάνει τραγούδια όπως «Το τραγούδι του καβαλάρη», «Από έρωτα πεθαίνουν τα κλαριά», «Κόρντοβα» κ.ά. Ο ίδιος συνθέτης μελοποιεί το 1974 ένα ακόμη έργο του Λόρκα, το «Αντόνιο Τόρες Χερέδια», με ερμηνεύτρια την Μαρία Δημητριάδη («Η μέρα γέρνει αργόπρεπα», «Τα μαχαίρια» κ.ά.).
Μετά από την δικτατορία κυκλοφορεί και το «Romancero Gitano», ένα δισκογραφικό έργο του Μίκη Θεοδωράκη σε στίχους του Φ. Λόρκα με τον Οδυσσέα Ελύτη να αποδίδει ελεύθερα επτά ποιήματα του Ισπανού ποιητή για να γίνουν τραγούδια. «Του ανέμου και της παινεμένης», «Η καλόγρια η τσιγγάνα», «Η κυρά παντέρμη», «Ο Αντόνιο Τόρες Χερέδια στο δρόμο της Σεβίλιας», «Ο θάνατος του Αντόνιο Τόρες Χερέδια», «Του πικραμένου», «Χαμός από αγάπη». Ενας δίσκος που τον ακούσαμε αρχικά το 1975 με την φωνή της Μαρίας Φαραντούρη και το 1978 με την Αρλέτα. Αρκετά αργότερα, το 1986, ο Μ. Θεοδωράκης μελοποιεί το «Σαντιάγκο» σε ποίηση Λόρκα.
Στο παρακάτω βίντεο ένα αφιέρωμα του Χρήστου Αβραμίδη στον Φ. Λόρκα, με περισσότερες πληροφορίες για το έργο και την ζωή του.
Δημοσίευση σχολίου