Πρωτομαγιά του 1948 εκτελείται ένας αιματοβαμμένος εγκληματίας της μοναρχοφασιστικής κυβέρνηση

«Στην Αθήνα ένας λαϊκός αγωνιστή σκότωσε τον προδότη υπουργό δικαιοσύνης Λαδά. Η 1η Μάη ξημέρωσε με δύο σημαντικά γεγονότα, καρπούς της αποφασιστικής μάχης του ΔΣΕ: τη δολοφονία Λαδά και την κυβερνητική κρίση στην Αθήνα. 

Ο Λαδάς ήταν από τους ματωβαμένους εγκληματίες της μοναρχοφασιστικής κυβέρνησης που σαν υπουργός "δικαιοσύνης" έστειλε στο εκτελεστικό απόσπασμα εκατοντάδες έλληνες πατριώτες και είναι ο κύριος και προσωπικά υπεύθυνος για τις εκτελέσεις των αγωνιστών της εθνικής αντίστασης της πρώτης Κατοχής. Διορίστηκε υπουργός στην κυβέρνηση από τον διευθυντή του υπουργείου εξωτερικών των  Ενωμένων Πολιτειών Χέντερσον που μαζί του σπούδασε σε αγγλικό πανεπιστήμιο. Η εκτέλεση ήταν πράξη πατριωτική και απηχεί το μίσος του ελληνικού λαού ενάντια στο τυρρηνικό καθεστώς του μοναρχοφασισμού και της αμερικανοκρατία».

Kαθημερινό έντυπο Δελτίο Ειδήσεων του ΔΣΕ της 2ας Μαΐου  1948 

Ο Χρήστος Λαδάς είχε αναλάβει το υπουργείο Δικαιοσύνης στην κυβέρνηση Θεμιστοκλή Σοφούλη το 1947.

Από την κρίσιμη αυτή θέση πρωταγωνίστησε στη θωράκιση του εμφυλιοπολεμικού καθεστώτος, ενισχύοντας τα νομικά ερείσματα εναντίον των πολιτικών αντιπάλων του, θεσπίζοντας σειρά μέτρων για τη δίωξη των κομμουνιστών και των οπαδών του ΕΑΜ.
Συνυπέγραψε το ΛΖ' Ψήφισμα που προέβλεπε μαζική στέρηση της ελληνικής ιθαγένειας «προσώπων αντεθνικώς δρώντων» και εισηγήθηκε τον νόμο 509 του 1947 «περί μέτρων ασφαλείας του κράτους, του πολιτεύματος, του κοινωνικού καθεστώτος και προστασίας των ελευθεριών των πολιτών». Στην  αιτιολογική έκθεση του ν. 509/1947 που συνέταξε ο ίδιος  έκανε λόγο για «ελάχιστη αντεθνική μειονότητα ανατροπέων» που χρησιμοποιείται «ως τάγμα θανάτου υπό των προαιώνιων εχθρών του έθνους».

Παράλληλα έβαλε σε εφαρμογή ένα εξοντωτικό πρόγραμμα ομαδικών εκτελέσεων φυλακισμένων, που είχαν καταδικαστεί εις θάνατον από τα κακουργιοδικεία «δια τα διαπραχθέντα και χαρακτηρισθέντα εγκλήματα της περιόδου της Κατοχής και του Δεκεμβρίου του 1944», αλλά παρέμεναν για δύο χρόνια στις φυλακές χωρίς να εκτελεστούν. Στο διάστημα  Ιούνιου 1947-Μάρτιου 1948 υπέγραψε 77 εκτελέσεις, και άλλες 150 μέσα στο Απρίλη. Οι εκτελέσεις  γίνονταν κάτω από άκρα μυστικότητα και δεν δίνονταν στον  Τύπο ούτε ο αριθμός των εκτελεσθέντων, ούτε τα ονόματα τους.

Ο δράστης της δολοφονίας ήταν ο Ευστράτιος Μουτσογιάννης, «δρών κομμουνιστής» και μέλος της ΟΠΛΑ, κατά το αστυνομικό τμήμα Καλλιθέας. Στο κεντρικό πολιτικό σκηνικό σήμανε συναγερμός! Η κυβέρνηση κήρυξε στρατιωτικό νόμο στην πρωτεύουσα, η αστυνομία τέθηκε σε επιφυλακή, αποφασίστηκαν έκτακτα μέτρα φρούρησης όλων των υπουργών, έγιναν πολλές συλλήψεις κομμουνιστών. Ο υπουργός Δημοσίας Τάξεως, Ι. Ρέντης, δήλωσε ότι «το κράτος είναι ισχυρό και έχει λάβει τα μέτρα του προς αντιμετώπιση και της νέας αυτής τρομοκρατικής τακτικής του εχθρού».

Ταυτόχρονα η κυβέρνηση προχώρησε σε ομαδικές εκτελέσεις θανατοποινιτών, που υπέγραψε ο Ι. Ρέντης, ο οποίος είχε αναλάβει το υπουργείο Δικαιοσύνης. Έτσι δύο μέρες μετά τη δολοφονία Χ. Λαδά τουφεκίστηκαν 154 άτομα, 24 στην Αθήνα και τα υπόλοιπα στην Αίγινα, Χαλκίδα, Σπάρτη, Τρίπολη, Καλαμάτα, Θεσσαλονίκη. Την επόμενη ημέρα πραγματοποιήθηκαν 30 εκτελέσεις στο Γουδί.
 Στις 7/5 το Δελτίο του ΔΣΕ έκανε λόγο για 216 εκτελέσεις μέσα σε 3 μέρες. Μέχρι τη 10 Μαΐου, 311 άτομα είχαν εκτελεστεί. Μάλιστα σύμφωνα με καταγγελίες των κρατούμενων στις φυλακές Αβέρωφ, οργανώνονταν πέρα από εκτελέσεις με δικαστικές αποφάσεις και ομαδικές δολοφονίες φυλακισμένων ανεξάρτητα από την ποινή τους.

Οι ομαδικές εκτελέσεις, που θεωρήθηκαν από το ΚΚΕ (και όχι μόνο) ως αντίποινα για τη δολοφονία Χ. Λαδά, προκάλεσαν διεθνή κατακραυγή τόσο στην ΕΣΣΔ όσο και στη Δύση. Στον ξένο Τύπο βρίσκουμε πολλά σχετικά δημοσιεύματα.
Ακόμη και ο εκπρόσωπος του Φόρειν Όφις ανέφερε «ότι οι εκτελέσεις προκάλεσαν σοκ και φρίκη στη διεθνή κοινή γνώμη». 

Υ.Γ. Στις 17 Ιούνη 1948 άρχισε η δίκη στο Στρατοδικείο Αθήνας του Μουτσογιάννη και άλλων εφτά ατόμων που η αστυνομία θεώρησε συνεργούς του. Η απόφαση εκδόθηκε στις 21 Ιούνη σύμφωνα με την οποία ο Μουτσογιάννης και ο Διονύσιος Καμπανίδης καταδικάστηκαν σε ισόβιο κάθειρξη, επειδή επέδειξαν μεταμέλεια και συνεργάστηκαν με την αστυνομία. Οι υπόλοιποι έξι καταδικάστηκαν σε θάνατο και εκτελέστηκαν στις 25 Ιούνη στο Γουδή. 
Ο Μουτσογιάννης έμεινε φυλακισμένος μέχρι το 1964, οπότε αποφυλακίστηκε με τα μέτρα επιείκειας της κυβέρνησης του Γεωργίου Παπανδρέου.

Στην ανάρτηση χρησιμοποιήσαμε στοιχεία από κείμενο της Νατάσας Κεφαληνού που δημοσιεύτηκε σε ένθετο-αφιέρωμα στις πολιτικές δολοφονίες στην εφημερίδα "Ελεύθερος Τύπος".