"Tο ολοκαύτωμα της Κάντανου"

Eνα απ' τα χειρότερα εγκλήματα της ναζιστικής θηριωδίας κατά τη διάρκεια του Β' Παγκόσμιου Πολέμου, έμεινε γνωστό σαν το "ολοκαύτωμα της Καντάνου".
Η στρατιωτική μηχανή των ναζί ξεκλήρισε ένα μικρό χωριό, την Κάντανο -βρίσκεται στην επαρχία Σελίνου του νομού Χανίων σαν αντίποινα   στην ηρωική αντίσταση του λαού της Κρήτης απέναντι στους Γερμανούς εισβολής.

Οι κάτοικοι της Κάντανου, των γύρω χωριών, αλλά και πολλοί από όλη την επαρχία Σελίνου, με λίγα και ακατάλληλα όπλα (λόγω του αφοπλισμού της Κρήτης από την δικτατορία του Μεταξά) αμύνθηκαν πολεμώντας τους χιτλεροφασίστες εισβολείς στα Φλώρια στις 23 Μάη 1941 και στις 24 και 25 Μάη 1941 πιο οργανωμένα με περισσότερες δυνάμεις στο φαράγγι Καντάνου.

Οι Ναζί είχαν μεγάλες απώλειες (25 Γερμανοί νεκροί). Στις 3 Ιούνη 1941, ωστόσο, οι Ναζί επέστρεψαν στην Κάντανο από την Παλαιόχωρα που είχαν στρατοπεδεύσει, έκαψαν το χωρίο και το ισοπέδωσαν. Εκτέλεσαν τους περίπου 180 κατοίκους του, ενώ πυρπόλησαν όλα τα σπίτια κι έσφαξαν ακόμα και τα ζώα τους.


Από την Κάντανο ’ρχομαι
κι απού τα’ Αποπηγάδι
Δεν με ρωτάτ’ είντα ’παθα,
δεν με ρώτατ’ είντα ’δα;
Είδα τα σπίθια τρόχαλο ,
τσ’ αυλές χορταριασμένες
κι άκουσα τα χαλάσματα κι έκραζαν νυχτοπούλια!
Κι εκειά στο έμπα του χωριού ’νιούς Γερμανού το μνήμα
και δίπλα μαρμαρόπλακα που γράφει αυτά τα λόγια:
«Επά’τανε η Κάντανο και καταστρέψαμε ντη
και μλπειό δε θα ξαναχτιστή, κι έρημη θ’ απομείνη
γιατί ’καμε βαρειές ζημιές στου Γερμανού τ’ ασκέρι».
Μα η Κάντανο εχτίστηκε καλλίτερ’ από πρώτα.

Η πινακίδα που τοποθέτησαν οι Γερμανοί στην είσοδο του μαρτυρικού χωριού αναφέρει: «ως αντίποινων των από οπλισμένων πολιτών ανδρών και γυναικών εκ των όπισθεν δολοφονηθέντων Γερμανών στρατιωτών κατεστράφη η Κάνδανος».

Απόσπασμα από ανάρτηση στην ιστοσελίδα μας  του Δημήτρη Δαμασκηνού για τα χιτλερικά εγκλήματα στην Κρήτη.